DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0376
621 Natæ, caupones, ſtabularij, &c.
n e ſſet arbialinquin ſernx:u audLnon ditinguemus.
ii sfn.
tIderej CASVs. Petebam decem à Titio, vel ipſe à mex.
b ubot ſi cuit offi-
ciabitr vti.
e ibi, ide0
aIperatiui quiaa verbun in impe-
odi nuul tatiuo modo, non ha-
reſ ee piaaan peſomuan.
t TEt ſienot. ueminem
Epunigie ſ i e aambimmmne
ſra iuditemevt j-e iudieE
l titet, iu. Iaant: s l auria.
di e am iaudie amauuide aairiririé-
Ie p r Rnn- Sed argcontras.
ſ quis tau di Ss n¬
veſioi quiuibi ips
adauittee Sed ii ſe-
ipſa; & facto ſe arcta-
bat, no verbo. Item ar-
gumie coitco Cà Cide di-
amaL i - de ſumma
rinit & fls cathollfi.
se hiei Sed improprié
e Aberi va-
u ſiiiifee cont C. mad. LAn re-
tiones. Solut hie dicitur com-
comiſſarius, ibi diſpé-
Eoo, ,ſue mouerator.
alibi probouo riro: t
Jpro ſue. lLſi ſocietat.
Item quandoque iuder
delegans: veS qui ſa-
tſer abiinr. Item
pro quaſi delegato: rt
C. di ludie: l apertiſiimi.
quandoque pro ordina-
oevr haberu e pe-
Dupler Me ui quiſaui: ’tem
propohitur, quid ſi compromiſero
Aaio, infer in aliquen, quem or
aez eonrs fendi , vridiier in
deide me ſecundu quod vule?
Ioſte arbi Reſpi valeteſed reduci-
e iun ſuz eauſz tur a atrium boui
Een noni viriſi gretedar modun.
berum, ſed iu- vt n n il
mn, a oeir vimſd de ermdibrs
ili confert, eu..a.
Meithixj e I, AuiJ CCAS.
hitari, DCüm à te decem
n é. Cuartu- peterem, compromiſi-
aana& de mus in arbitros te cou-
cepru* demnato, feciſti mora
in ſoluendo. ſi ante lit-
Atio rece- conteſt ſuper pœna of-
pua feras purgas moramt
lberaris VIvIAN.
d Abirr, ſine die.
Libratur ante iu-
Sabaim.
dicium acceptu de poi q
a: vel antequam cre-
ditoris interfit:vt S. eo.
iſi cum dies.SS ſin.
lpetebat compromiſimus in Mauium, & Titium:: nou valet
Gmpbmiſſum;ced ſibi ipſrnon poir imperare. VI IAE.
peti reſpondi non poſſe ide
qud non eſſet arbitro t* com-
promiſſum, vr id haberer.
i re ſ¬
Air.
LL MARELANVS Iibro ſecunde
Regularum.
S de reun quis abiter fa-
tus ſit, ſententiam dicere
non poreſti quia ſe facere iu-
beat, aut petere prohibeatme-
que autem imperare ſibi, ne-
que ſe prohibere quiſquam po-
teſt.
Qui non ſoluit in termino, inci-
nmo poteſt eſſe arbi-
dicitur iuderIte dit in pœnam, licit admittatur mo-
ra purgatio. BART.
LrE Iz libre quare
Regularum.
Se qui lnſus eſt r arbiro dex
compromiſſo ſoluere pecu-
niam, moram fecerit: pœnam
ex compromiſſo deber:ſed poſt-
ca ſoluendo pœna liberature.
NAVTE, CAVPONES,
ſtabulatij, vt recepta
reſtituant.
TITVLVS IX.
t titule de receptis, qui arbitrium
receperunt, hie ſubderetur, quuis alie-
nm, & quaſi deſerto loco, homoymia fe-
citaan vtrque agitur de actione * de
recepto. Sed illa eſt ex ſtipulatione; iſta
ex ao, quod etiain ſine ſtipulatione nau-
ta, caupones, ſtabulari ſaluum fore re-
cperunt. quod negoti genus à depoſito
ſparaturpropterea quod ex recepte cu-
ſtodie in plus tenentur ili, quam depo-
ſiitri. Dotuiſſi eadem ratione ſubijei
vetus acio receptiti n culus locum
ceſſit hodie atio conſtituta peuumie. Ha
aiones ſunt ex contradu. Sad agitur
etiam in la vl. de alia actnns quaſi ex
malfiei, qua ijdem tenmtur de damno,
quod in naui, aut in caupona, aut ſta-
bl fatim eſt abhis, quos ii habae-
tunt, non tiam à vectoribus, vel via-
NAVTE, CAVPONES, STABVLARII &c.
