DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0279
427
na de a alio. Sed an hac actio infamet aQuidam quod ſicevt dixi-
Hsat-mus de infeL3. AGCVRSe-A..1 a n2.
a J Crimina. ſi quis accipiat ob ea inſtiruenda, vel non inſti-
tuent
bJ Ob negotium, criminale, vel forfan pecuniariumevr Lad leg.
ImLrepetunlantepe cir-
ca priné. ibi iudicimmue
capitis, pecunieve, &c.
Ryanda. ſed B.contrà b. Et
rE tenetur, not. quod hie teneur
ui pecunia quinque emodis.1-ri-
aeis vee qui
arns, peeni cundo lege lul epet ve
nia faceree hie: qua imponit pa,
TCumnitor nam enxraodiinvr ja
ui œni l g.uureper Llex tulia.
tenetur, hoe , houie. . Teriû, te
ſt vel eur crimine fal
de ealumnià netur crimine
omn vel lerée quod pnan d depor-
u repen- taionis, vel vlrimi ſup-
Ed, yv falſ, plicij courinet: ve ja
aut enertie e. eucſſe faiie;
au re le&e jeſté& Sfin 4e quar-
I Fai pona tô, tenctur de crimine
deportaio, vel cõcuſſiouisveyds con-
vitimun ſup- cuſlfin. & his quaruor
piiu, nodis tenetur, qui pe-
cuniam, vel ſimile ac-
jaodll gene-
ied in alio diffe-
tunt : quia lex Corn.
& lullrege non ditin-
unt, faciebas per ear-
Iumniam, vel non fa-
anis sreer- iicaas ſedſaris eſt qued
ad legen accepiſti. At boe cdi-
Con de ais. cto, & crimine contuſ-
ieg Iuian ſonis iea demum tene-
earondhai en Filaſi iea acepiſti quod
elx ds pe¬ negoriunm calumuiose
a udicu, qui inſtituas, vel non inſti-
al iuditani. tuas. 5.Quintd, tene-
uins iner tur lege l Remmia ſed
pin hiu e ae h alian cauſan
punit, ſeilicer, quod cri-
men inchoatû uon pro-
t Poua legis ſequitur, & punirurs ad
lemmie, te- ſimilitudinem ſuppli-
in vel ereri cij, vel extraordinarit.
i ’ja Tup.,
& Cde accu ſiſin prin.
T Sed an vna via per
aliam tollatur?RReſpon.
teaumniate hoc adictum h per aliã
re pena var nonve Cquando ci-at.
tint legbron oi pra Lje Aepetunda-
v lis tolat rum verô, & de falſis
inuieem tolluntur: vt
Jde aceuſ. Lſenatu. lex
Remmia per aliam non
tollitur
t Huins edicti
de calumnia-
mendanda-
toribus, & es-
oc edicto. 2. Se-
Hic exponit verbum, negotium.
Et breiter hoc dicit: Negotium in-
teligitur ſiue in cauſa ciuili, ſiue in
criminali, ſiue priuata, ſiue publica.
BART.
1. Hoc autem iudicium
non ſolûm in pecuniariis cau-
ſis, ſed ad publica crimina a per-
tinere Pomponius ſcribit: ma-
xime cum & lege repetundarum
teneatur, qui ob negorium fa-
ciendum, aut non faciendum
per calumniam, pecuniam ac-
cepit. 2. J Qui autem accepir
pecuniam, ſine ante iudicium,
ſiue poſt iudicinm acceptum,
tenerurf.
Qui corrmmpit iudicem, vel ad-
uerſarum, litem perdere debeteſecus
ſi bona fide tranſigit. BART.
3. Sed & conſtitutio impe-
ratoris noſtrid *, que ſeripta
eſt ad Caſſium Sabinum, prohi-
buit iudici, vel aduerſario e in
publicis, vel priuatis, vel fiſcali-
bus cauſis pecuniam dare f: &
ex hac cauſa litem perite iuſ-
ſit. Nam tractari poteſt, ſi ad-
uerſarius non per calumniam
tranſigendi animo accepit, an
conſtitutio ceſſer: & puto ceſ-
ſare: ſicuti hoc quoque iudi-
cium neque enim tranſactioni-
bus eſt interdictum: ſed ſordidis
concuſſionibus.
