DOI Heft:
Nr.4
DOI Artikel:Lipowski, Krzysztof: Przekroczyć ut pictura poesis: wizualizacje frazeologizmów i metafory w malarstwie Bronisława Linkego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34904#0468
458
KRZYSZTOF LtPOWSKJ
o pokój» buduje poetycki obraz za pomocą chwytu udosłownienia"^. Linke dość swobod-
nie w swej wypowiedzi plastycznej stosuje chwyty wypróbowane w tak zwanej małej
satyrze literackiej.
Zgoła inaczej powstał rysunek pt. Prz^A?w<3/77<? w grdź?7(?'"(il. 3), który jest
wizualizacją znanego związku frazeologicznego „przelewanie z pustego w próżne" i ozna-
cza: „mówić bez treści; bezprzedmiotowo; prowadzić jałową dyskusję"'^. Na rysunku
Linkego z otworu zamiast twarzy osobnika w garniturze wydobywa się dość dziwny bez-
głowy stwór, trzymając w dłoniach puste szklanki. Na jego ciele odczytać można wypisa-
ne różnej wielkości czcionką jedno i to samo słowo: „nawyki". By wizualizować ten
frazeologizm, Linke uciekł się do deformacji i fragmentaryczności. Oba zabiegi podpo-
rządkowane są określonym celom w ten sposób rysunek konotuje dodatkowe cechy wy-
konawcy czynności: jest to ktoś, kto posiada nie tylko podwójną naturę. Oba dziwne
„stwory" to ludzie bez twarzy i bez głowy. W przypadku „człowieka bez twarzy" jedynym
elementem, który najbardziej „znaczy", jest ogromnych rozmiarów „dziura" pozwalająca
zajrzeć do wnętrza głowy. Pozostałe elementy fizjonomii, które mogłyby zasugerować
wygląd, (oczy, nos, brwi) nie istnieją. Tu z kolei Linke zdaje się podążać tropem wytyczo-
nym przez znaczenie innego związku frazeologicznego „tracić twarz", „być bez twarzy" co
oznacza: „wyrzec się swoich przekonań"'^. Artysta stara się skupić nie tylko na uchwyceniu
" Wojciech TOMASIK, „Walki o pokój temat", [w:] óyortw'ł rea/ńr/m/ pod red. Zdzisława ŁAPIŃ-
SKIEGO i Wojciecha TOMASIKA, Kraków 2004, s. 386.
Rysunek ten reprodukowany był w 44 numerze ózg;7ek w 1957 r. pod tytułem: Zgroźnego /' .So/o/ror n/e no/ę/e.
^ SKORUPKA, op. cit., t. I, s. 763. W óYown/łn z przyimkiem „z", mimo to wprowadzona przez Linkego innowacja
utrzymuje się w granicach normy frazeologicznej.
'4 SKORUPKA, op. cit., t. 2, s. 408.
KRZYSZTOF LtPOWSKJ
o pokój» buduje poetycki obraz za pomocą chwytu udosłownienia"^. Linke dość swobod-
nie w swej wypowiedzi plastycznej stosuje chwyty wypróbowane w tak zwanej małej
satyrze literackiej.
Zgoła inaczej powstał rysunek pt. Prz^A?w<3/77<? w grdź?7(?'"(il. 3), który jest
wizualizacją znanego związku frazeologicznego „przelewanie z pustego w próżne" i ozna-
cza: „mówić bez treści; bezprzedmiotowo; prowadzić jałową dyskusję"'^. Na rysunku
Linkego z otworu zamiast twarzy osobnika w garniturze wydobywa się dość dziwny bez-
głowy stwór, trzymając w dłoniach puste szklanki. Na jego ciele odczytać można wypisa-
ne różnej wielkości czcionką jedno i to samo słowo: „nawyki". By wizualizować ten
frazeologizm, Linke uciekł się do deformacji i fragmentaryczności. Oba zabiegi podpo-
rządkowane są określonym celom w ten sposób rysunek konotuje dodatkowe cechy wy-
konawcy czynności: jest to ktoś, kto posiada nie tylko podwójną naturę. Oba dziwne
„stwory" to ludzie bez twarzy i bez głowy. W przypadku „człowieka bez twarzy" jedynym
elementem, który najbardziej „znaczy", jest ogromnych rozmiarów „dziura" pozwalająca
zajrzeć do wnętrza głowy. Pozostałe elementy fizjonomii, które mogłyby zasugerować
wygląd, (oczy, nos, brwi) nie istnieją. Tu z kolei Linke zdaje się podążać tropem wytyczo-
nym przez znaczenie innego związku frazeologicznego „tracić twarz", „być bez twarzy" co
oznacza: „wyrzec się swoich przekonań"'^. Artysta stara się skupić nie tylko na uchwyceniu
" Wojciech TOMASIK, „Walki o pokój temat", [w:] óyortw'ł rea/ńr/m/ pod red. Zdzisława ŁAPIŃ-
SKIEGO i Wojciecha TOMASIKA, Kraków 2004, s. 386.
Rysunek ten reprodukowany był w 44 numerze ózg;7ek w 1957 r. pod tytułem: Zgroźnego /' .So/o/ror n/e no/ę/e.
^ SKORUPKA, op. cit., t. I, s. 763. W óYown/łn z przyimkiem „z", mimo to wprowadzona przez Linkego innowacja
utrzymuje się w granicach normy frazeologicznej.
'4 SKORUPKA, op. cit., t. 2, s. 408.