DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0609
a Non poſſe. Contrà: ve ãde ſeruit. vrbprad. Lſſd ſ inter me.
Sol aliud in negargria,quam quis proe propria intendit contra
ii n ſo nne r it nun quis preue propria
b Experiri, un emptore.
eJ Non ſollm ioper dues.?
à d Smgulifindi pur
vnus habez!
fines. Aecvns.
e Peisadb- pe
3abor furt. caſi lcude-
reSfin.
f Vſmfructum uu
vicin. Acemn,:
S Difplituit
S.
ne ar R tso r iEu
’V E Confina b di-
cuntur prdia ruſtica,
uz ita ſibi proxima
et que ira uvt. ’...
JSed inlb. lunt, r nullus, paries
icnaiee, auſius ſe ſai roans
Cofnia pre- conſueuerunt diſtingui
aeerar onſoetera dinineut
ur. rE tEe...
ad id, quod legiur j
amd ſpuiiſl o ani¬.
i ySius via pubicain-
truenit. inter me, &
eum, coutra quem age
fniua regundoru,
ET Non poteſt. An er;
repu go porerit agi finiunp
pe regundorum vt diſtin-
ſute guantur fines vix mex,
teſtii¬ vel tox poſſeſſionis: &
uos, ue contra quem agitur A¬
te. ade t zoReſp xtili hoe iudi-
auu J. de cio fort agetur nam&
auuar dne perienlun talis ia a?
à inuais i nos percinctvt à quen.
tEimirrgun¬ aAmuduu ſuruut
ain A- tat. leuus Sum via
uiusin- publiea. Accyns.
l V vi mgi-
lelectiné po-
nitur. A.
nOEEſi riuu a¬
ti poeſt. contra
minu riui.
E modoJCASVS.
o. si ciues alicuius
t nli de cuitatis fundum inter
eihrenldle ſe ſen iuidie
anorum, e. & vous decipiatur in
avui, coſini méſuratione :iudex de-
ne lunt: ſed bet facere quodii n6
n, vieina di decipiatur: imo habeat
inuis, & integram partenn ſuam.
Aeinia quead Re e,
aoitin uſdte n T air. He ler
pntur, ade locum hals
ig ter alicuius ci
at lE ée rus cu e puaiter diuidi-
ti e tutvel etiam in quoi-
tfe ſte z ut Oe u u e aſlo ae
iit ſiue uu, quod ſubicit maiorem.
aue vie die ſeiicet quam de-
aie. , beat habere: ars C od.
vist la ’ena lſi quis.
tuaé, vel via.’ Ditiur. quia oe-
cupauit plus, quam eum
tangeret.
p Aſinare. qui eſt
alterius. Accvns.
ions. Casvs,
lSi flumen occupa-
urt pradia vicina, &
poſtea deceſſir, domi-
ni illorum prdioum
reacreipian pradia ſue.
& ſi plus etiam habeat,
quan debeant, ex eo
quod fnes non appa-
rent, iudex faciet teſti-
tui, quod eſt alienum:
quia etiam quilibet de-
bet eſſe contentus iure
ſuo. L’au ormerv.J
Iuder poſtquam dicta
teſtinm audierit, ire de-
bez ad fundos, de quo-
¬
d’eſt pro duobus fundis.
7. J Si communem fundum
ego, & tu habemus, & vicinum
fundum ego ſolus, an finium
regundorum iudicium accipere
poſſumus? Et ſeribit Pompo-
nius non poſſe nos accipere;
quia ego, & ſocius meus in hac
actione aduerſarij eſſe non poſ-
ſumus; ſed y vnius loco habe-
mur. Idem Pomponius ne vti-
le quidem iudicium dandum di-
cit: cum poſſit, qui proprium
habeat, vel communem, vel
proprium fundum alienare, &
ſic experiri b. 8. Non ſolum
autem inter duos s fundos: ve-
rum etia inter tres, pluréſve
fundos accipi iudicium finium
regundorum poreſt: vt puta*
ſinguli d plurium fundorum
confines ſunt, trium forté, vel
quatuor.
