DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0202
e q mopaſemdo. Primo t dico huius legis, & ſecundo eſt
contra Cads pactinter mpp i vn. i. Sed ibi b in tradione
r ftu fuit TEt ſie ſoluitur aliud contrarieequod toti buie lei
contradieits audem l in traditonbus & C.de te perme lbbus.
imfrà de rellquod ſies. IItoo legi contradieitinfr de
t amut quout, & atilis
le ſaui. Sedbi itereet NTEmo paciſcendo a efice-
neeſſoin iea uaon Nrelo peſt me ſiil
qatat auan in ſu, AIIre poreſt ne ſi locu
ne ſuus fons txſocetui ſuum dedicare liceattaut ne ſibi
vt imfià de ſerrit. lauer in ſuo ſepeliri mortuum liceat:
iens vel quoodieinte, aut ne vieinor muito prediunm
non poſe, agi; venuu aliener.
eſt prarisé: Ied ad in¬ aener.
tereſſe agi poreſt, ſ.i aa-
terentere ao lenai otum palus an preiu-
primum d, & ad ſecun- cat defenſioni, iam fideiuſſori quaſi-
erinnt doura cue it deſdaiunat anſidciſſors quſte
r a rn a. lfin Sed ibi non Eeo a.
dicitur valeat, vel non
valeat tale pactumaſed
dicit quod videantur
e prohibita ſi aliena-
tio alicuius rei eſt inhi-
bita. T Item ad vltim
i eſtecontra-j. de diſtraſt.
pien l ſi ereditor. S. fin.
Sed ibi manifeſté inter-
eſt ereditoris ne debi-
tor vendat pignus. A c¬
SVRS11s.
Tf reus, JCAsS.
Feciſti mihi pactum
denonpetendo cAmti-
bix. deberem: & ſie &
g0, & fideiuſſor meus
fumus liberaii poſtea
feci tibi pactum vt ſi-
ceret tibi à me petere:
an fideiuſor, cum jam
it liberatus, reineidat
in obligationem primã,
uaritur. Et reſp. quod
Adeiuſſor non reincidit
in primam obligatio-
nem VIVIANVS.
a Si rous. Huic dero-
gat lalt Cd pai in-
ter empe. & vendit. Vide
ſeripta adean. Cvtac....
Prodſſee ammieo g uberato, per couſequens fideiuſſor i¬
beratur; v Jde reg iur umprinepalu. & s noua laouatio.
e Foſſe.Not liberationem h ſemel competentem perpetuam
i eſſe niſi liberatus velit iterum obligari: ſicut & omne beneſi-
um peruon eſtvt in Authen conntit que de ds iludenl vj.
facit de rgiiur lid quod notrrii& Cde loea-& con Ii cunm
Hes cCdefdeeſſaauatione. TSed contrà s.lIſi vnus pa-
u infi, So vv bb l. T ton contra quod met metum.
Sf & luad vbi fideiuſſor reineidit in obligarionem. Sed ibi
fngienr me ibetuns dmpgraort eumiur iu iotegrun etieutere
polliceatr: ve infrà de in mtegr. eſti Inma viutur.
LEIL. FVRISSANTEIA-
Vs libra primo ad
Edictuin.
Slreus a poſtquan pactus eſt
ſe non peti pecuniam,
ideoque cœpit id pactum fide-
iuſſori quoque prodeſſe , pa-
ctus ſit vt à ſe peti licearan vti-
litas prioris pacti ſublata ſit fi-
deiuſſori, quſitum eſt. ſed ve-
rius eſt ſemel adquiſitam fide-
inſſori pacti exceptionem vlte-
rius ei inuito extorqueri non
poſſes.
DE TRANSA-
ctionibus.
TITVLVS XV.
Coherentiam tituli, & tranſactlonis
definitionem iam expoſui ſuperiri titu-
lo, vt ſit pactio, qua inter duos, plu-
ſſe res dubi, & incerta, necdum fiui-
DE TRANSACTIONIBVS.
