124
JOANNA SOSNOWSKA
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
Joanna Inglot, The Figurative Sculpture of Magdalena
Abakanowicz. Bodies, Environments, and Myths,
Uniyersity of California Press (Berkeley, Los Angeles, London 2004
Książki o sztuce polskiej pisane przez bada
czy w innych krajach należą do rzadkości,
dlatego każda z nich powinna być przyjmo-
wana z uwagą a szczególnie wówczas, gdy pozwala
w nowy sposób spojrzeć na rzeczy zdawałoby się
dobrze znane. To takich właśnie ważnych pozycji
należy książka Joanny Inglot The Figurative Sculp-
ture of Magdalena Abakanowicz. Bodies, Environ-
ments, and Myths, która ukazała się w 2004 roku
w wydawnictwie University of California Press
(Berkeley, Los Angeles, London). Autorka jest pro-
fesorem historii sztuki w College of St. Catherine in
St. Paul w Minnesocie. Wykształcenie zdobyła w
Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, dokąd
wyemigrowała z Polski w efekcie wydarzeń związa-
nych ze stanem wojennym.
Mało jest polskich artystów, którzy doczekali się
światowego rozgłosu, jeszcze mniej tych, o których
napisano książki w obcych językach. Magdalena
Abakanowicz miała to szczęście, że powstały o niej
aż dwie książki wydane w Stanach Zjednoczonych
a oprócz tego ukazało się szereg obszernych katalo-
gów w różnych językach omawiających i prezentują-
cych jej twórczość. Jest artystką znaną i docenianą.
Jedną z tych nielicznych w polskiej sztuce gwiazd
o światowym rozgłosie. Zdobyła go w latach, gdy po-
dział Europy na Wschodnią i Zachodnią, wolną
i zniewoloną zdawał się być stanem trwałym i nie-
możliwym do obalenia. Dziś nasi artyści uczestniczą
w życiu artystycznym podlegając tym samym mecha-
nizmom rynkowym, które obowiązują na całym świę-
cie. Najlepszym przykładem zawrotnych wręcz karier
jest Wilhelm Sasnal i Monika Sosnowska, których
prace znajdują się w ważnych europejskich i amery-
kańskich kolekcjach, mimo iż stosunkowo niedawno
ukończyli oni studia artystyczne. Jednak przed laty,
w okresie PRL-u było zupełnie inaczej. Możliwość
zaistnienia w międzynarodowym obiegu była ściśle
limitowana politycznymi względami.
Ale nie tylko o tym jest książka Joanny Inglot.
Kontekst polityczny nie przysłania tu spraw artystycz-
nych. Niemniej trzeba podkreślić, że fragmenty doty-
czące historycznych realiów, w jakich przyszło żyć
i działać Magdalenie Abakanowicz są napisane
z wyjątkowym wyczuciem i znajomością tematu a
także ze świadomością na ile amerykański czytelnik
może się w tym zorientować. Informacje politycz-
no-historyczne są dozowane z wielkim umiarem, ale
w sposób całkowicie wystarczający rysują tło dla ar-
tystycznych osiągnięć rzeźbiarki i bardzo wyraźnie
pokazują na ile była od nich zależna.
Celem książki było ukazanie w nowej, krytycz-
nej perspektywie figuratywnych prac Magdaleny
Abakanowicz, przedstawienie ich zarówno na lokal-
nym, polskim jak i międzynarodowym tle i w ten
sposób zerwanie z utrwalonym przez literaturę mi-
tem artystki izolowanej i działającej w całkowity
oderwaniu od zjawisk artystycznych w kraju i na
świecie. Ten mit w dużej mierze wykreowany przez
nią samą był i jest podtrzymywany przez wielu kry-
tyków, w tym przez Barbarę Rosę, znaną w świecie
autorkę rozpraw z pogranicza krytyki i historii sztu-
ki, w tym pierwszej monografii Abakanowicz, która
ukazała się w Stanach Zjednoczonych w 1994 roku.
Inglot po zdefiniowaniu mitotwórczych elementów
w biografii rzeźbiarki analizuje środowisko, w któ-
rym dojrzewała jako artystka, określa źródła inspi-
racji, jej relacje z innymi twórcami i odniesienia do
kierunków artystycznych, co prowadzi do odrzuce-
nia wspomnianego mitu artystki izolowanej i nakre-
ślenia nowej perspektywy sytuującej Abakanowicz
zarówno na polskiej jak i międzynarodowej scenie.
Autorka na wstępie czyni uogólniające spostrze-
żenie dotyczące pisania na temat żyjących artystów.
