55i Digestorum Liber quartus. Tk.vj. 551

ni7«.5-js«.se«2ndum quosd:
a { VtncttlU. ptstcnsjvcl abictis : & idem in duabus sequencib.
b <s Po!esiatem.vtinsiaeod.l.aitprstor.$.demde.
i < s Nss»^««.<iuii;'foitt-<;iatconsu!,vtlpia:coE:vtHi^?oi/.
ds jtppelUtHt tjst-t.hoc
vctbum non eiponimr
ab Vlpiano in toto ti
scd dic,conueni te,cu
X. dics tancum superes-
scnt, & iudex dcdit tibi
dilationem nv.dicrum:
nam hoc tempore astio
Bpn pcrpetuatur : vt s.
' ■, per quems*a.e(s.

NVE VlNCVLIS a ESSET j §E-
CVMVE AGENDI POIESTATEMb
NON FACERET, AVT CVM EVM
1'1TVM IN IVS VOCARI NON
LICERET Cm. NEQVE DEFENDE-
VR : CVMVE MAGISTRA-
DE EA RE APPELLATVS
» ijs.j.re/J.b$edhocnon e;>set d ,SivE CVl FRO MAGI-
' pjaect^aiahoccwm- STRATV*slNt DOLo IPSIVS «

plum

;:l;-i:i

infe-

proxima:clausule: AC1IO EXEMPTA ESSE DICE-
d.l.sed&siper TVR:EARVM REB.VM ACTIO-

silJ;(i tjua I

Vt ).
preJorem. §. a»( pr&tor,
•vers.hoe quo. Dic crgo,
quod hic fuic quecela
pra:tori propoiita: noc
i auccm altcti parti de-
nuntiatum:& hoc si nc
- suic magistratus in do-
" lo, vt non redderet ius.
* Sc pro hoc j.eodd.sed &

NEM INTHA ANNVM r, QVO
TRIMVM DE EA RE EXPERIVN-
JDl POTESTAS ERIT , DABO :
IIEM s SI QX^ A1-lA AIIHI
1VSTA. s CAVSA ESSE VIDE-
BITVR,1N INTEGRVM RESTI-
TVAM S l QVOJJ EIVS h PER

siperfrttorem. j.restons. LEGES , PLEBISCITA , SENATVS-

. feqo

, habet lo-
ns ciausula.



magistsjmm
sasnJo dicar

■JRcsiitnti
Ttile tem
qpadrjcnii

f Resticuii e
clauliita genc

scissbriam iui
at>ionis:an v:
relticutiafiii.

orohibita.

c s ipsm _
^ Et dicitur starc c per
magistratum:. iiuc nja-
§iltracus ius nondijrit
olo,vei sine dolo: siuc
non suit eius copia! vt
J.ess. l.sed&siperprtue-
rem.§.ait pntor.cumse-
suentibai §§, Accvrs.
s Intraannum. ho-
die quadriennium <i; vt
C.de temp. in integ.re/i.
l.fin.insi.na\o

CONSVLTA,EDICTA "^DECRE-
TA PRINCIPVM LICEBIT.
lurisconsultu* traSlat hicdsvl-
tima partt edi£H3 ari.

Mdicli nionitcrij.

s librosetmdo

L 1<

Oc edidrum k, quod ad
perriner , qui eis s *
concincniur,minus "' in vlu fre-
qiiL-nuaiur ". Huiusmpdi enirp
pcrionis " cxtra ordincin ? itis
dedolobienniumsuum dicicur ex senarusconiultis , Sc
. l.vk.c.deiiol. priucipalibus consrirutioiiib. 1
-.. s s Hoc autem capite r adiu-
e rcslirutionem, «anrur in primis hi, cjui metus
causaabfuiilent: sciliccr si non
superuacuotjniorectccertitiab-
fujiTent.

habea
sarfbr

V,Ustminor.%sin. Aiij
contca : dicunt cnim
etiam hanc rcstitutio-
nem iure astionis dari
in inrcgrum restitucn-
dis. Accvrs.
h T <§}uodeimS.licebitr
Cjuod cst iufra.& iutel-

. Vlsianvs libro ducdcc,
ad Edicium.