Emphyteuta poteſt agere finium
regundorum, ſi valet declaratio fa-
cta cum emphteuta.BALD.
9. 5 Finium T regundorum
actio & in agris vectigalibus
& inter eos, qui vſumfru-
ctum f habent, vel fructua-
rium, & dominum proprieta-
tis vicini fundi, & inter cos,
qui iure pignoris poſſident,
competere poteſt. 1o. Hoc
iudicium locum habet in con-
finio prædiorum ruſticorum 7:
vrbanorum diſplicuits. neque
enim confines hi *: ſed magis
vicini p dicuntut: & ea com-
munibus parietibus plerumque
diſterminantur. Et ideo etſi in
agris adificia iuncta ſint, locus
huic actioni non erit. Et in vr-
be hortorum latitudo contin-
gere q poreſt, vt etiam finium
regundorum agi poſſit.
11. J Siue * via t publica in-
terueniti, confinium non in-
tellegitur: & idéo finium re-
gundorum agi non poteſt l.
Confines dicuntur mediati: non
immediai. BALD.
V. libro quintodecime
ad Sabinum.
Via magisl in confinio
Qmen via publiea, velfu
men ſit, quam ager vicini-
v2 IE Bri vicenſimotertio
ad Editum.
Ed ſi riuus priuatus interue-
nit, finium regundorum agi
poreſt.
Ille, qui occupat territorium al-
terius, debet illud dimittere, quod
fafit cntra oupantes iuriſdtio-
nem alinam. BALn
1083 Digeſtorum Liber decimus. Titj. 1684
rmm finibus cognoſcitvel etiam mittere debet agri menſorea.
q Abſtinere. quando ab initio volebat occupare nam ſi poſ-
ſedit iam alique tempore, conuenitur rei vindic. ACCVS.
e Abftie quiliber enim ſit ſao iure contentusert bic C.
d ſi autiterit..:
VI1. MODESTEMS libro decime
Pandectarum.
E modo agrorum arbirri n
dantur:& is, qui maiorem
locum in territorio habere di-
citur. ; cœteris, qui minorem
locum poſſident, inregrum lo-
cum aſſignare P compellitur:
idque ita reſcriptum eſt.
Not. text. quod praſes debet
bere, vt quis abstineat abalieno:&
ſtet contentus ſuo. ergo imponit fi-
emtim & fiſi innfa de li leg
l. Aurelius. S.centum.BALD.
VIII. VLEIANVS libro ſexts
Opinionum.
I irruptione fluminis fines
lagri confudit inundatio;
ideoque vſurpandi quibuſdam
loca, in quibus ius non habent,
occaſionem praſtet: preſes pro-
uinciæ alieno eos abſtinere a,
& domino ſuum reſtitui, ter-
minoſque per menſorem decla-
rari r iubet.
Not, he, quod quando expedit,
iudey debet perſonaliter accedere ad
locum: & creditur hic iudici in co,
quod videt. BALD.
1. J Ad officiumy de finibus
cognoſcentis pertiner menſores
mittere ſ, & per eos dirimere
ipſam finium quaeſtionem vt
æquum eſt, ſi ita res exigit, ocu-
ique luis ſubiecſiſs loeis va
Ix. IVLIANVS libr octauo
Digeſtorum.
Ii Iicium iniun regundo.
rum manet*, quamuis ſo-
cij? communi diuidundo ege-
rint, vel alienauerint fundum.
. IDEM Iibre quinquagenſimo-
primo Digeftorum.
Vdicium communi diuidun-
do, familie erciſcundæ, fi-
nium regundorum, tale eſt, vt
in eo ſingulæ perſone duplex
ius Bhabeant, agentis, & eius,
quo cum agitutz.
Non praſumuntur fines antiqui
mutati iſi probetur.
