DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0687
tu3s DigeſtorumLiberduodecimus Titij. n6
ſecs niſ a, qui ſolendonoa eſtquividi te Tithn ſol¬:
uere poſſe vaaantumeſi tu poſtea fatus fuets ſoluendo, noideo-
plus conſeutrà re ſLAE JIPomiſ me craturn tubi da-
ix. non ve tibi daremm z ſi dederomiſſorem, a ſun
liberaus, quartur. Et dicitur quod fie: quia pracité compelli
on deben ſoluere: ſed
neit ſi dedero expr-
mifſoreVIVEA.
a Quantominu he
ſunt verba ſtipularoris,
bJ Pafii, i-e poſſi-
bilitate cõſecurus fue-
o: ſie & Sde re diul.
f ACea aors.
Ti necee-
ger.
Non lierraurrhoc
pſo, quod penj, uis
ifſem: & totum,e
ibicit a fi&c.
t Iaepreu-e T Aliquiniiſi dice-
t tipaai res e liberari ſola cõ-
is iua ieri du ueniome Tij loran
on& aan?Gunr inulaa
poſiie prodeſ- cautela haberem c¬
eet rerrii treeiunm.
aitleii uriuztg t Tiuacondem-
A l pudaat. us foit in toun.
tt’tua d, A t Tndbiurno dicit
vo iberatus eſt: quia nec
fuit obligatus: e inr.
cLurltle-
n Salſi eum Sei Ea-
den ſpecies eſt inlas.
ſià d vurbor. obgay.
Vide ſeripta ad cam.
CVIACIVS.
iSed ſi cum Seio eger.
ſ primd: quia non de-
t Cuninme l bet coueniri, antequam
ia, Apduit Tiius conueniatur, ſi
eſſet dubfum quantum
o7. de vnbli.
nis.. . minmn -urã.
Fideiuſor quinque taatum pore-
len debitore Seium conuenio in alis
conueniri non
poreſt, niſi
notorium ſiu
priotipale né
tius ſua v. amitta, vel
iſſer facere Titius:vt
laue
is nõppoe le ern cerrun aipurs
quinque licét enim Ti-
conſumatramen Seius non niſi in v tenebitur. & hie
mmm facta non liberaturſed fa-
Eeemaſans re, e aammemarmeſ
aipiaur à ſecundo. hd. vſque ad
5. Labeo. ALEXAND. DE I6.
2LI1. CELIVS lbro ſeaty
Digeſtorum.
quanto minus a à Titio conſe-
qui poſſim b: ſi decem petiero
à Titio t, non liberatur d Seius:
alioquin r nequicquam mihi
cauerur f. At ſi iudicatum fece-
rit Titius s, nihil vltrà Seius te-
nebiturl. Sed ſi cum Seio a ege-
o , quantumeunque eſt, que
minus là Titio exigere porerol
e tempore, quo iudicium inter
me, & Seium acceptum eſt, tan-
to minus m à Titio poſtea pete-
re poſſum.
Imperſonalitas cirta verbum exe-
utiuum obligationem non vitiat:
& tune dando fideiuſſorem ido-
neum liberatur. BART.
1. J Laben aitP, cum de-
cem dari curari ſtipulatus ſis,
ide t non poſſe te decem dari
oportere intendere: quia etiam
reum locupletiorem dãdo pro-
niſor liberari potit quo eett.
roter cet ſignificat non eſſe cogendu?
aue princinae tat fatere Tiui n e cet ſignificat noneſſe cog!
eum accipere iudicium, ſi reum
locupletem y offerat.2
caſus non
Ee ſoluende, eſt hic: & licet à Seio nibil conſequarramen Titium non con-
ade Goill ueniam in boc, quod ſoluere non poterat tunc, cum Seiun con-
nifiã-de pa ueni: -Ccdd,
B. l. hoc iure.
in vebi nõ
de ver.
