DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0984
l ſi vrade. id eſt ventus vrens fructis. ACCVRS.
2T Sud.
- Sid& ſi vnede. Que dieitur ipub. CVIAC.
n Alquid. modicum a ſeilicet. alioquin contra: vt ſuprà
ciuim na- Soi Sſivis & ad hoc Codide iure emph. lj. & jde damannfta.
a a iaus ers ilis diitmi ,ſ
reſut i ’ ’ tſi ager teraeme-
redmau e A eadl aos l io
nie q emod ei vend.
& ſeripea adl. 9. Iufrà
i eib. oblige. Chaſma
Pahtus vocat oſtium
Acherontis, Greci Plu-
tonium. C.
’vt fuialiàs vefrii.
iune plana eſt litera:
ve Aad l. in prine. allds
tollis & tune ſubandi
ſoilicet fructusex eo-
.3 Vead eſt,
ve preſtet mercedis re-
enationem. Sie etlam
tipe iu la ſiiprà eod-
Vide ſer. ad l.iiyC ond.
C v Ac.
dN Fundi id eſt fructus
r fndi.
eoluiſti. ideo dicit
maiiés ieuitiyu i lsd on
line tins, coluiſti, ſtarim teneris
aſnu iaai a intereſe, vnde lité?
au t r pétueniat incendium,
ctum tulerit, damnum coloni nõ
eſſe: ne ſuprà damnum ſeminis
amiſſi mercedes agri præſtare
cogatur. Sed & ſi vredo a a fru-
ctum olez corruperit aut ſolis
feruore non adſueto id accide-
rit: damnum domini futurum. Si
verô nihil extra conſuerudinem
acciderit: damnum coloni eſſe.
Idémque dicendum, ſi exercitus
prateriens per laſciuiam ali
quid b abſtulit. Sed & ſi ager
terræ motu ita corruerit, vr
ſe oporere enin agrum pra-
ſtari conductori, vt fruit poſ
ſit . 3. 5 Cum quidam incen-
dium fundi d allegaret, & re-
miſſionem deſideraret, ita ei re-
ſcriptum eſt: Si prædium colui-
nõ decreſer obigatior ſti, propter caſum incendij re-
ar iiſra de aditl pentini non immeritô ſubue.
tioſtiſine, & & & ſfeà niendum tibi eſt.
oſſi Vel forté niendum tibi eſt.
ſaubaudiendum eſt, ma-
Eimé nam ſuperuéniens
tIucendimm excuſat:ve
aatà penſie¬ arg. infrà quod vi; aut
dnm l ſialius. eſt &
li , Vel ideô quia ſi
on coluiſti, fructus
non percepiſti; & ſit
comburi non poſſent,
eûm non eſſent.
Pr N rAvv.3
CAvss Locaui tibi
fundumi in v.’annos. in
vno fuit ſterilitas:& ſie
enmiſi mercedem ilius
In ſecundo anno
ſuperfuit vbertas. dicit
judd debes mihi re-
taurare pro pracedenti
anno, etiam ſi in remir-
tendo fui vſus verbe
donationis, dicendo, do-
iene tibi mercedem hu-
us aami progter ſterili-
tatem. ſecus ccontra ſi
timus annus eſt ſterilis, & precedentes vberes nam ſi remiſi pro
vimo, ſciens vberbatem pracedentium, non poſſum poſtea pe-
tere reſtaurar ſevis uinAu Propter ſterilitatem fit remiſie,
non proptet hoe, quod habeat minus ſolito; habet tamen ſuffi-
cienter. J Quidam procurator Ceſaris, vel étiam ho-
mo prinatus conduxit nauem à nanta, vr in ea merces portaren-
ut: poſtes auua non maiqaue dieit quod redat meredem.
Vi fui foduns; fnuton mons perepiti,
éfert an propterlitatemx eune teneor tantûm ad remiſſio-
uem mercedis: & damnum ſeminis eſt coloni. an propter hoc
quod ego, vel alius à quo te defendere potui, non petmiſi re vti:
tune ad omne intereſſe teneor. II rnRD vM. Licét actio
locai competat ad mercedem; tamen quandoque competit ad
iſollm, vr liberenir locator à rei praſtatione. & de huc ponit
éemplum in eq VIVTAE.