Merits hi tit ungitur ſupaririqquon & bic ſieut & arbiter,
ex recipto obtgaturevel forte m aſbo pratoris hoe ordine ert poſiti-
T em ota diffurentiam inter hune tit. & infrà de exercit. quia
a o ddt datur ati, cum res aeqpta ſunt:ex io daturetiam ſi
non ſunt recpa. 2. em differt ab id jfur aduerſ naut. cau quis
in ito tractatur prineipliter de atione ex contractu, vel quaſi:
ſe d ii prineepalier de e qua eſt au quaſi maloteu; at hie ſecun-
dari de iu . eim bie tit. loquiur quainds qui arguit fatum
certe perſna:v J-o,
recplt ſaluum f
icet Sffi bi non certe parſone: 4 tnm ie
Si nm. 5. ein bie pona dupli, otum oſt pos-
alterun ſemplam rei perſee tous pama aupus
I JCASVE. Niſi nant- caupabularij reſtituant res,
quis receperunt, in eos dabitur act. in factum ex hoe
edicto. IDicit Vſp, quod marima eſt vti-
titas huius edicti: quia naute, eau. ſtabularij ſurripiebant olim
toribus. Sed & ſeruorum ſuorum nomi-
ne noxt dedendo liberaneur: quod non
ita contingit in ia, quà naſeitur ex re-
ceo. Se & in ils factun veturum,
aut viatorum venit. CIAC.
Primô pomrit verba eicti: ſecun-
de, ibi; Maxima, cmmendatedi-
ctum. BART.
2. VLPIAN qubre quario ltime
ad Eitun
Ir Prœtot, Nay-
r raa, c V o.
NES, srAîvta-
Qrf, &on cv-
IVSQVE SAL-
VVM FORERECEPERINT,
NISIRESTITVENT, IN EOS
IVDLCIVMS DAOOE.
1. Marima vtilitas eſt huius
edicti: quia neceſſe eſt plerun-
que eorum fidem ſequi, & tes
cuſtodiz eorum commitrere.
Ne quiſquã putet grauiter hoc.
aduersus eos conſtitur Nam f
eſt in ipſorum arbitrio , ne
quem recipiant *. Et niſi hoc
eſſet ſtatutum, materia daretur i
cum furibus aduersus éos, quos
recipiunt, coëundi: cum ne
nunc l quidem abſtineant hu-
iuſmodi fraudibus.
Hic incipit exponere verba edi-
ct. BART.
2. 5 Qui ſint igitur, qui te-
neantur, videndum eſt-Ait pr-
tor, nautæ. Nauram accipere de-
bemus eum, qui naum * exer-
cet : quamuis nautæ appellen-
tur omnes, qui nauis nauigan-
exercitore ? ſolummodo pre-
tor ſentit e. Nec enim debet
(inquit Pomponius ) per remi-
gem?, aut meſonautam obli-
gari: ſed per ſe, vel per nauis
a qIn eos iudicium dabs.
de xr. lj. exrcitoam.
0 Seiti m dicit nautx.
dæ cauſa in naue ſunt. ſed de
Quid diſter
poſti, vide notata ad l, Sx oee. J. ao CvIE.
h qArbitr. ſà principio d, non ex poſt fact l delet.
ſe & Ce tio. y obi dſeut J. commol in cmmdatt, ſieuut.
i Daretur ſcauponib. T Et ſie not hle toll ciſtone delin-
quedivt C.de La. Si rr S iiud verà ſati, &e.
E q Ne iune. ſſtatura poena huius edicti. AccVv
Ij Qui auiin & ſie ſtricté. ACEILcte
m Exreen. & ſie procrercitore. Quis auren hie ſi,habes3.
n Exertitore. recipiente ſaluum fore.
p q Per rémigem. i qui melius ſeit dauigare
eſonura i mediocrem à meſon quod eſt mediim.