tiuſſ l liberum. & ſic dus ſunt pacta de non pe-
ſece in legatisvbi on praiudicat ſibi in eligendoevr
de te dſi i iaS; que eſt crà & hoe ſi habes in litera, uuo
ppe minus cc ſ autem habeas, qui non videtur poſſe legi niſi
mbr. ponaur, que i propter quod habet Seius, ſeilicet tria& legatur
ſmaunque eſt. lquod habet Seius eo tempore quo mi-
nss&c.& potere, non exponitur tme in preteritorſed ſecundum
Si go decem ſi pulaus TT
Otio, deinceps ſtipuler à Seio:
rimaa litetanſſe, ſecndum Aon& die ſecundi lochm prius
égiſſem e Titio ad decem, & nou poſſem exigere niſi tri-li po-
ſea giro inavv cin Sein & fantiier nmſun conſecut sb
eo niſ alia trid tempore huius iudicij: remanent quatuor, qua
poſtea petere poreo à Titio: & ſecundum hoë lege
pr ſeuu iomids legi, , i
l S AMut it eſt nonn2o..
iT Pttr. id eſt porni ao.
m J Tanto minus. i ilud indss & ſubaudi non, ſecundi
mun caſum. av-
n Pſſuum & ſic me facere oporter & hoc ſecundum primum
intellect. ¬ a¬¬1¬r
Lheu ait. Obſtat lſi eres ſſus ſi de lgat.1. Vide ſolu-
one hoe on onem in ſerpris & notis ad eam legem-evvac.
cO uiu. T Curari i habeas dars curari, bene eſt. ſi habeas aantmmde-
. Careraus rtune ſubandi eurari&t ſie valetalis non valervr bie, & mt.
n8 poreſt exi- de mmti ſtipuiuSS ſi qui aium & infir de verb abligat.l. mear ſtipu-
te de arres lanema frin d lida i rſpon Aeee.
afi ſoiuarr p T Cgudumquia hoe ſolu promiſit ſe cnratrum ſvr degem
aeiuoreme ſoluerentura ides nou tenetur ad plurtthie & j d verl abir.
z e cogiut lſi ra ſtiprlœus fate Sj& lſ qu ſipulauus ſiro j fi & liaa
oluere preit ſpulatis Saun Sed cotra irr de ler i ſi de levi ſh er vhi dicit
tauoſneait hereden ſie iuſun vr eeteetentr ad dandum Sol b ilndfi
lige ve bie vir uort vLime voimnaris ſed ſi imppireiter a promiſiſer non ſbe-
is inrerpreur aretur dando fideinſſorem; vt ifr, de cmſit pe l prmſſr. nn
iomibur nand creditori ſatisfieri debet e: quemadmodum volt: r
1
8 Dele ſolu-
iaſr e pigatLſi rem Sommis.
frdpa d uA enn epromiſſorem vide ſerpuadl.
y rSu laeupleomId eſt expror
ia dennderanies trr s arncra a c.
DE IVREIVRANDO, &e.
Multipliciter in iuris
eopore de iureiurde di-
tur. Eſt enim volunta-
rum, & eceſſaiin, &
tndiciale. & hoe ſ,
vitate: de quo dicie j Grati eſi-
aie tirulus & Codeod. nit, d iati-
ut. em n u uttr, quia irai s lats,
pracedit in infiitum. & late, & iua-
de affedione. de quo
Jait z.dicitur. Iem eſt
iuramentum calummi,
boe de credulitate:de
quo dicitur C. de iura-
men, calum. Ié tutors,
qui eſt creditor, velde-
bitrr & hoc ſimiliter de
edulitate: vt in auill.
vt hi, qui ob. per. Sj.
colla vj. Item tetus: &
boe de veritat vt Cde
teſtil. iureiurando & l.
teſtium Item operarum.
vt infr. de ope. lib. l.vt
iuriſiurãdi. Item purga-
timis : vt C. de his, qui
ad Eccle conl preſenti.
5. ſie vbi. Item ratione
atati t ve in conſtit. de
pac te.e hac edictais.
item ſacramenta. Itm
iudieis, & aduocati vt
Cod. de iudl. rem non-
nouamAcevRs.
t y De iureiurando.
