DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0351
571 Digeſtorum Liber quartus. Tit vj. 572
priuatur. vnde vni priuato plus, quam alij ſuſpectus haberi non
a qAbrit. ſubaudi eſt abſens reipub- cauſa.
a Vniiibb Vrbanicianis. qui?
Eites qui. cepto principis.
cuſtodiunt ciuitatem Romanam præ-
s Milites rei-e Militibus. Ergo omnis b, qui eſt extra vmem, ſi alicuius
Siie auſa
prnite e u.
tu a ar nii ſit miles; ve proba-
tr -eo.L& qui data. in
f& lvt ſunt.& lmili-
tes labeſſi. j a.
sſed ſi atra.
vhmi, d’J Malos pomines qua
a. et ura prafect vrbve
Sde offie prafet. vbi,
Suies.
e Conſulari. aliàs
conſulis.
f J In acis caciderat.
ſubaudi, reſtitui placer.
gJ Romam profectus.
non tamen compleuir
adhue iter.
Sed & ſi extra pa-
tmiam ſuamm à principe
erg, vel ad principem
miſſus.
i Per vrbem Romam:
e Roma- que feſt communis pa-
uis et pars triaa ideo quaſi ſir do-
mi, non videbatur ab-
eſſe reipoblice cauſa.
E Aut domoid eſtà
domo.
I Profetus eſt. in ei-
uitate tamen ſua eſt ad-
hucevt differar à ſeque.
t & die profectus eſt
ad principem vel ad pa-
a eipmuez pan. alias d ſi de ciui-
nſa abeſſe tate ad ciuitem, no
dicitur abeſſe reipubli-
ce cauſa, licét habeat
idem priuilegium reſti-
tutionis: vr Iſid
bſperetoremS, f
m Degiteundo. Vel
die, degit ſtando alicu-
bi in itmere pro alique
negotioprincipis.
n Agere & ſie etiam
anrequam vadat, dicitur
sn leyuione abeſte citeſe prpararer.
reenapinee vr de ler lagueaſeur
Ei quiad et eeauerddus.
uod temps IeE o lad hoiousS.
pon mreimnis ſed qud fimpliedter.
mii mil oS Similitudinem. ae
rio iudis ſi ian eſſet Roue, ve
pro qualitate apud principem.
t ni d r irtſeiler miles
Pmomaot f j In catra id eſtin
Leanr udie, exercimrnde dicitur
Ctur, t. cſi in Exodo, Caſtrametati
33 ſunt filij Iſraël ixta
icantur.
fnlt pro
rul atque.
c. & Sa, litt
biSf& lſe- & je..
non voé. AcevS.
Iqui. CASve.
Nullus in ſua pa-
diguitatis gratia eſt, cauſareipubl abeſt, ſed ſi iu vre eſt, non,
Egypti reipublicæ cauſa abeſt:
quive aliam ob cauſam reipu-
blicx gratiaextra vrbé aberit?.
4.JSed & in vrbanicianisbTmi-
litibnuse idem diuus Piuus con-
ſtituit. 5. J Quaſirum eſt de eo,
qui ad compeſcẽdos malos ho-
minesd miſſus eſt, an reipublicz
cauſa abeſſet. Et placuit reipu-
blice cauſa eumabeſſe. 6S Item
paganum qui in expeditionem
conſularis eiuſſu tranſierat, ibi-
que in acie ceciderat f. heredi
enim eius ſuccurrendum eſt.
7. 5Qui reipublic cauſa Ro-
mam profectus s eſt, abeſſe rei-
publice cauſa videtur. Sed & ſi
extra patriam ſuam l reipubli-
cæ cauſa profectus ſit: etiam ſi
per vrbem’ei iter competit, rei-
publice cauſa abeſt. 8 SSimi-
liter qui in prouincia eſt,vt pri-
mûm aut domo l ſua profectus
eſt l, aut cûm in eadem prouin-
cia degit reipublicæ admini-
ſtrandæ cauſa: ſimul t ageren
rempublicam cœpit, ad ſimili-
tudinem abſentis habetur.