Dixit de pactis in genere: nune inſpecie. ACCVRS.
mu igi.J.CJCAvsvsHaHan ſignat rationem inter
pactum & tranſactum: & differentiam aſſiguat: nam
tranſactio fit cum dubium eſt debitum: ve ecce peroà
te x-ru aurem negas te debére vnde mihi das aliquid rranſactio-
pis nomine; aliter non et tranſactum: & ſie de re dubia, &
lite incerta ſecus videtur in paco: ve ce peto à tex, qua mi-
hi debes: tu autem non negas te debere. poſtea tibi fatio pa-
ctum de non petendonuulo mixto, & ſie in duobus differt tranſ-
actio à pact vrhic VVI rAN.
d T Quitranſgit. ha ler de pacto remiſſionis dicit, & facit
differentiam l interpactum graturnm, & non gratuit
quis dieit usſ inproprieraeenn a nrans ſerurudin quoſdan,
1 quia quandoque n fi ſuper re non dubiav ſuupesaaimentia pre-
teritis: ve Cod lds aliensi & infrn oo l cum hiS eam. tem
opter fideicommiſſum futurmm? vr C.de padtj & C. e
tilſenonmuſs, n die quodlen teritais mpreuſium &in dicis
e legibus verbuim tranſatio, improprie ponitur. Vel eriam eſt ibi
e pris dubium quamum, licéé ſit dubium quin debeatur. Eſt
auren didi re pern couqa dlu ibent pre
ele pon ieet lfnnſiue fiat extra iudicium, ſiue incerta lite, id eſt
propter iten, & le tranſtiud hoe eſt per iudieidrt his & afr.
De tranſactionibus.
de condit indeb. L elganter S,ſi quã & ideo die lite preſente, vel¬...
futurar& ſie totun pro vno pouiue Vel die,quodpro a duobus, ADubute
& quod dicit dubia ſeiliet xtra iudieii& quod dicit, inera rri.
ite ſeilicet praeſente iam conteſtara & ididem recidir ſue lis i ireuu.
iuſta, ſiue iniuſta: vt Cande I4dummodô qui agit, vel defei-
ta componitur; ſiue, Romiſſis litis pra-
ſentis, aut imminamis. CvIAc.
1. VLPIANVs libre quinquagen-
LVE A V rr iuiuquis
Vi trãſigitd, quaſi
de re dubia, & li-
te incerta, neque
finitat tranſigit.
R Qui verô paciſci-
is cauſa rem cer-
am & indubitatam f liberalita-
te remittit.
Tanſactio fit per pactum ſim-
plex, & per acceptilatinem. hd.
I IDE M libre ſeptuagenſime-
quarno ad Etumm.
TNanſiettn nacrpere e quis
poteſt non ſolum ſi Aqui-
liana ſtipulatio fuerit ſubiecta,
ſed & ſi pactum conuentum
fuerit factum.
Tranſactio inter ſirptum here-
dem, & venientem abintestate, le-
gatariis non praiudicat. BART.
III. SCVOLA libro prime
Digeſtorum.
IMperutores Antoninus, &
Verus ita reſcripſerunt. Pri-
bium eſt non ladi ius crero-
etiam iam conteſtata
ego tamé gratis remir
uatis pactionibus non du-
274
dit, credat iuſtam car
ſam ſe fouerenõ alià
vejJde condit. indeb. l.
in ſumma. in principis.
