DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0015
Vita Iuſtiniani.
Agapitus quaſi legatus, de fide cum luſtiniano & Anthemio facta collatione reperit ambos in Eu-
tychetis dogma eſſe prolapſos, aut Iuſtinianum ſaltem qui coniugis ſuaſu Anthemium ad illum
chronum prouexerat, acta ſua reſcindere renuentem: cum duabus de cauſis deponi eum poſceret
Agapitus, & quod vitioſa eſſer eius e Trapezunte tranſlatio, & quod cum Eutychete damnato ſen-
tiret. Cumque dixiffet Auguſtus: Aut conſenti nobis, aut te in exilium deportari decernam.
Agapitus reſpondit: Ego ad Iuſtinianum Imperatorem Chriſtianiſſimum venire deſideraui; ſed
nunc Diocletianum inueni, qui tamen minas tuas non pertimeſco, Tandem igitur ſacerdotis con-
ſtantia compunctus princeps, mutato propofito, rem examinari permiſit, arque ad fidei Catholica
confeſſionem pariter cum multis reuerſus, Pontificem adorauit, & Anthemium publice ab Aga-
piro conuictum, & depoſitum inexilium ire coëgitnec mult poſt idem Papa Agapitus Conſtan-
tinopoli diem ſupremum clauſit, ordinato prius in Anthemij locum Mena Xenodocho Sampſo-
num, cui & ipſe Agapitus lAgathonem nominat Nicephorus l7ap. zymanus impoſuit,
quod antea nunquam factum eſſe ait idem Nicephorus. Is Menas cum Agapiro concilium parti-
culare in vrbe Conſtant conuocans, Seuerum, Petrum, Anthemium & Zoaram, anathemate ferit.
Cuius concilij ſententiam & ipſe Iuſtinianus confirmauit, & Seueri ſcripta cremari iuſſit. Ea eſt
Nouella eius quadrageſimaſecunda, quam ex veteribus actis conciliorum Latine verſam ſuperio-
ribus annis reſtitui. Verum non quemadmodum ad piam frugem rediit Iuſtinianus, ita & Theo-
dora: ſed venenum, quo ſemel erat imbuta, retinens, fœmineam crudelitatem ob depoſitum An-
themium exercuit in Siluerium Agapiti ſucceſſorem Papam Romanum. Nam eius literis Beliſa-
rus obſequens non ſine Vigilij diaconi proditione cum Romæ eſſet, eum à falſis teſtibus conui-
ctum, in exilium egit ad Pontiam inſulam, hanc ſolam ob cauſam quod Anthemium in priſtinum
thronum nollet reſtituere. Extat Siluerij reſcriptum ad Amatorem Epiſcopum:quo tamen aper-
te ſolam Antoniam Patritiam Beliſarij coniugem, & maritum eius accuſare videtur, ſéque cum
ad ipſam venire iuſſus eſſet, retentum eſſe ab ipſa ad primum, & ſecundum velum omnem cle-
rum, & populum, qui Papam ſequebatur, & ſe ſolum cum Vigilio diacono introire permiſſum:
ibique multis criminationibus obiectis, ſe tandem in exilium eſſe miſſum, in quo ſuſtentaretur
pane tribulationis, & aqua anguſtiæ. Ex ea inſula ſententiam depoſitionis Vigilio ſucceſſori veluti
inuaſori, & per proditionem parricidalem intruſo, mittit à ſe, & 4. Epiſcopis ſubſcriptam extat
illa inter eius decreta in ſecundo volumine conciliorum. Sed & diuina procurante vindicta poſt-
eà accidit vt quod fecerat, ipſe pateretur, & proditionis penas longe acerbiores daret. Is enim
fidem dederat Theodoræ ſe damnationem Anthemij reuocaturum, ſi quando in Siluerij locum
ſuccedere per eam liceret: ergo promiſſa ab eo repoſcens mulier, cum mutaſſe eum ſententiam,
nec promiſſis ſtare velle intellexiſſet, Anthemium Scribonem Romam miſit, hoc ei dato verbo:
Excepto in Baſilica S. Petri, parce. Nam ſi in Lateranis, aut in palatio, aut in qualibet Eccleſia in-
ueneris Vigilium, mox impoſitum naui perduc ad nos, & minas, ni mandata impleret, addidit.
