181 Deeo,perquemfa&umerit,quo,&c. 182

debet q«is
siio dolo.

SI*chru.~\ C a s v s. Vocaui te ad ius:& ciim cetta die sistere
debcres,iI!adiescruusmeusteimpediutt,quominussitteres:
8c me sciente si conueniam ie.2d pcenam, habcbis aduersum me
exeeptionem doli. Si vero hoc ignotaui, potero illum seruum
dare cibi pro noxa.Irem potest poni ia persona alterius.ViviAN.
^ Neexdolo. Not.
A v L v s librosexto
ad EdiSam.

: dcbl
suo dolojvel quasi suo,
3 lucrari a:vt insta tit.j.t.
t si duo. inprinc.&insta.
de recep.arb. l.itn demic.
inprinc &s.l.prox.§.si
reus.ltcta facit ad banc
ItgeminsiAdenoxa.l.j.
&C.de noxa.t.fi struus.
&insiadesurt.lfisir-

ius voc.l.yin princ.
b ^ i^je.scilicet domi-

SI a&oris serutfs domino
Iciente, & cum possu, non
prohibente, dolo fecerit quo
minusin iudicio sistam,Oiitius
dandam mihi exceprionem ad-
uersus doroinum ait: ne ex do-
lo a serui dominus lucretur. Si
vero sine voluntate domini ser-
uus hoc fecerit,Sabinus noxalc
iudicium dandum air : nec fa-
-p x hoe editto.-] C a- stum serLU- domino obeise debe-
riad lcrs f& teneTarts re>nis' h'a^enus> " ¥? car.e«-
mihi tempocali adtio- quando ipie»» mhil deliquit.
ne:&iudexpra:cepitti- -,.. ,- . ,. ,. .
bi vc ceciiadie sisteres- ottmpedtttuvenireadmatctum,
tencbitur Titiusmihi, cumtempore Hberetuf^contra impe-
qui exemit, ad omne dientem aBio ci&tm: &fmonsue-
ritsoluendojn pristinum debitorem
perdidiperactio- «■ n-, -
%litr,J. &, k„; <&™ reitttmtnr.
11 a n v s libro sieundo
Digetforum.
hoc edicto c aduersus
1 eum qui dolo fecit,quo mi-
nus quis iri itzdicium vocatus
sistat,in fa£tuma<5ciocompetit;

j. s Si & stipulator dolo pro-
miiroris, & promirTor dolo sti~ <1uo iitigaret , sectm-
pulatoris impeditus faerit qu6 Jg^J&yj. %td
rainus ad ludicium vemrer: fbrtc aliud ctatmhae
neutri eorum pranor succurie- stipusatione iudicio si-
re debebit,ab vtraque parte do- st>- acgJ.«V.j.l.ij.§si.&
/.y%.seaindum H.
k ^ Dolo compensande,
s Noc, - dolum dolo
datur ad interejse , licet promisic
sideiujsom minorem qtiantitatem
contineat. Bart.

interclTe rr

nem amilTam : & hoc
pcr astionem in fa&u.
sed si Titius nonpotest
mihi satisfacere, resti-
ructur mihi actio amis-
1 debi-
torem. Scd pone quod
Titius me impediuit
vaiteadiudicom K „ j fl rf d ima(ui{mm
""» " imped.n t. la.^ _____ _________ ___,_._.____ ,.

X^eun

ccnnij )n5 ii

sisti:in quo iudicio deducitur si
"sitium, & tu aduersiis quid amiserit actor ob ea rem:
M^aium agere.Sed po- Veluti:si reus rempore dominiii
rei interim sibi adquirat e, aut
actione liberatus fuerit.
1. <s Plane (1 is,qui dolo fecerit
qu6 mintis in hidicio iistarur,
soluendo non fuerit: £quum
erir aduersus ipsum reum resti-
tutoriam actionem scompete-
postea impediuic re 5: neproprerdolumalienum
quo mi«i\s starcs : Po- reus Iucrllm faciat h & a£lor
tero quidcm aduersns , ,c ■
Sempronium in ccn. «amno adticiatur.
tum agere,a fidciusibrc ff£c^OVotesi aBori, &ttiam
gta°ctnsccumrura" ^osimulcontradmersouompuere.
c s Er hoc ediSo.qaod B A R T.
' 2. JSi&stipulatorfdoIo
Titij , & promilTor dolo Msuij
jmpeditus fuerit, quo miniis in
iudicio sistaiur: vterque aduer-
sus eum , cuius dolo impedirus