9. JEt dum eat? in caſtra, &
redeat, reipublicæ cauſa abeſt.
quod & eudum ſit in caſtra mi-
litaturo, & redeundum. Viuia-
nus ſeribit Proculum reſpondiſ-
ſe, militem, qui commeatu ab-
ſit, dum domum vadit, aut re-
dit, reipublicae cauſa abeſſer:
dum domi ſi, non abeſſe.
2XXVI. VLPIANVE libre ſexte
ad egem luam & Papiam.
Eipublice cauſa abeſſe eos
Rolns inrelſegimus, quine
ſui commodi cauſa, ſed coacti
abſunt.
XXRVIE. PAVLUS libro tertio ad
legom Iuliam, & Papiam.
Hl qui in prouincia ſua vl-
tra tépusa à conſtitutior
bnstconceſſum aſſident, publica
cauſa abeſſe non intellegûture.
Qui acipit, vel gerit officium
contra ius officialium, priuilegie non
gaudebit. BART.
RxVIIL. VLPIANVS libra ſene
ad legem Iulla, & Papiam.
tia aſſidere debet, oiſi quatuor menſibus: & tunc cum pemiſſio-
ne principis. Siergo quis aſſideat vltra quatuor menſes, pon ab-
aſt cauſa reipub. niſi princeps permittat; quia tune abeſt: ve in
priucipdſeq. qu continuatur cum iſta.
a Vlra tempus. id eſt, quamor menſes.C.de aſſeſſor. Vide
cap. ree praſeripe. CV rAC.
t Coniui ſeilicet quatuor menſiume aſſeſſllin
onſilaris. & hoc ex conceſione principisnon aliere j. lprox.
5 Clſuu, ¬
Aante hié, v& cetet non f obſtante hac
iutl
Vittà ergo nullo modo etiam principe permitté.
iſi forte di-
quis. in prine.
legervt arg j de legiu,
qun in gl accpiatais iemnotar. Falont tamen pradicta in aſſeſ-
t bibepe ſore procuratoris Caſaris: tum quis iuder eſt inrer fiſeum, &
ve S de aſſſiiſin. T Sed quare
uincia aſidere? Reſpon. propter
S ouinprouineia ſua pri-
lceps adſidere ſpeciali bene-
ficio permiſerit, puto eum tei-
publice cauſa abeſſe. Quod ſi
non ex permiſſu t hocfecerit:
conſequenter dicemus, cum cri-
men admiſite, non habere eum
priuilegia eorum, qui reipubli-
ce cauſa abſunt.
Durante offuio dicitur quis abeſ-
ſe cauſa reipublicæ, etiam co finite,
quoad redire poterit ſecundum qua-
litatem perſona. BART.
1.Tamdiu reipublicæ cauſa
abeſſe quis videbitur, quandiu
officio aliquo praeſt. quod ſi fi-
nitum fuerit officium, iam deſi-
nit abeſſebreipublic cauſa Sed
ad reuertẽdum illi tempora cõ-
putabimus ſtatim, arque deſiit
reipublicæscauſa abeſſe, ea, qui-
bus reuerti in vrbem potuit. &
erit moderatumd, tempora ei
dare, quæ lex renertentibus
praſtitite. Quare ſi quô deflexe-
rit ſuæ rei cauſa, non dubitamus
id tempus ei non proficere, ha-
bitãque dinumeratione tempo-
ris, quo reuerti potuit, ſtatim eù
dicemus defiiſſe reipublica cau.
ſa abeſſe. Plané ſi infirmitate im-
peditus continuare iter non po-
tuit, habebitur ratio humanita-
tis f: ſicuri haberi ſolet & hye-
mis, & nauigationis, & cætero-
rum, quæ caſu contingunt6.
principaliter. Primtquando abſens,
qui dimiſit procuratorem, & habuit
ſententiam contrariam, petit ſe re-
ſtitui contra preſentem, & istud
proſequitur gloſſvſque ibi; vel non
auditur, &c. ibi gl ponit ſecundam
lect ſoiicet, quando praſens petit ſe
restitui contra abſentem. Et ſecun-
dum veram lect hoc modo pone ca-
ſum: Abſens cauſa reip legitimé de-
fenſus non restituitur. h.d. Secun-
dim alteram lect. hocintendit: Si
abſens procuratorẽ dimiſit, praſens
contra eum non restituitur: quia
habuit quem conueniat. BART.
