Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (51.1989)

,UKRZYŻOWANIA" FRANCISA BACONA

których uosobieniem są voyers jest istotnym źró-
dłem emanującego z jego obrazów napięcia, spe-
cyficznego baconowskiego niepokoju, który wy-
wołuje wrażenie, że nikt nie jest u siebie, na swoim
miejscu.
Bacon nie sformułował żadnego programu,

nie zasugerował interpretacji. Z wypowiedzi jego
przebija niechęć do uogólnień i formuł. Stworzył
za to indywidualną ikonografię i przedstawił
własną wizję, która — pomimo oporu jaki budzi
jej jednostronność — jest wewnętrznie spójna
i konsekwentna. Można ją przyjąć lub odrzucić.

Przypisy

* Artykuł ten powstał na podstawie pracy magisterskiej pod
tym samym tytułem napisanej na Wydziale Kościelnych
Nauk Historycznych i Społecznych Akademii Teologii
Katolickiej w 1988 r. pod kierunkiem doc. dr. hab. Andrze-
ja K. Olszewskiego.
1 FRANCIS BACON: Remarks from an interview with Peter
Beard (w:) Francis Bacon. Recent Paintings 1968—1974
(katalog) The Metropolitan Museum of Art, New York
1975, s. 20.
2 Ibidem, s. 16.
3 Ibidem, s. 15.
4 Ibidem, l.c.
6 R. ALLEY i J. ROTHENSTEIN, Francis Bacon, London
1964, s. 20.
6 D. SYLYESTER, The Brutality of Fact (wywiady z F.
Baconem) London 1987, s. 81.
7 Ibidem, l.c.
8 Ibidem, l.c.
9 H.M. DAYIES, Francis Bacon: The Early and Middle
Years, 1928 —1958, New York and London 1978, s. 12.
10 D. SYLYESTER, o.c., s. 82.
11 Ibidem, s. 46.
12 H. M. DAYIES, o.c., s. 90.
18 D. SYLYESTER, o.c., s. 23.
14 Ibidem, s. 44.
15 H. M. DAYIES, o.c., s. 23.
16 J. RUSSELL, Francis Bacon, London 1985, s. 17.
17 H. M. DAYIES, o.c., s. 23.
18 L. Trucchi zalicza do tej grupy wszystkie studia i szkice
które rozwijały pewne motywy ikonograficzne przedsta-
wień, Ukrzyżowania, niekoniecznie wskazujące na tę
scenę, np. studia postaci z lat 1945—6. L. TRUCCHI,
Francis Bacon. New York 1975, s. 13.
19 H. M. DAYIES, o.c., s. 18.
29 R. ALLEY i J. ROTHENSTEIN, o.c., s. 27; H. M. DA-
YIES, o.c., przypis nr 32, s. 19.
21 H. M. DAYIES, o.c., s. 20.
22 Ibidem, s. 19.
23 Ibidem, s. 22.
24 J. RUSSELL, o.c., s. 10.
25 R. ALLEY i I. ROTHENSTAIN, o.c., s. 33.
26 D. SYLYESTER, o.c., s. 13.
27 Ibidem, s. 112.
28 R. ALLEY i J. ROTHENSTAIN, o.c., s. 35.
29 Ibidem, l.c.

30 J. ZIMMERMANN, Francis Bacon. Kreuzigung, Frank-
furt 1986, s. 34.
31 D. SYLYESTER, o.c., s. 112.
32 R. FRANCIS, Francis Bacon, The Tate Gallery 1985
(dodatek do dużego katalogu: Francis Bacon. The Tate
Gallery) London 1985, s. 5.
33 H. M. DAYIES, o.c., s. 51—52.
34 J. RUSSELL, o.c., s. 11.
35 D. SYLYESTER o.c., s. 48—49.
36 H. M. DAYIES, o.c., s. 89.
37 Ibidem, s. 90.
38 Ibidem, s. 91.
89 Ibidem, s. 93.
40 R. Francis zestawia następujący fragment z listów van
Gogha: Jak osiągnąć takie nieścisłości, takie anomalie,
takie zmiany i przekształcenia rzeczywistości aby to co pow-
staje było kłamstwem, jeśli chcecie, ale kłamstwem praw-
dziwszym od dosłownej prawdy z wypowiedzią Bacona:
Chcę tak zdeformować przedmiot aby wyjść daleko poza
jego wygląd zewnętrzny, poprzez deformację jednak, przy-
wrócić mu funkcję odtwarzania tego wyglądu. R. FRANCIS,
o.c., s. 16.
41 Ibidem, s. 12.
42 D. SYLYESTER, o.c., s. 22.
43 Ibidem, s. 14.
44 J. ZIMMERMANN, o.c., s. 15.
45 D. SYLYESTER, o.c., s. 23.
48 D. ADES, Web of Images (w:) Francis Bacon (katalog)
The Tate Gallery, London, 1985, s. 12—13.
47 Ibidem, s. 18.
48 D. SYLYESTER, o.c., s. 78.
49 Wstęp L. ALLOWAY (w:) Francis Bacon (katalog). The
Solomon R. Guggenheim Museum, New York 1963, s. 18.
50 J. ZIMMERMANN, o.c., s. 9.
31 D. SYLYESTER, o.c., s. 184.
52 Ibidem, s. 22.
53 Ibidem, s. 23.
54 J. ZIMMERMANN, o.c., s. 50.
35 Ibidem, s. 46.
58 Ibidem, s. 40.
57 Ibidem, s. 41.
58 D. SYLYESTER, o.c., s. 34.
59 J. ZIMMERMANN, o.c., s. 31.
60 D. SYLYESTER, o.c., s. 65.
91 Ibidem, l.c.
62 Bacon cytuje P. Valery'ego. Ibidem, s. 65.

299