pqcero adiu

mercompcnsabitur do-
lor meus cum cuo. Sed
pone,cu dcdisti mihi fi-
dciuss". qui promisitte
sistere , ciim re ad cen-
rum coimenirem : & si
non stcs , promisic 50,
pcenaJ.Sempro-

3 colligicuc cx rubr.
■ d s Quanti aSoris, nec

".si

t Concoc.tw.

satitjl.,,

«c restituaa

^" Adqttirat.Se.1 non-
ne pcrpctuaca b est
aclio,etiam sccundLim has Ieges:vt insia de a&. & obUg.Lconfii-
tutior.ibus. & Cdeprtscript.triginta ann.l.ckm notisstmi.inprinc.
Resp.ibi comicnmsfuic precibus porre&is tranquillicatiprinci-
pis ; vc C.quando li.princ.da.l.\.&ij. i. Vel quod estcutius,hic
non fuit conuentus pcr eyccutorerii: scd per simplicem dcnun-
ciationem aducrsarij , cui satisdcdic <juod ad causam veniret.
3.. Vel dic quod iure veteri non petpetuabatur pcr eKecutorem.
arg.s.rfe oss.prssid.t.simtusconftilto.kA fiebat transitoria ad here-
des:& sic loqnitur lex iBa,confiitutionibus. & i.cistn notissimi. &
l.sicut.C.de przscript.triginta annorum. Est ius nouum : sed sola
contcstacio interrumpcbat olim a<Sionem:vc in l.senatusionsul-
to. 4, Vcl dic vtdiximus insik exquib.caus.ma.l.aitprt.tor.%sin.
&l.siq. Accvrsivs-
f T AShnem. vtisem c,qux primo erat dirccta.habita rerticu-
tioncin integram cx clausulagcnerali. i.Veldicdirectam:quia
ipso iure non fuerar amissV.vc insia deacr.& oblig.i.obligationum
sire.§.p!acet.
g *s Competere. facit insia deleS.yl,pUnesisiiium.%).insin;&
insadtinsiit.ljj.

eeptione.§.

h s Lucrumsaciat.facitJ.quodmet.caus.l.sicum
Pedius.&^.dereg.iurJ.nondebetalteri.&t.alttrisi*,
i s Insacium. Qua;riturqualiter hoccasurcusaaduersus cum,
cuius doio fastum est,quo minus sistac in iudicio>actioncm ha-
beat. Itemquidpereamconsequipossit, ciim hoc edictum in-
tereile coutincat. £.11
fuerit, aiflione in faclum * es-
perietur.
Dolus cum dolo compensatur.
Bart.

nihil intcresse
videcur, cum actori 116
rcneatmcxstipuiatione
iudicio sisti: quia per
eum no cst factum quo
miniis stccilTet. Nam &
si venisscc, no ciTct cum

dicio non sti-
ti(Te,id e(l,im-
vtdiiii iiiuTss,

lo compeniando k.
H&c aBio contra impedientem

compensari:vc J. de dol.
l.fi duo. & j. de contra-
hen.empt. l.si domum.in
sin. Item dclictum cum
de!ido:vt J.solut.matr.
l.-viro. Jcem negligen-
tiam cum negligeritia:
~ij.de compensJ.fi

b CompEsasie
fi: dolijdcliai,
negligenix^,

4. _" Si a fideiuilbre quinqua-
ginta stipulatus fuero ',(1 in iu-
dicium reus non venerit, peti-
turusareo centnm,& doloma- hoAntrin-itcm?aoa™
loSempronij fa<5tum fuerit ne Z^l^m^sin.nL
in iudicium reus veniat: cen-
tum a Sempronio consequar m
tanti enim mea interfuine vi-
detur: quia sl venisset in iudi-
cium , actio raihi centum ad-
uersus reum,vel aduersushere-

pudicitiam pu-
dicitia: vtj.adleg.lul.
de adul. L). §.si puUico.
fe l.si-vxor.§.iudex.
\ s SistipulatussueroS.
nomine pccnai.AccvRS.
t\ Consequar. Scd

dem eius competebaf: licct fi- k°c videtut falsum esse
deiulsor minoretn summam ll\eo " u :c cum cmm
... .,- . actorarcotucnt/tipu-
mihipromisent. hza$ iudicio sisti "

