De confirrnatione Digestorum.
•crimini subie£rus,vna cum iudice,qui eis audientiam accommodauerit^pcenis grauissimis la-
borare. Ne autem incognitum vobis fiat,ex quibus veterura libris ha:c consummatio ordina-
^aest: iusTimus &C hocin primordiis Digestorum noflxorum inscribi: vt manifestissimum sit,
ex quibus legissacoribus,quibusque libris eorum, &c quot millibus hoc iustitia: Romana: tem-
plum xdifieatum est- Legistatores autcm, vel commentatores eos elcgimus, qui digni tanto
ppere fuetanr, &Z quos anteriorcs phslimi principes admittere non sunt indignati: omnibus
vno dignitatis apice impertico , nec sibi quoquam aliquam prxrogaciuam vindicantc; cum
enim constitutionum vicem &has leges obtinere censuimus, quasi cxnobis promulgatas:
quid amplius, aut minus in quibusdam esle intelligatur,cum vna dignitas,vna potestas omni-
bus est indulta > Hoc autcm , quod &c ab initio nobis vis um est, cum hoc opns fieri Deo ad-
nuente mandabamus : tempestiuumnobis[esse]videtur &c inprxsenti sancire:vcnemo neque
eorum,qui in pra:senri iuris periciam habenc, neque qui postea fierent, audear commencarios
hisdem legibus adne&ere: nisi tantum si velit eas in Grarcam vocem transformare sub eodcm
ordine, eademque consequentia, sub qua &c voces Romana: posira: sunt, hoc quod Grxci k*}
■fidtfi.itsx- TtoJk -f dicunt, &c si quiforsitan per titulorum subtilitatem adnotare maluerint, &eaqux
f*ptsV qTd 's^liis^si nuncupantur,componere: alias autem legum interpretationes, imo magis peruer-
famfat, vi- siones , eos iaetare non concedimus : ne verbositas eorum aliquid legibus nostris adferat ex
de AUmtm» confusione dedecus: quod Scin antiquis edi£ti perpetui commentatoribus fadtum efl:, qui
i i.cap'.g.'' opiis moderate confe£tum huc atque illuc in diucrsas scntentias produceutcs , in infinitum
* S»ss.Fier. detraxerunt,vt pene omnem Romanam sanctionemeise confusam[cerneres.]Quod * ii non
passi sumus:quemadmodum posteritatis admittetur vana discordia?Si quid autem tale facere
ausi fuerint: ipsi quidem falsitatis rei constituantunvolumina autem eorum omnino corrum-
pantur. Siquid vera^vtsupradictumest)ambiguumfucritvisum: hocadlmperiale culmen
per iudices referatur, &c ex auctoritate Augusta manifestetur, cui soli Ieges &c condere,& in-
terpretari concessum est. Eandem autem pcenam falsitatis constituimns &c aduersus eos, qui
-j- Tlor.sigh. in posterum leges nostras per signorum f obscuritates ausi fuerint conscribere: omnia enhn,
rum,nsy>.xs j^ e^^ nomina prudentium,&:titulos, &clibrorum numcros: per consequcntias litterarum
siimt, Grtc* voIumus,non per signa * manifestari:ita,vt qui talem librum sibi parauerit,in quo signa f po-
&gp<esi. sjca sonj m qualpmcunque locumlibri,vel voluminis,sciat inutilis se esse Codicis dominum,
t k1*- neque enim licentiam aperimus ex tali Codice in iudicium aliquid recitare, qui in quacun-
*Jightitm. que sua parte signorum * habet malitias. Ipse autem librarius,qui eas inscribere ausus fuerit:
non solum criminali pcena (sccundum quod dicfum est) plecletur; sed etiam libri xstimatio-
nem in duplum domino reddet, si &c ipse dominus ignorans talem librum vel comparauerit,
vcl confici curauerit.quod &c antea a nobis dispositum est in Latina constitutione, &c in Grx-
ca,quam ad legumprofessores dimisimus, Leges autem nostras,quas in his Codicibus,id est,
Institutionum seu elementorum, &c Digestorum vcl Pande&arum posuimus: suum obcinere
robur ex tertio nostro fcelicissima sancimus consulatu prassentis duodecimse indi&ionis, ter-
tio Kalendas Ianuarias,in omne a:uum valitutas,& vna. cum nostris constitutionibus pollen-
tes , & suum vigorem in iudiciis ostendences in omnibus causis, siue qua: postea emerserint,
siue qus in iudichs adhuc pendcnt, nec eas iudicialis, vel amicalis forma compescuit. qua:
enim iam vel iudiciali sententia finita sunt,vel amicali pa£to sopita, ha:c resuscitari nullo vo-
lumus modo. Bene autem properauimus in tertium nostrum ConsuIatum,& has leges edere:
quia maximi Dei 8c Domini nostri Icsu Christi auxilium fcelicimmum, eum nostrx reipu-
blica: donauit: cum in hunc &C bella Parthica abolita sunt,& quieti perpetua: tradita,& tertia
pars mundi nobis adcreuit. Post Europam enim &c Asiam, 8c tota Libya nostro imperio ad-
iunda est , & tanto operi legum caput imppikum est, [&] omnia ccelestia dona nostro tertio
consulatui indulta, Omnes itaque hidices nostri pro sua iurisdiftione easdem leges suspi-
•)■ sosiisimt. ciant \: &c tam in suis iudiciis,quam in hac regia vrbe habeant, &c proponant,&; prarcipue vir
^r* excelsus huius almae vrbis prsefecl:us. Curx autem erit tribus excelsis. prsfedfis prartoriis^tam
Orientalibus, quam Illyricis, necnonLibycis per suas aucloritates omnibus, qui suas imisdi-
stioni suppositi sunt,eas manifestare. Data septimodecimo Kalend. Ianuar, Iustiniano domi-
no nostro cer.Consule.

FOELIC ITE R.

IN