ES vit. alis y papl & aliàs lſt vno.
A rmo mno. Hie ſ. intelligendus eſt de agro vectigali. Vide
ad laI. aotIAGGTC..0.
gt Etia ius non ſoum vberioris; ſed etiam, &e vt hie&
Cdiecet & ifr. de anmuis lega llegatumes vini Phalerni Se
i is queto quando ſterilitas dicatur? dieunt quidam, quando ſemen
Nata hic, quod verba accipiuntur
ſecundum naturam contractus: &
ſic verba debent intelligi ſecundum
ſubiectam materiam. Simile in l.
damni infecti. in princip. infrà
de damno infecto.& l ſi ſtipula-
tus infrà de vſuris. B n&.
4.J Papinianus libro quatto
Reſponſorun ait: Si vno f an-
no P remiſſionem quis colono
dederit ob ſterilitaté; deinde ſe-
quentibus annis contigit vber-
tas, nihil obeſſe domino remiſ-
ſionem: ſed integram penſio-
nem etiam eius Sanni, quo re-
miſit, exigendam. Hoc idem &
in vectigalis h damno reſpon-
dit. Sed & ſi verbo donationis
dominus ob ſterilitatem anni
non eſt inde perceptumevt ſupri eudlS ſed & ſi labes & ifrea.
Is vbmquus Sed toan dicit inſpiei vulgi opinionem. Item di-
eunt récompienſari, quando bis tantum habuit,quam ſolitus érat
haberevt ſi ſolitus erat habere xxt habet xl ſed lo dicit, tune
quando rantum habuit in ſequenti, vt compenſatione facta neu-
tra dicatur ſterilis : vt ſi ſolitus erat haberexxx. ſi haber xu non
et ſterilis. pone ergo quod in vno auuo nihil habitum eſt
Eef ’E Vetus.
nuſquam ſit: damno domini eſ-
In votiialis.
iem, &e.
remiſerit, idem erit dicendnm:
quaſi non ſit donatio, ſed tranſ-
actioi Quid tamen ſi nouiſſi-
mus erat annus ſterilis, in quo
ei remiſerir? Verius dicerur, erſi
ſuperiores vberes fuerunt, & ſeit
locator l; non debere cum ad
computationem vocari.
Licét ſterilitas tripuat remiſſionem:
ſecus tamen in exiguitate fruſtuum.
5.J Cum quidam de fructnum
exiguitate quereretur, non eſſe
rationem eius habendam, re-
ſcripto dini Antonini contine-
tinetur: Nouam rem deſideras,
vt propter vetuſtatem vinea-
rum remiſſio tibi detur.
Subtilem materiam habet iſte5.
parte locatoris, propter quem’impe-
ditur vſiu conductoris, inducit re-
petitionem mercedis. h. d. Primô lo-
quitur in quodam caſu ſingulari. Se-
cundb ipſum vniuerſaliter extendit
ad omnes. Secunda ibi, Quod in
omnibus. & in tota iſta materia
appello conductorem illum, qui dat
pecuniam: locatorem illum, qui dat
operas, vel prabet vſum reivt l.1.S.
ſi quis, ſuprà depoſiti BALD.
6. JItem cûm quidame naue
amiſſa vecturam, quam * pro
mutua acceperat, repetererur n¬
reſcriptum eſt ab Antonino Au-
guſto, non immeritô procurato-
rem e Cſaris ab eo vecturam
repetere, cum munere vehendi
fructus non ſit. quod in omni-
bus perſonis P ſimiliter obſer-
uandum eſt.
u, &c, & lſi in les
tur l.Item alio reſcripto ita con-
& breuiter hd. Caſus contingensex.
1830
ſequenti aino a habita ſunt-mune ergo petitur merces.
u etiigail in damno pradiiſpro quo vectigal preſtatur
ieipubliey rt hi Jde cenſi ftrmititres prin aquit-
i Sed tranſactio.i à petitione receſſi. Et fié not. hâ:ex ? a Verda quan-
doque contra
propria figui-
ficae mac-
cipiuntur.
qualitate cõtractus ver-
ba accipi contra pro-
priam ſigniſicationen
vt hie.& Jeo in lege.