Titio impedia"-
~~————-——————_______________ tar^ .;__{__._;, a___;0 CK.
SI QVIS CAVTIONI- piret: habet crgo attor
bus in iudicio sistendi causa ^uersus reum liberatu

faclis non obcem-
perauerit.
TITVLVS XI.
Hec vera tititlo demonsiratur ctm-
tnitti potnam ftipulatione comprehen-
sam aduersas promijsorem , qui desirtttt
promijsionem iudicio sistendi causa sa-
Sam, si modo non excedat duptum. hic
enimefipcenz modus tegitimusineasi-
bus certii. Inincertu vero modmptene,
daturprsXorisarbitrio. Atdeserentem
excusant cert£ causi,qu£ hoc titulo ex-
plicantur. CviiC.

rtipulatu
ad mtetene: vc s.siquic
in iui vnc.non ier.lsi. &
j.nV.j. l.ij. §fin. & i.iij.
vndenon debet ceneri
is.qui impediutt. Resp.
licet reiis tenearur, ni-
lominus tamen & ille.
nam ex diuersa c causa
tenetur: & intcrest lI a-
ctori.s plures habere
debicores:vt j. de liber.
leg.t.si quis decedes.§.si.
Vno tamcn soluente
alius liberatur, cum ad
intereise agitut:vt s.eo.
Absientt ad veniendum prostn- l.j.§.siplares. Item po-
"' igtnti miliaribm vnm dtes test esse qu6d tcus non
- A promiserit:\xhaclege.
^ Sed si cxegero intcr-
csse ab cximente : an
possim exigcre quinquaginta a fidciussbre?Resporid.non videtur:
vt J.tit.j.lsi dno.$.i'emsi duo. 2.. Vel dicas.quod vtrumque pra:-
statur. ncc enim pcenafidciniTorisreleuat ipsum.eximentcm ab
inccresse:nec e conucrso:quia ob dclictum suum solitit cximens.
j. Vel dic,o.u6d fideiussor non crat soluendo. 4. Sed melius e est
vt dicamus creditorcm habcrc pccnam kx suo pronidcmi aui-
mo: & ideo actorem non impcdiri centum petcrc ab eximcnte:
quia ranittm sua intercstmcc contra vidctur J.de aS.emptJ.prs.-
i//a.qua:est contr.i. nam « diuersis causis pcndent obligationcs
cximcntis & fideiussbris:at fideiussoris & rci, scu sortis & pcena:
ei accidentis,non:vE in tege prsdiSa:ncc dicat quis iiunc fideius-
sorcm libcratum piopter renm : & sic propter eximeniem , qui
succcdit loco rei in interene toto.riam cx alia c.tuGi, quam reus
tcnetur cximcns: imo ideo dicitui tcncti, quod leus iiberatur.
Azo.
^SI QJVIS CAVTIONIBVS IN IVDICld"
sistendi causa fastis non obtcmperauerit.
Hota^uodsu^eriora ediiin hcum habentrfuandadoto.vetvi a

e Reui enim
principalis
cxempiui, e_
proTnissione
ltia obligatur:
exdelistouio.
d Interest no-
strapluresha-
bere debiio-
eSolutiovniuS
liberar alium:
quoties debe-
*clsc, licet ex
diiiersis causii.

Qnoi

ercsse,

liberabic i vt
hic. Que tsm6
vliimo casu
perpIoriiquirf«'
pana exstipu-
laiu exiget a
siJeiusToie.ieii
promissoie iu-
dicio itili: in-
solidu ab cxi-
mcnte. Quod
cum cric,i':.ic-

_ial:mu!,5:iii-
ter esse. qnod
& Bart. nocat.