Pecuniam aecipere dicitur, quo-
cunque modo burſale commodum
conſequatur. BART.
4. J Pecuniam autem acce-
piſſe dicemus, etiam ſi aliquid
pro pecunia! acceptum.
rquia ex alio facto datur: ve jde aceuſil ibeorum,S ſed
; & ſi aliud. Item hor edictum i pœnam venire facit ad burſam
pona ex actorisalia ad fiſci. AGCVRS.
edio de ca-
iumniatoribus
tori applica-
Ere er idety
c J Tenur. facit de pact A iuriſgeutium ſed ſi fraudandi&
jde pecud ſumma. penult.
d5 Noſtri ſeilicet Antoninitqu eſt C de pona iudie. qui male
pn, iſeo. iudie L--IE AI..
e Aduerſari. non principali:ſed eius procuratori, vel aduo-
Aduerſarij cato, qui & adnerſarij l diei poſſunt: & tenentur domino cauſa
û posit ad- hoc edio, cuius ſunt procuratores: quia pecuniam acceperunt,
noatt, & pro- vr eis facerent negotium per calumniam, id eſt vt parerentur ſe
ntorePar lei, Et hie, qui dedit pumiturvr ſubicit.
IDDii pohi- f J Dare, & per conſequens leis acipere. AcvV2.& .
Mmm, ip g Litem parue. niſi ille, qui dedit, confeſus fuit tunc enim in
prohbe. euentum litis meretur veniam:vt in auth. ut liti iu S iycolix. &
continua ſequentia his Nam &e. qſine dubio lis perit, vbi per
calumniam facta eſt contentio litis, id eſt receſſuam eſt à lite per
corruptelamvr S-proxS Nam & ſi non per calumuiam ſit facta,
adhhue dubium eſt & hoc eſt, Nam, &c & die caſum ſie:Dominus
litem calumniosé inſtituit: & poſtea procuratorem ordinauit,
Praeor qui procurator n tranſegit habens liberam adminiſtrationem;
Lbes ſpecinle ye se proc. lprocurator, eui generaliter vel ſpeciale mandatum:
naurnn, vel ve s depait lareſerpams faliads enin on poſſer tranſigere va-
i er adnit let quiden hre tanſactio poris nſpecta boma fdde proeuraro-
ere poeſt. ris quan mala dominitvt jde contrahherpre lin huiuſmodi& de
tgére poreſt. l cam mantipium- & fe aduerſarius exponetur, ves.
ſeilicet procurator aduerſarij. J Sed quid ſi ipſe dominus litis
tranſegerinDie quod valet ſemper tranſatio, niſi in caſu, quan-
Digeſtorum Liber tertius. Tit vj. 428
do ſeilicer actor calumiose agit: quo caſu non valer. & po-
teſt diei hoc edictum habere tune locum: vr jde conditt indeb.
lin ſumma jj eccss ſ uulla dicatur: ideo quia de tali crimine
non licet tranſigitraben. & commit ſtipul l ſi quidem.
in tumc eninon cadit in hoc edictum. T’Et vt plené ſcias
quande locum habeat
hoc edictum, vt pereat
lis: diſtingue, an dedi
procuratori, vel tutori,
vel aduocato aduerſa-
rij: an ipſi aduerſario.
1. Primo b caſu litem
perdo: vt hie, & Jae-
iur fiſan fiſci & leius,
qui jreſp. (Idem ſi de-
di iudici, vr pro me iu-
dicer. Ide dico & ſi
ſimpliciter dedi vt pro-
nuncier: licét M. con-
tradixerit: vt j.de con-
dict. ob tup. auſiS.
i) Sed & actio de dolo
ad damna, & ad expen-
ſas cõtra me datur do-
mino, ſi procurator nõ
eſt ſoiuenddet nmn a de
dolo. l. & eleganter Spe.
(in duobus tamen caſi-
bus litem non perdo.
Primus, ſi ſponte fui
confeſſus: vr C. de pœ-
na iud-in authent noue.
alius quando domini
volutate tranſegiſſem.)
2. In ſecundo d’caſu
quando ipſi aduerſario,
ſemper valet trãſactio:
veper tot-titul de tranſ-
act. in Cod. &ffniſi in
caſu ve infrà de cndit.
indob. LLin ſumma. in pr.