Et ſeit loator ſcili-
cet vbertarem precedẽ-
tium: quo caſn videtur
donare, & ideo non de-
bet vocari ad computa-
tionem: vt hic ſubiicit.
ſ vt computet vbertatẽ
ſuperioris anni cum ſte-
rilin quo ano penſio-
nem remiſit: ſecus au-
ten ſi dominus ignora-
uit vbertatem prcedẽ-
tium annorum: quod.
facile potuir euenire.
tunc enim donare non
vidérur, nec renuntiare
compurationieſicut nec
futura libertare, niſi
iſtincté reçipiatur
compuratio.
I’J Contineeur niſi eſſet
paſſus ſterilitatemveS.
adl prona,ſi vis.
m Remiſfio. cùm de-
beat colere, & propaga-
re vt bonus parerfami-
Iias: & ide non b de¬ õ Comodum
bet habere commodum quis reportare
de quo puniendus eſtre on debernr
sde neg geſt iſius here¬ de puniendus,
ditaria.
Item cum quidam.
vide ſeripta ad l. ſi poſt
mortem. S ſi teſtator. de
leg. infrà ad rubr. Cod.
de cndit. ineb. Vide
etiam ſeripta li.3obſer.
ap.. CVLAC.
n Raqprerrarar, ineet Su quar,
exigererur vt rederet, qui lepu
o J’ qui prs nau-
nauem conduxerat A c-l a arcipiat, &e.
CVRS. Taurel in meo
p Perſoni, non ſolnm manuſer. eſt,
a rrriirraere CEaris. quam pra inue-
in prociratore Caeſaris. ile aueprmus.
reperitur ergo vectura ſed ad margi-
à natura, ex quo non na¬ ne eit adſeri-
uigauit caſu fortuito pum,
impeditus. Sed contra, iua-
infià eodlyenS nauom
Sol. ibi culpa conducen-
tis nauem retenta fuit nauis, vt quia illicitas merces intulit, &
eius facto etiam dominus nauis naue caruit: hic autem nulla
fuit culpa conductoris. merito erge mereedem hic repetit ſe-
undm q T autem plené irea hoc habeas, die fecunduin
Azoquod locat e quis quandoque res, quandoque operas, quan¬e Locationis
doque rem, & operam.n. Cum rem ſuam locat, ſiue ſtetit per euim,
ſiue per caſum fortuitom ex ipſius parte contingentem quô mi-
nus conductor re vtatur, tenetur actione ex conducto. ſed in pri
mo caſi, ſcilicet cum per locatorem ſtetit, agitur ad intereſſé, in
quo ectiam lucrum continetur. Vel ad pœnam qua praſtari rmpra
fide conuentionis placuit, ſi conductor penſionibus parucrit, & ve
oportet colneritnec in re locata malé verſatis fuerit: ve Ceo.
ade. & lſi de fundo. & SSeo l e. conductn & jaoil quaro S intere
Ihat ls vbieunque ibi plane, &é jJes ſ fundus ſi celo-
5olonuisiIn ſecnndo auté caſuſcilicet quod
per caſum fortuiti vr peſio pro rata remirtarur, vel reddatur:ve-
luti ſi ades locata exuſta fuerint velager terr moeu cortuerie:
ttSSeol ſi quis domi, in f & llex cdiuctos & éool ſed aut e
squi G huc lS vbieumque & lqut inſula Sati. lde eſtſi lo-
cator rem ex neceſſirate demolitus eſt, ſ locatam, vel propris vſi-
bus probauerit neceſſariam, vel cõductor iuſti timoris gratia mi-
grauerit: vel frui ab co prohibeatuir, que locator proprer vim
malorem, aut porentiam’eius prohihere non poteſtſ-rt aideml.
qui inſulam & lſi fundu & l prande & l& hac dſtinltio&
habitatores & Cadeod l’ ade. ſi verô ſtetit per conductorem, vel
per caſum fortuirum ér eins parte contingentem quõ minbs re
locata vratur, ſolidam penſionem preſtare cogitur: ve nfr edd
laolonmus S nauem Cm autem quis operis ſuas locat, vel rem&
MMm 2
genus triplex:
rei, opere, vuri-
uſque.
eoilſed adesS
operam,
2T Sud.
