DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0005
noſtras abſciderat, magno Iuris ſtudioſorum commodo reſtituit. Sed hac
ope diuturnus, quo enectæ erant Romanæ leges, depelli morbus non po-
terat & curari: recreatus eſt tamen, & leuatus.
RENATA apud Gallos noſtros diu neglecta Græcarum litterarum
diſciplina: plures ingenioſi, & altiori quadam mente præditi cum iuris,
legumque ſtudio, inculto, rudi, etiam dicam, barbaro ſermone obliterato,
politiores artes, hiſtori cognitionem, & liberales doctrinas coniunxe-
runt: in Græciam traductas Romanas leges, Grca lingua ſcriptas, exer-
citatas, & explicatas nemo dum nouerat. Hi ex abditis quibuſdam riuis
veſtigare, & in Bibliothecis latentibus quibuſdam fragmentis Græcorum,
inquirere cœperunt legum rectam ſcripturam, & à Græcis hominibus
laudatam interpretationem. Nec fuit inutilis in hac exercitatione multo-
rum labor: G. BVDVS, apud nos Græcarum litterarum parens, multas
leges reſtituit. Nonnull ANTONII AVGVSTINI, qudam DVARENI
ſtudio accreuerunt. Tandem inuento vouar Græco exemplari per-
fecto, IACOBVS GVIACIVS, in cuius manus incidit, feliciter plus ca-
teris omnibus vnus contulit: hic omnes leges vnus adhuc reſtantes ad ve-
ram Græci exemplaris imaginem reſtituit, plures omnino peritas in La-
tinis Codicibus, reſtaurauit: reſtitutas, & excitatas, commentriis, prle-
ctionibus compreſſis, puris, & concinnis illuſtrauit: adeo tota Europa ſo-
lus CVIACIVS legum interpres celebrabatur: vtporè rect ſipturæ re-
ſtaurator, & pre cteris ſubtilis interpres.
VERVM cum ad Iuris corpus, iam ACCVRSIIGloſſis grape, CVrA-
CIopera non tam facile accederent, plures ex eius libris angſtas quaſ-
dam, & preſſas NOTAs cœperunt legum marginibus attexert
dem ſparſas, & vagas in vnum congeſſit DiONYS. GOTE
alias ipſe addidit; & ad legum expoſitionem quædam neceſſia ex an-
tiquis luris interpretum commentariis adiunxit. Fuit hic GOrOFREDI
conatus iure laudatus, & ab omnium gentium Iuriſconſulti cum ap-
plauſu recepta induſtria: ſed ommes ad perfectam iuris exeſitionem,
quam ipſe adimpleſſe ſe putabat, multa requirebant: CVIACII tamen
ingenio plenitudinem negotij exæquabant. Quare nos multi, & graues
Iuriſconſulti adhortati ſunt, vt iuxta viam, quam ipſi nobis indicarunt,
deſideratam operis molem perficeremus: horum precibus, & hortatu,
labores, licèt nobis ſumptuoſos, Reipubl. tamen neceſſarios, lubenter
ſuſcepimus, ſiue iam per GOTHOrREDVM factorum diſpendib, perſe-
cuti ſumus.
PRIMA igitur nobis cura fuit, monita illa breuia, & ſummas, quas
maxima induſtria, & affabrè compoſuit CVIACIVS, & retentoGre-
co nomine me vocauit, initio cuiuſque tituli, diſtincta à ſumma-
riis legum litterarum forma, inſerere. His non modô tituloum or-
do, & diſpoſitio, que frequenter non vulgariter doctis plurimum &
laboris afferre ſolet, & faſtidij: quæ ſcriptura legum caſtior, quis ve-
rior ſenſus, diligenter explicatur. Res ſingulæ ad ius Ciuile pertinentes,
. ſubtili
ope diuturnus, quo enectæ erant Romanæ leges, depelli morbus non po-
terat & curari: recreatus eſt tamen, & leuatus.
RENATA apud Gallos noſtros diu neglecta Græcarum litterarum
diſciplina: plures ingenioſi, & altiori quadam mente præditi cum iuris,
legumque ſtudio, inculto, rudi, etiam dicam, barbaro ſermone obliterato,
politiores artes, hiſtori cognitionem, & liberales doctrinas coniunxe-
runt: in Græciam traductas Romanas leges, Grca lingua ſcriptas, exer-
citatas, & explicatas nemo dum nouerat. Hi ex abditis quibuſdam riuis
veſtigare, & in Bibliothecis latentibus quibuſdam fragmentis Græcorum,
inquirere cœperunt legum rectam ſcripturam, & à Græcis hominibus
laudatam interpretationem. Nec fuit inutilis in hac exercitatione multo-
rum labor: G. BVDVS, apud nos Græcarum litterarum parens, multas
leges reſtituit. Nonnull ANTONII AVGVSTINI, qudam DVARENI
ſtudio accreuerunt. Tandem inuento vouar Græco exemplari per-
fecto, IACOBVS GVIACIVS, in cuius manus incidit, feliciter plus ca-
teris omnibus vnus contulit: hic omnes leges vnus adhuc reſtantes ad ve-
ram Græci exemplaris imaginem reſtituit, plures omnino peritas in La-
tinis Codicibus, reſtaurauit: reſtitutas, & excitatas, commentriis, prle-
ctionibus compreſſis, puris, & concinnis illuſtrauit: adeo tota Europa ſo-
lus CVIACIVS legum interpres celebrabatur: vtporè rect ſipturæ re-
ſtaurator, & pre cteris ſubtilis interpres.
VERVM cum ad Iuris corpus, iam ACCVRSIIGloſſis grape, CVrA-
CIopera non tam facile accederent, plures ex eius libris angſtas quaſ-
dam, & preſſas NOTAs cœperunt legum marginibus attexert
dem ſparſas, & vagas in vnum congeſſit DiONYS. GOTE
alias ipſe addidit; & ad legum expoſitionem quædam neceſſia ex an-
tiquis luris interpretum commentariis adiunxit. Fuit hic GOrOFREDI
conatus iure laudatus, & ab omnium gentium Iuriſconſulti cum ap-
plauſu recepta induſtria: ſed ommes ad perfectam iuris exeſitionem,
quam ipſe adimpleſſe ſe putabat, multa requirebant: CVIACII tamen
ingenio plenitudinem negotij exæquabant. Quare nos multi, & graues
Iuriſconſulti adhortati ſunt, vt iuxta viam, quam ipſi nobis indicarunt,
deſideratam operis molem perficeremus: horum precibus, & hortatu,
labores, licèt nobis ſumptuoſos, Reipubl. tamen neceſſarios, lubenter
ſuſcepimus, ſiue iam per GOTHOrREDVM factorum diſpendib, perſe-
cuti ſumus.
PRIMA igitur nobis cura fuit, monita illa breuia, & ſummas, quas
maxima induſtria, & affabrè compoſuit CVIACIVS, & retentoGre-
co nomine me vocauit, initio cuiuſque tituli, diſtincta à ſumma-
riis legum litterarum forma, inſerere. His non modô tituloum or-
do, & diſpoſitio, que frequenter non vulgariter doctis plurimum &
laboris afferre ſolet, & faſtidij: quæ ſcriptura legum caſtior, quis ve-
rior ſenſus, diligenter explicatur. Res ſingulæ ad ius Ciuile pertinentes,
. ſubtili