& hoc ſi cauſa erat pe-
cuniariaſi verô cimi-
nalis, & porerat tranſi-
gi: vte quia ingerit
poenam ſanguinis, valet
tranſactio quantum ad
accuſatum: vej.de bon.
corum-llj. ſed accuſator
incidit in Turpil. & ma-
ximé ſi innocens erat
accuſatus, nec proba-
tum eſt crimen in eo-
ſi verd nocens, non te-
netur hoc edicto: quia
peceata nocentium, &c.
vt infrà de imiur. Leum,
qui in principi, incidit
tamen in Turpill. vt
Codice de adult. I ſerui.
Irem non incidit in Turpil. ſi innocens erart ſi tamen crimen
fuit probatnm: vt infrà ad Turpil. Ij. S.ncidit. Si f verd tran-
ſigi non porerat, vr quia crimen erat capitale: nec ingerit ſei-
licet fanguinis ponam: v Cud e ranſat. laranfigere accuſa-
tus haberur pro confeſſo: vt mrà de prauarie. fin. & ceſſat hoc
edictum.
h S Aduerſarius, & id eſt procurator aduerſarij.
i q Pro peeunia. largé enim dicitur pecuniavt j de verb ſign.
laiy, & C de conſtit pecu j-fin. ACCVRS.
L( Vin etiam I Liberatus ſit. vt jde reg-iur ſ quis u¬
Igatione, & dic per acceptilatione: vr diferat à ſe-
quenti leg, hoe edto. AcCCRS.
l’ſ Vienda data, nam interuſuriunm remiſiſſe videtur. TEt ſie
11. PAVLVS libro decimo
ad Edictum.
Vinetiam ſi quis obliga-
tione liberatus ſit l, po-
teſt videri cepiſſe. Idémque ſi
gratuita pecunia vtenda data!
ſir: aur minoris locata, vendi-
tave res ſit. Nec refert, ipſe pe-
cuniam acceperit; an alij dari
iuſſerit, vél acceptum ſuo no-
mine ratum habuerit.
I11 VLPIANVS libre docime
ad Edictum.
EE generaliter iden ert ſi
tquid omnino compendij
ſenſit propter hoc, ſiue ab ad-
uerſario, ſine ab alio quocun-
que.
Punitur affectus, licit non ſe-
quaur effectus: quando lex ſolum
affectum ſine effectu conſiderat.
BART.
1. Si igitur T accepit, vt
negorium faceret: ſiue fecit ,
ſiue non fecit n: & qui accepit,
ne faceret: & ſi fecit, teneture.
2. Hoc edicto tenerur etiam
is, qui depectus P eſt. Depe-
ctus autem dicitur turpiter pa-
ctus,
Si turpitudo verſatur etiam ex
parte dantis:ei non competit repeti-
tio: ſed ſolum ei, in cuius praiudi-
cium datum eſt. BART.
3. J Illud erit notãdum, quod
qui dedit pecuniam, vt nego-
tium quis pareretur, non habe-
bit ipſe reperitionem, turpiter
enim fecit s, ſed ei dabitur pe-
ſeuus legS fin.
mTgeneraliter.JSiue fecit. ſcilicet calumniosé.
n Sue non facit
ſequatur effectus:vt s de poſtu.
non & S quod quiſque iurli
qui not, infam.l qui au tem.
O T Tenetur. & ſie not. quod qui accepit, ſemper tenetur ſiue
per condiet o turpen canfan ac cp
princip. Sed arg.contrà s. de his,
ACCVRSIVS.
p M Depectus. Sed qualiter hie in quadruplum teneturR eſpon.
bene:vt j udd ſi qui abaliunfin ,eſp nan recepiſſe videtur:
rt nſi d pitpain ſaſdarilſil la ſre.
qJTurpiter enim fecit, & iea in pari cauſa poüior eſt, &c.vt j.
tin
eſt argume contra i magiſtros. ad quod facit infrà de leg j. l. ſi
Et ſie punitur propoſitum l, licét non
ttenm ſenatuſconſultoin gl ſiue
.. e en cautam, liue ob cauſam, ſiue per hot
edictum: ſed non ſemper agit, qui dedit: vt infrà aad lSSfin.
na de a alio. Sed an hac actio infamet aQuidam quod ſicevt dixi-
Hsat-mus de infeL3. AGCVRSe-A..1 a n2.
a J Crimina. ſi quis accipiat ob ea inſtiruenda, vel non inſti-
tuent
bJ Ob negotium, criminale, vel forfan pecuniariumevr Lad leg.