ſecundum Fede. Tu die
in actore idem: ſed in
ren licet iniuſté reſi-
ſtar, teet tranſactiove
Cudl ſu pretextu. li-
cét per actioné, vel re-
plicationen doli conl
fulatur actori: ve ibide.
dicitur. Item nônne
it ſuper certo b, vej.
bTraſcio an
eodlde hit qua eſt c¬- neri pofie ſus
re certan. Gi.
iS vee,
trà? Reſpovt iblAc-
CVRSIVS.
e Neque finita ſcili-
cete, ſententia que nul-e Fiaas,
o modo poteſt atera. aurr per ſe-
tEtiam: v i¬
r d: vt l. poſt tr
C ſed & per ce
rma l& pſt ren & ſednrer e¬
addas huie annotatio- çhi¬.
ni, mon graruita, propter dubiares eſ-
id, quod dicitur C aud, ſe deſnie per
Lranſafti. T ſetenta dſſi-
’t indubitatama, pie. r
pro, id eſt. T Sed quid eEprodt
ſi erat controuerſia lite.
r Paco ga-
tuio remitne-
dicor repoſmure
tõ? Reſp. & tmne
remittere rem cernn,
id eſt, lidgiun, quod
certum eſt: & ſé et
patum..
anſactum. CCa-
SV9. hac lege di-
citur, quod duobus mo-
dis fit tranſactio: per
Aquil ſtipuſ vt ecce cõ-
uenio te ad e. tu negas
illa cdebereivnde trãſ-
egimus proyo & goe
interrogaui, quirquid
mihi debes vltra yo. promitis mihi animo nouanditu promit-
tisi & poſtea interogas me, habéſne acceprum Et reſp qubd ſie.
Alio modo ſimpliciter fit tranſactiopurà ſine Aquil ſtip. Vra.
Tanſatum accipere id eſt, concedere quaſi dieat poteſt fi-....
ri tranſactio duobus s modis: per Aquil. ſtipulationem, & ſie , rrsn ii
ea, & cum eavt accepto eo, quod nomine tranſactionis dari con-
uenit, reſiduum, quod peto, deduco in ſtipulationem Aquil &
acceped ferode qua habes nſt qui motoloblig Sadem per verſie.
vel per Aqui-
ie aen ſi pe
ltioinem, ve
fon ca
eſt autem. & proptir hune modum quaſda leges ponit in ho
tie vé jand. quiuliana ſee & ppte.
Jperatores.JC’ASV. Titius me heredem ſeripſit, & annué
multa legara reliquit, & dibertates: & marer Titij petit à me
hereditatem Titij, & dici teſtamentum non valerecmm ipſa ſit
legitima heres, tandem tranſegi cum ea & aliquid ei dedi, ve-
niunt modô legaratij legata peunt ego defendo me ab eiscum
non habeam à Titio, ſedà matre per tranſactionem: vnde nolo
ſoluere legara. nec propter tranſact. praiudieatur legataris, nec
ioemartoos, vnde eteſtinmeotnn iiloo mious vaeetE Ia
T2 ANSACTIO Retento codem caſu pone quod Titius
matri ſuz, & cuidam alij ce legauit in codicill vnde cum igno-
ranit c ſibi legara, tranſegit eum herede Titij pro o apparuie
poſtea oſtenſs codieillis, quod c erant legara prd parte
ſua. dicitur hie quod iſta mater alia go- petit: quia non prziu-
dieanit ſibi t eſt ratio, quia codicili non fuerit oſtenſi de his c.
tDE ar OR Duobus modis ponitur hie caſus, Prins Gbui-
gaui tii codicem meun, & deceſſi, inſtituiſti hereden S
ticium: & cum Mœuius poſſideret herediiaten tuam, dicens
ſe heredem: & cum ageemaduerauss uu ppigaſt tranſegimus
ſuper pign act cum ipſo Mauio cum mon redderet mihi codice,
& egoei pecunianm ſoluerem, reperitur quõd Septieius lrat he-
res rolo agere contra Septicium verin heredem,pig act hicdi-
citur, quod tranſacio, quam feci cum Mauio, non nocet mihi,
nec prodeſt Septicio ltem Septicius non porerit repeteré à Ma-
uioid, quod dedi Mauin nomine ranſactionis, Secundo modo
oni ur lil eoden caſut, quld tramſietun
eſt ſuper ſorte: ve purà tranſegi cum Mauio ſuper ſorte, ſi ego
debitor cõtra verum heredem ago pign act. & heres petat debi-
& an
t, an iſti heredi reo tranſactio noceat in petitione ſortis annun
1,
contra Cads pactinter mpp i vn. i. Sed ibi b in tradione
r ftu fuit TEt ſie ſoluitur aliud contrarieequod toti buie lei
contradieits audem l in traditonbus & C.de te perme lbbus.