- Sid& ſi vnede. Que dieitur ipub. CVIAC.
n Alquid. modicum a ſeilicet. alioquin contra: vt ſuprà
ciuim na- Soi Sſivis & ad hoc Codide iure emph. lj. & jde damannfta.
a a iaus ers ilis diitmi ,ſ
reſut i ’ ’ tſi ager teraeme-
redmau e A eadl aos l io
nie q emod ei vend.
& ſeripea adl. 9. Iufrà
i eib. oblige. Chaſma
Pahtus vocat oſtium
Acherontis, Greci Plu-
tonium. C.
’vt fuialiàs vefrii.
iune plana eſt litera:
ve Aad l. in prine. allds
tollis & tune ſubandi
ſoilicet fructusex eo-
.3 Vead eſt,
ve preſtet mercedis re-
enationem. Sie etlam
tipe iu la ſiiprà eod-
Vide ſer. ad l.iiyC ond.
C v Ac.
dN Fundi id eſt fructus
r fndi.
eoluiſti. ideo dicit
maiiés ieuitiyu i lsd on
line tins, coluiſti, ſtarim teneris
aſnu iaai a intereſe, vnde lité?
au t r pétueniat incendium,
ctum tulerit, damnum coloni nõ
eſſe: ne ſuprà damnum ſeminis
amiſſi mercedes agri præſtare
cogatur. Sed & ſi vredo a a fru-
ctum olez corruperit aut ſolis
feruore non adſueto id accide-
rit: damnum domini futurum. Si
verô nihil extra conſuerudinem
acciderit: damnum coloni eſſe.
Idémque dicendum, ſi exercitus
prateriens per laſciuiam ali
quid b abſtulit. Sed & ſi ager
terræ motu ita corruerit, vr
ſe oporere enin agrum pra-
ſtari conductori, vt fruit poſ
ſit . 3. 5 Cum quidam incen-
dium fundi d allegaret, & re-
miſſionem deſideraret, ita ei re-
ſcriptum eſt: Si prædium colui-
nõ decreſer obigatior ſti, propter caſum incendij re-
ar iiſra de aditl pentini non immeritô ſubue.
tioſtiſine, & & & ſfeà niendum tibi eſt.
oſſi Vel forté niendum tibi eſt.
ſaubaudiendum eſt, ma-
Eimé nam ſuperuéniens
tIucendimm excuſat:ve
aatà penſie¬ arg. infrà quod vi; aut
dnm l ſialius. eſt &
li , Vel ideô quia ſi
on coluiſti, fructus
non percepiſti; & ſit
comburi non poſſent,
eûm non eſſent.
Pr N rAvv.3
CAvss Locaui tibi
fundumi in v.’annos. in
vno fuit ſterilitas:& ſie
enmiſi mercedem ilius
In ſecundo anno
ſuperfuit vbertas. dicit
judd debes mihi re-
taurare pro pracedenti
anno, etiam ſi in remir-
tendo fui vſus verbe
donationis, dicendo, do-
iene tibi mercedem hu-
us aami progter ſterili-
tatem. ſecus ccontra ſi
timus annus eſt ſterilis, & precedentes vberes nam ſi remiſi pro
vimo, ſciens vberbatem pracedentium, non poſſum poſtea pe-
tere reſtaurar ſevis uinAu Propter ſterilitatem fit remiſie,
non proptet hoe, quod habeat minus ſolito; habet tamen ſuffi-
cienter. J Quidam procurator Ceſaris, vel étiam ho-
mo prinatus conduxit nauem à nanta, vr in ea merces portaren-
ut: poſtes auua non maiqaue dieit quod redat meredem.
Vi fui foduns; fnuton mons perepiti,
éfert an propterlitatemx eune teneor tantûm ad remiſſio-
uem mercedis: & damnum ſeminis eſt coloni. an propter hoc
quod ego, vel alius à quo te defendere potui, non petmiſi re vti:
tune ad omne intereſſe teneor. II rnRD vM. Licét actio
locai competat ad mercedem; tamen quandoque competit ad
iſollm, vr liberenir locator à rei praſtatione. & de huc ponit
éemplum in eq VIVTAE.
