Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 1): Tomus Hic Primus Digestum Vetus continet — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0743
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
34 Digeſtorum LibenIIL:Titij & iij. 1348

a5

qus ollttoe at ee iuir. lan poreſt dni cs drs

p. lſi reſdum
raa fcre. Vide
ſipip a eum tit.
Cvrae.

DE CONeTE
ex lege.
Qui be mdit, ſieus
ſperior, peelulii raton-
eſ inaltatidade a poſt
io ſuppouit. Acerns.
a cunditine cxxl-
. Vide notata & ſeripta
t C. Cvrac.
Iobligauio Ci-
SrS. Pone ca-
ſum vbi obliga-

. Cdifdii eex
lege competit.
quoties lex

obiggaionem tio iotroducirur noua
ui en intne lege, rebbigraria: Ren

aitenon edi- donaſti mil
dit amen ge-

nus actionis.

i ſimplici-
ter: b nodo pato fir
donatio,unquidex tali
nudo pactooriarur bli-
gatio? Dicitnr quod ſie.
eu qu ſtior ’eſpec
lege cautum ſit, qua
actio. agarnr, ea agétur:
ſ aurem, ion fit cau-
tum, agetur actioex le-
rate ge. lſſi quis argentum.S.
arai ſgr t atn c de aoea &
ttal hre to eſt poſti-
propter ian VIVIAN.
teddaur ſ¬ bT Lege mmuia oes le-
perun: vide gere ve dicas, obligatio
jer in dl. noua mdun ge Lye-
,pi.. . teri: vel noua, propter
id, quod quandoque eti
vereri lege datur hac
cdi t. atiJdundulſi
poſtalauri . finbt
ſe2 Vel veriis dicile-
a Le nous ge noua: & appelles?
qeddiuror omnem legem-nouam,
r Trtiarie, que fit poſt l rij tb-
Eceuis cutr inducta & aceipe exem-
ferenti. plum in donaticne: ve
Cde dona Iſi qui argen-
tum. S f Item in nudo
pacto de ſalari pra-
t rriitearia ſtandorvt Cde ſatj
Eodiiis at¬ Irem in his, qua poſſeſ-
biia eſt. ſor hereditatis ſoluitevt
C. de peri. hered iS ſin
autem. Ite in legatariis,
quioun ſolummtur legaea
facto inuentario, & cre-
ditores repetut per con-
dict ex legevt C-de iure
delil. S. licentiu. Item
in domino ſerui torti ob
queſtionem adulterij
contra dominum inſti-
tutam, nam ſi ſeruus ſit
mortuus in tormentis,
& dominus ſit abſolu-

J quid dife-
l gii-

tus, condictex lege peter medietatem aſtimationis ſeruivt dl.
J. de adult ſiptudauert. iſ & lſe Nec obftar quod illa eſt
vetus lez nam poſt legem xij-tab-eſt à lulio Caſare Imperatore
factaItem poteſt poni in lſſ quis in tanta ſed cum ha exempla
factas, quomodo hac lex de his cogi-
t AneraſitauitReſpbene b. & dic, ſit, id eſt erit.

ſint per leges poſt iſtam

nm ſpeciali-
t.

palatione. CVIACIVS.

Ie.Jlaere & bene, propter rationem, que ſequitur:
quias es arre. àpu lar r r s fiex
aauſti alas is eeiudieiu ielle ſuſeipere: vede vſur:

iſta expoſitio non eſt neceſſaria:quia text. femper loquitur. Bart.
Salie. & Fulgo. Adde his exemplis aliud ex la C.
derecept arbuis & exaripli S quadrupli. Intit. de at. Item
dele hae omniatvt Cde dnnat. ſi quis argemum S fiItem in nu-
do pacto de ſalario praſtando: ve Cod de ſuffrag-.. pro quibus
repone t Hir eſt conditio ex pato lgritime. li eſ conditio ex ſti-

rt.

cionei: veceres voluerunt: e
quia videtur qui primô inuito
domino rem- contrectanerit,
ſemper in reſtituenda ea, quan
nec debuit auferre, moram fa-

TIEVLVS IL
Conditio ex * lge competit, ſ i
qua obligationem introduxit, noedui-
dert aliud genus actionis: vt conditio
ex legé Iulli. l. dotalem-l. ſi ver&!
ſeq ſolut mat, Condicti ex lege Cin-
cia L2.de donat. CVIAc.
Quande per legem ciuilem indu-
ctur obligatio immediaté, nec ex-
primitur actio, condictione ex lege,
agitur. BART.
PAVLVS libro ſocundo ad
Plautium.