imfrà de rellquod ſies. IItoo legi contradieitinfr de
t amut quout, & atilis
le ſaui. Sedbi itereet NTEmo paciſcendo a efice-
neeſſoin iea uaon Nrelo peſt me ſiil
qatat auan in ſu, AIIre poreſt ne ſi locu
ne ſuus fons txſocetui ſuum dedicare liceattaut ne ſibi
vt imfià de ſerrit. lauer in ſuo ſepeliri mortuum liceat:
iens vel quoodieinte, aut ne vieinor muito prediunm
non poſe, agi; venuu aliener.
eſt prarisé: Ied ad in¬ aener.
tereſſe agi poreſt, ſ.i aa-
terentere ao lenai otum palus an preiu-
primum d, & ad ſecun- cat defenſioni, iam fideiuſſori quaſi-
erinnt doura cue it deſdaiunat anſidciſſors quſte
r a rn a. lfin Sed ibi non Eeo a.
dicitur valeat, vel non
valeat tale pactumaſed
dicit quod videantur
e prohibita ſi aliena-
tio alicuius rei eſt inhi-
bita. T Item ad vltim
i eſtecontra-j. de diſtraſt.
pien l ſi ereditor. S. fin.
Sed ibi manifeſté inter-
eſt ereditoris ne debi-
tor vendat pignus. A c¬
SVRS11s.
Tf reus, JCAsS.
Feciſti mihi pactum
denonpetendo cAmti-
bix. deberem: & ſie &
g0, & fideiuſſor meus
fumus liberaii poſtea
feci tibi pactum vt ſi-
ceret tibi à me petere:
an fideiuſor, cum jam
it liberatus, reineidat
in obligationem primã,
uaritur. Et reſp. quod
Adeiuſſor non reincidit
in primam obligatio-
nem VIVIANVS.
a Si rous. Huic dero-
gat lalt Cd pai in-
ter empe. & vendit. Vide
ſeripta adean. Cvtac....
Prodſſee ammieo g uberato, per couſequens fideiuſſor i¬
beratur; v Jde reg iur umprinepalu. & s noua laouatio.
e Foſſe.Not liberationem h ſemel competentem perpetuam
i eſſe niſi liberatus velit iterum obligari: ſicut & omne beneſi-
um peruon eſtvt in Authen conntit que de ds iludenl vj.
facit de rgiiur lid quod notrrii& Cde loea-& con Ii cunm
Hes cCdefdeeſſaauatione. TSed contrà s.lIſi vnus pa-
u infi, So vv bb l. T ton contra quod met metum.
Sf & luad vbi fideiuſſor reineidit in obligarionem. Sed ibi
fngienr me ibetuns dmpgraort eumiur iu iotegrun etieutere
polliceatr: ve infrà de in mtegr. eſti Inma viutur.
LEIL. FVRISSANTEIA-
Vs libra primo ad
Edictuin.
Slreus a poſtquan pactus eſt
ſe non peti pecuniam,
ideoque cœpit id pactum fide-
iuſſori quoque prodeſſe , pa-
ctus ſit vt à ſe peti licearan vti-
litas prioris pacti ſublata ſit fi-
deiuſſori, quſitum eſt. ſed ve-
rius eſt ſemel adquiſitam fide-
inſſori pacti exceptionem vlte-
rius ei inuito extorqueri non
poſſes.
DE TRANSA-
ctionibus.
TITVLVS XV.
Coherentiam tituli, & tranſactlonis
definitionem iam expoſui ſuperiri titu-
lo, vt ſit pactio, qua inter duos, plu-
ſſe res dubi, & incerta, necdum fiui-
DE TRANSACTIONIBVS.