I. PAPINIAVS libre ſecunde
Responſorum.
N ious t quaetionbus?
vetera monumenta * &
cenſus e auctoritas ante litem
inchoatam ordinati ſequenda
eſt: modô ſi non varietate ſuc-
ceſſionum, & arbitrio poſſeſſo-
rum fines additis vel detractis
agris poſtea permutatos probe-
turb.
Terminus restringit termina-
tum, & auctor testificatur in qua-
ſtine terminorum. quod eſtnot. &
intelligendum quande in eumnon
reſultat praiudicium.BALD.
r Declarar act. fn.
regund. Accvns.
ſ q Mire Ca-
lſi qui. Sedquomb-
do mitrer? Certé hoe
modo. quiliet enin e¬
confitebarur aliim ha-
berex. iugera pro diui-
ſo. ſed quilibet dicebat
alterum occupaſſe de
ſuor menſurabit, & re-
feret iudici. & ſi neceſ-
ſe erit, etiam iudex, vel
cum agrimenſore; vel
poſtea ibir, & poſtea
iudicabit.
t T Subietis. & ita ſe,
cundum conſcientiamb
propriam facien, ſecun-
dum Mvt & de fr.
eadem. in fin, ſecundûmm
Ioan contrà: vt ibi di-
ximus: & hic vt iudex
cognoſeit. Accvns.
u J Loci. Sed cuius
expenſis? Certé expen-
ſis illoru inter quos
lis eſt conteſtata.
a qSubieti locis. Hine
inductus videtur inſpe-
ctionis rei litigiofa
mos. cap.., xtrà de li-
eti l ncre s
ego, & tu habebamus
fundum communé, non
minus vieinus poreſt
agere fireg. VIVIAN.
1q Manet. vicino.
Jaiae étirnu
Vdicium. Casvs. In
his tribudiciis qui-
libet eſt actor, & reus.
VDuplex iu. vide
notara ad l. 2. J. comm.
duid, & ſeripra ad
tribus. fuprà de iudie.
CVIAC.
z J Agitj
LLnter Sui familia, &
hoc quond ſatiſdatio-
nem, & ſimiliarvt de,
poeur lſi defunctus si-
nou ad ordinem, quin
ſit certum d quis prius
de calumnia iuretquia
qui prouocauerit, vel
quem ſors pretuleritvt
àd iud lin tribuu.
JN finalibus. ICasvs.
Iudez, qui cognoſeit
de finibus, debet ſequi
antiquos terminos.
y in finalbus qua-
ſmbu. id eſt, cm
agitur de finibus regen-
dia. CVIAC.
a Monumenta. id eſt
termini.
moumenta.
vide ſeripta ad lacenſus.
J de probat. que hue
valde faciunt.CVrAC.
t Et cenſus. id eſt li-
bros, & tabulas cen-
ſuales, in quibus de-
ſeribuntur ſngulorum
iuga, & capita In hos
Iibros eriam agri deſi-
gnatis finibus refermn-
ur. L4. J de cenſibus.
CVIAc..
b Pobetuy. ſtatur ve-
tuſtati
a Et quidẽ ex-
parti.
L
penſis
lau..i
b Vtrum iudez
iudieare e¬
beat ſecndun
ſuanm conie-
tia
e Quori expe.
ſis iudices in
rem praſenté
veniant,
* Arma defe-
rentem iudex
punire poteſt
ſue relaruë
ad principem.
d In iudicins
mixis vtera;
itigator iu-
rat; prius ta-
men iurat is,
qui alterum ad
iudicium pro-
uoenuie. aa-
laſ-in l z, i¬
verbis, & atr
quidem iuret.
C. d uriuun.
propter calumm.
t Quotieſeun-
que vné habet
lun extrema,
& dibiatur
cui atrioui
debeat, ſem-
per vetuſtiori
attribuendum
eA- facit text.
inl fin y de ſa.
inſmuum, IoFa.