2. Alij dieunt, i meliorem nautam qui omnibus alis in naui
622
ta enim & pro eercitore ponitur: quamisaliter dicatur nau-
largo modo. Iren rexercitor de recepris à ſee de re-
ceptis eriam ab alio, quem ipſe prxpoſuit. Sed ſialius recipiat,
exercitor non obligatur: nec tenetur exercitor: ſed tanrûm re-
cpiens, Vndé dico generaliter, quod ſi aliquid recipiat de his,:
qui ab exereitore pra-
poſite ſunt, quod obli-
gatur execitor nauis;
aias non. Nam ſi ali-
quis extra ſuum oi-
cium recipiat, ipſe ofi-
cialis recipiẽs tenetun:
non autem dominus na-
uis, vel magiſter. & hac
locun habent in ma-
guis nauibus: idem in
pamis dieas. tvvo¬¬
AsJSi caupovel ſtab.
vel eori inſtitores ali-
quid receyetunt: obli-
gantur, & tenontur ex
oc edicto iti, qui ta-
lia exercent ſtabul vl,
caüp. ſi autë extraneus
auquis recipiat, non te¬..
netur dominus: ve pu-
ta focarius, & ſimiles.
tarr Hic exponit vl-
pianus, quod cuiuſque
quamcumque rem, vel
mercem receperunt, te-
detur, qui recepir ales
res & manticam, in qua
meres portantura reti-
tuere, cum ſit acceſſo-
ria. Iteu non eſt vis.
ſuai, vel alienam rem dum, nequi¬.
quis inferat: quia ſeme quam, arun-
per qui tecipit tales éy
ees teuetur il qui dat prni
licét alterius ſie res. & Cie ins
de hoe ponit exeni Aa.
plum, quod planum eſt.
cLCEr. JHic diſt,
qud ſurin qud ies
ſunt in domo, vel cau-
pona, vel naui recepte,
tenentur.
a Naute. id eſt exer-
citores. Vide ſeripra ad
tit. de exor. CVIA.
fPorte leggen-
tatores? hominü equi-
tantium. qui
gV Ium id eſt
ctionem bin fatûve b AAio dere-
I ed& at ait pris, epro, Aaniax
Phaiésdrelurs dr laen ageiuie
nouer ae te, quû ie ſſ i
he actio videtur é ar- Ais de re-
bitnria, ſiut actio cepto, pmur-
quod metus cauſa: vr un ue. aE-
S quo metuis caibt il, e itianooeſt-
cum. S. haë autem, ſed
non eſt itaquia hi non
feruntur duæ ſententix.Item hc non connumeratur inter alias jma¬¬
.. e me. . Ce. Ruuhumeracur nter allas d Imô tenceur
arbitrarias: ve Inſtit de aio pratrea.
ai...i huſpitio exei-
hac actio ab actione dé- pere à piinei-
E io, ne enin
coupo, vel ſtae
bularius po-
teut repellere
ite ficieutex.
inio, id et
autequà pro-
iteaneur can-
ponariam, ct
in ipſoum a¬
bitio caup-
natiam proſ-
teri: cs
profefoen
omnia, & aociabant ſe furibus, & etiam poſt hoc edictum hu-
iuſmodi fagitiis non abſtinebant: vnde ſtatuit hoc edictum,
ve tollaieur fures, & corum maitis obuietur, & vt etiam pu-
nianttecum ſit in ipſorun arbitroove eos non repiant ru.)
intendit Vipian. verba edit Exponere: & intendit dicere qui
ſunt ill, qui iſto edicto teeeur: lléter quis it aitta na-
E. Vetus.
prxeſt Sed contra hoc edituom eſ JoS,fiSolquidam di- renérrviate-
cnt quod hoe corigituir Ali quod hie loqurcun etra nae e oradipo .
min dammunm dammmeſſt agre o lldlee: uudiie quodhhe llorii oeerds dde
quitur vbi nauta, cui non erar commiſſum, contrarit, & rece- leu-
pit: & non éréreitor, vel eius magiſter vnde mullo modo uene. f ieſona-
tur de facto nauraru éxereitor a vbi exercitor contraxit: te¬ quis dicaur.