ES vit. alis y papl & aliàs lſt vno.
A rmo mno. Hie ſ. intelligendus eſt de agro vectigali. Vide
ad laI. aotIAGGTC..0.
gt Etia ius non ſoum vberioris; ſed etiam, &e vt hie&
Cdiecet & ifr. de anmuis lega llegatumes vini Phalerni Se
i is queto quando ſterilitas dicatur? dieunt quidam, quando ſemen
Nata hic, quod verba accipiuntur
ſecundum naturam contractus: &
ſic verba debent intelligi ſecundum
ſubiectam materiam. Simile in l.
damni infecti. in princip. infrà
de damno infecto.& l ſi ſtipula-
tus infrà de vſuris. B n&.
4.J Papinianus libro quatto
Reſponſorun ait: Si vno f an-
no P remiſſionem quis colono
dederit ob ſterilitaté; deinde ſe-
quentibus annis contigit vber-
tas, nihil obeſſe domino remiſ-
ſionem: ſed integram penſio-
nem etiam eius Sanni, quo re-
miſit, exigendam. Hoc idem &
in vectigalis h damno reſpon-
dit. Sed & ſi verbo donationis
dominus ob ſterilitatem anni
non eſt inde perceptumevt ſupri eudlS ſed & ſi labes & ifrea.
Is vbmquus Sed toan dicit inſpiei vulgi opinionem. Item di-
eunt récompienſari, quando bis tantum habuit,quam ſolitus érat
haberevt ſi ſolitus erat habere xxt habet xl ſed lo dicit, tune
quando rantum habuit in ſequenti, vt compenſatione facta neu-
tra dicatur ſterilis : vt ſi ſolitus erat haberexxx. ſi haber xu non
et ſterilis. pone ergo quod in vno auuo nihil habitum eſt
Eef ’E Vetus.
nuſquam ſit: damno domini eſ-
In votiialis.
iem, &e.
remiſerit, idem erit dicendnm:
quaſi non ſit donatio, ſed tranſ-
actioi Quid tamen ſi nouiſſi-
mus erat annus ſterilis, in quo
ei remiſerir? Verius dicerur, erſi
ſuperiores vberes fuerunt, & ſeit
locator l; non debere cum ad
computationem vocari.
Licét ſterilitas tripuat remiſſionem:
ſecus tamen in exiguitate fruſtuum.
5.J Cum quidam de fructnum
exiguitate quereretur, non eſſe
rationem eius habendam, re-
ſcripto dini Antonini contine-
tinetur: Nouam rem deſideras,
vt propter vetuſtatem vinea-
rum remiſſio tibi detur.
Subtilem materiam habet iſte5.
parte locatoris, propter quem’impe-
ditur vſiu conductoris, inducit re-
petitionem mercedis. h. d. Primô lo-
quitur in quodam caſu ſingulari. Se-
cundb ipſum vniuerſaliter extendit
ad omnes. Secunda ibi, Quod in
omnibus. & in tota iſta materia
appello conductorem illum, qui dat
pecuniam: locatorem illum, qui dat
operas, vel prabet vſum reivt l.1.S.
ſi quis, ſuprà depoſiti BALD.
6. JItem cûm quidame naue
amiſſa vecturam, quam * pro
mutua acceperat, repetererur n¬
reſcriptum eſt ab Antonino Au-
guſto, non immeritô procurato-
rem e Cſaris ab eo vecturam
repetere, cum munere vehendi
fructus non ſit. quod in omni-
bus perſonis P ſimiliter obſer-
uandum eſt.
u, &c, & lſi in les
tur l.Item alio reſcripto ita con-
& breuiter hd. Caſus contingensex.
1830
ſequenti aino a habita ſunt-mune ergo petitur merces.
u etiigail in damno pradiiſpro quo vectigal preſtatur
ieipubliey rt hi Jde cenſi ftrmititres prin aquit-
i Sed tranſactio.i à petitione receſſi. Et fié not. hâ:ex ? a Verda quan-
doque contra
propria figui-
ficae mac-
cipiuntur.
qualitate cõtractus ver-
ba accipi contra pro-
priam ſigniſicationen
vt hie.& Jeo in lege.