& Angin prin-
ntit. dea.
Sol aliud in negargria,quam quis proe propria intendit contra
ii n ſo nne r it nun quis preue propria
b Experiri, un emptore.
eJ Non ſollm ioper dues.?
à d Smgulifindi pur
vnus habez!
fines. Aecvns.
e Peisadb- pe
3abor furt. caſi lcude-
reSfin.
f Vſmfructum uu
vicin. Acemn,:
S Difplituit
S.
ne ar R tso r iEu
’V E Confina b di-
cuntur prdia ruſtica,
uz ita ſibi proxima
et que ira uvt. ’...
JSed inlb. lunt, r nullus, paries
icnaiee, auſius ſe ſai roans
Cofnia pre- conſueuerunt diſtingui
aeerar onſoetera dinineut
ur. rE tEe...
ad id, quod legiur j
amd ſpuiiſl o ani¬.
i ySius via pubicain-
truenit. inter me, &
eum, coutra quem age
fniua regundoru,
ET Non poteſt. An er;
repu go porerit agi finiunp
pe regundorum vt diſtin-
ſute guantur fines vix mex,
teſtii¬ vel tox poſſeſſionis: &
uos, ue contra quem agitur A¬
te. ade t zoReſp xtili hoe iudi-
auu J. de cio fort agetur nam&
auuar dne perienlun talis ia a?
à inuais i nos percinctvt à quen.
tEimirrgun¬ aAmuduu ſuruut
ain A- tat. leuus Sum via
uiusin- publiea. Accyns.
l V vi mgi-
lelectiné po-
nitur. A.
nOEEſi riuu a¬
ti poeſt. contra
minu riui.
E modoJCASVS.
o. si ciues alicuius
t nli de cuitatis fundum inter
eihrenldle ſe ſen iuidie
anorum, e. & vous decipiatur in
avui, coſini méſuratione :iudex de-
ne lunt: ſed bet facere quodii n6
n, vieina di decipiatur: imo habeat
inuis, & integram partenn ſuam.
Aeinia quead Re e,
aoitin uſdte n T air. He ler
pntur, ade locum hals
ig ter alicuius ci
at lE ée rus cu e puaiter diuidi-
ti e tutvel etiam in quoi-
tfe ſte z ut Oe u u e aſlo ae
iit ſiue uu, quod ſubicit maiorem.
aue vie die ſeiicet quam de-
aie. , beat habere: ars C od.
vist la ’ena lſi quis.
tuaé, vel via.’ Ditiur. quia oe-
cupauit plus, quam eum
tangeret.
p Aſinare. qui eſt
alterius. Accvns.
ions. Casvs,
lSi flumen occupa-
urt pradia vicina, &
poſtea deceſſir, domi-
ni illorum prdioum
reacreipian pradia ſue.
& ſi plus etiam habeat,
quan debeant, ex eo
quod fnes non appa-
rent, iudex faciet teſti-
tui, quod eſt alienum:
quia etiam quilibet de-
bet eſſe contentus iure
ſuo. L’au ormerv.J
Iuder poſtquam dicta
teſtinm audierit, ire de-
bez ad fundos, de quo-
¬
d’eſt pro duobus fundis.
7. J Si communem fundum
ego, & tu habemus, & vicinum
fundum ego ſolus, an finium
regundorum iudicium accipere
poſſumus? Et ſeribit Pompo-
nius non poſſe nos accipere;
quia ego, & ſocius meus in hac
actione aduerſarij eſſe non poſ-
ſumus; ſed y vnius loco habe-
mur. Idem Pomponius ne vti-
le quidem iudicium dandum di-
cit: cum poſſit, qui proprium
habeat, vel communem, vel
proprium fundum alienare, &
ſic experiri b. 8. Non ſolum
autem inter duos s fundos: ve-
rum etia inter tres, pluréſve
fundos accipi iudicium finium
regundorum poreſt: vt puta*
ſinguli d plurium fundorum
confines ſunt, trium forté, vel
quatuor.
