DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Miziołek, Jerzy: Henryka Hektora Siemiradzkiego wizja antyku: "Sąd Parysa" w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49354#0094
88
Jerzy Miziolek
9. Lovis Corinth, Sąd Parysa, ol., pł.,
Drezno, Staatliche Kunstsammlungen
w Warszawie. Nie doczekał sięjednak dotąd szerszego omówienia, a to co pisano o nim w
ostatnich dekadach jest zwykle ogólnikowe i niekiedy błędne. Nieco uwagi poświęcił
temu obrazowi Stanisław R. Lewandowski, który słusznie zauważył, że „należy do naj-
lepszych dzieł Siemiradzkiego"21. Tadeusz Dobrowolski, najwyraźniej niezbyt ceniący
artystę, pisał iż Sąd Parysa to „scena mitologiczna przekształcona w zwykłą niemal awan-
turę"22. W przewodniku Galeria malarstwa polskiego Muzeum Narodowego w Warsza-
wie odnajdujemy słowa prawdziwego uznania dla płótna, ale jednocześnie brak
poprawnego odczytania ukazanego na nim przedstawienia23. Swego rodzaju zwięzłe
streszczenie słów z tejże publikacji, ale tym razem z ewidentnym już błędem, trafiło na
tabliczkę towarzyszącą aktualnie obrazowi na ekspozycji. Taki oto zawiera ona opis: „Sce-
na mitologiczna: trojański królewicz Parys (po lewej pod drzewem) rozstrzyga spór o złote
jabłko pomiędzy Herą, Ateną (po prawej) i Afrodytą (po środku). Mając do wyboru władzę
królewską, sławę wojenną i najpiękniejszą żonę, Parys przyznaje jabłko Afrodycie, która
przyrzeka mu Helenę, żonę króla Sparty"24. Czy rzeczywiście Siemiradzki ukazał tu mo-
ment przyznawania złotego jabłka bogini miłości? Wydaje się, że płótno wymaga bardziej
wnikliwej analizy i głębszego zastanowienia, nad tym, co tak naprawdę przedstawia.
21 LEWANDOWSKI, op. cit., s. 107.
22 DOBROWOLSKI, Nowoczesne malarstwo..., s. 73.
23 Galeria malarstwa polskiego Muzeum Narodowego w Warszawie. Przewodnik, oprac. J. Zielińska, Warszawa 1995,
s. 134.
24 Niniejszy artykuł został napisany w 2001 r. i był przynajmniej dwukrotnie publicznie wygłaszany; m.in. w czasie sesji
sprawozdawczej Instytutu Archeologii UW w 2003 r. i na jednym z wczesnowiosennych wykładów SHS, Oddział
Warszawski, w 2004 r. Z satysfakcją należy odnotować, że w tym czasie dawny opis obrazu na ekspozycji ustąpił
nowemu, w którym zawarte zostały moje najważniejsze ustalenia (m.in. odnośnie Parysa).
Jerzy Miziolek
9. Lovis Corinth, Sąd Parysa, ol., pł.,
Drezno, Staatliche Kunstsammlungen
w Warszawie. Nie doczekał sięjednak dotąd szerszego omówienia, a to co pisano o nim w
ostatnich dekadach jest zwykle ogólnikowe i niekiedy błędne. Nieco uwagi poświęcił
temu obrazowi Stanisław R. Lewandowski, który słusznie zauważył, że „należy do naj-
lepszych dzieł Siemiradzkiego"21. Tadeusz Dobrowolski, najwyraźniej niezbyt ceniący
artystę, pisał iż Sąd Parysa to „scena mitologiczna przekształcona w zwykłą niemal awan-
turę"22. W przewodniku Galeria malarstwa polskiego Muzeum Narodowego w Warsza-
wie odnajdujemy słowa prawdziwego uznania dla płótna, ale jednocześnie brak
poprawnego odczytania ukazanego na nim przedstawienia23. Swego rodzaju zwięzłe
streszczenie słów z tejże publikacji, ale tym razem z ewidentnym już błędem, trafiło na
tabliczkę towarzyszącą aktualnie obrazowi na ekspozycji. Taki oto zawiera ona opis: „Sce-
na mitologiczna: trojański królewicz Parys (po lewej pod drzewem) rozstrzyga spór o złote
jabłko pomiędzy Herą, Ateną (po prawej) i Afrodytą (po środku). Mając do wyboru władzę
królewską, sławę wojenną i najpiękniejszą żonę, Parys przyznaje jabłko Afrodycie, która
przyrzeka mu Helenę, żonę króla Sparty"24. Czy rzeczywiście Siemiradzki ukazał tu mo-
ment przyznawania złotego jabłka bogini miłości? Wydaje się, że płótno wymaga bardziej
wnikliwej analizy i głębszego zastanowienia, nad tym, co tak naprawdę przedstawia.
21 LEWANDOWSKI, op. cit., s. 107.
22 DOBROWOLSKI, Nowoczesne malarstwo..., s. 73.
23 Galeria malarstwa polskiego Muzeum Narodowego w Warszawie. Przewodnik, oprac. J. Zielińska, Warszawa 1995,
s. 134.
24 Niniejszy artykuł został napisany w 2001 r. i był przynajmniej dwukrotnie publicznie wygłaszany; m.in. w czasie sesji
sprawozdawczej Instytutu Archeologii UW w 2003 r. i na jednym z wczesnowiosennych wykładów SHS, Oddział
Warszawski, w 2004 r. Z satysfakcją należy odnotować, że w tym czasie dawny opis obrazu na ekspozycji ustąpił
nowemu, w którym zawarte zostały moje najważniejsze ustalenia (m.in. odnośnie Parysa).