Overview
Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 1): Tomus Hic Primus Digestum Vetus continet — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0757
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1375

A VeusiSiorareditorum duorum, qui ſie vocabantnr..
LLer at ſur t rruij
e Ciuila. ſhereditariam-
d(De cnntituta. qu eſt pratoria ?, ca euim ipſo iure non te-
neur quia conſtituit ve ſuum proprium debitum ſolueret, nõ vr

Tudicas, quod de ſeruitute habitandi dicit t quod incorporalia
cõmodanturaliàs nil adiiceret pradictis Iulia. habet etiamhie
locum actio prſervt de praſer ver. i gratuit in prin.
I Non tenneur niſdolum committantevt dices j-l iij in prine.
& ſie non ſunt contrari leges, que a dicunt pupillum teneri ex

Digeſtorum Liber XII. Tit vj. 176

a Pupillus te.

alien & ideo ipſo iure
nõ teneturar.S de pat.
Iſ cans t ſecus ſi quaſi
defuncti: vt not. E. de
cond indeb lſi pona.sj.
& Satenus S

COMMODATI,
vel contrà.
Quia batius eſt dare
* qum acipereideo ra-
daturas de contratibus
in quibus ad intereſſe
s agiur, pramttit de cõ-
modat, quod fitmo-
dô accipittis gratia. Ac.
a Commodari. Camo-
adi ſtt ſi quis ren ſus
e alteri grats vtendam
deerit, certo fine modé-
ve eüdé recepturus. Vide
ſeipta ad eundi.sie
Thaodor lib.. Cõmoda-
tum eſt, quod iuris noſtri
eſt, & ad alios teporali-
ã eſt. Cviac.
It prator)
Dabo. ei.
qui com-
modauit, aduerſus eum,
qui accepit. T Et not.
quod ex hoe videtur,
quod bacactio fir pra-
i toriarſed bnon eſtim6?
euilsve ye hin edm-
dao.Sſieut, nec irã ſi
pretor hie de ea loqua-
tur: quia nihil intacti
reliquit, ie & . ſi pars



XE. SCA OLA libre quiate
Digotorum.

Veius Titins Seiorum de-
bitor deceſſit. hi perſuaſe-
runt Publio Mœuio, quod here-
ditas ad eum pertineret: & fe-
cerunt vt epiſtulam t in eos ex-
ponat doboitoren ſeſe eſſe quaſi
eredem patrui ſui confiren-
tem:qui & addidit epiſtulæ ſuæ,
quod in rationes ſuas cadem pe-
cunia peruenit. Queſitum eſt,
cûm ad Publium Mœuiû ex he-
reditate Lucl Titiniil perue.
nerit, an ex ſcriptura propoſita
de conſtituta pecunia conueni-
ri poſſit, & an doli exceptione
vti poſſir. Reſpondit, nec ciui-
lem e eo nomine actionem cõ-
etere, ſed nec de conſtiturad
ſecundum ea, que proponeren-
tur. Idem quaſiit, vſurarum no-
mine, quod ex cauſa ſupraſcri-
pta datum ſit, an repeti poſſit.
Reſpondit, ſecundum ea, qu
proponerentur, poſſe.
COMMODATI,
vel contrà.
TITVLVS VI.
Dictum eſt de conditionibus, qua