Hie titulus eſt de eo iue
reiurando, quod litium
fniendurum cauſa in-
terponitur. euius defini-
timem, & harum ſpe-
ciein explicationem,
11. PAVLVS lbb decimootauo vide i ſeriptis ad rabr.
ad Edctum.. Cde reb. cred. & iure-
Iſiurandim ſpecien tranſi iuitev,e
inie ntinet ſ ma¬ . Siue voluntario.
actionis continet ma raeivoluntarium at-
cipiant pr eo; quod de-
forur in iure. Noceſſurium pro eo, quod refertur in iure. Itaque ſie
hune ttulum vertunt aſ i vu u ha r uuimmpſie a¬
axi. Theodors Harmenop Nomcan- I-tit.18. iudiciale id eſſe
ait, quod ex autoritate iudicis, etiam inuita vtraque parte de-
fetrCVIA..
iuitiaii oM eGrEa c.
Aximam remediuJ CASVS. Inter alia remedia, quee
in iure reperiuntur cauſa finiendarum litium, eſt iuiu-
ran. & eſt maximum, ad’quod peruenitur per pactum
tigantium, aut per iudice. VIVIA N.
q Maximum remediuun, triplex eſt remedium finiendaru
itium Sentenria; vr iuf. de rs fudL Irem tranſactio: vr Ca
tanſact l fratris. Itep iufirandum, & hoc eſt maximumevt hi
& dices inſi prox.
r Pactine, ſ extra iudieium:e dicitur conuentionaleo.
liuſſuranduim, quudex. Iudieiale autem eſt, quod defertur à par-
te parti in iuditio, iudice approbante, & conformante. liee.
dan dicant hot neceſſarium, quandoque tamen alirer
iudiciale: ve C de iud lLrem vr nouan & eſt neceſſariom qu
ipſe inder defert,& erian conſtringit ad iurandumre inſ. d a
liaur lfinniſi iuſtam cquſam viderit recuſandit ve C.edlge-
neraliter . ſin auten. ſed quidam hoc voluntarium appellant:
quod ihil eſt.ACCVSIVS.
a Velex pations ipſorum litigatum Ethhe eſt voluntarinm.
Crrac.
t . ſiurandum. JSpecian cmtinat tranſauni, id eſt, tranſ-à Irauenti,
legſſe videtur de ſuo iure, qui ren rmiiite remigioniad- e ranſie-
eronieril ctreEVnu vous- i ſiudes ſe
r Cmtiet. prout à tranſactio lagé accipitur: quaſi litis l luramenunm
deciſio: ſed prout ſpecies, tune eet ſpecies oppoſita, Eece in quibus ſe
ergo tria remedia, qu duiſupr L praxfm & ſunt paria in ex- maius ranſi-
cipiendo. Nam ex tranſactione darur excepri tvr C. e pai ue lari-
Ieln prpene. lren ex iureirurandn, ſenrenmins te inſt, de e eteais
exteprSaqu ſi debutr & Sſey Supet auten vmun aliud in probadionis
multis. Ecce enim iuſurandun tranſattionem c excedit: quia delau. Aler,
e co agiure t e ex traactine nonve e de S taſt
tranſ
DE IVREIVRANDo
ſiue voluntario ,ſine neceſ-
ſario, ſine indicialif.
TITVLVS II..
Qui iuſiurandum frequentis da-
tur de pecunis creditus: vt non mae di-
catur à Laberis emplaſtrum aris alieni:
ides poſt titalum de conditione ex mu-
tuo, hie datur. Et eſt iuſiurandum, v
Ariſtoteles definit, pi Suas amd-
vus dins ddmne ut Clemens
Alxdrinu, iuonu & &ounui eſſe
corao ran àx ds: vt Cie,a¬
fimatio ſancta & cius gnora tria. Iu-
diciale quod à idiee defetur: Volun-
tarium, quod à parte defertur in iudi-
cio, vel extra iudicium: Neceſſarium,
quod pars, cui delatum eſt, refert de-
latori. Ha tres appellatlones Triboniani
eſſe videntur.CIAe.
Iuſiurandum eſt inductum ad
lites finiendas.
I GAIVS libre decim ad itum
Prouinciale.
AxIMVM reme-
dium expedien-
darum litium in
vai venit iuriſiu-
rãdi religio: qua
vel ex pactionet ipſorum li-
tigatorum r, vel ex auctoritate
iudicis deciduntur cõtrouerſiz.
* vide ſGty.3.
o. Pue. de le.
Paul. ad Hebr.
e. 6. Exod.22.
