DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Myśliński, Michał: Podczaszyńskiego Bolesława architekta warszawskiego rysunek planu na restauracyą i korespondencja liczna między Podczaszyńskim a księciem Czartoryskim i jego przedstawicielami w sprawie budowli w Sieniawie
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49354#0223
PODCZASZYŃSKIEGO Bolesława ARCHITEKTA WARSZAWSKIEGO RYSUNEK PLANU...
217
Zapewne zrządzeniem przypadku budowa Biblioteki nie doszła do skutku; przeciąga-
jące się dyskusje finansowe oraz stałe żądania Czartoryskiego, by projektować oszczęd-
niej sprawiły, że sam Podczaszyński w liście z 12 października r. 1873 sugerował, iż
należy się rozejrzeć za innym miejscem dla Biblioteki, a zgromadzone finanse przezna-
czyć na gruntowną odbudowę pałacu. Wreszcie w liście z 5 maja r. 1874 odnosił się do
kwestii zerwania zawartych z nim umów. Do tego kroku zapewne skłoniło Władysława
Czartoryskiego oraz jego plenipotentów uroczyste otwarcie 7. maja r. 1873 Akademii
Umiejętności w Krakowie, które zwróciło uwagę Czartoryskiego na miasto cieszące się
pewną autonomią. Dzięki działającemu Uniwersytetowi Jagiellońskiemu i Akademii
Umiejętności Kraków stał się wówczas centrum polskiej nauki i kultury. Trudno stwier-
dzić, czy Czartoryski osobiście podjął jakieś działania w kwestii przeniesienia Biblioteki
i zbiorów do Krakowa, jednak już 5. listopada r. 1874 krakowska Rada Miejska przychy-
liła się do wniosku Walerego Rzewuskiego i przekazała na potrzeby zbiorów sieniaw-
skich Arsenał oraz dwie przyległe doń baszty (w latach 1872-1875 Arsenał był
dzierżawiony przez Stowarzyszenie Rękodzielników i Przemysłowców „Mały Bazar";
przekazanie tego budynku Czartoryskiemu spowodowało pewne zatargi finansowe ze Sto-
warzyszeniem); kontrakt podpisano 13. listopada r. 1874, zaś 1 grudnia r. 1876 nastąpiło
uroczyste otwarcie i udostępnienie zbiorów publiczności15. Jeszcze w październiku r.
1874 Podczaszyński wykonywał pewne prace przygotowujące przebudowę krakowskiego
Arsenału, ale kwestia budowy Biblioteki w Sieniawie odeszła całkowicie w przeszłość.
Po niezrealizowanym projekcie pozostała zatem wyłącznie obfita korespondencja oraz
jeden plan architektoniczny.
15 W r. 1876 Czartoryski kupił od Austriackiego Funduszu Religijnego tzw. klasztorek, zob.: J. LEPIARCZYK, Dzieje
Budowy Muzeum Czartoryskich w Krakowie, [w:] Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie za rok
1953, Wrocław-Kraków 1957, t. III, s. 179-217 (Ibidem cytowany kontrakt Czartoryskiego z Radą Miejską); J. NO-
WAK, Władze gminy miasta Krakowa wobec Muzeum Książąt Czartoryskich 1874-1939, [w:] Krakowski Rocznik Ar-
chiwalny, Kraków 2001, t. 7, s. 94-115.
217
Zapewne zrządzeniem przypadku budowa Biblioteki nie doszła do skutku; przeciąga-
jące się dyskusje finansowe oraz stałe żądania Czartoryskiego, by projektować oszczęd-
niej sprawiły, że sam Podczaszyński w liście z 12 października r. 1873 sugerował, iż
należy się rozejrzeć za innym miejscem dla Biblioteki, a zgromadzone finanse przezna-
czyć na gruntowną odbudowę pałacu. Wreszcie w liście z 5 maja r. 1874 odnosił się do
kwestii zerwania zawartych z nim umów. Do tego kroku zapewne skłoniło Władysława
Czartoryskiego oraz jego plenipotentów uroczyste otwarcie 7. maja r. 1873 Akademii
Umiejętności w Krakowie, które zwróciło uwagę Czartoryskiego na miasto cieszące się
pewną autonomią. Dzięki działającemu Uniwersytetowi Jagiellońskiemu i Akademii
Umiejętności Kraków stał się wówczas centrum polskiej nauki i kultury. Trudno stwier-
dzić, czy Czartoryski osobiście podjął jakieś działania w kwestii przeniesienia Biblioteki
i zbiorów do Krakowa, jednak już 5. listopada r. 1874 krakowska Rada Miejska przychy-
liła się do wniosku Walerego Rzewuskiego i przekazała na potrzeby zbiorów sieniaw-
skich Arsenał oraz dwie przyległe doń baszty (w latach 1872-1875 Arsenał był
dzierżawiony przez Stowarzyszenie Rękodzielników i Przemysłowców „Mały Bazar";
przekazanie tego budynku Czartoryskiemu spowodowało pewne zatargi finansowe ze Sto-
warzyszeniem); kontrakt podpisano 13. listopada r. 1874, zaś 1 grudnia r. 1876 nastąpiło
uroczyste otwarcie i udostępnienie zbiorów publiczności15. Jeszcze w październiku r.
1874 Podczaszyński wykonywał pewne prace przygotowujące przebudowę krakowskiego
Arsenału, ale kwestia budowy Biblioteki w Sieniawie odeszła całkowicie w przeszłość.
Po niezrealizowanym projekcie pozostała zatem wyłącznie obfita korespondencja oraz
jeden plan architektoniczny.
15 W r. 1876 Czartoryski kupił od Austriackiego Funduszu Religijnego tzw. klasztorek, zob.: J. LEPIARCZYK, Dzieje
Budowy Muzeum Czartoryskich w Krakowie, [w:] Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie za rok
1953, Wrocław-Kraków 1957, t. III, s. 179-217 (Ibidem cytowany kontrakt Czartoryskiego z Radą Miejską); J. NO-
WAK, Władze gminy miasta Krakowa wobec Muzeum Książąt Czartoryskich 1874-1939, [w:] Krakowski Rocznik Ar-
chiwalny, Kraków 2001, t. 7, s. 94-115.