DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Morka, Mieczysław: Kaplica Zygmuntowska: król Salomon - princeps fundator
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.49519#0097
Kaplica Zygmuntowska. Król Salomon - princeps fundator
91
27. Zygmunt I na sarkofagu, fot. S. Stępniewski
Zgodnie z tymi założeniami wawelska rezydencja oraz kaplica grobowa, stanowiły wizual-
ne świadectwo jednej z bardzo istotnych cnót panującego, za jaką od połowy XV w. ucho-
dziła magnificentia (wspaniałość), będąc, składnikiem królewskiej sławy. Świadczy
o tym zarówno zwrot w napisie na kartuszu pod sarkofagiem: In Hoc Monumentum A Se
Magnificentissime Erectum Illatus Requiescit (W tym pomniku przez siebie najwspania-
lej wzniesionym, złożony, spoczywa) jak i wychwalające monarchę wiersze i wzmianki
w kazaniach pogrzebowych. Wieczną sławę Zygmunta I głosić miała cała kaplica, jej
struktura, wyposażenie oraz wspaniała dekoracja będąca świadectwem wysokiego kunsz-
tu Bartolomea Berrecciego i współpracujących z nim rzeźbiarzy. Dał temu wyraz Filip
Gundelius w (łacińskim) wierszu jej poświęconym:
Aby do wszystkich ludzi sława mówiła Zygmunta
Cnotą i zasługą sam przewyższył siebie
I aby czci tej nieme nie przemilczały marmury
Twa ręka, Bartłomieju, dokonała tego132
Melancholijna nuta niepokoju, czy istotnie trwać będzie wiecznie pamięć o jej funda-
torze, dźwięczy w łacińskim dystychu wykutym na umieszczonym w krypcie sarkofagu:
Zygmunta króla oblicze tutaj, o reszcie wiele by
Mówić - lecz upraszaj, by sława nie zamarła133
Za mające niewiele wspólnego z rzeczywistością należy zatem uznać stwierdzenie Le-
cha Kalinowskiego z wplecionym cytatem z artykułu Stefana Komornickiego: I choć zna-
komita budowla głosić powinna chwałę pobożnego monarchy, jego rodu i jego kręgu,
„w cieniu pozostał ten, któremu Polska zawdzięcza perłę odrodzenia, król Zygmunt"134.
132 Cyt. za: ESTREICHER, op. cit., s. 107.
133 Cyt. za: ESTREICHER, op. cit., s. 92. Wiersz zatytułowany In Opificem Sacelli Jag. Bartholomaeum Lapicidicum w
rękopisie nr 2390 w Bibliotece Jagiellońskiej oraz w rękopisie nr 243 w Bibliotece Kórnickiej, jest jednak autorstwa
Gundeliusa, a nie Krzyckiego, za którym opowiedział się też MOSSAKOWSKI, Tematyka mitologiczna ..., s. 129,
przyp. 82; zob. J. WIESIOŁOWSKI, Z Kórnickiego Kodeksu „ Corpus Cricianum " Przyczynki do dziejów poezji polsko
- łacińskiej, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej", 1980, z. 15, s. 246 i 255-256, nr 25-27.
134 KALINOWSKI, Treści artystyczne..., s. 116.
91
27. Zygmunt I na sarkofagu, fot. S. Stępniewski
Zgodnie z tymi założeniami wawelska rezydencja oraz kaplica grobowa, stanowiły wizual-
ne świadectwo jednej z bardzo istotnych cnót panującego, za jaką od połowy XV w. ucho-
dziła magnificentia (wspaniałość), będąc, składnikiem królewskiej sławy. Świadczy
o tym zarówno zwrot w napisie na kartuszu pod sarkofagiem: In Hoc Monumentum A Se
Magnificentissime Erectum Illatus Requiescit (W tym pomniku przez siebie najwspania-
lej wzniesionym, złożony, spoczywa) jak i wychwalające monarchę wiersze i wzmianki
w kazaniach pogrzebowych. Wieczną sławę Zygmunta I głosić miała cała kaplica, jej
struktura, wyposażenie oraz wspaniała dekoracja będąca świadectwem wysokiego kunsz-
tu Bartolomea Berrecciego i współpracujących z nim rzeźbiarzy. Dał temu wyraz Filip
Gundelius w (łacińskim) wierszu jej poświęconym:
Aby do wszystkich ludzi sława mówiła Zygmunta
Cnotą i zasługą sam przewyższył siebie
I aby czci tej nieme nie przemilczały marmury
Twa ręka, Bartłomieju, dokonała tego132
Melancholijna nuta niepokoju, czy istotnie trwać będzie wiecznie pamięć o jej funda-
torze, dźwięczy w łacińskim dystychu wykutym na umieszczonym w krypcie sarkofagu:
Zygmunta króla oblicze tutaj, o reszcie wiele by
Mówić - lecz upraszaj, by sława nie zamarła133
Za mające niewiele wspólnego z rzeczywistością należy zatem uznać stwierdzenie Le-
cha Kalinowskiego z wplecionym cytatem z artykułu Stefana Komornickiego: I choć zna-
komita budowla głosić powinna chwałę pobożnego monarchy, jego rodu i jego kręgu,
„w cieniu pozostał ten, któremu Polska zawdzięcza perłę odrodzenia, król Zygmunt"134.
132 Cyt. za: ESTREICHER, op. cit., s. 107.
133 Cyt. za: ESTREICHER, op. cit., s. 92. Wiersz zatytułowany In Opificem Sacelli Jag. Bartholomaeum Lapicidicum w
rękopisie nr 2390 w Bibliotece Jagiellońskiej oraz w rękopisie nr 243 w Bibliotece Kórnickiej, jest jednak autorstwa
Gundeliusa, a nie Krzyckiego, za którym opowiedział się też MOSSAKOWSKI, Tematyka mitologiczna ..., s. 129,
przyp. 82; zob. J. WIESIOŁOWSKI, Z Kórnickiego Kodeksu „ Corpus Cricianum " Przyczynki do dziejów poezji polsko
- łacińskiej, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej", 1980, z. 15, s. 246 i 255-256, nr 25-27.
134 KALINOWSKI, Treści artystyczne..., s. 116.