Gio.5.
ſecs niſ a, qui ſolendonoa eſtquividi te Tithn ſol¬:
uere poſſe vaaantumeſi tu poſtea fatus fuets ſoluendo, noideo-
plus conſeutrà re ſLAE JIPomiſ me craturn tubi da-
ix. non ve tibi daremm z ſi dederomiſſorem, a ſun
liberaus, quartur. Et dicitur quod fie: quia pracité compelli
on deben ſoluere: ſed
neit ſi dedero expr-
mifſoreVIVEA.
a Quantominu he
ſunt verba ſtipularoris,
bJ Pafii, i-e poſſi-
bilitate cõſecurus fue-
o: ſie & Sde re diul.
f ACea aors.
Ti necee-
ger.
Non lierraurrhoc
pſo, quod penj, uis
ifſem: & totum,e
ibicit a fi&c.
t Iaepreu-e T Aliquiniiſi dice-
t tipaai res e liberari ſola cõ-
is iua ieri du ueniome Tij loran
on& aan?Gunr inulaa
poſiie prodeſ- cautela haberem c¬
eet rerrii treeiunm.
aitleii uriuztg t Tiuacondem-
A l pudaat. us foit in toun.
tt’tua d, A t Tndbiurno dicit
vo iberatus eſt: quia nec
fuit obligatus: e inr.
cLurltle-
n Salſi eum Sei Ea-
den ſpecies eſt inlas.
ſià d vurbor. obgay.
Vide ſeripta ad cam.
CVIACIVS.
iSed ſi cum Seio eger.
ſ primd: quia non de-
t Cuninme l bet coueniri, antequam
ia, Apduit Tiius conueniatur, ſi
eſſet dubfum quantum
o7. de vnbli.
nis.. . minmn -urã.
Fideiuſor quinque taatum pore-
len debitore Seium conuenio in alis
conueniri non
poreſt, niſi
notorium ſiu
priotipale né
tius ſua v. amitta, vel
iſſer facere Titius:vt
laue
is nõppoe le ern cerrun aipurs
quinque licét enim Ti-
conſumatramen Seius non niſi in v tenebitur. & hie
mmm facta non liberaturſed fa-
Eeemaſans re, e aammemarmeſ
aipiaur à ſecundo. hd. vſque ad
5. Labeo. ALEXAND. DE I6.
2LI1. CELIVS lbro ſeaty
Digeſtorum.
quanto minus a à Titio conſe-
qui poſſim b: ſi decem petiero
à Titio t, non liberatur d Seius:
alioquin r nequicquam mihi
cauerur f. At ſi iudicatum fece-
rit Titius s, nihil vltrà Seius te-
nebiturl. Sed ſi cum Seio a ege-
o , quantumeunque eſt, que
minus là Titio exigere porerol
e tempore, quo iudicium inter
me, & Seium acceptum eſt, tan-
to minus m à Titio poſtea pete-
re poſſum.
Imperſonalitas cirta verbum exe-
utiuum obligationem non vitiat:
& tune dando fideiuſſorem ido-
neum liberatur. BART.
1. J Laben aitP, cum de-
cem dari curari ſtipulatus ſis,
ide t non poſſe te decem dari
oportere intendere: quia etiam
reum locupletiorem dãdo pro-
niſor liberari potit quo eett.
roter cet ſignificat non eſſe cogendu?
aue princinae tat fatere Tiui n e cet ſignificat noneſſe cog!
eum accipere iudicium, ſi reum
locupletem y offerat.2
caſus non
Ee ſoluende, eſt hic: & licet à Seio nibil conſequarramen Titium non con-
ade Goill ueniam in boc, quod ſoluere non poterat tunc, cum Seiun con-
nifiã-de pa ueni: -Ccdd,
B. l. hoc iure.
in vebi nõ
de ver.