V 4 netur
n e ſſet arbialinquin ſernx:u audLnon ditinguemus.
ii sfn.
tIderej CASVs. Petebam decem à Titio, vel ipſe à mex.
b ubot ſi cuit offi-
ciabitr vti.
e ibi, ide0
aIperatiui quiaa verbun in impe-
odi nuul tatiuo modo, non ha-
reſ ee piaaan peſomuan.
t TEt ſienot. ueminem
Epunigie ſ i e aambimmmne
ſra iuditemevt j-e iudieE
l titet, iu. Iaant: s l auria.
di e am iaudie amauuide aairiririé-
Ie p r Rnn- Sed argcontras.
ſ quis tau di Ss n¬
veſioi quiuibi ips
adauittee Sed ii ſe-
ipſa; & facto ſe arcta-
bat, no verbo. Item ar-
gumie coitco Cà Cide di-
amaL i - de ſumma
rinit & fls cathollfi.
se hiei Sed improprié
e Aberi va-
u ſiiiifee cont C. mad. LAn re-
tiones. Solut hie dicitur com-
comiſſarius, ibi diſpé-
Eoo, ,ſue mouerator.
alibi probouo riro: t
Jpro ſue. lLſi ſocietat.
Item quandoque iuder
delegans: veS qui ſa-
tſer abiinr. Item
pro quaſi delegato: rt
C. di ludie: l apertiſiimi.
quandoque pro ordina-
oevr haberu e pe-
Dupler Me ui quiſaui: ’tem
propohitur, quid ſi compromiſero
Aaio, infer in aliquen, quem or
aez eonrs fendi , vridiier in
deide me ſecundu quod vule?
Ioſte arbi Reſpi valeteſed reduci-
e iun ſuz eauſz tur a atrium boui
Een noni viriſi gretedar modun.
berum, ſed iu- vt n n il
mn, a oeir vimſd de ermdibrs
ili confert, eu..a.
Meithixj e I, AuiJ CCAS.
hitari, DCüm à te decem
n é. Cuartu- peterem, compromiſi-
aana& de mus in arbitros te cou-
cepru* demnato, feciſti mora
in ſoluendo. ſi ante lit-
Atio rece- conteſt ſuper pœna of-
pua feras purgas moramt
lberaris VIvIAN.
d Abirr, ſine die.
Libratur ante iu-
Sabaim.
dicium acceptu de poi q
a: vel antequam cre-
ditoris interfit:vt S. eo.
iſi cum dies.SS ſin.
lpetebat compromiſimus in Mauium, & Titium:: nou valet
Gmpbmiſſum;ced ſibi ipſrnon poir imperare. VI IAE.
peti reſpondi non poſſe ide
qud non eſſet arbitro t* com-
promiſſum, vr id haberer.
i re ſ¬
Air.
LL MARELANVS Iibro ſecunde
Regularum.
S de reun quis abiter fa-
tus ſit, ſententiam dicere
non poreſti quia ſe facere iu-
beat, aut petere prohibeatme-
que autem imperare ſibi, ne-
que ſe prohibere quiſquam po-
teſt.
Qui non ſoluit in termino, inci-
nmo poteſt eſſe arbi-
dicitur iuderIte dit in pœnam, licit admittatur mo-
ra purgatio. BART.
LrE Iz libre quare
Regularum.
Se qui lnſus eſt r arbiro dex
compromiſſo ſoluere pecu-
niam, moram fecerit: pœnam
ex compromiſſo deber:ſed poſt-
ca ſoluendo pœna liberature.
NAVTE, CAVPONES,
ſtabulatij, vt recepta
reſtituant.
TITVLVS IX.
t titule de receptis, qui arbitrium
receperunt, hie ſubderetur, quuis alie-
nm, & quaſi deſerto loco, homoymia fe-
citaan vtrque agitur de actione * de
recepto. Sed illa eſt ex ſtipulatione; iſta
ex ao, quod etiain ſine ſtipulatione nau-
ta, caupones, ſtabulari ſaluum fore re-
cperunt. quod negoti genus à depoſito
ſparaturpropterea quod ex recepte cu-
ſtodie in plus tenentur ili, quam depo-
ſiitri. Dotuiſſi eadem ratione ſubijei
vetus acio receptiti n culus locum
ceſſit hodie atio conſtituta peuumie. Ha
aiones ſunt ex contradu. Sad agitur
etiam in la vl. de alia actnns quaſi ex
malfiei, qua ijdem tenmtur de damno,
quod in naui, aut in caupona, aut ſta-
bl fatim eſt abhis, quos ii habae-
tunt, non tiam à vectoribus, vel via-
NAVTE, CAVPONES, STABVLARII &c.