XXXIX. PAVLVS libre prime
Sententiarum.
SIVS.
VIVIAN.
debet: tum quia ſalarium habet de propria burſa procuratoris:
Ipohibetur quis in ſuapto-
apieionn
agerer. Iuem quia non timeretur, eùm nemo b prophera ſit re-
Ita lex legitur duobus modis
orut vt ſuprà ſi quis caut. I.j. & infià de verborum fignifie,
lij
f amanitats. ſiue habeas huanitatis
de appnon tantim. ſine humilitatis: & hac bona eſtAc ev ¬
S, qui JCASVS. Hic dicit, quod praſens cotra abſentem,
qui procuratorem reliquit, non reſtituitur: quia habuit iſte
preſens que conueniret: ſeilicet procuntorem. Vel die hune
caſum: quod abſens non reſtituitur contra preſeniem; quando
ille abſens procurarorem reliquit, cûm procurator eum defendit.
letgae leerv l lei unul ui mret
A Aſſeſor i
ſu. prouneis
quis ede non
poteſt,& cu.
Prophetr
pn habi-
in ſua parris
ai aaii.
Luc.4
, ne quid gatiosé
ceptus ſine honore, niſi
in parria ſua.
u Non inteiguntur.
imô puniuntur : ved. l.
in confiliarris.C le aſſeſ-
ACCVRS.
x5 CIcui J Permi-
ſerit. quatuor
menſſibus, vel minûs: vr
dixi .lproAlij dicunt,
quod de iure communi
poreſt per quatuor me-
ſesevltrà autem ex per-
miſſu principis. quod
non placet.
y Abeſſe ſecus in ma-
giſtratevt S llvt ſumt.
JSed quare ſecus? Re-
ſpon. quia iſti habent
ex principis benefie
principaliter, quod poſ-
ſint aſſidere. quod de-
bet eſſe ab omni demi-
nutione extraneum: vt
i authen conſtit, qua de
din S-iud col vi.
z q’Ex permiſſu prin-
cipis, vel prafect. pra-
tovt C.e aſſeſſin con-
iuirss a¬
a Cmmcrimen admi-
ſit. Lſacrilegij: vt Cde
erimſa. t Et noramium&
hie; quid non deéber aen aoes qui-
uis pœnam, & prmiû coueon.
quis peman epamis couſequi ie-
veS de nee- ceſti. lſiue ni i qua
hereditaria &j de lu’ t ns à
terdit & relggrela¬ rdains.
torum j de iudie.
lm aas. Sj Sed atg.
contra J. de ſuſpet. tut.
ldecretn, & de excuſtu.
Iſed & milites. S ſeribit
autem verſ j in gl vrbi-
eis. & de bis quib vt in-
alb ibi vide.
b’’Deſinit abeſſeiee&
j. de ludie Ly. Span ſi
pefia.
e Statim, atque defiit
ripub. i. dez quo com-
meatm accepir, modi- tz au
euenplon qu a deiiue u¬
ſe poſſir praparare ad tinatque ne-
re maiun an gai duiue
i inteuedtu, &e ve T quin, noie
de ſolu lratumEt quod ame tempore
deident leſeld eet upe dire
leſit habere ſpem plus & reditn da-
maere deſtera oreie
donee domi eritert hle naatde nan¬¬
ſubicit & ſiuprà eudem. res Alphuabee.
Iamiles. & lqui mittun-
turSfi.
in verbe, vale-
tude
d’ Moderatum id eſt
d Abeſe qu-
do.
bonum.
Que lox. Vide cap.
Ld prſmirre uee
e Prartitit. ſeiticer
viginti millium diur-
e Infirmus
enim legatus
ſeruire vide-
tureproinde &
ſalarium eius
teporis ei de-
beur adds lar
heres, Srichu.
iimii,
I. e uu li-
r lde a¬
rh. de ioo.
d vſifud.