tiuſſ l liberum. & ſic dus ſunt pacta de non pe-
ſece in legatisvbi on praiudicat ſibi in eligendoevr
de te dſi i iaS; que eſt crà & hoe ſi habes in litera, uuo
ppe minus cc ſ autem habeas, qui non videtur poſſe legi niſi
mbr. ponaur, que i propter quod habet Seius, ſeilicet tria& legatur
ſmaunque eſt. lquod habet Seius eo tempore quo mi-
nss&c.& potere, non exponitur tme in preteritorſed ſecundum
Si go decem ſi pulaus TT
Otio, deinceps ſtipuler à Seio:
rimaa litetanſſe, ſecndum Aon& die ſecundi lochm prius
égiſſem e Titio ad decem, & nou poſſem exigere niſi tri-li po-
ſea giro inavv cin Sein & fantiier nmſun conſecut sb
eo niſ alia trid tempore huius iudicij: remanent quatuor, qua
poſtea petere poreo à Titio: & ſecundum hoë lege
pr ſeuu iomids legi, , i
l S AMut it eſt nonn2o..
iT Pttr. id eſt porni ao.
m J Tanto minus. i ilud indss & ſubaudi non, ſecundi
mun caſum. av-
n Pſſuum & ſic me facere oporter & hoc ſecundum primum
intellect. ¬ a¬¬1¬r
Lheu ait. Obſtat lſi eres ſſus ſi de lgat.1. Vide ſolu-
one hoe on onem in ſerpris & notis ad eam legem-evvac.
cO uiu. T Curari i habeas dars curari, bene eſt. ſi habeas aantmmde-
. Careraus rtune ſubandi eurari&t ſie valetalis non valervr bie, & mt.
n8 poreſt exi- de mmti ſtipuiuSS ſi qui aium & infir de verb abligat.l. mear ſtipu-
te de arres lanema frin d lida i rſpon Aeee.
afi ſoiuarr p T Cgudumquia hoe ſolu promiſit ſe cnratrum ſvr degem
aeiuoreme ſoluerentura ides nou tenetur ad plurtthie & j d verl abir.
z e cogiut lſi ra ſtiprlœus fate Sj& lſ qu ſipulauus ſiro j fi & liaa
oluere preit ſpulatis Saun Sed cotra irr de ler i ſi de levi ſh er vhi dicit
tauoſneait hereden ſie iuſun vr eeteetentr ad dandum Sol b ilndfi
lige ve bie vir uort vLime voimnaris ſed ſi imppireiter a promiſiſer non ſbe-
is inrerpreur aretur dando fideinſſorem; vt ifr, de cmſit pe l prmſſr. nn
iomibur nand creditori ſatisfieri debet e: quemadmodum volt: r
1
8 Dele ſolu-
iaſr e pigatLſi rem Sommis.
frdpa d uA enn epromiſſorem vide ſerpuadl.
y rSu laeupleomId eſt expror
ia dennderanies trr s arncra a c.
DE IVREIVRANDO, &e.
Multipliciter in iuris
eopore de iureiurde di-
tur. Eſt enim volunta-
rum, & eceſſaiin, &
tndiciale. & hoe ſ,
vitate: de quo dicie j Grati eſi-
aie tirulus & Codeod. nit, d iati-
ut. em n u uttr, quia irai s lats,
pracedit in infiitum. & late, & iua-
de affedione. de quo
Jait z.dicitur. Iem eſt
iuramentum calummi,
boe de credulitate:de
quo dicitur C. de iura-
men, calum. Ié tutors,
qui eſt creditor, velde-
bitrr & hoc ſimiliter de
edulitate: vt in auill.
vt hi, qui ob. per. Sj.
colla vj. Item tetus: &
boe de veritat vt Cde
teſtil. iureiurando & l.
teſtium Item operarum.
vt infr. de ope. lib. l.vt
iuriſiurãdi. Item purga-
timis : vt C. de his, qui
ad Eccle conl preſenti.
5. ſie vbi. Item ratione
atati t ve in conſtit. de
pac te.e hac edictais.
item ſacramenta. Itm
iudieis, & aduocati vt
Cod. de iudl. rem non-
nouamAcevRs.
t y De iureiurando.