ImLrepetunlantepe cir-
ca priné. ibi iudicimmue
capitis, pecunieve, &c.
Ryanda. ſed B.contrà b. Et
rE tenetur, not. quod hie teneur
ui pecunia quinque emodis.1-ri-
aeis vee qui
arns, peeni cundo lege lul epet ve
nia faceree hie: qua imponit pa,
TCumnitor nam enxraodiinvr ja
ui œni l g.uureper Llex tulia.
tenetur, hoe , houie. . Teriû, te
ſt vel eur crimine fal
de ealumnià netur crimine
omn vel lerée quod pnan d depor-
u repen- taionis, vel vlrimi ſup-
Ed, yv falſ, plicij courinet: ve ja
aut enertie e. eucſſe faiie;
au re le&e jeſté& Sfin 4e quar-
I Fai pona tô, tenctur de crimine
deportaio, vel cõcuſſiouisveyds con-
vitimun ſup- cuſlfin. & his quaruor
piiu, nodis tenetur, qui pe-
cuniam, vel ſimile ac-
jaodll gene-
ied in alio diffe-
tunt : quia lex Corn.
& lullrege non ditin-
unt, faciebas per ear-
Iumniam, vel non fa-
anis sreer- iicaas ſedſaris eſt qued
ad legen accepiſti. At boe cdi-
Con de ais. cto, & crimine contuſ-
ieg Iuian ſonis iea demum tene-
earondhai en Filaſi iea acepiſti quod
elx ds pe¬ negoriunm calumuiose
a udicu, qui inſtituas, vel non inſti-
al iuditani. tuas. 5.Quintd, tene-
uins iner tur lege l Remmia ſed
pin hiu e ae h alian cauſan
punit, ſeilicer, quod cri-
men inchoatû uon pro-
t Poua legis ſequitur, & punirurs ad
lemmie, te- ſimilitudinem ſuppli-
in vel ereri cij, vel extraordinarit.
i ’ja Tup.,
& Cde accu ſiſin prin.
T Sed an vna via per
aliam tollatur?RReſpon.
teaumniate hoc adictum h per aliã
re pena var nonve Cquando ci-at.
tint legbron oi pra Lje Aepetunda-
v lis tolat rum verô, & de falſis
inuieem tolluntur: vt
Jde aceuſ. Lſenatu. lex
Remmia per aliam non
tollitur
t Huins edicti
de calumnia-
mendanda-
toribus, & es-
oc edicto. 2. Se-
Hic exponit verbum, negotium.
Et breiter hoc dicit: Negotium in-
teligitur ſiue in cauſa ciuili, ſiue in
criminali, ſiue priuata, ſiue publica.
BART.
1. Hoc autem iudicium
non ſolûm in pecuniariis cau-
ſis, ſed ad publica crimina a per-
tinere Pomponius ſcribit: ma-
xime cum & lege repetundarum
teneatur, qui ob negorium fa-
ciendum, aut non faciendum
per calumniam, pecuniam ac-
cepit. 2. J Qui autem accepir
pecuniam, ſine ante iudicium,
ſiue poſt iudicinm acceptum,
tenerurf.
Qui corrmmpit iudicem, vel ad-
uerſarum, litem perdere debeteſecus
ſi bona fide tranſigit. BART.
3. Sed & conſtitutio impe-
ratoris noſtrid *, que ſeripta
eſt ad Caſſium Sabinum, prohi-
buit iudici, vel aduerſario e in
publicis, vel priuatis, vel fiſcali-
bus cauſis pecuniam dare f: &
ex hac cauſa litem perite iuſ-
ſit. Nam tractari poteſt, ſi ad-
uerſarius non per calumniam
tranſigendi animo accepit, an
conſtitutio ceſſer: & puto ceſ-
ſare: ſicuti hoc quoque iudi-
cium neque enim tranſactioni-
bus eſt interdictum: ſed ſordidis
concuſſionibus.
