m Quodquisqueiurisinaliumstat&c 138

«xerceri po- qua

quibus vult sacere cxeeutionermvt J.de bon.auStor.
itid.posi.citm ■vnuJ.s.pen.Gac etiam iocet suos, & ctc rcbus intra
territoiium:ipsetsraen est extra territorium quando iudicat;vt
s.de ossiciopraseSi wbi.t.finali.Sc boc in conremiosa iurisdictio-
uc : in a volunraria secus : vt s.de adoptJ,emdncipari.§.}.& s.dt
ojsicio procon.Cis.
s s«;«. nisipartes idem est &sisupra aiurisdi<aio-
nem iuam vesit ius dicere.

piorogent iurisdistio
aem:vt J, deiudi.l.de
■e,§.s^ Sed quid &
iudicauit?Respon.
me tres «°e- njhil valete:vt J.sitmi-
ptiones apud [u erc;scli„, lj„ hoc iu-
Socinu,«s«(. b
xii.intipunti, a'"°- "'»* "™""iJ "
iurissiah. vtile per lnutile no vi-
t Vcile p« rietui:vt C. de ttp.Lam-
inutile non vi- pl;orem.§.fi.& C.de don.
tTXsc% l-fintjmw. ingle.fitper-
"kdtu^' suum&C.sanoncomj
pe.iudt.l.sin. &sttprade
ossiciopufd.Liis.


QJ O 0 O^V I S QV E
iuris in alterum statuerir,
vt ipse eodem iure
vtatur.
TITVLVS II.
Superiore tiiulo datum estde iurisdi-
Sione edi&ttmjvnum aduersits eos data
copulari actione,qui id,quod iurisdiclio-
nk perpetu* causa propositum est,corru-
perant.Hec titulo datur alterum aduer-
sits * eos, qui in magislratuim dixerSt
iniuriose.vt eodempriuati iure vtatur,
vtstprsscriptione iuilam postulants non
dederint,nec dabitur etiam eU : sed non
habita ratione pr&fcriptionii , creditori-
busfitisJiboc desiderauerint.satusacere
compellentur. Eadent squitas ejl in eo
qui hoc idem pcfiulauerit, $■ impetra-
tterit ne debitoresadttersusettmprtseri-
ptiene vterentur. Ists * nouumdm ini-
quttm dkhur hoc titulo , quod nonej
omnino tqttum: sed tamen tquum ej.
hac ratione, quod id esse squum magi
Magiftratus ,qui'

Vlpi
- commcndat edictum
praitoris-quia no debet
quis molelte ferre,si id
n statuatur circa se, quod
ipse statuit, vei statui
fecerit. z. ^ Secundo
dicitur j quod hoc edi-
&um tria habct capita.
i.Primumest, sipotc-
stas Bonon. iuiquu sta- contra aliquem statuit: & etiam

tate illa,eonstituit vt nuilus debitor ante talc tempus conuenia-
tur a creditoribus suis:& sic voluit este ius commune in perso-
nis omnium. s Sed C\ populus ratum habuit tale ius nouum,
nocne quilibet de populo necessc habet tti eodem iure , vc in
procuratoredicitui:vtj.eW.%.§.^/m«ra«>-.Rcsp.licetpopuIus

fa.ciat,nonata

ngm-

4 Vniuersiwtis
dclisso linguli

dici, qu6d ipse alius dixit ^ vel J.ib",horaode^°b
1- - /r • . n n ■■ ■ Iingulatiternotentco- „„„„,,
dici effecit c ? 1. s Out magt- ...°,r-. rOC\£Lic-vtIde s* ?lM -
. rt r i~i 1 ■ /• ucnirieoac-"IC-vtJ-"* iSedbeneco-
jtratum ',potesiatemve habemt,si iniut-vocl.sed fasihac. siiiarij,&pro-
auidmsdiqutm noui ittris F ssa- $■, qui mmumittitur. ceres. Bart.
i ■ ■ 1, ■ ii 1 1 r ■ ■ C Oi.i^ersosicocno- Alex.&Iason.
tuertth,ipseatta}tdoqueadmrsarto ' J ,>B1.a "6° " c°tP°
rt , IJ ' , .' . ,J, _. scedo m cauia vna sen-
pottulante eodemmrevttdebet.St Kmit iutcriocutori3 c t Ius -ounm
qtiis k apud emt,qui magiHra- dolo feratJputo quod inteilocuto-

tum, poteHat<

qttid n

■mque

'ttbebit, ali- habeat locumhocedi-

ia latil obli-

prtuatta, qtti iilttd adsui vtilita-
temjiatuisecit, coguntur aduersa-
rio poFiulante vti eodem iure. h. d.
vsque ad $. ha:c autem vetba.
B ART.
1. Vepianvs libro tertio
ad BdiHum,
sOc edic.umbsum-
j mamchabet xqai-
\ tatem,& sine cu-
s iuiquam indigna-
* tione iusta. Quis
a aspernabitur idem ius iibi