Hie titulus eſt de eo iue
reiurando, quod litium
fniendurum cauſa in-
terponitur. euius defini-
timem, & harum ſpe-
ciein explicationem,
11. PAVLVS lbb decimootauo vide i ſeriptis ad rabr.
ad Edctum.. Cde reb. cred. & iure-
Iſiurandim ſpecien tranſi iuitev,e
inie ntinet ſ ma¬ . Siue voluntario.
actionis continet ma raeivoluntarium at-
cipiant pr eo; quod de-
forur in iure. Noceſſurium pro eo, quod refertur in iure. Itaque ſie
hune ttulum vertunt aſ i vu u ha r uuimmpſie a¬
axi. Theodors Harmenop Nomcan- I-tit.18. iudiciale id eſſe
ait, quod ex autoritate iudicis, etiam inuita vtraque parte de-
fetrCVIA..
iuitiaii oM eGrEa c.
Aximam remediuJ CASVS. Inter alia remedia, quee
in iure reperiuntur cauſa finiendarum litium, eſt iuiu-
ran. & eſt maximum, ad’quod peruenitur per pactum
tigantium, aut per iudice. VIVIA N.
q Maximum remediuun, triplex eſt remedium finiendaru
itium Sentenria; vr iuf. de rs fudL Irem tranſactio: vr Ca
tanſact l fratris. Itep iufirandum, & hoc eſt maximumevt hi
& dices inſi prox.
r Pactine, ſ extra iudieium:e dicitur conuentionaleo.
liuſſuranduim, quudex. Iudieiale autem eſt, quod defertur à par-
te parti in iuditio, iudice approbante, & conformante. liee.
dan dicant hot neceſſarium, quandoque tamen alirer
iudiciale: ve C de iud lLrem vr nouan & eſt neceſſariom qu
ipſe inder defert,& erian conſtringit ad iurandumre inſ. d a
liaur lfinniſi iuſtam cquſam viderit recuſandit ve C.edlge-
neraliter . ſin auten. ſed quidam hoc voluntarium appellant:
quod ihil eſt.ACCVSIVS.
a Velex pations ipſorum litigatum Ethhe eſt voluntarinm.
Crrac.
t . ſiurandum. JSpecian cmtinat tranſauni, id eſt, tranſ-à Irauenti,
legſſe videtur de ſuo iure, qui ren rmiiite remigioniad- e ranſie-
eronieril ctreEVnu vous- i ſiudes ſe
r Cmtiet. prout à tranſactio lagé accipitur: quaſi litis l luramenunm
deciſio: ſed prout ſpecies, tune eet ſpecies oppoſita, Eece in quibus ſe
ergo tria remedia, qu duiſupr L praxfm & ſunt paria in ex- maius ranſi-
cipiendo. Nam ex tranſactione darur excepri tvr C. e pai ue lari-
Ieln prpene. lren ex iureirurandn, ſenrenmins te inſt, de e eteais
exteprSaqu ſi debutr & Sſey Supet auten vmun aliud in probadionis
multis. Ecce enim iuſurandun tranſattionem c excedit: quia delau. Aler,
e co agiure t e ex traactine nonve e de S taſt
tranſ
DE IVREIVRANDo
ſiue voluntario ,ſine neceſ-
ſario, ſine indicialif.
TITVLVS II..
Qui iuſiurandum frequentis da-
tur de pecunis creditus: vt non mae di-
catur à Laberis emplaſtrum aris alieni:
ides poſt titalum de conditione ex mu-
tuo, hie datur. Et eſt iuſiurandum, v
Ariſtoteles definit, pi Suas amd-
vus dins ddmne ut Clemens
Alxdrinu, iuonu & &ounui eſſe
corao ran àx ds: vt Cie,a¬
fimatio ſancta & cius gnora tria. Iu-
diciale quod à idiee defetur: Volun-
tarium, quod à parte defertur in iudi-
cio, vel extra iudicium: Neceſſarium,
quod pars, cui delatum eſt, refert de-
latori. Ha tres appellatlones Triboniani
eſſe videntur.CIAe.
Iuſiurandum eſt inductum ad
lites finiendas.
I GAIVS libre decim ad itum
Prouinciale.
AxIMVM reme-
dium expedien-
darum litium in
vai venit iuriſiu-
rãdi religio: qua
vel ex pactionet ipſorum li-
tigatorum r, vel ex auctoritate
iudicis deciduntur cõtrouerſiz.
* vide ſGty.3.
o. Pue. de le.
Paul. ad Hebr.
e. 6. Exod.22.
Gio.5.