DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.17577#0172
MOSCOVIA.
On vrbi huic modo,fed vniuerfo etiam,quod quidem latifsime patet, Rufsorum
imperio nomen dedit Mofcua fluuius: qui m Tuuerenfi prouincia no longea Mo-
faisKo oppido ortus,vrbem hanc interiecat,inque ea ipfa cum duobus aliis fluuiis,
Neglina fcilicet,& Iaufa^commifcetur.Eft vero Mofcua feu Mofcouia totius Albx
Rufsiae feu magni DucatusMofcoui&metropolis.obamplitudinem etiam a Bote-
ro quatuor maximis Europa? vrbibus.Conftahtinopoli Xutetiae, Viyfsiponse quar-
taaddita.Quatuorconftatpartibus,Prim3Eeiqueintim2EKitaigorod:fecund3E,Biel-
gorod nomen. Vtraque peculiari cinda eft muro. Tertiam SKorodun; quartam
Strelecka Slobana vocant. Aggere omnese lignis Scterra congeftaexftrut"to,per-
pulcriscumturribuSjCircumfeptsefunt.Tantus eiuSeftambitus.vtabexpeditoequite curfim tribusintegris
horis circuirivix pofsit. In ipfo vrbis velut vmbilico Arxeft magni Ducis, inter MofcUam & Neglinam
fluuibs tamquam pehihfiila ihclufa. Crargorod nuncupant id eft,lmperaforis vrbem. Quanta huius fit am-
plitudo.inde patetiquod Ducis fatelliturn qui hichabitancolim vltra viginti millia fint recenfithineadem
XIII. funttemplaecsmento&lapideconftruftaitotidematurribusinfighia. TamRegiae quam tem-
plorum aliqubtce£ta inauraca.dici hoh poteft quantumfulgorem eiaculent&r.Templa vrbispartim ligna-
rio,partim caerhehcario bpere cbnftant.Domus priuacorum ligneaeomhes.Nemini enim e caemento autfa-
xisxdificare licet : nifi quod procefibus quibusdam '& primariis mercatoribus inxdibus recepraculum
quoddam feU cohclaue, lateritio bpere fomicatum, paruum tamen atque humile exftruere permifsum, in
quod, obortoforte & grafsanteihcehdio>charifsima qusquefibi & ^preciofifllma cohgerant atque abdant.
Vrbs ipfa lucbfa admodum eft.Placeas habet mulcas^fed plane inordihatas ac diiperfas. Domuum vltra
quadragintamillianumerari aiunc; quamuis incer ipfaoppida latiflimi iaceant campi. Mercesebexom-
nibus terra: partibus conuehunrur. Negociantur ibi Angli prjecipueac Hollandi,nec non ex Hanfeaticis
ciuitatibus mercatores,rhagho cum luctd. Semel atque iterum fieuifsimas clades vrbs ha?c pertulit: fed ne-
fcio an fimilis fere vlla legatur illi qiiam Anno feptuagefimo fecundofuperioris faxuli pafla eft. Bellum
tum erac loahni Bafilidx cum Chrim Tartarorum, qui in Taurica Cherfonefo & Circa Poncum Euxinum
habitant,Chamo feurege.Ethic quidem cum centum& viginti equitUm millibus Mufcouiam peruagatus,
ad ipfam Vrbem exercitum adnibuit,incenfifque fuburbiis > tandem in ipfam interiorem vrbemignem e
machinis immifit: quimomento temporis infinitas domos,qux,vti fupra diximus.pleraque omnes lignea;
func,corripuit,a3eoque totam propemodum vrbem intra tres horas (quod vix credibile,verum tamen eft)
depaftus eft. Miferrimum vero omniumillud erat,quod quum pleriq; relictis fortunis ac domibus,per por-
tas fefevellent proripere,ijs fereomnibusclaufis.velobtriti, vel a fuperuehienteflamma veletiam aquis
haufti.perierunt.Tantam aiunt in ipfis portis cofcrtim iacentium cadauerumfuifle'multicudinem,vt ftrues
trium virorum altitudinem Eequarit. In vniuerfum plus quiam feptiescentum hominum millia diuerfae xta-
tisacfexus,incendio hocperihfenumerati funt.Ex Anglismercatbribus octo»tres viui euaferunt, cellae cu-
jufdam fubterraneae.cui fe incluferant.bcneficio^Rauleius nempe,Sparckius & Glouerus. Illudplerique mi-
racifunC,quodquumexcra vrbemfummumefletfilenciumacmiraaeris cranquillicas, in ipfa camen vrbe
vchemens vehcus,quamdiudurauicincehdium,perflaric. Quodcamen minusmirum videridebet.quum
tam ratione quam experientia conftet>ex igne quoque vehtum gigni. Abcrat tum magnus Dux,cum ingen-
ti exercituTartaris occurrere fatagens: fed ab eis elufus,magria cum moleftia & nuncium tantxcalamitatis
acccpit,& maiori cum dolore nbn iriultb pofl; non vrbem,fed vrbis velut cadauer afpexin Quae vero fupe-
rioribusannisaDemetrioillo & aliisreghum afFec\antibus tam ipfa vrbs-qUam vniuerfum Rut
forum imperium pertuleric, quam'mirabilesrerumvidericconuerfiohes,ex tempo-
rumnoftrorum feuCommehcarijs feu Hiftoriisapparet:qU£erecenfere,
nonefthuius loci.
