DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Myśliński, Michał: Podczaszyńskiego Bolesława architekta warszawskiego rysunek planu na restauracyą i korespondencja liczna między Podczaszyńskim a księciem Czartoryskim i jego przedstawicielami w sprawie budowli w Sieniawie
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49354#0221
PODCZASZYŃSKIEGO BOLESŁAWA ARCHITEKTA WARSZAWSKIEGO RYSUNEK PLANU...
215
2.Bolesław Podczaszyński, Projekt Biblioteki w Sieniawie - fasada fragment il.1
Kuratora Biblioteki Czartoryskich w Sieniawie i następnie w Krakowie pełnił prof. Józef
Łepkowski (1826-94), archeolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, będący także
przedstawicielem Władysława Czartoryskiego we wszelkich sprawach naukowych8. Wie-
lokrotnie zwracał on uwagę Czartoryskiego na fakt, iż pałac nie jest miejscem odpowied-
nim dla bogatego księgozbioru i należy rozważyć konieczność wzniesienia gmachu
bibliotecznego. Decyzję w tej sprawie podjął Czartoryski zapewne wiosną r. 1872, a prof.
Łepkowski poddał księciu myśl o zatrudnieniu Bolesława Podczaszyńskiego, którego Łep-
kowski znałjako popularyzatora nauki, teoretyka architektury oraz kolekcjonera dzieł sztu-
ki9. Dodatkowo za zatrudnieniem Podczaszyńskiego przemawiał fakt, iż był on w tym czasie
dość znanym projektantem i sprawnym budowniczym. Właśnie w r. 1872 rozpoczęła się
korespondencja pomiędzy Bolesławem Podczaszyńskim10, a działającymi w imieniu Czar-
toryskiego prof. Łepkowskim, Lubomirem Gadonem i Karolem Druziewiczem11.
Lektura listów Podczaszyńskiego jednoznacznie przekonuje, że wbrew obiegowym
opiniom Czartoryski nosił się z zamiarem wzniesienia osobnego gmachu dla księgozbio-
ru, który w pałacu przechowywany był jedynie z konieczności. Rozwiązanie to uważano
za tymczasowe i niesatysfakcjonujące. Początkowo Czartoryski głównie ze względów
oszczędnościowych sugerował wykorzystanie istniejącej już murów oranżerii pałacowej
(Czartoryski na wzniesienie Biblioteki przeznaczył 20.000 - lub ostatecznie 30.000 flore-
nów). Zrujnowanej oranżerii wykorzystać sięjednak nie dało i Podczaszyński wskazywał
8 PSB, t. XVIII, Ossolineum 1973, 339-243.
9 M. HAISIG, Bolesław Podczaszyński, sfragistyk i archeolog, Wrocław 1952.
10 Korespondencja ta, wraz z jednym projektem architektonicznym trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Krako-
wie w r. 1884, tzn. 8 lat po śmierci Podczaszyńskiego, jako dar Piotra Umińskiego. Korespondencję i plan wpisano do
tzw. Inwentarza dyrektora Łuszczkiewicza, a w r. 1902 do Inwentarza Głównego Muzeum Narodowego (nr wpisu 1087,
z adnotacją, że zbiór korespondencji liczy „84 sztuki"; korespondencji nadano numer MNK-YIII-Rkp 391 i przekazano
do Działu Rękopisów w Bibliotece Czartoryskich).
11 Noty biograficzne Druziewicza i Gadona: PSB, t. VII, Ossolineum 1948-58, s. 203-204; PSB, t. V, Kraków 1939-46,
s. 401.
215
2.Bolesław Podczaszyński, Projekt Biblioteki w Sieniawie - fasada fragment il.1
Kuratora Biblioteki Czartoryskich w Sieniawie i następnie w Krakowie pełnił prof. Józef
Łepkowski (1826-94), archeolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, będący także
przedstawicielem Władysława Czartoryskiego we wszelkich sprawach naukowych8. Wie-
lokrotnie zwracał on uwagę Czartoryskiego na fakt, iż pałac nie jest miejscem odpowied-
nim dla bogatego księgozbioru i należy rozważyć konieczność wzniesienia gmachu
bibliotecznego. Decyzję w tej sprawie podjął Czartoryski zapewne wiosną r. 1872, a prof.
Łepkowski poddał księciu myśl o zatrudnieniu Bolesława Podczaszyńskiego, którego Łep-
kowski znałjako popularyzatora nauki, teoretyka architektury oraz kolekcjonera dzieł sztu-
ki9. Dodatkowo za zatrudnieniem Podczaszyńskiego przemawiał fakt, iż był on w tym czasie
dość znanym projektantem i sprawnym budowniczym. Właśnie w r. 1872 rozpoczęła się
korespondencja pomiędzy Bolesławem Podczaszyńskim10, a działającymi w imieniu Czar-
toryskiego prof. Łepkowskim, Lubomirem Gadonem i Karolem Druziewiczem11.
Lektura listów Podczaszyńskiego jednoznacznie przekonuje, że wbrew obiegowym
opiniom Czartoryski nosił się z zamiarem wzniesienia osobnego gmachu dla księgozbio-
ru, który w pałacu przechowywany był jedynie z konieczności. Rozwiązanie to uważano
za tymczasowe i niesatysfakcjonujące. Początkowo Czartoryski głównie ze względów
oszczędnościowych sugerował wykorzystanie istniejącej już murów oranżerii pałacowej
(Czartoryski na wzniesienie Biblioteki przeznaczył 20.000 - lub ostatecznie 30.000 flore-
nów). Zrujnowanej oranżerii wykorzystać sięjednak nie dało i Podczaszyński wskazywał
8 PSB, t. XVIII, Ossolineum 1973, 339-243.
9 M. HAISIG, Bolesław Podczaszyński, sfragistyk i archeolog, Wrocław 1952.
10 Korespondencja ta, wraz z jednym projektem architektonicznym trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Krako-
wie w r. 1884, tzn. 8 lat po śmierci Podczaszyńskiego, jako dar Piotra Umińskiego. Korespondencję i plan wpisano do
tzw. Inwentarza dyrektora Łuszczkiewicza, a w r. 1902 do Inwentarza Głównego Muzeum Narodowego (nr wpisu 1087,
z adnotacją, że zbiór korespondencji liczy „84 sztuki"; korespondencji nadano numer MNK-YIII-Rkp 391 i przekazano
do Działu Rękopisów w Bibliotece Czartoryskich).
11 Noty biograficzne Druziewicza i Gadona: PSB, t. VII, Ossolineum 1948-58, s. 203-204; PSB, t. V, Kraków 1939-46,
s. 401.