ber pe l jin prin Vel die aliud nomen non habent ſtrictis, aut ar-
quod j-in lincãmodato, bitraris, qua vel ex contractibus dan-
non dicit ad differentiã turevt edicii crii cdictto triticaria,
pratoriz quod hac ſir conditio ex mutuo, condidio ex ſtipula-
ciuilis:ſed ad differen¬ tione,vel ax bons, & equo quaſi ex mu-
tiã naturalis oblig. ſed tuo;vt condicio indebiti, b rem dati.
rimû verius eſt. 20. Sine cauſa;velex lege, vt de qua actum
trm enii eſt prneite lude ſendo: veſtedu reir mieur con
puum. nam non ſolum dictio ſurtiua Ab hoc titulo incipit tra-
iſtud; ſed alia multa care de coditionibus alys, maximà be-
ſunt notauda. na fidei, qua ax contractious naſcuntur.
g Paruuiuu, ſprator & qua oprium nomen habent, ſiue da-
in ſuo edicto, vel iuriſ¬ roportere intẽdatur, ſiue praftari, refti-
conſul hoc modosquod tui, reddi, vel alio modo nec enim omni-
quis vundã dediſſe, &c. bus actionibus vna eſt formula ſemper,
BJ Ait & male. dare, aut facere oportere.S I. Iuſtit. de
i5 obilem, ſed nec act. ac primum de commodato duplex
omuem mobilemtt J. aio hoe titule proponitur: Directa, &
eod Lii Sfin& Luii. ctraria. Commodati eſt quaſi mutuum
A iuianus amplius. ad vſum, vt retro mutuum quaſi cõmo-
Refertur auté hac ſen¬ datum ad abuſum, nam promiſeua, fiue
tétia Viniani in l.ſi gra¬ communia bac nomina ſunt. Commoda-
tuitum, in prin J de pra¬ tum, & Mutuum. litem legatoSr de
ſeipverbCvAe. leg;-l queſitum. S ſi quis codem. de
E Habitationeaido¬ iaſtr leg& vt Gracis ze vt vrrumque
mum gratia habitandi, cointracti demonſtratiita & Latinus co-
ſecudum PrA, non auté modarel.C.Theo. Quod iuſu, quod
ſeruituré habitãdi:quia tamen Tribo. maluit mutare in propri
a incorporalia S nõ com¬ mutuum dare, vel quo vulgus vtitur,
modantur& ſecundm praſtare. I. Codquod cum eo, &c.
hoc erir donatio, vſus, Vel commedun eſt conuentie, qua res
t & cõmodatiorei: vt J. gratis vtenda datur ad tépus finem, mo-
. dona Lin adibus h eddmoe c’rtoeu lige, vi eddem itſa red-
enim nomina verbaliad darur verbum gratis, ſeparat à locatio-
e ponuntur pro proprio ne. Vorbum, ad tempus, à precario PPer-
nomine rei quandoque: bas ealege, à mutus, que etiam ſi non
vr hie habitatio, i res, adideri, perficta definuitis eſt. nam &
que inbabitatur-&alibi, alis ſeparatur à mutuo ſatis. Direa
tio- inſtrumétu cõmodati adis eſt, qua datur ei, qui eõ-
emptionisavt CC qui r modauit rii ſus ruppi da cauſa, qua ex
pinab poſ-l eum oſtut. cauſa n eſt condtms trtiniſi quid do-
& donatioid eſt res do¬ l mal admiſſimttvt dixi huius par-
nata: vt dirimus . de tis tit. Centraa eſt qua datur eiqui
cndeaudutalaãs quis. eVmodatu acqii varis ex cauſinqua

hos tit proponittur, vt indemnitati eis
contulatur qua ex re etid cõditio com-
petit. Directa, ſiue recta, inde nomẽ, qud
principalis fit, domins enim compotit-aut
poſſeiſſors cõttari,quod quaſi ex oppoſite
reſpiciat diretam, ſius agatur vltre, ſiue
contrd:& in iure contraria ationes his
artituli ſignifextur contraex diuerſo,
ex conrarioL.l.I.vltimade neg geſt l ſi
pignori famere. v acti nagatoria, qua
& etraria diitur, hoc artieule. Contrà
in Saequé de act. ltre autem moueri
dituntur ſi ſine directa moutantur vt d.
lſ pignori lſeruus meus tand l ſed
an vltrô de neg geſtnec tas ideo mi-
nus contraria appellantur.CvIa c.

1. VLPIANVS libro 28. ad Edictum.
IT prætor: voD
QV1s CtMDasSe
DICETVR, DE EO IV-
DICIVM DABOe.
Commodari poteſt res mobilis,
& immobilis, & incorporalis BAR.
iSHuius edicti nterpretarie
non eſt difficilis. vnumf ſolum-
modo notandum:quod qui edi-

ctum cõcepit, commodati fecit

mentionem, cum Pacuuius s*
vtendi fecit mentionem. Inter
commodatum autem, & vrendû
datum Labeo quidem ait ran-
tum intereſſe, quantuum inter
genus, & ſpeciem. Commodari
enim rem mobilem!, non etiã
ſoli: vtendam dari etiam ſoli.
Sed vt apparet, proprie commo-
data res dicitur & * quæ ſoli eſt:
idque & Caſſius exiſtimat. Vi-
uia amplius etiam habitatio-
nem l commodari poſſe air,
Si cõmodatum ab initio nullo iure
cõſiſtit ex poſt facto non recõualeſcit:
ſecus ſi ſaltem iure naturali cõſiſtat.
hoc dicit vſque ad reddita. Ba.
2. J Impuberes y commodati
actione non tenentur l: quo-
niam nec conſiſtit * commoda-
tum in pupilli perſona ſine tu-
toris auctoritate e vſque adeo,
vt eriam ſi pubes factus dolum,
aut culpam admiſerit, hac actio-
ne ? non reneatur: quia ab ini-
tio non conſtirit.
11. PVLVS libre 29. ad Editum.
Ec in furioſum cõmodati
actio dãda eſteſed ad exhi-
bendum Paduersus eos dabitur,
vt res exhibita vindicetur.
1I1. VLPaAvs libro 28. ad Editum.
Ed mihi videtur, ſi locuple-
ltiorP , pupillus factus ſit, dã-
dam vrilẽ commodati actionem
ſecundûm diui Pij reſcriptum.
In actionibus bo. fi non videtur
res reddita, quæ deterior redditur:
ideo actio prima durat. BART.
1. JSi reddita quidem ſit res
cõmodata, ſed deterior reddita:
non videbitur reddita , qu