puta quod dcbito-
res non teneantur suis
creditoiib. aliquo mo-
do sohiere:dicitur hic
quod debitor potestatis
contra potestatem -eo-
_em iuie vtetutjVt non
ibluat potestati. i. Se-
cundum caput est de il-
lo ,qui ius iniquu im-
petrauitrputacum ipse
debitor itnpetrauit ne
. ipse suo cre-itori tene-
retursoluere vsque ad
quinqs antios,vcl nullo
modo tencrctur credi-
tori suo : £ istc impe-
trans habet debitores , illi vtentur codem iure adueisus istum
impctrantem. Vnde poac quod potestas valebat statuere ius
iniquum, scilicct vt dcbitor non teneatur soluere creditotibus
* suis vsquc ad quinque annos. non potuir hoc facere : quia fuit
im.peditus.non tcnetut quide potestas eodemiure. j.Itemdicit
quod poiestas Bononiensis voluit statuere, vt nullus debitor dc
ciuitate Mutinen. & sicinternon subditos, vsqae ad quiaque
annos teneatur: & ideo non valuit decretum. nunquid potestas
- Vide Arist. vtetur eodem iurer Et respon.quod tion. Vivian.
r'fr!5'C* r ^ ^ Hoc 'diftx-^oA est J.ea.l.§.y& j'.& loquitut hic Vlpianus.
tc ■ "r c^"S»)»ss)*;w.quianititurlege_diuina d :vtquodc tibinonvis
vtcbatur^Alc- ^1 a''J ne ^^li51'*'" decretu disliacl.j.ean.j.£c Cato ; Patere
xanJer Seue- legem,quam ipse tulerit. \
rus, Umprid. d ^ Alijsdixit. cumesset magistratas.
™^<*Md?> e i Dici essecit. ciim essct Utigator.
f s §&* magiiiratum. Per hunc s intellige municipalem:per g
iilra- potestatem eum, qui habct meium impcrium: vt s. tit.s l. im-
ipali. perittm. quales sunt regentes prouincias, velciarissimi&supe-
atem riores:vt s. de ossicto prafid.l.iBicitas.§.qui vniucrsiti. s Potest h
icun- cnim quilibet magistratus lcgem condcre, non gcneralem : sed
"erl1 specialem:vt C.de leng.consitctudJ.j.&InSlit. de iure naturali.%.
sed i«*.Pra:cerea cum ipii saciant,ipsc princcps sacere videtur:vt
k Legem sa- C.de-ve.iur.enucleanJ.jJnprincipiotertitcol.8cricnonob.qaod
ccre an possic hic obiicitur,quod soli principi liceat facere legemiquia vetum
3™ "^ est geneiaIem:vj-C.^ ltg.& consiit. I.j. & l.si. -. Vel secundum
plnrt acnd Iti a'ws loquitut hic secundum antiqua tempora, antequam omne
bmcumjAc. 'us css"et a populo transsatum in principera.
» lus nouum, g ^ Naui iurk. qnod i scit elsenouum, & ita sacit dolo : alias
st" iniquusn ciim magistratus non sit iurc peritus.non teoctur:vt J./.t/.Et est
•nagistratus11 e«nipluni, nc Titius a creditoribus suis conueniatur vsque ad
tenctur. * dicmillum:quod tamen pnrceptu vltra k tcmpus sui magistra-
K vilJc Bafl,5 tus non durativt ydepa.isi.rir "j.qui.ex euu.maj,sedfysiperpra.-
4tds. 378. torem,§. aie. Vcl sic.babitotraiftatu omnium piocerura dc ciui-
sf. VetuS.

