DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0479
823
a JRdtA g A GGL ..-1¬
é mals. id eſt propter id ſoilicet quod dorm ei legue-
a,& peculium noluit am heredem eſſe,
ina de hrd infit lqui vlebat a -:.
e voluntatis. ſeilicet, expreſſa & hoe, ſeilicet per a exceptio-
nen: non auren per
* ationem, ſecundum
H Nee eſt contrà iii
de leg-el Titias Gaiu.
t quia exceptioneu, non
t actioné competece in-
i telligendu ettAcc.
On id.J Casvs.
Iuſtiture me he-
tde, & quibuſdam ſer-
uis libertate relicta ſub
cond. vel aliqua legara.
erant eis ſub condaeli-
ſerui, vel res ab.
quo poſidenurean coſ-
lem vindicare poſim,
quaritur. Et dieitur
quôd ſie. VIA.
C idibimin ſei-
t licet b, nos heredes, à
quibus eſt relicta liber-
as ſeruoru, vel etiam
fundus ſub conditione:
mmià de condit fur.
l ſus. & infà a
oi jj ſiri. & inpà
famil riſe potS.
res. Vel pone exem-
plunet inià de noxal.
L qui ſeruum. Vel ve
ufr rrgur. lpl-
rumque. n fins. tit. Sed
conai o vu.
6-ATueuJ. s.
ſeilicet, fa-
ber inueuit pecuuiam
in hac domo ſub terra.
AcCVRS.
F qurſeilicet, hi.
nummi, nam ſi theſauti
uiſſent,nonf erederen-
eur habere dominumat
ideo pro dimidia ir
uentoris pro aſia dimi
dia domini ſoli fiunt;t
Je adquir reum dem.
laanquam thbeſaus, Imfit e radiui.& theſauror.
Vi refituereJCASVS. Rom, quam petebam à te, iuſſu iu-
Qs tutbas aituerse pton pres te red e r uſerns?
te manu militari & ſi dolo deſiſti poſidere, iurabo in litem. ſi
verô non poſſdes, nec dolo deſiſti poſſidere, condemnaris ad in-
tereſſe & iſta obtinent quacunque agatur V vrAN.
g J Iuſſiu, per ſententiam primam, ve rem petitam reſtituat:
non tamen dicit, debeat hoe ſibi iuberi, vel nonrſed dices in fin.
huius legis.
l Contendens ſeilicet per mendaciumvt J de re iud lebite-
ribu in pr. Sed ſi veré, non tenetue, niſi dolo, vel culpa poſſidere
deſtit, ſed & ſi poſideret, & implorat tempus ad reſtittionem,
debet haberert Inſtit de offiesud5j
i q’Habeat ren. in propatulo, rt appareat.
2EE Manu militari d. el adiectiuumt & eſt vna pars.
quod ſunt duz parte. ACCVRS,
I TranffmurImô t manus, vel executio militaris debet ceſ-
t ſare in negotis priuatorumevt C.de offmilaulj que eſt contrà.
Soilud generale hoe ſpécjale. z. Vel illud locum haber quan-
do aliud ſupereſtrt quiaper execurores re redddirert ag.C.
i de his, qui latr, vel alai eus oceul I. 3. Vel quod eſt verius, hie
de manu miliaridicithoe eſt de ipfis xecuuoribus:quod poteſt
fierimon autem de militib. vrin lamtraraniſi in ſubſidiumevr
Cae his, qui lur an dAfi quo ettam caſu poteſt hie loquievt dixi.
aVel quod bi dicithoe ſonat, vt magiſter mileun non habeat
e iuriiiionem inter priuatos; quod eſt veritas Et eſt ſimilent
pracisé ſit preſtandumpt ifrat ls auſeldusb & C As fidei-
mmiſtu lſin & mfià ne uis ſau ,iqu inppſoimſmeſttl finin
.Amse pet beredl ſi quidam, &c.
ADDITIODie rationem, ſecundm BaLD hle, quis vbicunque
aquitas dictat, quod reus pracisé teneatur, tmne compellitur
padisé fed in reali hoe dictat aquitas: v oo nuee quaſi er-
go&e ſecundum Pe in broeard.
DDmtat on I alterius rei: uon enim excludit tenr
Ipſam. Vel die, quod excludit ſolum iuramentum in litem nam
tum res aufertur manu militari, non iuratur in liteum, niſi petitor
dotis, ac peculij contemplatio-
ne filiam exheredauit, &, ea ra-
tione redditaF, nihil ei teſta-
mento reliquit, aut co minûs?
legauit:filiam defenſio tuebitur
voluntatiss.