netur ex del.
cto.

delictis: ve Cſi aduer-
ſus deliLj- &i ẽ.
de mina l i ex cauſuS.
nune videndum.
m Autoritate. ſquia
infans erat:vt j laj no.
n 5 Aine. ſeilicet
commodati.
oJEe in furio)
N’l alibernait.
non cõtractus; ſed poſ-
ſeſſionis graria. Acevx.
PS QEs mihi. Locu-
Dpletoooe b ae
inſt leatenus. Ité ſi do-
lum quis cõmiſerit haec
enim duo paria c ſunt: be
vt J-depolj San in pu-
puã. Sed quandodvi-
detur locupletiorReſp.
quida hoc ipſo e; qudd
non eſt effectus paupe-
rior:vt jade ſolu, lin pu-
pio. Io. contrà: vt nec
videatur locupletior
factus, niſi in veritate
ſit locupletiot. & illa
loquitur quando emit
rem ſipi neceſſariã. Sed
tamen dixit Ioan darif
in pupillum actionem
commodati. hoe ipſo,
quod res penes ipſum
inueniturvr infr de pec.
Ldepoſui-in prin & infr.
cad.l. heres. Sed quid ſi
à principio nec natura-
liter fuit obligatus, vt riga
quia infamtre fes Cenis
inde. I quod pupilus. & ee, & con-
Eatiaup dl ii s eui pere air oonne
lus, rel à tutore accépir, utam.
vt infr. de auct. tut
Reſp. nec vrilé ex conj
eraſtu dari; & ſie po ae
eſt loqui fois prima qundois pu
legis: ſed communes piiaſre,
actiones ad exhibendu, & ſimiles dari
& in rem locum habét: pofſiaur ſi ea
vtz e EApe, A ccu. Aeeiie ader
y Si loeupletiur Hoe ibendunm,
ſolo caſu pupillus natu- C’acusſi
raliter obligatur. Vide ab initio non
not adi quod pupiſusS. tenet, ationt
de condidd & ſeripea laboit is.,
adl. C. de iurilibus put eonnrna
aeul & ad Lſppaiieass qun coniien.
17jdevevobbl Cvra. l. vſufructu.
qj Non videbiturred- JAeii
ditu quantumgad hanc Fle, coſtiti
ctionernnne quantnn & ditſ on
ad depoſitirit ifi depe. eteris re-
j ſ res. ſed ſecus ditur, quibus
quoad actionem ad ex-

aura cus pa-
pillus non de-

eſ

an in pupilun.
infr depoſiti.
c Locupletari
aliena iacun,
& dolu admit-
tere paria-dii
in d l3.
aaliſrſi;
d Locupletior
pupillus quau-
do intelliga-
turadde Giſt.
lvv. c.de vſu-
tap-pre empt.
e Locupletior
an dicatur etii
is, qui non tf-
feus paupe-
rior.
* An. C. Atte-
ius Pacuuius:
caius mentiu
in lea. ſuprà de

a extrà cod,titu.

acionibus lo-
nbendum vr Cod a cum habeat.
axbi. l. ebibitinis. niſi
in ala prorſus forma
exhiberetur. nam tune
eſſet idem, quod hic
vt .ad exhil. Iulianus.
s ſi quis rem. veiſi ſed
ſi quis. JNunquidh
ergo hoc caſu, ex quo
nô videtur reddita ipſa
tota res, petetur ad-
netrgu pubdſe al au oiſie
frà de ſolleti. & quia eeganer-SSao-
verbum, rddi, latam ſim, in vris,
habet fignifieatione, ve de dolo. ſuri
nfr. de vſur. I videa de
mus. ij, ain Pauiana Sed
Io. cont jde ſolſi
ſtipulatus sj agetur

ergo

n Deterioratr
rei nomine,
qua actioné
agatur: prater
 
Annotationen