Et ſeit loator ſcili-
cet vbertarem precedẽ-
tium: quo caſn videtur
donare, & ideo non de-
bet vocari ad computa-
tionem: vt hic ſubiicit.
ſ vt computet vbertatẽ
ſuperioris anni cum ſte-
rilin quo ano penſio-
nem remiſit: ſecus au-
ten ſi dominus ignora-
uit vbertatem prcedẽ-
tium annorum: quod.
facile potuir euenire.
tunc enim donare non
vidérur, nec renuntiare
compurationieſicut nec
futura libertare, niſi
iſtincté reçipiatur
compuratio.
I’J Contineeur niſi eſſet
paſſus ſterilitatemveS.
adl prona,ſi vis.
m Remiſfio. cùm de-
beat colere, & propaga-
re vt bonus parerfami-
Iias: & ide non b de¬ õ Comodum
bet habere commodum quis reportare
de quo puniendus eſtre on debernr
sde neg geſt iſius here¬ de puniendus,
ditaria.
Item cum quidam.
vide ſeripta ad l. ſi poſt
mortem. S ſi teſtator. de
leg. infrà ad rubr. Cod.
de cndit. ineb. Vide
etiam ſeripta li.3obſer.
ap.. CVLAC.
n Raqprerrarar, ineet Su quar,
exigererur vt rederet, qui lepu
o J’ qui prs nau-
nauem conduxerat A c-l a arcipiat, &e.
CVRS. Taurel in meo
p Perſoni, non ſolnm manuſer. eſt,
a rrriirraere CEaris. quam pra inue-
in prociratore Caeſaris. ile aueprmus.
reperitur ergo vectura ſed ad margi-
à natura, ex quo non na¬ ne eit adſeri-
uigauit caſu fortuito pum,
impeditus. Sed contra, iua-
infià eodlyenS nauom
Sol. ibi culpa conducen-
tis nauem retenta fuit nauis, vt quia illicitas merces intulit, &
eius facto etiam dominus nauis naue caruit: hic autem nulla
fuit culpa conductoris. merito erge mereedem hic repetit ſe-
undm q T autem plené irea hoc habeas, die fecunduin
Azoquod locat e quis quandoque res, quandoque operas, quan¬e Locationis
doque rem, & operam.n. Cum rem ſuam locat, ſiue ſtetit per euim,
ſiue per caſum fortuitom ex ipſius parte contingentem quô mi-
nus conductor re vtatur, tenetur actione ex conducto. ſed in pri
mo caſi, ſcilicet cum per locatorem ſtetit, agitur ad intereſſé, in
quo ectiam lucrum continetur. Vel ad pœnam qua praſtari rmpra
fide conuentionis placuit, ſi conductor penſionibus parucrit, & ve
oportet colneritnec in re locata malé verſatis fuerit: ve Ceo.
ade. & lſi de fundo. & SSeo l e. conductn & jaoil quaro S intere
Ihat ls vbieunque ibi plane, &é jJes ſ fundus ſi celo-
5olonuisiIn ſecnndo auté caſuſcilicet quod
per caſum fortuiti vr peſio pro rata remirtarur, vel reddatur:ve-
luti ſi ades locata exuſta fuerint velager terr moeu cortuerie:
ttSSeol ſi quis domi, in f & llex cdiuctos & éool ſed aut e
squi G huc lS vbieumque & lqut inſula Sati. lde eſtſi lo-
cator rem ex neceſſirate demolitus eſt, ſ locatam, vel propris vſi-
bus probauerit neceſſariam, vel cõductor iuſti timoris gratia mi-
grauerit: vel frui ab co prohibeatuir, que locator proprer vim
malorem, aut porentiam’eius prohihere non poteſtſ-rt aideml.
qui inſulam & lſi fundu & l prande & l& hac dſtinltio&
habitatores & Cadeod l’ ade. ſi verô ſtetit per conductorem, vel
per caſum fortuirum ér eins parte contingentem quõ minbs re
locata vratur, ſolidam penſionem preſtare cogitur: ve nfr edd
laolonmus S nauem Cm autem quis operis ſuas locat, vel rem&
MMm 2
genus triplex:
rei, opere, vuri-
uſque.
eoilſed adesS
operam,