Ml"

a 1" Frequentatur.eR tamen in vsu:vt hic [\ib'ricu,!}mitJhiodi,8ic.
o ^ PersonU. vilibus : cjuibus perhoc cdiclum non subucnituc
speciaiiter. Accvrs.
P ^" ExtmoTdinem. tdcst citra speciales clausulas.
cj ^" Consiitutioniiim. vt lcgatisiminicipioruni: vt ~).eoAJ,.Icgn-
tit.& l.scd &siptrfr*.~
hoc c exaffecru'1 eius intelle-
gitur : sed non sufficic quoli-
bet x tcrcorc abductum * ti-
muilseised buius rei disquisi-
tioiudipis cst.

tortm.%.sin.& l.seq.
I ^ Hoc tcutem capite.
idcst,hoc edicto.&pcr
ordinem incipit «po- **IJ*"ss*B
nere (inguia.
.cjuantum a ssJv(lus meiui

Ml

!'-: 1

ussio t

"■C*"i!,I.,,V'a"^™* quanmm ad inftren.
Eatclimonttorij.
ITem hi ? , qui reipuhlica:
causa iine dolo malo abfuis-
sent. Dolum malum eo perti-
nerc accepi, vt qui reuerci pos-
iet * , nequc rcuerceretur, in
eo, quod per id tempus aduer-
sus euni facbum est, non adiu-
uctur : veluti si altcrius gran-
dis commodi. capcaudi gratia
id egeritjVt reipublica; causa
abeilcc a, reuocatur ab isto pri- me\.caus. I.
uilegio. piendum. s Et nocahic
argumentum, quod mi-
v. ViriANvs librv duodeeirsto a£ c sufficientes faciuc
ndEdiilum. iustum mctum : vthtc,
&C.detransi&.l.mter-
ET qui data opera , Sc sinp positm. fe%.quod
lucro hoc asfccraucrit: vel caus-^1



tcm V=2 dic iusto b, sd "\ iX"
est sumcienti. sutsicienti.
t ^ Ethec. sciiicet an
sucrit iustus,
u S £x aseliu. alias ex
esfcc\uc, idcstexeo, e Mewsexef,
quod sccutuin cicpro- fcClU> & afie-
pter taiem metum. a" ca&><>(«-
Alias d affeau , id esl, ™f" Pv „ff „
quia aftcctauic : vc arg. dign0sci,ra
s.quodmtt.cau.l.simn- alnjuid.
tor.j.r^.Veldicabaf-
sicio,aiiicis. Accves.
1" Quolibet.vzs.quod

Minse suffi-
iustum metum
quatu diiudi-
catio/eu dcsi-
:&).deex- niciorciinqni-

n traord.crim, i.penA.pU- tur iucsicii
qu matunus «» profeccus est: rf?w„MdsS£u- WWi *
vcl litjs * c grana ccepic reipu- so commissis a domi,
blicECausaabeirc. Sedha:cad- papa.&cjuiataliaiiuT
ie£tio dolimali, ad reipublica: ideo'venituradlocum cruciatum. c,
causa abscnres rcfertur : non T^ED'T*?C^m «'sT^:„
gloiT.ciicic , quod mina: SicFJo.Stir
etiam ad cum, cjui raetus cau- saeiUnc iustum metum manuscr- "-
sa : quoniam nnllus metus est, inteiii^c cjuando mms smendaTiju"
sunt iilata; a persona renus , ditii
verisimili

•dtUJ

Ci dolns l( intcrccdit. 1. J Sed
qui Romx reipubiicse causa
operam dant, reipublica; causa
nonabscmc;