Pecuniam aecipere dicitur, quo-
cunque modo burſale commodum
conſequatur. BART.
4. J Pecuniam autem acce-
piſſe dicemus, etiam ſi aliquid
pro pecunia! acceptum.
rquia ex alio facto datur: ve jde aceuſil ibeorum,S ſed
; & ſi aliud. Item hor edictum i pœnam venire facit ad burſam
pona ex actorisalia ad fiſci. AGCVRS.
edio de ca-
iumniatoribus
tori applica-
Ere er idety
c J Tenur. facit de pact A iuriſgeutium ſed ſi fraudandi&
jde pecud ſumma. penult.
d5 Noſtri ſeilicet Antoninitqu eſt C de pona iudie. qui male
pn, iſeo. iudie L--IE AI..
e Aduerſari. non principali:ſed eius procuratori, vel aduo-
Aduerſarij cato, qui & adnerſarij l diei poſſunt: & tenentur domino cauſa
û posit ad- hoc edio, cuius ſunt procuratores: quia pecuniam acceperunt,
noatt, & pro- vr eis facerent negotium per calumniam, id eſt vt parerentur ſe
ntorePar lei, Et hie, qui dedit pumiturvr ſubicit.
IDDii pohi- f J Dare, & per conſequens leis acipere. AcvV2.& .
Mmm, ip g Litem parue. niſi ille, qui dedit, confeſus fuit tunc enim in
prohbe. euentum litis meretur veniam:vt in auth. ut liti iu S iycolix. &
continua ſequentia his Nam &e. qſine dubio lis perit, vbi per
calumniam facta eſt contentio litis, id eſt receſſuam eſt à lite per
corruptelamvr S-proxS Nam & ſi non per calumuiam ſit facta,
adhhue dubium eſt & hoc eſt, Nam, &c & die caſum ſie:Dominus
litem calumniosé inſtituit: & poſtea procuratorem ordinauit,
Praeor qui procurator n tranſegit habens liberam adminiſtrationem;
Lbes ſpecinle ye se proc. lprocurator, eui generaliter vel ſpeciale mandatum:
naurnn, vel ve s depait lareſerpams faliads enin on poſſer tranſigere va-
i er adnit let quiden hre tanſactio poris nſpecta boma fdde proeuraro-
ere poeſt. ris quan mala dominitvt jde contrahherpre lin huiuſmodi& de
tgére poreſt. l cam mantipium- & fe aduerſarius exponetur, ves.
ſeilicet procurator aduerſarij. J Sed quid ſi ipſe dominus litis
tranſegerinDie quod valet ſemper tranſatio, niſi in caſu, quan-
Digeſtorum Liber tertius. Tit vj. 428
do ſeilicer actor calumiose agit: quo caſu non valer. & po-
teſt diei hoc edictum habere tune locum: vr jde conditt indeb.
lin ſumma jj eccss ſ uulla dicatur: ideo quia de tali crimine
non licet tranſigitraben. & commit ſtipul l ſi quidem.
in tumc eninon cadit in hoc edictum. T’Et vt plené ſcias
quande locum habeat
hoc edictum, vt pereat
lis: diſtingue, an dedi
procuratori, vel tutori,
vel aduocato aduerſa-
rij: an ipſi aduerſario.
1. Primo b caſu litem
perdo: vt hie, & Jae-
iur fiſan fiſci & leius,
qui jreſp. (Idem ſi de-
di iudici, vr pro me iu-
dicer. Ide dico & ſi
ſimpliciter dedi vt pro-
nuncier: licét M. con-
tradixerit: vt j.de con-
dict. ob tup. auſiS.
i) Sed & actio de dolo
ad damna, & ad expen-
ſas cõtra me datur do-
mino, ſi procurator nõ
eſt ſoiuenddet nmn a de
dolo. l. & eleganter Spe.
(in duobus tamen caſi-
bus litem non perdo.
Primus, ſi ſponte fui
confeſſus: vr C. de pœ-
na iud-in authent noue.
alius quando domini
volutate tranſegiſſem.)
2. In ſecundo d’caſu
quando ipſi aduerſario,
ſemper valet trãſactio:
veper tot-titul de tranſ-
act. in Cod. &ffniſi in
caſu ve infrà de cndit.
indob. LLin ſumma. in pr.