JOANNA SOSNOWSKA
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
Joanna Inglot, The Figurative Sculpture of Magdalena
Abakanowicz. Bodies, Environments, and Myths,
Uniyersity of California Press (Berkeley, Los Angeles, London 2004
Książki o sztuce polskiej pisane przez bada
czy w innych krajach należą do rzadkości,
dlatego każda z nich powinna być przyjmo-
wana z uwagą a szczególnie wówczas, gdy pozwala
w nowy sposób spojrzeć na rzeczy zdawałoby się
dobrze znane. To takich właśnie ważnych pozycji
należy książka Joanny Inglot The Figurative Sculp-
ture of Magdalena Abakanowicz. Bodies, Environ-
ments, and Myths, która ukazała się w 2004 roku
w wydawnictwie University of California Press
(Berkeley, Los Angeles, London). Autorka jest pro-
fesorem historii sztuki w College of St. Catherine in
St. Paul w Minnesocie. Wykształcenie zdobyła w
Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, dokąd
wyemigrowała z Polski w efekcie wydarzeń związa-
nych ze stanem wojennym.
Mało jest polskich artystów, którzy doczekali się
światowego rozgłosu, jeszcze mniej tych, o których
napisano książki w obcych językach. Magdalena
Abakanowicz miała to szczęście, że powstały o niej
aż dwie książki wydane w Stanach Zjednoczonych
a oprócz tego ukazało się szereg obszernych katalo-
gów w różnych językach omawiających i prezentują-
cych jej twórczość. Jest artystką znaną i docenianą.
Jedną z tych nielicznych w polskiej sztuce gwiazd
o światowym rozgłosie. Zdobyła go w latach, gdy po-
dział Europy na Wschodnią i Zachodnią, wolną
i zniewoloną zdawał się być stanem trwałym i nie-
możliwym do obalenia. Dziś nasi artyści uczestniczą
w życiu artystycznym podlegając tym samym mecha-
nizmom rynkowym, które obowiązują na całym świę-
cie. Najlepszym przykładem zawrotnych wręcz karier
jest Wilhelm Sasnal i Monika Sosnowska, których
prace znajdują się w ważnych europejskich i amery-
kańskich kolekcjach, mimo iż stosunkowo niedawno
ukończyli oni studia artystyczne. Jednak przed laty,
w okresie PRL-u było zupełnie inaczej. Możliwość
zaistnienia w międzynarodowym obiegu była ściśle
limitowana politycznymi względami.
Ale nie tylko o tym jest książka Joanny Inglot.
Kontekst polityczny nie przysłania tu spraw artystycz-
nych. Niemniej trzeba podkreślić, że fragmenty doty-
czące historycznych realiów, w jakich przyszło żyć
i działać Magdalenie Abakanowicz są napisane
z wyjątkowym wyczuciem i znajomością tematu a
także ze świadomością na ile amerykański czytelnik
może się w tym zorientować. Informacje politycz-
no-historyczne są dozowane z wielkim umiarem, ale
w sposób całkowicie wystarczający rysują tło dla ar-
tystycznych osiągnięć rzeźbiarki i bardzo wyraźnie
pokazują na ile była od nich zależna.
Celem książki było ukazanie w nowej, krytycz-
nej perspektywie figuratywnych prac Magdaleny
Abakanowicz, przedstawienie ich zarówno na lokal-
nym, polskim jak i międzynarodowym tle i w ten
sposób zerwanie z utrwalonym przez literaturę mi-
tem artystki izolowanej i działającej w całkowity
oderwaniu od zjawisk artystycznych w kraju i na
świecie. Ten mit w dużej mierze wykreowany przez
nią samą był i jest podtrzymywany przez wielu kry-
tyków, w tym przez Barbarę Rosę, znaną w świecie
autorkę rozpraw z pogranicza krytyki i historii sztu-
ki, w tym pierwszej monografii Abakanowicz, która
ukazała się w Stanach Zjednoczonych w 1994 roku.
Inglot po zdefiniowaniu mitotwórczych elementów
w biografii rzeźbiarki analizuje środowisko, w któ-
rym dojrzewała jako artystka, określa źródła inspi-
racji, jej relacje z innymi twórcami i odniesienia do
kierunków artystycznych, co prowadzi do odrzuce-
nia wspomnianego mitu artystki izolowanej i nakre-
ślenia nowej perspektywy sytuującej Abakanowicz
zarówno na polskiej jak i międzynarodowej scenie.
Autorka na wstępie czyni uogólniające spostrze-
żenie dotyczące pisania na temat żyjących artystów.