DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Miziołek, Jerzy: Henryka Hektora Siemiradzkiego wizja antyku: "Sąd Parysa" w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.49354#0091
H. H. Siemiradzkiego wizja antyku: Sąd Parysa w Muzeum Narodowym w Warszawie
85
5. Parys i Merkury - fragment Sądu Parysa
Henryka H. Siemiradzkiego
malarzy akademickich, włącznie z Alma Tademą, zaczęła gasnąć. Z czasem zapomniano
o nim niemal zupełnie, niekiedy tylko przywołując jego słynne niegdyś nazwisko. W 2002
r., bez jakiegokolwiek echa w salach muzealnych czy na łamach pism o sztuce, minęła
setna rocznica jego śmierci. W 2003 r. przypadła 160 rocznica urodzin artysty, która nie
przyniosła żadnej formy uczenia jego dokonań ani w Warszawie, ani w Krakowie. W ubie-
głym roku rocznicę śmierci artysty uczcił jednak konferencją naukową Lwów, który szczyci
się posiadaniem m.in. jego kurtyny znajdującej się w tamtejszym Teatrze Miejskim.
Warto tu jeszcze przypomnieć, że do II wojny światowej także Uniwersytet Warszaw-
ski był w posiadaniu znakomitego płótna Siemiradzkiego z 1890 r. przedstawiającego
Apoteozę Kopernika. Zdobiło ono jedno z pomieszczeń starego BUW-u. Jego los nie jest
niestety znany, podobnie jak losy rysunkowego szkicu do tego obrazu, który znajdował się
niegdyś w Gabinecie Rycin BUW10. Szczęśliwie jednak zachował się do naszych czasów
w Muzeum Okręgowym w Toruniu piękny szkic olejny do tego płótna11. Znakomite, ale
mało znane dzieło artysty przetrwało szczęśliwie do dziś w swoistym ośrodku polskości w
samym sercu Rzymu. Mowa jest o zakonie i kościele Zmartwychwstańców na via Seba-
stianello, nieopodal Schodów Hiszpańskich, w którym znajduje się Wniebowstąpienie
Chrystusa wzorowane na słynnym Przemienieniu Pańskim Rafaela z Pinakoteki Waty-
kańskiej; obraz jest sygnowany „H. Siemiradzki" i datowany: 189112.
10 Z. BATOWSKI, Obraz Siemiradzkiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, „ Sztuki Piękne" III, 1926, s. 349-
353, z reprodukcjami obrazu i szkicu do niego. Zob. też katalog wystawy: Henryk Siemiradzki, 1939, s. 11, z reproduk-
cją obrazu.
11 A. KROPLEWSKA-GAJEWSKA, Malarstwo i rzeźba polska od końca XVIII wieku do 1939 roku w zbiorach Mu-
zeum Okręgowego w Toruniu, t. 1, Katalog Galerii malarstwa i rzeźby polskiej, Toruń 2003, s. 240-241. Za zwrócenie
mojej uwagi na ten katalog dziękuję dr Katarzynie Nowakowskiej-Sito.
12 Co niezwykle interesujące, i co uszło do tej pory uwadze badaczy, jeden z przedstawionych w nim apostołów ma
wyraźnie rysy Mikołaja Gogola. Autor „Rewizora", Ukrainiec nie Rosjanin z pochodzenia, był greko-katolikiem i w
czasie swoich pobytów w Rzymie przyjaźnił się z polskim księdzem, Piotrem Semenenko, jednym z założycieli zakonu
Zmartwychwstańców. Na temat tego obrazu przygotowuję osobny artykuł; jest on reprodukowany w: Roma sacra.
Guida alle chiese della Cittd Eterna, 6-sto Itinerario, Anno 11, no. 6, Roma 1996, s. 23-25.
85
5. Parys i Merkury - fragment Sądu Parysa
Henryka H. Siemiradzkiego
malarzy akademickich, włącznie z Alma Tademą, zaczęła gasnąć. Z czasem zapomniano
o nim niemal zupełnie, niekiedy tylko przywołując jego słynne niegdyś nazwisko. W 2002
r., bez jakiegokolwiek echa w salach muzealnych czy na łamach pism o sztuce, minęła
setna rocznica jego śmierci. W 2003 r. przypadła 160 rocznica urodzin artysty, która nie
przyniosła żadnej formy uczenia jego dokonań ani w Warszawie, ani w Krakowie. W ubie-
głym roku rocznicę śmierci artysty uczcił jednak konferencją naukową Lwów, który szczyci
się posiadaniem m.in. jego kurtyny znajdującej się w tamtejszym Teatrze Miejskim.
Warto tu jeszcze przypomnieć, że do II wojny światowej także Uniwersytet Warszaw-
ski był w posiadaniu znakomitego płótna Siemiradzkiego z 1890 r. przedstawiającego
Apoteozę Kopernika. Zdobiło ono jedno z pomieszczeń starego BUW-u. Jego los nie jest
niestety znany, podobnie jak losy rysunkowego szkicu do tego obrazu, który znajdował się
niegdyś w Gabinecie Rycin BUW10. Szczęśliwie jednak zachował się do naszych czasów
w Muzeum Okręgowym w Toruniu piękny szkic olejny do tego płótna11. Znakomite, ale
mało znane dzieło artysty przetrwało szczęśliwie do dziś w swoistym ośrodku polskości w
samym sercu Rzymu. Mowa jest o zakonie i kościele Zmartwychwstańców na via Seba-
stianello, nieopodal Schodów Hiszpańskich, w którym znajduje się Wniebowstąpienie
Chrystusa wzorowane na słynnym Przemienieniu Pańskim Rafaela z Pinakoteki Waty-
kańskiej; obraz jest sygnowany „H. Siemiradzki" i datowany: 189112.
10 Z. BATOWSKI, Obraz Siemiradzkiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, „ Sztuki Piękne" III, 1926, s. 349-
353, z reprodukcjami obrazu i szkicu do niego. Zob. też katalog wystawy: Henryk Siemiradzki, 1939, s. 11, z reproduk-
cją obrazu.
11 A. KROPLEWSKA-GAJEWSKA, Malarstwo i rzeźba polska od końca XVIII wieku do 1939 roku w zbiorach Mu-
zeum Okręgowego w Toruniu, t. 1, Katalog Galerii malarstwa i rzeźby polskiej, Toruń 2003, s. 240-241. Za zwrócenie
mojej uwagi na ten katalog dziękuję dr Katarzynie Nowakowskiej-Sito.
12 Co niezwykle interesujące, i co uszło do tej pory uwadze badaczy, jeden z przedstawionych w nim apostołów ma
wyraźnie rysy Mikołaja Gogola. Autor „Rewizora", Ukrainiec nie Rosjanin z pochodzenia, był greko-katolikiem i w
czasie swoich pobytów w Rzymie przyjaźnił się z polskim księdzem, Piotrem Semenenko, jednym z założycieli zakonu
Zmartwychwstańców. Na temat tego obrazu przygotowuję osobny artykuł; jest on reprodukowany w: Roma sacra.
Guida alle chiese della Cittd Eterna, 6-sto Itinerario, Anno 11, no. 6, Roma 1996, s. 23-25.