Hic igitur Scribon inuentum Vigilium in Eccleſia S. Cecili (erat enim dies natalis eius) & ibi
munera ad populum erogantem, prehenſum abduxit in nauem, populo ei male precante ob ſum-
maeius in Siluerlum, & alios ſcelera. Et Conſtantinopolim delato, perlectõque ei proprio chiro-
grapho de reſtituendo Anthemio, digna factis repenſa ſunt. nam ex baſilica ſanct Eufemiæ tra-
tus denegato aſylo, per ciuitatem fune el collo alligato, & in carcerem miſſus, digna factis reci-
ere ſe Chriſtiane confeſſus eſt ſed pio miſerationis intuitu poſt multos annos inde reuocatus, &
Ronanis a Pin Inpernrore donarus eſt Verûn prius quan ſta contingerent, toro biemio ibe-
re degebat Vigilius Conſtantinopoli, ac in ſummo apud Imperatorem honore. Quo tempore
etiam celebrata eſt quinta œcumenica Synodus: cui tamen intereſſe, quamuis ab Imperatore, Sy-
nodõque multotiens inuitatus, &, vt dicebant, vltrô ipſe pollicitus, Vigilius ipſe noluit: ſedſen-
tentiam ſuam de his, que ibi tractabantur, ſpecialiter ſe Imperatori ſcripto editurum reſpondit:
quod nec praſtitit: forte nolens exemplum prabere, quo aliquando prœiudicatum eſſe putare-
tur, Papam concilio ſubiacere: & quamuis anxië abeo id impetrare ſtuduerint parres: ſpe ta-
men fruſtrati nihil de ipſo ſecius aut interlocuti ſunt, aut decreuerunt, auteius communione ab-
ſtinuerunt. In ea Synodo damnatus poſt mortem eſt Origenes cum ſuis deliramentis Platonicis,
& anathematizatus, idque fieri poſſe praiudicatum fuit, ſimiliter & de Euagrio Didymo, & eius
ſequacibus decretum, idque prima & ſecunda actione eius concilij tranſactum. Vnde liquet pri-
mam, qu hodie edita in 2. tom conciliorum, non primam: ſed tertiam actionem eſſe, ibique
totas duas ſeſſiones deſiderari, quas propediem edituros nos ſperamus. Nam à tertia vſque ad
vltimam ſeſſionem tota cognitio fuit, & pronuntiatio de tribus capitulis, id eſt, Theodoni Mo-
pſueſtienſis, & ſcriptis eius, & Theodoreti contra Cyrilli 12. capita, & epiſtole Iba ad Marin
Perſam condemnatione, & poſt mortem quoque anathematiſmo, qua de re quatuordecim capi-
tula, ſeu anathematiſmi in concluſione totius concilij facti ſunt: quas capitula & antea paſſim ex-
tabant, ais concili interceptis. Multa in eo concilio recondita, notatu digna :mults Vigilij,&
Pontificum Romanorum epiſtolæ, atque Iuſtiniani, & aliorum conſtitutiones habentur, qua
qunquam antea typis ſunt editæ: qua omnia permagni Eccleſi Catholicæ intereſt eſſe ſalua.
1 Vtinam
Agapitus quaſi legatus, de fide cum luſtiniano & Anthemio facta collatione reperit ambos in Eu-
tychetis dogma eſſe prolapſos, aut Iuſtinianum ſaltem qui coniugis ſuaſu Anthemium ad illum
chronum prouexerat, acta ſua reſcindere renuentem: cum duabus de cauſis deponi eum poſceret
Agapitus, & quod vitioſa eſſer eius e Trapezunte tranſlatio, & quod cum Eutychete damnato ſen-
tiret. Cumque dixiffet Auguſtus: Aut conſenti nobis, aut te in exilium deportari decernam.
Agapitus reſpondit: Ego ad Iuſtinianum Imperatorem Chriſtianiſſimum venire deſideraui; ſed
nunc Diocletianum inueni, qui tamen minas tuas non pertimeſco, Tandem igitur ſacerdotis con-
ſtantia compunctus princeps, mutato propofito, rem examinari permiſit, arque ad fidei Catholica
confeſſionem pariter cum multis reuerſus, Pontificem adorauit, & Anthemium publice ab Aga-
piro conuictum, & depoſitum inexilium ire coëgitnec mult poſt idem Papa Agapitus Conſtan-
tinopoli diem ſupremum clauſit, ordinato prius in Anthemij locum Mena Xenodocho Sampſo-
num, cui & ipſe Agapitus lAgathonem nominat Nicephorus l7ap. zymanus impoſuit,
quod antea nunquam factum eſſe ait idem Nicephorus. Is Menas cum Agapiro concilium parti-
culare in vrbe Conſtant conuocans, Seuerum, Petrum, Anthemium & Zoaram, anathemate ferit.
