DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.17577#0129
Ct A V DIOPOLIS.
fiuc
COLOSVVARXA, velCL AVSEMB VRGVM
vu]gb5Saxonica Tranfyluanise ciuitas.
Ivit as hxc Tranfyluanix ex ijs vna enSqux SaxOnice. vulgo dicuntur,a faxbnibtts.qul
Caroli Magriitempore,quum leges ab ipf b impofitas tolerare recufarent, in has oras
profe&i,rcgionemarmisoccuparunr, inque eafeptemamoeniifimasciuitatesparrini
denOuocondiderUnt,partimanteconditasreftaurarunt& amplificattinr, inftiruraacl
cam formasqua hodie liberaein German"a Ciuiratescenicntur.Republica.Poi ro Clauw
diopolimminimenouameffevrbem/edillamipfamjquxaPtoJemxoZeugmanomiv
natur,IoannesHortyliusTranfyiuanu5apud Maginum putat,&a Grxcisadificatam^
pofteaaRomaniS{aquibusfortemClaud:jrmperatoris honorem nomch eiindirum)
actandem a Varijsbarbarisgentibusinfcfiam.Hodiecerre Vniucr/a Tranfyluania: pro».
uincia in tres diuiditur nationes,fuisinter feritibus,moribus,legibusJ&linguisetiam d:flldcntcs, ipiamquedi-
ftindisterrarum locisincolcntes:ncmpe.SaxOnes,Giculos5cHungaros:quibus etiam nonnnllibi acprxfertim
in defertis locis ac villis ,VValachi permifti funt, iiullam fcre aliam negociationem nifi rcm peciiariam exer»
centes,& furtiuo plerumqueetiam boum &equorum abigeatu fcfealentts Scribit ReichersdorrTcrus,ircs has
nationesconiunclisadbellicamexpeditioncm copijsacviribus,iuxtacommunem calculum,adnonaginta&;
amplius armatorum millia fuppeditare pofie.Quamuisautem olim Saxonum gens his locis prapotens fuerit,
atquectiamnummunitiffimasvrbcsacloca totiusprouindxfertiliffima incblarjpauJkrim ramcnvclHunga-
ri prxualuere.velSaxonesin HungarOrum moresacritusconceffere.Quod etiam huic ciuitati accidit : quas
quumpaucosanteahnosaSaxonibusfolumhabitaretur,codem Hortyliotcfte,tempor.:sfucccflu,magiftratus
incuria,Hungaros hofpites admifinquipedetentim Patritijsfeieinfinuantes,moxciuesreceptifunt, &hocte*
porecommunicumSaxonibusiureacpriuilegijsfruuntur:ficvtludicem&Conl"ulcsaltcrnis vicibus quotan-
nisconcordibus fuffhgi jsacpari numero eligant;&hi Hungarum,illiSaxoncm,fuos quifque Scnatores falu-
tcnt.Vrbsipfain planitiefita eft,circaquamtamen ager,prxfer.im ad Orientem,incollesexfurgit.S'olum ncS
frumentimodo&omnisgcnerisfrugUm ac lcguminum,fed&viniferaxcft.Totatam murorum ambitu fo-
ris quam intus xdificiorum ftrufturis eft fplendida. Ad portam Portinam hoc Epigramma Traiano imperato*
ri infcriptum,& e vetuftate fcruatum legitur:
I. M. N>
Tr ai anoPrq SalyteIm?.AntoniniEt MAvreliiGaes.Milites Consistentes Mvnicipio
Posvervnt.
Nonprocul hincChryfusfiuuius,quiHungariam aTranfyluaniadifterminat.eDaciasmontibus Pannonif
cotingentibus ortus,inter afperas&prxcipitcs Alpes continuisanfr^dibus&cclcri meatudelabitur:vbi VVa-
lachiindeicrtisxdibushabitantes,repecuaria&pifciumedidtoflumincoptimorum copia vicrum fibi quae-
runt.fficcnimfluuiusprxcxteris,nobiliflimispifdbu^
& id genus. Quin etiam aurum,non minus quam Tagus HifpaniXjVoluit,vnde & nomcn acccpit.
