Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (66.2004)

8

Kamil Kopania

ich powstanie4, właściwościom językowym tekstu5, pierwowzorom graficznym minia-
tur6, a także takie, których autorzy podjęli próbę powiązania zabytku z teatrem misteryj-
nym7. Omawiany rękopis stanowił też podstawę do ogólnych rozważań nad wzajemnymi
związkami malarstwa, literatury i teatru8.
„Rozmyślania dominikańskie" a teatr
We wstępie do Rozmyślań... K. Górski pisze: „Juszyński podaje, że posiadał on rękopis
Pasji z roku 1534, widowiska, które odgrywano u dominikanów krakowskich. [...] Nie
ulega wątpliwości, że Rozmyślania nie są ową Pasją, gdyż nie są one tekstem dramatycz-
nym. Ale istnieje, jak można sądzić, pewne pokrewieństwo między Pasją a Rozmyślania-
mi. Malarz II9 rysuje często na obrazach architekturę podobną do sceny o dwóch

A. NOWICKA-JEŻOWA, Tradycja średniowieczna w religijności katolickiej XVI wieku (próba spojrzenia ogólnego),
[w:] Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, red. S. Nieznanowski, J. Pelc, Lublin 1994,
s. 195-196, 214-215; T. OBIEDZIŃSKA, Topografia wizerunków kultowych Ukrzyżowanego w średniowiecznej i re-

nesansowej kulturze Polski, [w:] Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, red. S. Nieznanow-

ski, J. Pelc, Lublin 1994, s. 109-113; T. OBIEDZIŃSKA, Symbolika Krzyża Golgoty w polskiej literaturze średniowiecza,
[w:] Literatura i kultura polskiego średniowiecza. Człowiek wobec świata znaków i symboli, red. P. Buchwald-Pelcowa,
J. Pelc, Warszawa 1995, s. 259-262; J. SMOSARSKI, Męka Pańska w polskiej literaturze średniowiecznej, [w:] J. J.
KOPEĆ, H. D. WOJTYSKA, Męka Chrystusa wczoraj i dziś, Lublin 1981, s. 97-98.

4 M. ADAMCZYK, Biblijno-apokryficzne narracje w literaturze staropolskiej do końca XVI wieku, Poznań 1980,
passim; T. DOBRZENIECKI, Rozmyślania dominikańskie, „Pamiętnik literacki", R. LV, z. 2, 1964, s. 319-339; id.,
Legenda średniowieczna w piśmiennictwie i sztuce. Chrystofania Marii, [w:] Średniowiecze. Studia o kulturze, II, red.
J. Lewański, Wrocław-Warszawa-Kraków 1965, s. 40-42, 66-68; id., Ubrane zagadnienia ikonografii pasyjnej w sztu-
ce polskiej, [w:] Męka Chrystusa wczoraj..., s. 137-138; J. J. KOPEĆ, Droga Krzyżowa. Dzieje nabożeństwa i antologia
współczesnych tekstów, Poznań 1975, s. 27-29; id., Męka Pańska w religijnej..., s. 127-128; J. H. MARROW, Passion
Iconography in Northern European Art of the late Middle Ages and Early Renaissance. A Study of Transformation of
Sacred Metaphor into Descriptive Narrative, Kortrijk 1979, passim; NOWICKA-JEŻOWA, op. cit., s. 206-207, 212;
SMOSARSKI, op. cit., s. 97. Patrz też: P. SKUBISZEWSKI, Cykl wielkanocny w Ołtarzu Mariackim Wita Stosza,
„Rocznik Historii Sztuki, t. XII, 1981, s. 49. W kontekście rozważań o literaturze apokryficznej wzmiankują: J. STAR-
NAWSKI, Zarys dziejów literatury staropolskiej, Lublin 1993, s. 21; J. ZIOMEK, Renesans, Warszawa 2001, s. 133.

5 E. BARTNICKA, Funkcje składniowe bezokolicznika w „Rozmyślaniach dominikańskich", [w:] Munera linguistica
Ladislao Kuraszkiewicz dedicata, red. M. Basaj, Z. Zagórski, Wrocław 1993, s. 27-33; D. KOZARYN, Kształt styli-
styczny „Rozmyślań dominikańskich" na tle innych pasji staropolskich, Szczecin 2001; W KURASZKIEWICZ, Dwaj
pisarze podstawowego tekstu „Rozmyślań dominikańskich, „Język Polski", nr 5 (LIV), 1974, s. 349-352; id., Oboczno-
ści akcentowe typu wieliki-wielki, aże-aż, iże-iż w „Rozmyślaniach dominikańskich ", „Studia Śląskie", Seria Nowa,
T. 26, 1974, s. 207-210; E. STRYJNIAK, Sposoby wprowadzania przytoczeń w tekście „Rozmyślań dominikańskich ",
„Poradnik Językowy", nr 8 (381), 1980, s. 420-427.

6 T. DOBRZENIECKI, O kilku wzorach graficznych malarstwa ludowego w Polsce, [w:] Granice sztuki. Z badań nad
teorią i historią sztuki, kulturą artystyczną oraz sztuką ludową, red. J. Białostocki Warszawa 1972, s. 163-174; B.
MIODOŃSKA, Małopolskie malarstwo książkowe, Warszawa 1993, s. 182-185, 189-192; A. M. OLSZEWSKI, Pier-
wowzory graficzne późnogotyckiej sztuki małopolskiej, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, s. 62-64, 142-144.

7 B. KRÓL-KACZOROWSKA, Kilka uwag o domniemanej „scenie krakowskiej", „Pamiętnik Teatralny", R. XXI,
z. 3-4 (83-84), 1972, s. 315-321; J. LEWAŃSKI, „Pozór scen teatrowych" i niektóre problemy techniki dramatycznej
polskiego odrodzenia, [w:] Studia Staropolskie, red. Cz. Hernas, J. Ziomek, t. XVIII: Wrocławskie spotkanie teatralne,
red. W. Roszkowska, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967, s. 27-45, szczególnie s. 38-45; id., Dramat i teatr średniowie-
cza i renesansu w Polsce, Warszawa 1981, s. 168-170; Z. ROZANOW, Średniowieczna ikonografia muzyczna, „Musica
Medii Aevi", T. II, Warszawa 1968, s. 111; R. ŚWIĘTOCHOWSKI, Tradycje teatralne zakonu kaznodziejskiego
w Polsce 1500-1809, „Pamiętnik Teatralny", R. XVIII, z. 1-2 (69-70), 1969, s. 48-50; J. WIESIOŁOWSKI, Piśmien-
nictwo, [w:] Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w, red. B. Geremek, Warszawa 1997, s. 695-696.

8 B. HOJDIS, O współistnieniu słów i obrazów w kulturze polskiego średniowiecza, Gniezno-Poznań 2002, s. 62-76.

9 Miniatury Rozmyślań... są dziełem dwóch artystów, miniaturzysty I i miniaturzysty II. Pierwszy był twórcą 33, drugi