Triii auctrrvt
quia ſané. Iny quundo lucum habet, die

ſtant, mobiles, vel immoporales,
vul memprales & fundiſtue pruprietas
debatur, forte ’teſtarmenit , vel é
pplrione, ſiue empyiuſis & rs en
ſu ex cauſis, quib. ren ſuam dominus
canditere poteſt: quod ita emumeratis
tgeneribas rerum Vipianus exe-
quitur, l’1. Proptereà quod dubitari
piterat, an tot res completerttur con-
ditin, qua nomen * à trico habet.
Sed inditum eſt nomen tale caſu quo-

dam: ve Stephanus Gracus interpres
lait: quia iu antiqua formula huiuſce

comionis, quoties ſeilicet ſua cuique
actioni conſtruia erat formula, tritiet
fibat mentio, propterez, quod qui bane
ationt ſii dari prius poſtulauerat, fort?
ei res erat de aſtimdo tritico:& ne quis

ſit notatu valde dignum (necdum enim
ſeiebamus qua appellatie, quave actie
hat aſſet) apponam ipſa Gracora vorba.
iur ; s pu Trpns & vat m¬

xeoais iu ni xmété.e.

idl & i aday noimoi,
ars leuvunaiimn éin p uunn

Iobligatio t le-
ge noua l intro-
ducta ſit, nec
cautum eadem
lege, quo genere
us experiamur, ex lege
agendum eſt.

DE CONDICTIONE
triticaria y.
TITVLVS III.
Longe alia * ratio condictionis Tii-

3a iré, la. à ay mae oe-
nit e ades auis Iaitue dl &ée
!u bm an eaT T axxã p peé6 i¬
vi Aiai rus vinet m ddpor-
re ais dim nd loolg v¬
Ns ua epa T néoi s rA ms-
j or mmfrr. E mauro-
taluii CC IAc.
Hac condicti locum habet pro
omni re, excepta pecunia numerata:
ſiue certum, ſiue incert, ſiue domi-
nium, ſiue poſſeſſi petaturBART.
1. VLPIANVS libre vicenſimo-
ſeptimo ad Edictum.

caria, & condictionis certi, licet deſcen-
da vaue e adon tauſu. Nam per
conditinem triticariam petutur om-
nes res certa, vol incerta, pratet pecuniã
numerasam. Per condiionem certitid

eſt, Si certum petetur, res omnes certa, &
pecunia numeratanon res incoporales,

ſiue ineorte. nam bas actio eſt ſtrictap.i.
ſeruit in eu iudex ſeripture cotractu 6
petitioni actoris, ſui arbitri impos. Tri-
ticaria arbitraria eſt: quia aſtimat in
ea iudex ré pre arbitrio ſuo, qua petitur
habita ratione loci, & temporis. Datur
ergo eius rei, qua patitur aſtimãde cau-
ſa. Porrô aſtimationem recipiunt res
omnes, prater pecuniam numeratam. nã
aftimat ipſa res catas, nm aſtimatur,
aut ſaltem non indiget aſtimatore um
fit eius eſtimatis conſtans, & certata re
pecunia numerata in condictionem tri-
ticariam non cadit. Catera res omnes
cadunt, qua poudere, vel menſura con-

ADDITIO. Die quod

DE CONDICTIONE TRITICARIA.
Proſecuto tractatu irregularium eondiinn ſupponit & de cn-
di. trititaria, qua & ipſa iregulart eſevpote enim ſiut eatra
rmitrrertetuei quuopi viitruui pai uil quaſ lumm

on in comt

Vi certam à pe-
cuniam numera-
tam petit, illa
actione vtitur, Si
certum petetur.
qui autem alias rese, per triti-
cariam condictionem petet. Et
generaliter dicendum eſt, eas
res per hanc actionem peti, ſi
que ſint prter pecuniam nu-
meratam, ſine in põdere, ſiue in
menſuraſconſtent:ſiue mobiles
ſint, ſiue ſoli. Quare s fundum
quoque per hanc actionem pe-
timus, & ſi vectigalis ſirſiue ius
ſtipulatus quis ſir, veluti vſum-
fructum , vel ſeruitutem vtro-
tumque prædiorum.

e

eJ Alias res. Iadebitas : vt Je fi.
mine pecunix.
cpora & incorpora. ergo ha veniunt.