: a quodain tyranno: ( Citanduiad
■ / p,, / ■_ locu suipeaH,



Vx

11

arbiirio iudi-
cii:sedvciu/la
Jltcaura,nee-

." Gencrales
slausulz raro
vbi speciaii
lege snbueni-

Etus autera causa abes-
,detut,qui iusto sti-
more mortis , vct cruciatus
lissas scmper liccrc g, corpotis conterritus abest. $c
mli prohibeaturaliqua
istarumpartium iuris:vt').eoH.l.nccnon.§.quedeius.
i s Ediiia. scilicct prarrorum.
HOc ediaum.-] C X s v s. Ilia lex traitat de vltima parricula
ediiti ptaicotis : dieens quod iiia pars in vsu non eit:C[uo-
niamalis: specialcs clausuia; frequcntius iocum habcnt:occurrit
tameti quandoque quod ei locus cst. [ Hoc avtem capite. ]
Nuuc incipit Vlpianas exponere vcrba pra:toris ; &: dicic quod
qui metu absuerint, adiuuantur: &oporcet quodiustus fucrit
metus : & hoc exquirct iudex. Icem rcstituentur, qtii abfucrint
^eausa reipubl.sine doIo,&qualitcr accipicndussir, vcl accipiatur
dolus malus, eyponitised qui operam dedit,vt abestct,non resti-
tuicur.ViviAN.
k S" Hoc ediHum. id est ha:c verha posita in finc , quodeita ptr
legssh,8ic. secundum quosdam. Tu dic.idesl hxc vltimapars
cdic^i gcneralis, itemsiqux,&ic. K: quoddicic infia,qui eis con-
cinencur , id cst genetalibus veibis. & erponic piimo ca verba
pauca di£turus,pleniiis autcm dicic yeod.l.JcdQrsipersrdtorepi.
§.sin. Accvrs.
1 s gww.sdlicrt verbis generaiitcr prolatis,js?«*,&c.alias «.
m ^ Minhs. quamcarten superiores speciales causai.namcum
scmpcr ' speciali legc subuenitur, raro generalis eiausula cst in
vsu: vt ~j.eod.Lsed&si-§.ij.&~j.de verbor.ebligttt.iJoU clausula.
Accvrs.

1 maeutrarus0

, Vj-PIanvs libro duode
ad HdiBum.

Mllires plane , qui Roma:
militant s, pro reipubli-
ca; causa absencibus habentur.

tusnh
foseat. vc! ab alio ho-
mine pcstilenciosc
l.).C.s,uU i„p„.
dix. itadebet intcriigi,
C.de ijs,qu& vi,metujve
cau.i.tnetum. secunciiim
BART.hic.
y ^ sTemhi. sciiicet

Is.T.ai Ttl-
r«d,r*siTls.

g Priuilegio

is oncc subiii

V"
J_rcstituuntur ,
hoc edi£to. A c c v R
Z s Reuerti poset. 1
hie, &J.eed. l.sicuij
tamdiu. $• l. reipubi. j
C.deresiit.mr.t.ignorare. s Et sicnot.quem S non consequi pr:
uilegium «c onccc, quod libcntec subiiE:imo pcrdit: vt ~j.de n
militJ.nonomm;.§.q:ti captu*. & Insiit. de excustut.§.item tri
Argum.eontra. C.de exctts.tut.l.votuntarii.
3. <s Abesset. id cst abscns. statet. Accvrs.
b i" 'T7Tquidata.i Asar«ri«i.quameipediret,vltroosfeien-
Hdosereipublica:.
c 1" VellitU. sciliceteuicand-e.
d s Dolut. scilicet eius,qui se mctum pasTumdicit.
e s T rr/«nfTO^;j?r«6«.Adseuoreshautemprouincia;sua: AAdsessercs
V dicunturabessereipubI.causa:vt7.^./^cKi./»p«'Mir. *\?^" "s
& Ubese. qnx sunt contta. Publl« "^
f s "\ jsllites plane, qtti Roma militant. Vt sunc pra:fcili v'i-
lVlgiIam,sccundumquosdam : idcm camen in cmolibet
alio. s. Sed quarc miles ' absens csse fingitur , vt hic , & non ; Ablensrsse
magistratus: vt s.l.proxim. Respondetur, qniaofScium militia; rcijjublic*
remotum ■. im6 contraiium est cauiis,& legibus : vnde supcresse causa cu^"~t
non possunc milices aliis negotiis;vt Cod.ioeat.Lmilitti, & l.sin. ^ITniagiftr*-;
Ac magiitracus potcsl, cum ad causas principalitcr sit praposi- CIM;
tus. i. Prxtcrea magistratus habct salarium de publico : licet
non 3dicss0r.vts.de adfeJj.l.JtTi.Sc ideosui commodicausafaccre
videcurmiiJiEes autem alitcr:puta de aliquibus ptscdiis iibi assi- -
gnatis stipendiaiabcnt.
4-epitis,