Emphyteuta poteſt agere finium
regundorum, ſi valet declaratio fa-
cta cum emphteuta.BALD.
9. 5 Finium T regundorum
actio & in agris vectigalibus
& inter eos, qui vſumfru-
ctum f habent, vel fructua-
rium, & dominum proprieta-
tis vicini fundi, & inter cos,
qui iure pignoris poſſident,
competere poteſt. 1o. Hoc
iudicium locum habet in con-
finio prædiorum ruſticorum 7:
vrbanorum diſplicuits. neque
enim confines hi *: ſed magis
vicini p dicuntut: & ea com-
munibus parietibus plerumque
diſterminantur. Et ideo etſi in
agris adificia iuncta ſint, locus
huic actioni non erit. Et in vr-
be hortorum latitudo contin-
gere q poreſt, vt etiam finium
regundorum agi poſſit.
11. J Siue * via t publica in-
terueniti, confinium non in-
tellegitur: & idéo finium re-
gundorum agi non poteſt l.
Confines dicuntur mediati: non
immediai. BALD.
V. libro quintodecime
ad Sabinum.
Via magisl in confinio
Qmen via publiea, velfu
men ſit, quam ager vicini-
v2 IE Bri vicenſimotertio
ad Editum.
Ed ſi riuus priuatus interue-
nit, finium regundorum agi
poreſt.
Ille, qui occupat territorium al-
terius, debet illud dimittere, quod
fafit cntra oupantes iuriſdtio-
nem alinam. BALn
1083 Digeſtorum Liber decimus. Titj. 1684
rmm finibus cognoſcitvel etiam mittere debet agri menſorea.
q Abſtinere. quando ab initio volebat occupare nam ſi poſ-
ſedit iam alique tempore, conuenitur rei vindic. ACCVS.
e Abftie quiliber enim ſit ſao iure contentusert bic C.
d ſi autiterit..:
VI1. MODESTEMS libro decime
Pandectarum.
E modo agrorum arbirri n
dantur:& is, qui maiorem
locum in territorio habere di-
citur. ; cœteris, qui minorem
locum poſſident, inregrum lo-
cum aſſignare P compellitur:
idque ita reſcriptum eſt.
Not. text. quod praſes debet
bere, vt quis abstineat abalieno:&
ſtet contentus ſuo. ergo imponit fi-
emtim & fiſi innfa de li leg
l. Aurelius. S.centum.BALD.
VIII. VLEIANVS libro ſexts
Opinionum.
I irruptione fluminis fines
lagri confudit inundatio;
ideoque vſurpandi quibuſdam
loca, in quibus ius non habent,
occaſionem praſtet: preſes pro-
uinciæ alieno eos abſtinere a,
& domino ſuum reſtitui, ter-
minoſque per menſorem decla-
rari r iubet.
Not, he, quod quando expedit,
iudey debet perſonaliter accedere ad
locum: & creditur hic iudici in co,
quod videt. BALD.
1. J Ad officiumy de finibus
cognoſcentis pertiner menſores
mittere ſ, & per eos dirimere
ipſam finium quaeſtionem vt
æquum eſt, ſi ita res exigit, ocu-
ique luis ſubiecſiſs loeis va
Ix. IVLIANVS libr octauo
Digeſtorum.
Ii Iicium iniun regundo.
rum manet*, quamuis ſo-
cij? communi diuidundo ege-
rint, vel alienauerint fundum.
. IDEM Iibre quinquagenſimo-
primo Digeftorum.
Vdicium communi diuidun-
do, familie erciſcundæ, fi-
nium regundorum, tale eſt, vt
in eo ſingulæ perſone duplex
ius Bhabeant, agentis, & eius,
quo cum agitutz.
Non praſumuntur fines antiqui
mutati iſi probetur.
I. PAPINIAVS libre ſecunde
Responſorum.
