COLLATOR
TYPOGRAPHVS
LECTORI.
Vo ſemper præ cæteris in diſciplina legum (quod in
alis etiam artibus contingit) viſa ſunt obſeura. Ve-
ra legum interpretatio, earumque conditorum recta
mens, & inſtitutionis vniuerſ ad labentes, & ex-
currentes humanarum rerum ſingulares euentus ¬
& traductio. Interpretandi difficultas ex eo ma-
nauit præcipua, quod vetuſtate & litura conſumpta
legum prima ſcriptura, oppreſſis quaſi per plura ſacula Latinis legibus,
ſuccedenes Iuriſconſulti, iuri antiquo, & longa deſuetudine obſcurato
ex comméntariis lumen aliquod foenerati funt: ade diuinatione potius,
& coniecura quaeſita, quam ad primam, & antiquam formam, imagi-
nemqué deltearas ilnos notiaippe ſaecularediermmt Hine diuerſoiudii-
cio permotis, variõque ſenſu abductis Iuriſconſultorum animis, tam eſt
dubia, & incerta legum facta ſcriptura, vt multi in opinando, & conie-
ctando pptius interpretes, quam leges interprçtando, labores ſuos, & in-
duſtriampoſuerint. Auxit etiam malum, quod paucis tantum locis, vera
leges coſdentium, aut de iure reſpondentium nomina: nuſquam vero
loca ipſa vnde excerptæ, aut deductæ erant, notabantur. Qui enim ex
immenſ, & innumeris Iuriſconſultorum voluminibus leges primum in
diſtinct capita, & ad forenſem vſum contraxerunt: ij ſingulis legibus
& nomia auctorum, & inſcriptionem voluminis præfixerunt. Vnde non
ſeribens modô prima laus, & gloria: ſed facilior etiam ad verum ſen-
&rectam condentis mentem regreſſus ſeruabatur. Temporis iniu-
ria, quiacuit in Occidente ius noſtrum, expuncta nomina auctorum &
carie ſcptura lſa, & exeſa eſt: ita lectio dubia, & auctoris incerta mens
malo primûm ſuccurrerunt PANDECT FLORENTINA,
quaru editio rectam multarum legum ſcripturam, & lectionem repa-
rauit :t Iuriſconſultorum loca pleraque, ex quibus Tribonianus leges
ff. Vetus. 4 3 noſtras
TYPOGRAPHVS
LECTORI.
Vo ſemper præ cæteris in diſciplina legum (quod in
alis etiam artibus contingit) viſa ſunt obſeura. Ve-
ra legum interpretatio, earumque conditorum recta
mens, & inſtitutionis vniuerſ ad labentes, & ex-
currentes humanarum rerum ſingulares euentus ¬
& traductio. Interpretandi difficultas ex eo ma-
nauit præcipua, quod vetuſtate & litura conſumpta
legum prima ſcriptura, oppreſſis quaſi per plura ſacula Latinis legibus,
ſuccedenes Iuriſconſulti, iuri antiquo, & longa deſuetudine obſcurato
ex comméntariis lumen aliquod foenerati funt: ade diuinatione potius,
& coniecura quaeſita, quam ad primam, & antiquam formam, imagi-
nemqué deltearas ilnos notiaippe ſaecularediermmt Hine diuerſoiudii-
cio permotis, variõque ſenſu abductis Iuriſconſultorum animis, tam eſt
dubia, & incerta legum facta ſcriptura, vt multi in opinando, & conie-
ctando pptius interpretes, quam leges interprçtando, labores ſuos, & in-
duſtriampoſuerint. Auxit etiam malum, quod paucis tantum locis, vera
leges coſdentium, aut de iure reſpondentium nomina: nuſquam vero
loca ipſa vnde excerptæ, aut deductæ erant, notabantur. Qui enim ex
immenſ, & innumeris Iuriſconſultorum voluminibus leges primum in
diſtinct capita, & ad forenſem vſum contraxerunt: ij ſingulis legibus
& nomia auctorum, & inſcriptionem voluminis præfixerunt. Vnde non
ſeribens modô prima laus, & gloria: ſed facilior etiam ad verum ſen-
&rectam condentis mentem regreſſus ſeruabatur. Temporis iniu-
ria, quiacuit in Occidente ius noſtrum, expuncta nomina auctorum &
carie ſcptura lſa, & exeſa eſt: ita lectio dubia, & auctoris incerta mens
malo primûm ſuccurrerunt PANDECT FLORENTINA,
quaru editio rectam multarum legum ſcripturam, & lectionem repa-
rauit :t Iuriſconſultorum loca pleraque, ex quibus Tribonianus leges
ff. Vetus. 4 3 noſtras