Nonlongeabhacciuitareduxeregionefibioppofitxrupcsinmiramaltkudincmfdcextollunr.inter quas
fluaiolus quidam fatis jprxdpiti curfu delabitur,de quo idem Reichersdorfferus fcquentes apponit VerficuloK
HkgeminaparitertoUunturad<sther*rttpest
Saxaquepr<truptis caut. bus alta rigent.
fliuulus hmc curjujiuit inttr vtramque rapack
Aureus hunc nitidis excipit amnu aquisk .
ferjpicua eft ipjo afpectu qu<e fumitur vnda\
CandidulosJcruposfundut d" imus habet.
%^inie iocis tranfisvicenis atquenouenis,
Jjhthm ctljum videas qusfiuit iUe iunim.
C^uintasVerocalamitates acferum mutationcs.v^nacumtotaprouinciajCiuitashaec fuperioribus aiinise**
pcrt iiir,quibiisSigifmundusBator,rebusiniti6felicitercontraTurcasgcftis, Principatumhuncfuum Impe-
fatoriRudolpholI.tradidit,deindeaDeodem rurfusdcfecit,relicta vlrroafeVirccuperare aggreflys; publica;
teftanturhiftorix.Sedhxcleuiafuetuntprxillis.quxfequcntibusinteftinispertulitinfidijs, Andrea Batoris*
Botica j,MoiisZccclcri, Ragotfij Bethlini,Gaboris» & aliotum Principatum fibiaflcctantium ambitioneac-
cenfis.Quin hodie etiam vniuerfa prouincia factionibus ita flu£tuat,Vt verendum fit,ne tota tandem in Tur-
cicam icruitutem vitrdfepraecipitet.QuodDcus Opt.Max.ciementei:auerterc dignetur.
41
fiuc
COLOSVVARXA, velCL AVSEMB VRGVM
vu]gb5Saxonica Tranfyluanise ciuitas.
Ivit as hxc Tranfyluanix ex ijs vna enSqux SaxOnice. vulgo dicuntur,a faxbnibtts.qul
Caroli Magriitempore,quum leges ab ipf b impofitas tolerare recufarent, in has oras
profe&i,rcgionemarmisoccuparunr, inque eafeptemamoeniifimasciuitatesparrini
denOuocondiderUnt,partimanteconditasreftaurarunt& amplificattinr, inftiruraacl
cam formasqua hodie liberaein German"a Ciuiratescenicntur.Republica.Poi ro Clauw
diopolimminimenouameffevrbem/edillamipfamjquxaPtoJemxoZeugmanomiv
natur,IoannesHortyliusTranfyiuanu5apud Maginum putat,&a Grxcisadificatam^
pofteaaRomaniS{aquibusfortemClaud:jrmperatoris honorem nomch eiindirum)
actandem a Varijsbarbarisgentibusinfcfiam.Hodiecerre Vniucr/a Tranfyluania: pro».