N ious t quaetionbus?
vetera monumenta * &
cenſus e auctoritas ante litem
inchoatam ordinati ſequenda
eſt: modô ſi non varietate ſuc-
ceſſionum, & arbitrio poſſeſſo-
rum fines additis vel detractis
agris poſtea permutatos probe-
turb.
Terminus restringit termina-
tum, & auctor testificatur in qua-
ſtine terminorum. quod eſtnot. &
intelligendum quande in eumnon
reſultat praiudicium.BALD.
r Declarar act. fn.
regund. Accvns.
ſ q Mire Ca-
lſi qui. Sedquomb-
do mitrer? Certé hoe
modo. quiliet enin e¬
confitebarur aliim ha-
berex. iugera pro diui-
ſo. ſed quilibet dicebat
alterum occupaſſe de
ſuor menſurabit, & re-
feret iudici. & ſi neceſ-
ſe erit, etiam iudex, vel
cum agrimenſore; vel
poſtea ibir, & poſtea
iudicabit.
t T Subietis. & ita ſe,
cundum conſcientiamb
propriam facien, ſecun-
dum Mvt & de fr.
eadem. in fin, ſecundûmm
Ioan contrà: vt ibi di-
ximus: & hic vt iudex
cognoſeit. Accvns.
u J Loci. Sed cuius
expenſis? Certé expen-
ſis illoru inter quos
lis eſt conteſtata.
a qSubieti locis. Hine
inductus videtur inſpe-
ctionis rei litigiofa
mos. cap.., xtrà de li-
eti l ncre s
ego, & tu habebamus
fundum communé, non
minus vieinus poreſt
agere fireg. VIVIAN.
1q Manet. vicino.
Jaiae étirnu
Vdicium. Casvs. In
his tribudiciis qui-
libet eſt actor, & reus.
VDuplex iu. vide
notara ad l. 2. J. comm.
duid, & ſeripra ad
tribus. fuprà de iudie.
CVIAC.
z J Agitj
LLnter Sui familia, &
hoc quond ſatiſdatio-
nem, & ſimiliarvt de,
poeur lſi defunctus si-
nou ad ordinem, quin
ſit certum d quis prius
de calumnia iuretquia
qui prouocauerit, vel
quem ſors pretuleritvt
àd iud lin tribuu.
JN finalibus. ICasvs.
Iudez, qui cognoſeit
de finibus, debet ſequi
antiquos terminos.
y in finalbus qua-
ſmbu. id eſt, cm
agitur de finibus regen-
dia. CVIAC.
a Monumenta. id eſt
termini.
moumenta.
vide ſeripta ad lacenſus.
J de probat. que hue
valde faciunt.CVrAC.
t Et cenſus. id eſt li-
bros, & tabulas cen-
ſuales, in quibus de-
ſeribuntur ſngulorum
iuga, & capita In hos
Iibros eriam agri deſi-
gnatis finibus refermn-
ur. L4. J de cenſibus.
CVIAc..
b Pobetuy. ſtatur ve-
tuſtati
a Et quidẽ ex-
parti.
L
penſis
lau..i
b Vtrum iudez
iudieare e¬
beat ſecndun
ſuanm conie-
tia
e Quori expe.
ſis iudices in
rem praſenté
veniant,
* Arma defe-
rentem iudex
punire poteſt
ſue relaruë
ad principem.
d In iudicins
mixis vtera;
itigator iu-
rat; prius ta-
men iurat is,
qui alterum ad
iudicium pro-
uoenuie. aa-
laſ-in l z, i¬
verbis, & atr
quidem iuret.
C. d uriuun.
propter calumm.
t Quotieſeun-
que vné habet
lun extrema,
& dibiatur
cui atrioui
debeat, ſem-
per vetuſtiori
attribuendum
eA- facit text.
inl fin y de ſa.
inſmuum, IoFa.
& Angin prin-
ntit. dea.