DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0138
FORVM V V L*
CANI.
ORVM Vulcani, Leandro Sulphuraria» ad finem mina
rum.que a Putcolis,Ncapolitana via confpiciuntur,in Cam-
pania locus eft, k conditione ac natura fic di&us; quem Stra-
bo, Forum Vulcani nominat, cum id Puteolis imminere
dicit, & campum cfie planum, vndique flagrantibus fulphu-
re collibus inclufum,atque feptum, vnde vel ut a fornacibus
exhalationes cum ingenti fremitu proficifeuntur . Plinius
hos ab antiquis campos Phlegraeos ait appellatos, quod et-
iam probat Silius,inquies: Illic quos fulphurc pingues Phle-
graei legere frnus. Loci natura plane mirabilis eft. Primum
aream habet oui formapraclongiorem, extenditur enim fer-
ine ped. M. D.fed in latum non amplius M.patct,vndique
perpetuis altifque collibus, ita tanquam opere confeptus,vt
adit umvnum qualpedat Puteolos, tantum habeat. Solum areae totum fulphure veftitum
ibi fponte nato,quamobrem & in ceflu crepitat, cum fit cauernofum, vti vacua contadufo-
lent omnia. In fine lata fofia,verius rotunda, quam formae alterius cuiufquamapparet,aquae
nigrae fpifiaeq; plcna,quae perpetuo fcruet,magnaquc vi,fumos ingentes emittit: qua de non
folitm vulgi fama eft, led etiam experimento compertum, quicquid immergatur, protinus
educi co&um, nunquam tamen non aliqua parte deficiente, quemadmodum ex Hierony-
mi Lini Bononienfis relatione habeo, qui quaternis in eam immilTisouis, tria fe tantum e-
duxifle confirmauit .Non femper eodem in loco aqua,ncc aequali magnitudine conliftit,vti
nos teftari vere poffumus, etenim poft annos decem iterum hac proficifcentcs, parte ferme
tertia minorem,qu&m prima viceconfpcximus: cuius rei caufa fpiflitas aquae eft: concres-
centibus enim fulphure ripis cxtremis,imminutio variatioq; contingit. Circa foliam vndi-
que ferobes in folo confpiciuntur; ex quibus acutiffimi vapores fulphurci, cum intento ca-
lore prodeunt. Hac in area multa: funt officinae, quibus album fulphur conficitur. Ad fof-
fam, de qua diximus, equo pcriculofum eft accedere, quod omnia cauernofa ac infida vora.
ginibusfint:& aliquando quendam fpretisperitorum monitionibus,co adequitantem,folo
hauftum abfumptumque,ita,vt repente fpedantium oculis eximeretur, accolae commemo-
rant.De fulphure,quod hic prouenit, ita Plinius: In Italia inucnitur fulphur in Neapolitano
Campan oque agro,collibus,qui vocantur Lcucogabi,quod e cuniculis effofTum, perficitur
igni.Colleshipafiirn videntur flagrare, magnosque fumos cum odore fulphureo emittere,
qui per oram illam omnem,& vfque Neapolim ventorum flatibus defertur. Quanquam ve-
xo grauis atque teter fit, ad fluxiones tamen & rheumata vehementer confert. Aqua quoque
Sulphurariaefoflae,neruosemollit, vifumacuit, lachrymas & vomitum comprimit,ftoma-
chi doloribus auxiliatur, foecunditatem ftcrilibusconciliat,febres cum frigore pellit, &in-
feda fcabic membra purgat.Colle tranfito, quifulphurariam includit, ab Oriente conual-
liseft, vbi alumen conficitur. Modus eft huiufmodi: Lapides e monte Sulphurariam cin-
gente coquunt in fornacibus, cdu&osque coaceruant,dein aquam certis ex puteis, qui hic
funt, fpatio dierum aliquot infundunt, & adeo macerant, vt in cineres difloluantur. Ex
ijs cineribus lixiuium confectum lignea in vafa condunt,quod paulatim circum *
extremitates vnciaeplerunq5craflitudine,coit,atqj l'olidatur,inftar
eryftalli velglacici;ferroq; diucllcndumcft.Ha-
ftenus Leander.