uincia in tres diuiditur nationes,fuisinter feritibus,moribus,legibusJ&linguisetiam d:flldcntcs, ipiamquedi-
ftindisterrarum locisincolcntes:ncmpe.SaxOnes,Giculos5cHungaros:quibus etiam nonnnllibi acprxfertim
in defertis locis ac villis ,VValachi permifti funt, iiullam fcre aliam negociationem nifi rcm peciiariam exer»
centes,& furtiuo plerumqueetiam boum &equorum abigeatu fcfealentts Scribit ReichersdorrTcrus,ircs has
nationesconiunclisadbellicamexpeditioncm copijsacviribus,iuxtacommunem calculum,adnonaginta&;
amplius armatorum millia fuppeditare pofie.Quamuisautem olim Saxonum gens his locis prapotens fuerit,
atquectiamnummunitiffimasvrbcsacloca totiusprouindxfertiliffima incblarjpauJkrim ramcnvclHunga-
ri prxualuere.velSaxonesin HungarOrum moresacritusconceffere.Quod etiam huic ciuitati accidit : quas
quumpaucosanteahnosaSaxonibusfolumhabitaretur,codem Hortyliotcfte,tempor.:sfucccflu,magiftratus
incuria,Hungaros hofpites admifinquipedetentim Patritijsfeieinfinuantes,moxciuesreceptifunt, &hocte*
porecommunicumSaxonibusiureacpriuilegijsfruuntur:ficvtludicem&Conl"ulcsaltcrnis vicibus quotan-
nisconcordibus fuffhgi jsacpari numero eligant;&hi Hungarum,illiSaxoncm,fuos quifque Scnatores falu-
tcnt.Vrbsipfain planitiefita eft,circaquamtamen ager,prxfer.im ad Orientem,incollesexfurgit.S'olum ncS
frumentimodo&omnisgcnerisfrugUm ac lcguminum,fed&viniferaxcft.Totatam murorum ambitu fo-
ris quam intus xdificiorum ftrufturis eft fplendida. Ad portam Portinam hoc Epigramma Traiano imperato*
ri infcriptum,& e vetuftate fcruatum legitur:
I. M. N>
Tr ai anoPrq SalyteIm?.AntoniniEt MAvreliiGaes.Milites Consistentes Mvnicipio
Posvervnt.
Nonprocul hincChryfusfiuuius,quiHungariam aTranfyluaniadifterminat.eDaciasmontibus Pannonif
cotingentibus ortus,inter afperas&prxcipitcs Alpes continuisanfr^dibus&cclcri meatudelabitur:vbi VVa-
lachiindeicrtisxdibushabitantes,repecuaria&pifciumedidtoflumincoptimorum copia vicrum fibi quae-
runt.fficcnimfluuiusprxcxteris,nobiliflimispifdbu^
& id genus. Quin etiam aurum,non minus quam Tagus HifpaniXjVoluit,vnde & nomcn acccpit.
Nonlongeabhacciuitareduxeregionefibioppofitxrupcsinmiramaltkudincmfdcextollunr.inter quas
fluaiolus quidam fatis jprxdpiti curfu delabitur,de quo idem Reichersdorfferus fcquentes apponit VerficuloK
HkgeminaparitertoUunturad<sther*rttpest
Saxaquepr<truptis caut. bus alta rigent.
fliuulus hmc curjujiuit inttr vtramque rapack
Aureus hunc nitidis excipit amnu aquisk .
ferjpicua eft ipjo afpectu qu<e fumitur vnda\
CandidulosJcruposfundut d" imus habet.
%^inie iocis tranfisvicenis atquenouenis,
Jjhthm ctljum videas qusfiuit iUe iunim.
C^uintasVerocalamitates acferum mutationcs.v^nacumtotaprouinciajCiuitashaec fuperioribus aiinise**
pcrt iiir,quibiisSigifmundusBator,rebusiniti6felicitercontraTurcasgcftis, Principatumhuncfuum Impe-
fatoriRudolpholI.tradidit,deindeaDeodem rurfusdcfecit,relicta vlrroafeVirccuperare aggreflys; publica;
teftanturhiftorix.Sedhxcleuiafuetuntprxillis.quxfequcntibusinteftinispertulitinfidijs, Andrea Batoris*
Botica j,MoiisZccclcri, Ragotfij Bethlini,Gaboris» & aliotum Principatum fibiaflcctantium ambitioneac-
cenfis.Quin hodie etiam vniuerfa prouincia factionibus ita flu£tuat,Vt verendum fit,ne tota tandem in Tur-
cicam icruitutem vitrdfepraecipitet.QuodDcus Opt.Max.ciementei:auerterc dignetur.
41