Dixit de pactis in genere: nune inſpecie. ACCVRS.
mu igi.J.CJCAvsvsHaHan ſignat rationem inter
pactum & tranſactum: & differentiam aſſiguat: nam
tranſactio fit cum dubium eſt debitum: ve ecce peroà
te x-ru aurem negas te debére vnde mihi das aliquid rranſactio-
pis nomine; aliter non et tranſactum: & ſie de re dubia, &
lite incerta ſecus videtur in paco: ve ce peto à tex, qua mi-
hi debes: tu autem non negas te debere. poſtea tibi fatio pa-
ctum de non petendonuulo mixto, & ſie in duobus differt tranſ-
actio à pact vrhic VVI rAN.
d T Quitranſgit. ha ler de pacto remiſſionis dicit, & facit
differentiam l interpactum graturnm, & non gratuit
quis dieit usſ inproprieraeenn a nrans ſerurudin quoſdan,
1 quia quandoque n fi ſuper re non dubiav ſuupesaaimentia pre-
teritis: ve Cod lds aliensi & infrn oo l cum hiS eam. tem
opter fideicommiſſum futurmm? vr C.de padtj & C. e
tilſenonmuſs, n die quodlen teritais mpreuſium &in dicis
e legibus verbuim tranſatio, improprie ponitur. Vel eriam eſt ibi
e pris dubium quamum, licéé ſit dubium quin debeatur. Eſt
auren didi re pern couqa dlu ibent pre
ele pon ieet lfnnſiue fiat extra iudicium, ſiue incerta lite, id eſt
propter iten, & le tranſtiud hoe eſt per iudieidrt his & afr.
De tranſactionibus.
de condit indeb. L elganter S,ſi quã & ideo die lite preſente, vel¬...
futurar& ſie totun pro vno pouiue Vel die,quodpro a duobus, ADubute
& quod dicit dubia ſeiliet xtra iudieii& quod dicit, inera rri.
ite ſeilicet praeſente iam conteſtara & ididem recidir ſue lis i ireuu.
iuſta, ſiue iniuſta: vt Cande I4dummodô qui agit, vel defei-
ta componitur; ſiue, Romiſſis litis pra-
ſentis, aut imminamis. CvIAc.
1. VLPIANVs libre quinquagen-
LVE A V rr iuiuquis
Vi trãſigitd, quaſi
de re dubia, & li-
te incerta, neque
finitat tranſigit.
R Qui verô paciſci-
is cauſa rem cer-
am & indubitatam f liberalita-
te remittit.
Tanſactio fit per pactum ſim-
plex, & per acceptilatinem. hd.
I IDE M libre ſeptuagenſime-
quarno ad Etumm.
TNanſiettn nacrpere e quis
poteſt non ſolum ſi Aqui-
liana ſtipulatio fuerit ſubiecta,
ſed & ſi pactum conuentum
fuerit factum.
Tranſactio inter ſirptum here-
dem, & venientem abintestate, le-
gatariis non praiudicat. BART.
III. SCVOLA libro prime
Digeſtorum.
IMperutores Antoninus, &
Verus ita reſcripſerunt. Pri-
bium eſt non ladi ius crero-
etiam iam conteſtata
ego tamé gratis remir
uatis pactionibus non du-
274
dit, credat iuſtam car
ſam ſe fouerenõ alià
vejJde condit. indeb. l.
in ſumma. in principis.
ſecundum Fede. Tu die
in actore idem: ſed in
ren licet iniuſté reſi-
ſtar, teet tranſactiove
Cudl ſu pretextu. li-
cét per actioné, vel re-
plicationen doli conl
fulatur actori: ve ibide.
dicitur. Item nônne
it ſuper certo b, vej.
bTraſcio an
eodlde hit qua eſt c¬- neri pofie ſus
re certan. Gi.
iS vee,
trà? Reſpovt iblAc-
CVRSIVS.