5*8
CANI.
ORVM Vulcani, Leandro Sulphuraria» ad finem mina
rum.que a Putcolis,Ncapolitana via confpiciuntur,in Cam-
pania locus eft, k conditione ac natura fic di&us; quem Stra-
bo, Forum Vulcani nominat, cum id Puteolis imminere
dicit, & campum cfie planum, vndique flagrantibus fulphu-
re collibus inclufum,atque feptum, vnde vel ut a fornacibus
exhalationes cum ingenti fremitu proficifeuntur . Plinius
hos ab antiquis campos Phlegraeos ait appellatos, quod et-
iam probat Silius,inquies: Illic quos fulphurc pingues Phle-
graei legere frnus. Loci natura plane mirabilis eft. Primum
aream habet oui formapraclongiorem, extenditur enim fer-
ine ped. M. D.fed in latum non amplius M.patct,vndique
perpetuis altifque collibus, ita tanquam opere confeptus,vt
adit umvnum qualpedat Puteolos, tantum habeat. Solum areae totum fulphure veftitum
ibi fponte nato,quamobrem & in ceflu crepitat, cum fit cauernofum, vti vacua contadufo-
lent omnia. In fine lata fofia,verius rotunda, quam formae alterius cuiufquamapparet,aquae
nigrae fpifiaeq; plcna,quae perpetuo fcruet,magnaquc vi,fumos ingentes emittit: qua de non
folitm vulgi fama eft, led etiam experimento compertum, quicquid immergatur, protinus
educi co&um, nunquam tamen non aliqua parte deficiente, quemadmodum ex Hierony-
mi Lini Bononienfis relatione habeo, qui quaternis in eam immilTisouis, tria fe tantum e-
duxifle confirmauit .Non femper eodem in loco aqua,ncc aequali magnitudine conliftit,vti
nos teftari vere poffumus, etenim poft annos decem iterum hac proficifcentcs, parte ferme
tertia minorem,qu&m prima viceconfpcximus: cuius rei caufa fpiflitas aquae eft: concres-
centibus enim fulphure ripis cxtremis,imminutio variatioq; contingit. Circa foliam vndi-
que ferobes in folo confpiciuntur; ex quibus acutiffimi vapores fulphurci, cum intento ca-
lore prodeunt. Hac in area multa: funt officinae, quibus album fulphur conficitur. Ad fof-
fam, de qua diximus, equo pcriculofum eft accedere, quod omnia cauernofa ac infida vora.
ginibusfint:& aliquando quendam fpretisperitorum monitionibus,co adequitantem,folo
hauftum abfumptumque,ita,vt repente fpedantium oculis eximeretur, accolae commemo-
rant.De fulphure,quod hic prouenit, ita Plinius: In Italia inucnitur fulphur in Neapolitano
Campan oque agro,collibus,qui vocantur Lcucogabi,quod e cuniculis effofTum, perficitur
igni.Colleshipafiirn videntur flagrare, magnosque fumos cum odore fulphureo emittere,
qui per oram illam omnem,& vfque Neapolim ventorum flatibus defertur. Quanquam ve-
xo grauis atque teter fit, ad fluxiones tamen & rheumata vehementer confert. Aqua quoque
Sulphurariaefoflae,neruosemollit, vifumacuit, lachrymas & vomitum comprimit,ftoma-
chi doloribus auxiliatur, foecunditatem ftcrilibusconciliat,febres cum frigore pellit, &in-
feda fcabic membra purgat.Colle tranfito, quifulphurariam includit, ab Oriente conual-
liseft, vbi alumen conficitur. Modus eft huiufmodi: Lapides e monte Sulphurariam cin-
gente coquunt in fornacibus, cdu&osque coaceruant,dein aquam certis ex puteis, qui hic
funt, fpatio dierum aliquot infundunt, & adeo macerant, vt in cineres difloluantur. Ex
ijs cineribus lixiuium confectum lignea in vafa condunt,quod paulatim circum *
extremitates vnciaeplerunq5craflitudine,coit,atqj l'olidatur,inftar
eryftalli velglacici;ferroq; diucllcndumcft.Ha-
ftenus Leander.
5*8