, bona eſt & facitj.
a Abfinn
priuatur. vnde vni priuato plus, quam alij ſuſpectus haberi non
a qAbrit. ſubaudi eſt abſens reipub- cauſa.
a Vniiibb Vrbanicianis. qui?
Eites qui. cepto principis.
cuſtodiunt ciuitatem Romanam præ-
s Milites rei-e Militibus. Ergo omnis b, qui eſt extra vmem, ſi alicuius
Siie auſa
prnite e u.
tu a ar nii ſit miles; ve proba-
tr -eo.L& qui data. in
f& lvt ſunt.& lmili-
tes labeſſi. j a.
sſed ſi atra.
vhmi, d’J Malos pomines qua
a. et ura prafect vrbve
Sde offie prafet. vbi,
Suies.
e Conſulari. aliàs
conſulis.
f J In acis caciderat.
ſubaudi, reſtitui placer.
gJ Romam profectus.
non tamen compleuir
adhue iter.
Sed & ſi extra pa-
tmiam ſuamm à principe
erg, vel ad principem
miſſus.
i Per vrbem Romam:
e Roma- que feſt communis pa-
uis et pars triaa ideo quaſi ſir do-
mi, non videbatur ab-
eſſe reipoblice cauſa.
E Aut domoid eſtà
domo.
I Profetus eſt. in ei-
uitate tamen ſua eſt ad-
hucevt differar à ſeque.
t & die profectus eſt
ad principem vel ad pa-
a eipmuez pan. alias d ſi de ciui-
nſa abeſſe tate ad ciuitem, no
dicitur abeſſe reipubli-
ce cauſa, licét habeat
idem priuilegium reſti-
tutionis: vr Iſid
bſperetoremS, f
m Degiteundo. Vel
die, degit ſtando alicu-
bi in itmere pro alique
negotioprincipis.
n Agere & ſie etiam
anrequam vadat, dicitur
sn leyuione abeſte citeſe prpararer.
reenapinee vr de ler lagueaſeur
Ei quiad et eeauerddus.
uod temps IeE o lad hoiousS.
pon mreimnis ſed qud fimpliedter.
mii mil oS Similitudinem. ae
rio iudis ſi ian eſſet Roue, ve
pro qualitate apud principem.
t ni d r irtſeiler miles
Pmomaot f j In catra id eſtin
Leanr udie, exercimrnde dicitur
Ctur, t. cſi in Exodo, Caſtrametati
33 ſunt filij Iſraël ixta
icantur.
fnlt pro
rul atque.
c. & Sa, litt
biSf& lſe- & je..
non voé. AcevS.
Iqui. CASve.
Nullus in ſua pa-
diguitatis gratia eſt, cauſareipubl abeſt, ſed ſi iu vre eſt, non,
Egypti reipublicæ cauſa abeſt:
quive aliam ob cauſam reipu-
blicx gratiaextra vrbé aberit?.
4.JSed & in vrbanicianisbTmi-
litibnuse idem diuus Piuus con-
ſtituit. 5. J Quaſirum eſt de eo,
qui ad compeſcẽdos malos ho-
minesd miſſus eſt, an reipublicz
cauſa abeſſet. Et placuit reipu-
blice cauſa eumabeſſe. 6S Item
paganum qui in expeditionem
conſularis eiuſſu tranſierat, ibi-
que in acie ceciderat f. heredi
enim eius ſuccurrendum eſt.
7. 5Qui reipublic cauſa Ro-
mam profectus s eſt, abeſſe rei-
publice cauſa videtur. Sed & ſi
extra patriam ſuam l reipubli-
cæ cauſa profectus ſit: etiam ſi
per vrbem’ei iter competit, rei-
publice cauſa abeſt. 8 SSimi-
liter qui in prouincia eſt,vt pri-
mûm aut domo l ſua profectus
eſt l, aut cûm in eadem prouin-
cia degit reipublicæ admini-
ſtrandæ cauſa: ſimul t ageren
rempublicam cœpit, ad ſimili-
tudinem abſentis habetur.