e Neque finita ſcili-
cete, ſententia que nul-e Fiaas,
o modo poteſt atera. aurr per ſe-
tEtiam: v i¬
r d: vt l. poſt tr
C ſed & per ce
rma l& pſt ren & ſednrer e¬
addas huie annotatio- çhi¬.
ni, mon graruita, propter dubiares eſ-
id, quod dicitur C aud, ſe deſnie per
Lranſafti. T ſetenta dſſi-
’t indubitatama, pie. r
pro, id eſt. T Sed quid eEprodt
ſi erat controuerſia lite.
r Paco ga-
tuio remitne-
dicor repoſmure
tõ? Reſp. & tmne
remittere rem cernn,
id eſt, lidgiun, quod
certum eſt: & ſé et
patum..
anſactum. CCa-
SV9. hac lege di-
citur, quod duobus mo-
dis fit tranſactio: per
Aquil ſtipuſ vt ecce cõ-
uenio te ad e. tu negas
illa cdebereivnde trãſ-
egimus proyo & goe
interrogaui, quirquid
mihi debes vltra yo. promitis mihi animo nouanditu promit-
tisi & poſtea interogas me, habéſne acceprum Et reſp qubd ſie.
Alio modo ſimpliciter fit tranſactiopurà ſine Aquil ſtip. Vra.
Tanſatum accipere id eſt, concedere quaſi dieat poteſt fi-....
ri tranſactio duobus s modis: per Aquil. ſtipulationem, & ſie , rrsn ii
ea, & cum eavt accepto eo, quod nomine tranſactionis dari con-
uenit, reſiduum, quod peto, deduco in ſtipulationem Aquil &
acceped ferode qua habes nſt qui motoloblig Sadem per verſie.
vel per Aqui-
ie aen ſi pe
ltioinem, ve
fon ca
eſt autem. & proptir hune modum quaſda leges ponit in ho
tie vé jand. quiuliana ſee & ppte.
Jperatores.JC’ASV. Titius me heredem ſeripſit, & annué
multa legara reliquit, & dibertates: & marer Titij petit à me
hereditatem Titij, & dici teſtamentum non valerecmm ipſa ſit
legitima heres, tandem tranſegi cum ea & aliquid ei dedi, ve-
niunt modô legaratij legata peunt ego defendo me ab eiscum
non habeam à Titio, ſedà matre per tranſactionem: vnde nolo
ſoluere legara. nec propter tranſact. praiudieatur legataris, nec
ioemartoos, vnde eteſtinmeotnn iiloo mious vaeetE Ia
T2 ANSACTIO Retento codem caſu pone quod Titius
matri ſuz, & cuidam alij ce legauit in codicill vnde cum igno-
ranit c ſibi legara, tranſegit eum herede Titij pro o apparuie
poſtea oſtenſs codieillis, quod c erant legara prd parte
ſua. dicitur hie quod iſta mater alia go- petit: quia non prziu-
dieanit ſibi t eſt ratio, quia codicili non fuerit oſtenſi de his c.
tDE ar OR Duobus modis ponitur hie caſus, Prins Gbui-
gaui tii codicem meun, & deceſſi, inſtituiſti hereden S
ticium: & cum Mœuius poſſideret herediiaten tuam, dicens
ſe heredem: & cum ageemaduerauss uu ppigaſt tranſegimus
ſuper pign act cum ipſo Mauio cum mon redderet mihi codice,
& egoei pecunianm ſoluerem, reperitur quõd Septieius lrat he-
res rolo agere contra Septicium verin heredem,pig act hicdi-
citur, quod tranſacio, quam feci cum Mauio, non nocet mihi,
nec prodeſt Septicio ltem Septicius non porerit repeteré à Ma-
uioid, quod dedi Mauin nomine ranſactionis, Secundo modo
oni ur lil eoden caſut, quld tramſietun
eſt ſuper ſorte: ve purà tranſegi cum Mauio ſuper ſorte, ſi ego
debitor cõtra verum heredem ago pign act. & heres petat debi-
& an
t, an iſti heredi reo tranſactio noceat in petitione ſortis annun
1,