Sfundi ceti. que eſt contrà. Sed certi

oblig in prine,

habattſſdd:unc eirenaas nane circa illa ſuam habet poteſtatem.
vdendun rgg ii ndd fie dieutur quidmo aus in nuile lotore;
lſi piiur, pureſt tamea probabiler dii b, quid aumpſerit aomee à
ain auctrr vn di-Publitmna dicitur:ve nſtie de actio. ſed
ve J.eoj& ij Item qua?

me hoc adfingere putet, & quod etiam

aliis, qu conſiſtunt pondere, & menſura: ve infrà ſtatim.
d’ i certum petetur hoz dicunt quidam actionis eſſe nomen :
vt diri in rub. ſuprà ſ cer. pe. Item not. quod hoc verbuim non
remouet, quin condict. certi in aliis rebus locum habeat ſed re-
mouet triticariam habere locum in numerara pecunia non enim
denotat hie naturam certi condictionis: ſed triticarie.

f Menſura. An idem ſi pondere? Reſp. idem: nam nomine d
pecunia numerat non niſi nummi continentur: ſecus eſt in no-

g Quare. Bona tatio:quia cum dictum ſit omnes res venire, &
nomen rei contineat corporales, & incorporales: ve mſtit, de re.

a Placet Bu.
ſed diſplites
slden var &
Aber he.
litr in uffat condemna-

tJ. e0. l. pen..


E

Triticaria. Tritica-
na, ſeu Triticiaria: vt
Flo dicitur à tritico, ve
aiunt Graci, re omniû,
qua per eam condicun-
tur, :pretioſiſſima. Sie
dicuntur ſementes tri-
tiéari. Vide à me ſeri¬u
pra ad rubr. C. ſi ceper.
CVr’AC.
Vi cerJCa-
svs. Dicit, quod
certi condictio
ex mutuo datur ad pe-
cuniam mutuatam. hot
in prima. Sed condictin
triticaria datur aliquã-
do ad aliquas res debi-
tas vel ex pacto, velex
promiſſione, vel ex em-
prione. hoc in ſecunda.
Et generaliter dicam ti-
bi, condictio hac com-
petit ci quandor aliqua
res cetta, vel incerta:
corporalis, vel incor-
oralis peritur. hoc in
tertia Rr. IRem au-
tem ſuam per cõdictio-
nem triticariam non pe-
tet: ſed condit. futti
i ſubtracta ſit per fur-
tum, veluti ſi vi, &c.
VIVIAN.
S Qui ceram. In hac
I. condictio niticarie
confertur cum condi-
ctione certi. Hoc modo
vtraq; eſt generalis. Cæ-
terum condictione tri,
ticaria pecunia numera-
ta non petitur actione,
certum petatur, petitur
etiam pecunia. Vnde
malé hine quidam col-
Iigunt, actione, ſi certum
petatur, ſolum pecuniã
peti. Præterea certi con-
dictio certum tantûm
condicer. triticaria etiã
incertum, vt ſeruitutem
& poſſeſſionem: vt hac
lege r.& la. Vide ſeri-
pta a rubr. C. ſi certum
petatur. CVIAe.
c Numeratam. Stri-
ciſmé ergo hic poni-
tur pecunia, cum dica-
tur, unmerata vt C. de
pmba. lj & ſie pro fru-
mento datur hc con-
dict. triticaria, & pro

Triticaria
conditio eur
dicta ex ſenté-
a Stephant
Oraci inter-
pretis.

* Qua certi
cadtirn crat.
ſie à iuriſcon-
ſulto ppella.
a eſt, quonis
ſub edio pre-
toris, inſeri-
peo, fi eer pet-
de ea tradat
fuit. Aciatdi.
aprrr e. vls.

e Cõictio tri-
ticarin datur
non nuda pro
trtico, & fru-
mentoa ſed &
prd alis, que
coiſtunt in
põdere, nume-
uu& menſora.
raide hane
m leus. li.
2Parire ult.
aPechnix nu-
meratr, & pe-
cunie ſimiliti-
ter diſierẽ!

n T ſumf tum. Ergo incertun poreſt condici, cum vſus-
fuctus res incerta ſit: vt inrà de verborum oblgg. l vbi autem.

condict in ad talia non

datur: vt ſuprà i ce per. lari condii in prin& Inſti. de veb.

aRm
 
Annotationen