54-
On vrbi huic modo,fed vniuerfo etiam,quod quidem latifsime patet, Rufsorum
imperio nomen dedit Mofcua fluuius: qui m Tuuerenfi prouincia no longea Mo-
faisKo oppido ortus,vrbem hanc interiecat,inque ea ipfa cum duobus aliis fluuiis,
Neglina fcilicet,& Iaufa^commifcetur.Eft vero Mofcua feu Mofcouia totius Albx
Rufsiae feu magni DucatusMofcoui&metropolis.obamplitudinem etiam a Bote-
ro quatuor maximis Europa? vrbibus.Conftahtinopoli Xutetiae, Viyfsiponse quar-
taaddita.Quatuorconftatpartibus,Prim3Eeiqueintim2EKitaigorod:fecund3E,Biel-
gorod nomen. Vtraque peculiari cinda eft muro. Tertiam SKorodun; quartam
Strelecka Slobana vocant. Aggere omnese lignis Scterra congeftaexftrut"to,per-
pulcriscumturribuSjCircumfeptsefunt.Tantus eiuSeftambitus.vtabexpeditoequite curfim tribusintegris
horis circuirivix pofsit. In ipfo vrbis velut vmbilico Arxeft magni Ducis, inter MofcUam & Neglinam
fluuibs tamquam pehihfiila ihclufa. Crargorod nuncupant id eft,lmperaforis vrbem. Quanta huius fit am-
plitudo.inde patetiquod Ducis fatelliturn qui hichabitancolim vltra viginti millia fint recenfithineadem
XIII. funttemplaecsmento&lapideconftruftaitotidematurribusinfighia. TamRegiae quam tem-
plorum aliqubtce£ta inauraca.dici hoh poteft quantumfulgorem eiaculent&r.Templa vrbispartim ligna-
rio,partim caerhehcario bpere cbnftant.Domus priuacorum ligneaeomhes.Nemini enim e caemento autfa-
xisxdificare licet : nifi quod procefibus quibusdam '& primariis mercatoribus inxdibus recepraculum
quoddam feU cohclaue, lateritio bpere fomicatum, paruum tamen atque humile exftruere permifsum, in
quod, obortoforte & grafsanteihcehdio>charifsima qusquefibi & ^preciofifllma cohgerant atque abdant.
Vrbs ipfa lucbfa admodum eft.Placeas habet mulcas^fed plane inordihatas ac diiperfas. Domuum vltra
quadragintamillianumerari aiunc; quamuis incer ipfaoppida latiflimi iaceant campi. Mercesebexom-
nibus terra: partibus conuehunrur. Negociantur ibi Angli prjecipueac Hollandi,nec non ex Hanfeaticis
ciuitatibus mercatores,rhagho cum luctd. Semel atque iterum fieuifsimas clades vrbs ha?c pertulit: fed ne-
fcio an fimilis fere vlla legatur illi qiiam Anno feptuagefimo fecundofuperioris faxuli pafla eft. Bellum
tum erac loahni Bafilidx cum Chrim Tartarorum, qui in Taurica Cherfonefo & Circa Poncum Euxinum
habitant,Chamo feurege.Ethic quidem cum centum& viginti equitUm millibus Mufcouiam peruagatus,
ad ipfam Vrbem exercitum adnibuit,incenfifque fuburbiis > tandem in ipfam interiorem vrbemignem e
machinis immifit: quimomento temporis infinitas domos,qux,vti fupra diximus.pleraque omnes lignea;
func,corripuit,a3eoque totam propemodum vrbem intra tres horas (quod vix credibile,verum tamen eft)
depaftus eft. Miferrimum vero omniumillud erat,quod quum pleriq; relictis fortunis ac domibus,per por-
tas fefevellent proripere,ijs fereomnibusclaufis.velobtriti, vel a fuperuehienteflamma veletiam aquis
haufti.perierunt.Tantam aiunt in ipfis portis cofcrtim iacentium cadauerumfuifle'multicudinem,vt ftrues
trium virorum altitudinem Eequarit. In vniuerfum plus quiam feptiescentum hominum millia diuerfae xta-
tisacfexus,incendio hocperihfenumerati funt.Ex Anglismercatbribus octo»tres viui euaferunt, cellae cu-
jufdam fubterraneae.cui fe incluferant.bcneficio^Rauleius nempe,Sparckius & Glouerus. Illudplerique mi-
racifunC,quodquumexcra vrbemfummumefletfilenciumacmiraaeris cranquillicas, in ipfa camen vrbe
vchemens vehcus,quamdiudurauicincehdium,perflaric. Quodcamen minusmirum videridebet.quum
tam ratione quam experientia conftet>ex igne quoque vehtum gigni. Abcrat tum magnus Dux,cum ingen-
ti exercituTartaris occurrere fatagens: fed ab eis elufus,magria cum moleftia & nuncium tantxcalamitatis
acccpit,& maiori cum dolore nbn iriultb pofl; non vrbem,fed vrbis velut cadauer afpexin Quae vero fupe-
rioribusannisaDemetrioillo & aliisreghum afFec\antibus tam ipfa vrbs-qUam vniuerfum Rut
forum imperium pertuleric, quam'mirabilesrerumvidericconuerfiohes,ex tempo-
rumnoftrorum feuCommehcarijs feu Hiftoriisapparet:qU£erecenfere,
nonefthuius loci.
54-