9. JEt dum eat? in caſtra, &
redeat, reipublicæ cauſa abeſt.
quod & eudum ſit in caſtra mi-
litaturo, & redeundum. Viuia-
nus ſeribit Proculum reſpondiſ-
ſe, militem, qui commeatu ab-
ſit, dum domum vadit, aut re-
dit, reipublicae cauſa abeſſer:
dum domi ſi, non abeſſe.
2XXVI. VLPIANVE libre ſexte
ad egem luam & Papiam.
Eipublice cauſa abeſſe eos
Rolns inrelſegimus, quine
ſui commodi cauſa, ſed coacti
abſunt.
XXRVIE. PAVLUS libro tertio ad
legom Iuliam, & Papiam.
Hl qui in prouincia ſua vl-
tra tépusa à conſtitutior
bnstconceſſum aſſident, publica
cauſa abeſſe non intellegûture.
Qui acipit, vel gerit officium
contra ius officialium, priuilegie non
gaudebit. BART.
RxVIIL. VLPIANVS libra ſene
ad legem Iulla, & Papiam.
tia aſſidere debet, oiſi quatuor menſibus: & tunc cum pemiſſio-
ne principis. Siergo quis aſſideat vltra quatuor menſes, pon ab-
aſt cauſa reipub. niſi princeps permittat; quia tune abeſt: ve in
priucipdſeq. qu continuatur cum iſta.
a Vlra tempus. id eſt, quamor menſes.C.de aſſeſſor. Vide
cap. ree praſeripe. CV rAC.
t Coniui ſeilicet quatuor menſiume aſſeſſllin
onſilaris. & hoc ex conceſione principisnon aliere j. lprox.
5 Clſuu, ¬
Aante hié, v& cetet non f obſtante hac
iutl
Vittà ergo nullo modo etiam principe permitté.
iſi forte di-
quis. in prine.
legervt arg j de legiu,
qun in gl accpiatais iemnotar. Falont tamen pradicta in aſſeſ-
t bibepe ſore procuratoris Caſaris: tum quis iuder eſt inrer fiſeum, &
ve S de aſſſiiſin. T Sed quare
uincia aſidere? Reſpon. propter
S ouinprouineia ſua pri-
lceps adſidere ſpeciali bene-
ficio permiſerit, puto eum tei-
publice cauſa abeſſe. Quod ſi
non ex permiſſu t hocfecerit:
conſequenter dicemus, cum cri-
men admiſite, non habere eum
priuilegia eorum, qui reipubli-
ce cauſa abſunt.
Durante offuio dicitur quis abeſ-
ſe cauſa reipublicæ, etiam co finite,
quoad redire poterit ſecundum qua-
litatem perſona. BART.
1.Tamdiu reipublicæ cauſa
abeſſe quis videbitur, quandiu
officio aliquo praeſt. quod ſi fi-
nitum fuerit officium, iam deſi-
nit abeſſebreipublic cauſa Sed
ad reuertẽdum illi tempora cõ-
putabimus ſtatim, arque deſiit
reipublicæscauſa abeſſe, ea, qui-
bus reuerti in vrbem potuit. &
erit moderatumd, tempora ei
dare, quæ lex renertentibus
praſtitite. Quare ſi quô deflexe-
rit ſuæ rei cauſa, non dubitamus
id tempus ei non proficere, ha-
bitãque dinumeratione tempo-
ris, quo reuerti potuit, ſtatim eù
dicemus defiiſſe reipublica cau.
ſa abeſſe. Plané ſi infirmitate im-
peditus continuare iter non po-
tuit, habebitur ratio humanita-
tis f: ſicuri haberi ſolet & hye-
mis, & nauigationis, & cætero-
rum, quæ caſu contingunt6.
principaliter. Primtquando abſens,
qui dimiſit procuratorem, & habuit
ſententiam contrariam, petit ſe re-
ſtitui contra preſentem, & istud
proſequitur gloſſvſque ibi; vel non
auditur, &c. ibi gl ponit ſecundam
lect ſoiicet, quando praſens petit ſe
restitui contra abſentem. Et ſecun-
dum veram lect hoc modo pone ca-
ſum: Abſens cauſa reip legitimé de-
fenſus non restituitur. h.d. Secun-
dim alteram lect. hocintendit: Si
abſens procuratorẽ dimiſit, praſens
contra eum non restituitur: quia
habuit quem conueniat. BART.