Merits hi tit ungitur ſupaririqquon & bic ſieut & arbiter,
ex recipto obtgaturevel forte m aſbo pratoris hoe ordine ert poſiti-
T em ota diffurentiam inter hune tit. & infrà de exercit. quia
a o ddt datur ati, cum res aeqpta ſunt:ex io daturetiam ſi
non ſunt recpa. 2. em differt ab id jfur aduerſ naut. cau quis
in ito tractatur prineipliter de atione ex contractu, vel quaſi:
ſe d ii prineepalier de e qua eſt au quaſi maloteu; at hie ſecun-
dari de iu . eim bie tit. loquiur quainds qui arguit fatum
certe perſna:v J-o,
recplt ſaluum f
icet Sffi bi non certe parſone: 4 tnm ie
Si nm. 5. ein bie pona dupli, otum oſt pos-
alterun ſemplam rei perſee tous pama aupus
I JCASVE. Niſi nant- caupabularij reſtituant res,
quis receperunt, in eos dabitur act. in factum ex hoe
edicto. IDicit Vſp, quod marima eſt vti-
titas huius edicti: quia naute, eau. ſtabularij ſurripiebant olim
toribus. Sed & ſeruorum ſuorum nomi-
ne noxt dedendo liberaneur: quod non
ita contingit in ia, quà naſeitur ex re-
ceo. Se & in ils factun veturum,
aut viatorum venit. CIAC.
Primô pomrit verba eicti: ſecun-
de, ibi; Maxima, cmmendatedi-
ctum. BART.
2. VLPIAN qubre quario ltime
ad Eitun
Ir Prœtot, Nay-
r raa, c V o.
NES, srAîvta-
Qrf, &on cv-
IVSQVE SAL-
VVM FORERECEPERINT,
NISIRESTITVENT, IN EOS
IVDLCIVMS DAOOE.
1. Marima vtilitas eſt huius
edicti: quia neceſſe eſt plerun-
que eorum fidem ſequi, & tes
cuſtodiz eorum commitrere.
Ne quiſquã putet grauiter hoc.
aduersus eos conſtitur Nam f
eſt in ipſorum arbitrio , ne
quem recipiant *. Et niſi hoc
eſſet ſtatutum, materia daretur i
cum furibus aduersus éos, quos
recipiunt, coëundi: cum ne
nunc l quidem abſtineant hu-
iuſmodi fraudibus.
Hic incipit exponere verba edi-
ct. BART.
2. 5 Qui ſint igitur, qui te-
neantur, videndum eſt-Ait pr-
tor, nautæ. Nauram accipere de-
bemus eum, qui naum * exer-
cet : quamuis nautæ appellen-
tur omnes, qui nauis nauigan-
exercitore ? ſolummodo pre-
tor ſentit e. Nec enim debet
(inquit Pomponius ) per remi-
gem?, aut meſonautam obli-
gari: ſed per ſe, vel per nauis
a qIn eos iudicium dabs.
de xr. lj. exrcitoam.
0 Seiti m dicit nautx.
dæ cauſa in naue ſunt. ſed de
Quid diſter
poſti, vide notata ad l, Sx oee. J. ao CvIE.
h qArbitr. ſà principio d, non ex poſt fact l delet.
ſe & Ce tio. y obi dſeut J. commol in cmmdatt, ſieuut.
i Daretur ſcauponib. T Et ſie not hle toll ciſtone delin-
quedivt C.de La. Si rr S iiud verà ſati, &e.
E q Ne iune. ſſtatura poena huius edicti. AccVv
Ij Qui auiin & ſie ſtricté. ACEILcte
m Exreen. & ſie procrercitore. Quis auren hie ſi,habes3.
n Exertitore. recipiente ſaluum fore.
p q Per rémigem. i qui melius ſeit dauigare
eſonura i mediocrem à meſon quod eſt mediim.
