DOI issue:
Nr. 3
DOI article:[Inhaltsverzeichnis]
DOI chapter:Artykuły
DOI article:Lasek, Piotr; Szczepański, Seweryn [Contr.]: Z dziejów pewnego zastawu, czyli "zamek" Deutsch-Eylau alias "dwór" Gross-Werder
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71008#0458
448
Piotr Lasek, Seweryn Szczepański
0 TOm
15. Sieraków, rzut zamku, częściowa rekonstrukcja. Repr. wg Leszek Kajzer,
Stanisław Kołodziejski, Jan Salm, Leksykon zamków w Polsce,
Warszawa 2002, il. na s. 455
bogactwa ujętych na planie szczegółów wizerunku Iławy, znajdujących pełne oparcie
w dotychczasowych wynikach badań nad miastem, należy sądzić, że również obiekt na
wyspie przedstawiono wiernie. Po cóż inaczej artysta zadawałby sobie trud, odtwarzając
np. ślady po zamurowanym krenelażu? Gdyby wizerunek ów był fantastyczny, jego autor
czerpałby zapewne inspiracje z architektury jemu współczesnej (tzn. z początku XVII w.),
w związku z czym mało prawdopodobne, że nadałby swemu dziełu tak specyficzną formę,
dbając jednocześnie o zaznaczenie każdego detalu fyide np. wykusz latrynowy w elewacji
wschodniej). W kontekście powyższych uwag można z dużą dozą prawdopodobieństwa
przyjąć, iż na omawianych mapach uchwycono ślad istniejącej jeszcze w 1620 r. budowli
obronnej, w dodatku o starszej, najpewniej jeszcze późnośredniowiecznej metryce.
Budowla ta nie może być jednak utożsamiana z obiektem, wielokrotnie wzmiankowa-
nym w XV-wiecznych źródłach krzyżackich dotyczących Iławy, a określanym najczęściej
jako Hof. Jak wspomnieliśmy wyżej, pod tym mianem rozumiano niewielkie administra-
cyjno-gospodarcze dwory, pozbawione znaczących cech obronnych. Na przede wszyst-
kim gospodarcze i usługowe przeznaczenie iławskiej budowli wskazuje także odnotowane
wjej wnętrzu wyposażenie. Można więc przyjąć, iż średniowieczne informacje źródłowe
o funkcjonowaniu w Iławie dworu odnoszą się do realizacji usytuowanej w pobliżu ko-
ścioła parafialnego, której relikty odsłonięto w 1907 r. Istotnie winna być ona rozpatrywa-
Piotr Lasek, Seweryn Szczepański
0 TOm
15. Sieraków, rzut zamku, częściowa rekonstrukcja. Repr. wg Leszek Kajzer,
Stanisław Kołodziejski, Jan Salm, Leksykon zamków w Polsce,
Warszawa 2002, il. na s. 455
bogactwa ujętych na planie szczegółów wizerunku Iławy, znajdujących pełne oparcie
w dotychczasowych wynikach badań nad miastem, należy sądzić, że również obiekt na
wyspie przedstawiono wiernie. Po cóż inaczej artysta zadawałby sobie trud, odtwarzając
np. ślady po zamurowanym krenelażu? Gdyby wizerunek ów był fantastyczny, jego autor
czerpałby zapewne inspiracje z architektury jemu współczesnej (tzn. z początku XVII w.),
w związku z czym mało prawdopodobne, że nadałby swemu dziełu tak specyficzną formę,
dbając jednocześnie o zaznaczenie każdego detalu fyide np. wykusz latrynowy w elewacji
wschodniej). W kontekście powyższych uwag można z dużą dozą prawdopodobieństwa
przyjąć, iż na omawianych mapach uchwycono ślad istniejącej jeszcze w 1620 r. budowli
obronnej, w dodatku o starszej, najpewniej jeszcze późnośredniowiecznej metryce.
Budowla ta nie może być jednak utożsamiana z obiektem, wielokrotnie wzmiankowa-
nym w XV-wiecznych źródłach krzyżackich dotyczących Iławy, a określanym najczęściej
jako Hof. Jak wspomnieliśmy wyżej, pod tym mianem rozumiano niewielkie administra-
cyjno-gospodarcze dwory, pozbawione znaczących cech obronnych. Na przede wszyst-
kim gospodarcze i usługowe przeznaczenie iławskiej budowli wskazuje także odnotowane
wjej wnętrzu wyposażenie. Można więc przyjąć, iż średniowieczne informacje źródłowe
o funkcjonowaniu w Iławie dworu odnoszą się do realizacji usytuowanej w pobliżu ko-
ścioła parafialnego, której relikty odsłonięto w 1907 r. Istotnie winna być ona rozpatrywa-