XXXIX. PAVLVS libre prime
Sententiarum.
SIVS.
VIVIAN.
debet: tum quia ſalarium habet de propria burſa procuratoris:
Ipohibetur quis in ſuapto-
apieionn
agerer. Iuem quia non timeretur, eùm nemo b prophera ſit re-
Ita lex legitur duobus modis
orut vt ſuprà ſi quis caut. I.j. & infià de verborum fignifie,
lij
f amanitats. ſiue habeas huanitatis
de appnon tantim. ſine humilitatis: & hac bona eſtAc ev ¬
S, qui JCASVS. Hic dicit, quod praſens cotra abſentem,
qui procuratorem reliquit, non reſtituitur: quia habuit iſte
preſens que conueniret: ſeilicet procuntorem. Vel die hune
caſum: quod abſens non reſtituitur contra preſeniem; quando
ille abſens procurarorem reliquit, cûm procurator eum defendit.
letgae leerv l lei unul ui mret
A Aſſeſor i
ſu. prouneis
quis ede non
poteſt,& cu.
Prophetr
pn habi-
in ſua parris
ai aaii.
Luc.4
, ne quid gatiosé
ceptus ſine honore, niſi
in parria ſua.
u Non inteiguntur.
imô puniuntur : ved. l.
in confiliarris.C le aſſeſ-
ACCVRS.
x5 CIcui J Permi-
ſerit. quatuor
menſſibus, vel minûs: vr
dixi .lproAlij dicunt,
quod de iure communi
poreſt per quatuor me-
ſesevltrà autem ex per-
miſſu principis. quod
non placet.
y Abeſſe ſecus in ma-
giſtratevt S llvt ſumt.
JSed quare ſecus? Re-
ſpon. quia iſti habent
ex principis benefie
principaliter, quod poſ-
ſint aſſidere. quod de-
bet eſſe ab omni demi-
nutione extraneum: vt
i authen conſtit, qua de
din S-iud col vi.
z q’Ex permiſſu prin-
cipis, vel prafect. pra-
tovt C.e aſſeſſin con-
iuirss a¬
a Cmmcrimen admi-
ſit. Lſacrilegij: vt Cde
erimſa. t Et noramium&
hie; quid non deéber aen aoes qui-
uis pœnam, & prmiû coueon.
quis peman epamis couſequi ie-
veS de nee- ceſti. lſiue ni i qua
hereditaria &j de lu’ t ns à
terdit & relggrela¬ rdains.
torum j de iudie.
lm aas. Sj Sed atg.
contra J. de ſuſpet. tut.
ldecretn, & de excuſtu.
Iſed & milites. S ſeribit
autem verſ j in gl vrbi-
eis. & de bis quib vt in-
alb ibi vide.
b’’Deſinit abeſſeiee&
j. de ludie Ly. Span ſi
pefia.
e Statim, atque defiit
ripub. i. dez quo com-
meatm accepir, modi- tz au
euenplon qu a deiiue u¬
ſe poſſir praparare ad tinatque ne-
re maiun an gai duiue
i inteuedtu, &e ve T quin, noie
de ſolu lratumEt quod ame tempore
deident leſeld eet upe dire
leſit habere ſpem plus & reditn da-
maere deſtera oreie
donee domi eritert hle naatde nan¬¬
ſubicit & ſiuprà eudem. res Alphuabee.
Iamiles. & lqui mittun-
turSfi.
in verbe, vale-
tude
d’ Moderatum id eſt
d Abeſe qu-
do.
bonum.
Que lox. Vide cap.
Ld prſmirre uee
e Prartitit. ſeiticer
viginti millium diur-
e Infirmus
enim legatus
ſeruire vide-
tureproinde &
ſalarium eius
teporis ei de-
beur adds lar
heres, Srichu.
iimii,
I. e uu li-
r lde a¬
rh. de ioo.
d vſifud.
, bona eſt & facitj.
a Abfinn