/ Magistratus

habcre
tnr.qu
impcrium ha-

quan- &um> *-r-fc"«* Uasin- gat iuJicanre,
r r/ j r ■ ■ a vbiscnt-narfacitmen- vc eo eiiam
toqHepoHeattdHersartoet^positt- tit>De..&J.eo.i.iij.§.siis. «wawr.
lante, eodem iure adtterstts eum de- & aaod in scntentia di-
cernetur m: scilicet vt quod ipse xii,intelligcinsenten-.
quifinalterimpersonatzquum esfe tia'aIa contra legem,
j-:-,r „ ■'■ ■" -- " vv: coi-:iaii!s litigato-
credtdtjset*,tdmtpfm quoquefer- ^ aQa c sso/rrore
sona vakre pattatur. \a scncentia : aliis non
iS"^" non habet esfeBum statutum tcnetet ipsoiure,vt C.
noui iuris, non habet locum retor- %<"»>do prouoca. non efi
qttutioex hocedisto. Bart. «^/.^itemhieiain-
2 terlocutona. s Quid
2. s Hxc aurem verba °,Q^d autCm in definiriuardi-
Jiatuem qui iurisdi£iioni praeji; cuot quidam quod. non
cumeffec-uaccipimusjnonver- ide,quasidsiteiimpu- - Appdiare
bo tenus : & ideo si cum veliet ^ss^ «°« aPPcJ- JS^
- ,.,./- - lauent. Tudiccontra: """" *-"&"-"1-
statuere, prohibnns sit, nec ef- _uia causa subelIe po.
fecl:um decretum habuit: ces- tuinvt J.man.l.siprocu-
sat edic.um. Nam ,statuit, ver- ratmtn. §.st ignorantes.
bum , rem perfecTram uVnifi- •[. Itcm not.cx eo quod
. r l . . °. dicir, nm.namperhoc
car,& consummaram inninam, ^nigit^, -uodrsi qnid
non tceptam. Et ideo si inter estfactumconttalege,
eos qui dixerir ius, inter quos consuetudine e tamcn e lus noituin
iunsdic-ionem n6 habuitrquo- «Ix™1»-onpciti- st»tu«c non
11 l u U nebtad hoc edi&am: 9,c,w » 1ul
mam pro■ nullo ,hoc habetur, ssuia timc aicits3r i-uc. ^™**™-
nec est vlla sententia, cesiare tCIatum:vrs.^%d. macsi £?
edicT:um putamus P. quid enim senatusion. I. de quibus. vcl iniquura. *
obfuit conatus , cum iniuria sic ,e^ «g<> nouum,
nuIlumhabuedtefFeaa™ ^Z^Zilt^
Imperitiaadselsorisexrusatma- dine roboratum. Acc. si:"?w > auc
gtBratmt: non ipsum adselsorem. & s stattterit. ita qu6d '^^1"e
9, ,_ sJ tcneat:vt«^.j./B^.siuc
D A R T* vsus est quis , siuc non:
Vt JJ.iij. § si.k CCTJS.
i ^ Aduersario. scilicet illo, contta cjuem ipse statuit, quando
ius singulariter iniquum constituit: vel quecunque, quando ve
eiTct commune ius iniquum fccit: vt J.eo.l.iis.§.htcpcena. A D-
d 1T 1 o. hsec interpretatio restior est. Cont.
k % Si quu. duo capita habct hoe edidrum.Primum suit in con-
stituente ius iniquum: secundum in eo,qui facit constitui, siue
adsessor,siue Iitigatonvt j./.j'. sed & cotra alios:vt "].eod.l.iq.§.si
procur#tor.& §.si tamen.& §.fi U. (Jf §. sisilius.& §.quod autem,
s Sed nunquid. in impettante,sicut in constituente distinguitur,
impctraueritdolo,velnon:vt J.ec/.^.Respon.non S, dupficira- g Ius nouum
tionc. Prima quia ad impecrantem aliquid peruenit semper : ad irnpeu-as, eiia
iudiccm non iic. a.Itemquiahajc litera J.dicit credidisse,quod ci[ra '"«'lo-,
innuit vt etiam si sine dolo impetrauit, teneatur. j. Item & hic ^'"Jjf^^J™
pone qua;stionem, cjua; est J.l.proxi. A c c v r s. _ ssatuens iudcs
1 ^" Obtinuerit. dilatorium,vel etiampcremptoiium.c]uoddic, (ine dolo, noii
yts.eodemJ.iij4.si ts, Knetur,
m s Decernetur. Im6 non videtur in eum rctorqueri: vt s. de
legi.&senatttscons.l.nutta. & C.de legib.gr coniii. princip. I. qtiod
fauore.& lnstit.de iure na.§.p[ane.<yxs: sunt contra.Sed distingue
an ad sui postulationem , -vt hic; an non ^ fuciit indultum, vt h. K«orquu-
ibi: & insra eod.l.iis.).rcsi,en. _ £«j™ ^
n % Credidijsct, No. quoddebet cuique in-sua persona placere lut dic. i6S.)
quod placuic in aliena: vt J.rnan.l.si negotia.insin.sh' C.de rebue non sit ii» hrs,
creditJ.pe.s.scdiuramento.ibirfuUenimserendusest.&J. deiure- quemotupro-
iurJ.iusiurandum,iiij.§.daturautem.& l.st duel\.st qukiuraue- Prio P»"cipi'
. • i r 3 " ■?•>■' conceduniur.
rtt.& §.sequen. ]llra de [C.
O % Htcautem iierba. loquitur Vlpianus. torejuutione
p ^ Putamus, Not. non noccrc conatum ', nisi scquatur efFe- videapud Pa-
dlus.sic J.dere iudUJ.sise.§.condemnatum.ingl.&J.nc%uttettm, ridem de Po-
qui in ius vo.lpe.in §.docere.Sei canti;a,Cod.de rescin.ven. I. ra- ^°^ssa' '
tai. vbi dicit impctrantem resctiptum eadem legc conueniti: /conatus line
& ramen ctat lale rescriptum , quod ius akerius totum con- sffcauanno-
sumebat: ideoque nea valebat ; vt Codic. de precib. imper. ceat,
E 3 BSe'