& hoc ſi cauſa erat pe-
cuniariaſi verô cimi-
nalis, & porerat tranſi-
gi: vte quia ingerit
poenam ſanguinis, valet
tranſactio quantum ad
accuſatum: vej.de bon.
corum-llj. ſed accuſator
incidit in Turpil. & ma-
ximé ſi innocens erat
accuſatus, nec proba-
tum eſt crimen in eo-
ſi verd nocens, non te-
netur hoc edicto: quia
peceata nocentium, &c.
vt infrà de imiur. Leum,
qui in principi, incidit
tamen in Turpill. vt
Codice de adult. I ſerui.
Irem non incidit in Turpil. ſi innocens erart ſi tamen crimen
fuit probatnm: vt infrà ad Turpil. Ij. S.ncidit. Si f verd tran-
ſigi non porerat, vr quia crimen erat capitale: nec ingerit ſei-
licet fanguinis ponam: v Cud e ranſat. laranfigere accuſa-
tus haberur pro confeſſo: vt mrà de prauarie. fin. & ceſſat hoc
edictum.
h S Aduerſarius, & id eſt procurator aduerſarij.
i q Pro peeunia. largé enim dicitur pecuniavt j de verb ſign.
laiy, & C de conſtit pecu j-fin. ACCVRS.
L( Vin etiam I Liberatus ſit. vt jde reg-iur ſ quis u¬
Igatione, & dic per acceptilatione: vr diferat à ſe-
quenti leg, hoe edto. AcCCRS.
l’ſ Vienda data, nam interuſuriunm remiſiſſe videtur. TEt ſie
11. PAVLVS libro decimo
ad Edictum.
Vinetiam ſi quis obliga-
tione liberatus ſit l, po-
teſt videri cepiſſe. Idémque ſi
gratuita pecunia vtenda data!
ſir: aur minoris locata, vendi-
tave res ſit. Nec refert, ipſe pe-
cuniam acceperit; an alij dari
iuſſerit, vél acceptum ſuo no-
mine ratum habuerit.
I11 VLPIANVS libre docime
ad Edictum.
EE generaliter iden ert ſi
tquid omnino compendij
ſenſit propter hoc, ſiue ab ad-
uerſario, ſine ab alio quocun-
que.
Punitur affectus, licit non ſe-
quaur effectus: quando lex ſolum
affectum ſine effectu conſiderat.
BART.
1. Si igitur T accepit, vt
negorium faceret: ſiue fecit ,
ſiue non fecit n: & qui accepit,
ne faceret: & ſi fecit, teneture.
2. Hoc edicto tenerur etiam
is, qui depectus P eſt. Depe-
ctus autem dicitur turpiter pa-
ctus,
Si turpitudo verſatur etiam ex
parte dantis:ei non competit repeti-
tio: ſed ſolum ei, in cuius praiudi-
cium datum eſt. BART.
3. J Illud erit notãdum, quod
qui dedit pecuniam, vt nego-
tium quis pareretur, non habe-
bit ipſe reperitionem, turpiter
enim fecit s, ſed ei dabitur pe-
ſeuus legS fin.
mTgeneraliter.JSiue fecit. ſcilicet calumniosé.
n Sue non facit
ſequatur effectus:vt s de poſtu.
non & S quod quiſque iurli
qui not, infam.l qui au tem.
O T Tenetur. & ſie not. quod qui accepit, ſemper tenetur ſiue
per condiet o turpen canfan ac cp
princip. Sed arg.contrà s. de his,
ACCVRSIVS.
p M Depectus. Sed qualiter hie in quadruplum teneturR eſpon.
bene:vt j udd ſi qui abaliunfin ,eſp nan recepiſſe videtur:
rt nſi d pitpain ſaſdarilſil la ſre.
qJTurpiter enim fecit, & iea in pari cauſa poüior eſt, &c.vt j.
tin
eſt argume contra i magiſtros. ad quod facit infrà de leg j. l. ſi
Et ſie punitur propoſitum l, licét non
ttenm ſenatuſconſultoin gl ſiue
.. e en cautam, liue ob cauſam, ſiue per hot
edictum: ſed non ſemper agit, qui dedit: vt infrà aad lSSfin.