Cuius concilij ſententiam & ipſe Iuſtinianus confirmauit, & Seueri ſcripta cremari iuſſit. Ea eſt
Nouella eius quadrageſimaſecunda, quam ex veteribus actis conciliorum Latine verſam ſuperio-
ribus annis reſtitui. Verum non quemadmodum ad piam frugem rediit Iuſtinianus, ita & Theo-
dora: ſed venenum, quo ſemel erat imbuta, retinens, fœmineam crudelitatem ob depoſitum An-
themium exercuit in Siluerium Agapiti ſucceſſorem Papam Romanum. Nam eius literis Beliſa-
rus obſequens non ſine Vigilij diaconi proditione cum Romæ eſſet, eum à falſis teſtibus conui-
ctum, in exilium egit ad Pontiam inſulam, hanc ſolam ob cauſam quod Anthemium in priſtinum
thronum nollet reſtituere. Extat Siluerij reſcriptum ad Amatorem Epiſcopum:quo tamen aper-
te ſolam Antoniam Patritiam Beliſarij coniugem, & maritum eius accuſare videtur, ſéque cum
ad ipſam venire iuſſus eſſet, retentum eſſe ab ipſa ad primum, & ſecundum velum omnem cle-
rum, & populum, qui Papam ſequebatur, & ſe ſolum cum Vigilio diacono introire permiſſum:
ibique multis criminationibus obiectis, ſe tandem in exilium eſſe miſſum, in quo ſuſtentaretur
pane tribulationis, & aqua anguſtiæ. Ex ea inſula ſententiam depoſitionis Vigilio ſucceſſori veluti
inuaſori, & per proditionem parricidalem intruſo, mittit à ſe, & 4. Epiſcopis ſubſcriptam extat
illa inter eius decreta in ſecundo volumine conciliorum. Sed & diuina procurante vindicta poſt-
eà accidit vt quod fecerat, ipſe pateretur, & proditionis penas longe acerbiores daret. Is enim
fidem dederat Theodoræ ſe damnationem Anthemij reuocaturum, ſi quando in Siluerij locum
ſuccedere per eam liceret: ergo promiſſa ab eo repoſcens mulier, cum mutaſſe eum ſententiam,
nec promiſſis ſtare velle intellexiſſet, Anthemium Scribonem Romam miſit, hoc ei dato verbo:
Excepto in Baſilica S. Petri, parce. Nam ſi in Lateranis, aut in palatio, aut in qualibet Eccleſia in-
ueneris Vigilium, mox impoſitum naui perduc ad nos, & minas, ni mandata impleret, addidit.
Hic igitur Scribon inuentum Vigilium in Eccleſia S. Cecili (erat enim dies natalis eius) & ibi
munera ad populum erogantem, prehenſum abduxit in nauem, populo ei male precante ob ſum-
maeius in Siluerlum, & alios ſcelera. Et Conſtantinopolim delato, perlectõque ei proprio chiro-
grapho de reſtituendo Anthemio, digna factis repenſa ſunt. nam ex baſilica ſanct Eufemiæ tra-
tus denegato aſylo, per ciuitatem fune el collo alligato, & in carcerem miſſus, digna factis reci-
ere ſe Chriſtiane confeſſus eſt ſed pio miſerationis intuitu poſt multos annos inde reuocatus, &
Ronanis a Pin Inpernrore donarus eſt Verûn prius quan ſta contingerent, toro biemio ibe-
re degebat Vigilius Conſtantinopoli, ac in ſummo apud Imperatorem honore. Quo tempore
etiam celebrata eſt quinta œcumenica Synodus: cui tamen intereſſe, quamuis ab Imperatore, Sy-
nodõque multotiens inuitatus, &, vt dicebant, vltrô ipſe pollicitus, Vigilius ipſe noluit: ſedſen-
tentiam ſuam de his, que ibi tractabantur, ſpecialiter ſe Imperatori ſcripto editurum reſpondit:
quod nec praſtitit: forte nolens exemplum prabere, quo aliquando prœiudicatum eſſe putare-
tur, Papam concilio ſubiacere: & quamuis anxië abeo id impetrare ſtuduerint parres: ſpe ta-
men fruſtrati nihil de ipſo ſecius aut interlocuti ſunt, aut decreuerunt, auteius communione ab-
ſtinuerunt. In ea Synodo damnatus poſt mortem eſt Origenes cum ſuis deliramentis Platonicis,
& anathematizatus, idque fieri poſſe praiudicatum fuit, ſimiliter & de Euagrio Didymo, & eius
ſequacibus decretum, idque prima & ſecunda actione eius concilij tranſactum. Vnde liquet pri-
mam, qu hodie edita in 2. tom conciliorum, non primam: ſed tertiam actionem eſſe, ibique
totas duas ſeſſiones deſiderari, quas propediem edituros nos ſperamus. Nam à tertia vſque ad
vltimam ſeſſionem tota cognitio fuit, & pronuntiatio de tribus capitulis, id eſt, Theodoni Mo-
pſueſtienſis, & ſcriptis eius, & Theodoreti contra Cyrilli 12. capita, & epiſtole Iba ad Marin
Perſam condemnatione, & poſt mortem quoque anathematiſmo, qua de re quatuordecim capi-
tula, ſeu anathematiſmi in concluſione totius concilij facti ſunt: quas capitula & antea paſſim ex-
tabant, ais concili interceptis. Multa in eo concilio recondita, notatu digna :mults Vigilij,&
Pontificum Romanorum epiſtolæ, atque Iuſtiniani, & aliorum conſtitutiones habentur, qua
qunquam antea typis ſunt editæ: qua omnia permagni Eccleſi Catholicæ intereſt eſſe ſalua.
1 Vtinam