2. Alij dieunt, i meliorem nautam qui omnibus alis in naui
622
ta enim & pro eercitore ponitur: quamisaliter dicatur nau-
largo modo. Iren rexercitor de recepris à ſee de re-
ceptis eriam ab alio, quem ipſe prxpoſuit. Sed ſialius recipiat,
exercitor non obligatur: nec tenetur exercitor: ſed tanrûm re-
cpiens, Vndé dico generaliter, quod ſi aliquid recipiat de his,:
qui ab exereitore pra-
poſite ſunt, quod obli-
gatur execitor nauis;
aias non. Nam ſi ali-
quis extra ſuum oi-
cium recipiat, ipſe ofi-
cialis recipiẽs tenetun:
non autem dominus na-
uis, vel magiſter. & hac
locun habent in ma-
guis nauibus: idem in
pamis dieas. tvvo¬¬
AsJSi caupovel ſtab.
vel eori inſtitores ali-
quid receyetunt: obli-
gantur, & tenontur ex
oc edicto iti, qui ta-
lia exercent ſtabul vl,
caüp. ſi autë extraneus
auquis recipiat, non te¬..
netur dominus: ve pu-
ta focarius, & ſimiles.
tarr Hic exponit vl-
pianus, quod cuiuſque
quamcumque rem, vel
mercem receperunt, te-
detur, qui recepir ales
res & manticam, in qua
meres portantura reti-
tuere, cum ſit acceſſo-
ria. Iteu non eſt vis.
ſuai, vel alienam rem dum, nequi¬.
quis inferat: quia ſeme quam, arun-
per qui tecipit tales éy
ees teuetur il qui dat prni
licét alterius ſie res. & Cie ins
de hoe ponit exeni Aa.
plum, quod planum eſt.
cLCEr. JHic diſt,
qud ſurin qud ies
ſunt in domo, vel cau-
pona, vel naui recepte,
tenentur.
a Naute. id eſt exer-
citores. Vide ſeripra ad
tit. de exor. CVIA.
fPorte leggen-
tatores? hominü equi-
tantium. qui
gV Ium id eſt
ctionem bin fatûve b AAio dere-
I ed& at ait pris, epro, Aaniax
Phaiésdrelurs dr laen ageiuie
nouer ae te, quû ie ſſ i
he actio videtur é ar- Ais de re-
bitnria, ſiut actio cepto, pmur-
quod metus cauſa: vr un ue. aE-
S quo metuis caibt il, e itianooeſt-
cum. S. haë autem, ſed
non eſt itaquia hi non
feruntur duæ ſententix.Item hc non connumeratur inter alias jma¬¬
.. e me. . Ce. Ruuhumeracur nter allas d Imô tenceur
arbitrarias: ve Inſtit de aio pratrea.
ai...i huſpitio exei-
hac actio ab actione dé- pere à piinei-
E io, ne enin
coupo, vel ſtae
bularius po-
teut repellere
ite ficieutex.
inio, id et
autequà pro-
iteaneur can-
ponariam, ct
in ipſoum a¬
bitio caup-
natiam proſ-
teri: cs
profefoen
omnia, & aociabant ſe furibus, & etiam poſt hoc edictum hu-
iuſmodi fagitiis non abſtinebant: vnde ſtatuit hoc edictum,
ve tollaieur fures, & corum maitis obuietur, & vt etiam pu-
nianttecum ſit in ipſorun arbitroove eos non repiant ru.)
intendit Vipian. verba edit Exponere: & intendit dicere qui
ſunt ill, qui iſto edicto teeeur: lléter quis it aitta na-
E. Vetus.
prxeſt Sed contra hoc edituom eſ JoS,fiSolquidam di- renérrviate-
cnt quod hoe corigituir Ali quod hie loqurcun etra nae e oradipo .
min dammunm dammmeſſt agre o lldlee: uudiie quodhhe llorii oeerds dde
quitur vbi nauta, cui non erar commiſſum, contrarit, & rece- leu-
pit: & non éréreitor, vel eius magiſter vnde mullo modo uene. f ieſona-
tur de facto nauraru éxereitor a vbi exercitor contraxit: te¬ quis dicaur.
V 4 netur