Res, que ſubiacet restitioni,
poteſt à domino interim vindicari.
BART.
LXVL. PAVLVS ibre ſocunde
Quationun.
On ideo minus recte quid
Vnoſtrum eſſe vindicabi-
mus d, quod abire à nobis do-
minium ſperatur, ſi conditio le-
gati, vel libertatis extiterit.
Peunia in re empta inuenta,
ſi eſt theſaurus, redditur empto-
ris ſi peuna, reddetur venditori.
BAT.
SCAVOLA libre prime
Reſponſorum.
Armtore pupi domun
mercatus, ad eius refe-
ctionem fabrum induxit; ist
pecuniaminuenit, queritur ad
quem pertineat. Reſpondi: Si
non thenſauri * fuerunt f: ſed
pecunia forté perdita, vel per
errorem ab eo, ad quem perti-
nebat, non ablatamihilominus
eius eam eſſe, cuius fuerat.
LRVII.
Vel dic
QV reſtinerte t inſise,
cauſæ nomine condemnatioe
Digeſtorum Lioer ſextus. Titj. 824
eligat illam viam, & hane dimittat. 3. Vel die, alind malum amo-
do non habebit, cd elgauar manus militaris.
n Cauſa. id eſt, vuilitatiere L pratrea.
o CCamnatio. id eſt, exccutio a condemnationis facte de
fmctibus, & cauſa. 2. Vel dic fructuum poſt ſententiam.
5 taxations. à
A cndmmato in rni vindie. lge Eaafit tamenà
.¬ amion-indiceve d dol lar-
nime poreſt res aferri mi hirs Sj & ifa dl-
tari, ſi res poſſidetur, vel contra n iuanl videamme.
dolſum iurari in litem: alas fiet Sppnult. & jad axhub.
executio in vera astimatione, ſeu
aduerſarij intereſſe, & pradicta ſunt
Li. S.,. que ſunt con-
trADDITIO. Solue,
generaliter vera in omnibus actio-
nibu. h.d.
& dic, quod taxatio non
fit à lege, ve hie: ſedà
LEVIII. VLPIANVS libro quin-
quagenſimoprimo ad Editum.
iudice ſieve in contra-
rio, ſecundum Baur.
qN NNe ola ſed euipa:
ve S.aod, que fi &
Sde petit hered non
tantum. vveiuut verſ.
imô. Alioquin non tene-
retur: ve jman l ſi pro-
curatorem ſi & ſolu.,
mat.AMauia. Azo&S..
enſin autem. Si. Acc.l
r5 Quanti res eſt hoc!
caſue ſuperion aliude
petiturat aliud in con-
demnationem deduci-
turquod dievt infraſi
cert petl vium. Acc.
r Comdenandus eſt.
In primo ergo caſu eum
poſſidet d quatuor ſunt
5
!
!
cquauor lunti
mibi prodita auxilia:i
1
3
i
1
t
d
i
1
1
iudici non paret, conten-
dens non poſſe reſtituere: ſi
quidem habeat rem i, manu
militari l officio iudicis ab eo
poſſeſſio transfertur l; & fru-
ctuum dumtaxat , omniſque
fit Si ver non poreſt reſtitue-
re: ſi quidem dolo fecit, quo
minus poſſit, is quantum ad-
uerſarius in litem ſine vlla ta-
xatjone E in infinitum iuraue-
rit, damnandus eſt. Si verô nec
poteſt reſtituere, nec dolo,a
fecit, quo minus poſſit; non
pluris, quam quanti res eſt r, id
eſt, quanti aduerſarij interfuit,
condemnandus eſt ſ. Hc ſen-
tentia t generalis eſt, & ad om-
nia ſiue interdicta, ſiue actio-
nes in rem, ſiue in perſonam
ſint, ex quibus arbitratu iudi-
cis quid reſtituitur u, locum
habet.
rei ablatio, in litem iu-
ratio, intereſſe praſta-
tio, & rei vera eſtima-
tio Iu ſecundo quan-
do dolo deſiit poſſide-
re, tria vltima preter
primum, locum habent
contra eum. Quod eſt
verum, ſi extataliàs n6
iuratur in litemvvS de i
pet her. f peſſeſrrgffanj
Lſe, Vel die, ibi in,
pet here vbi ſecûs.3 Si
verô non dolo deſiit
poſſidere;ſed culpa,duo
..... tantum vitima 4Si nec
dolo, nec culpa, nullum: & habent locum hac auxilia tune tan-
tumit ſemper tunesquando quod eſt meum peto ſecunadm Ra&
IR& Bez. & ſie inteligunt quod ſtatim ſequitur, bu ſntentia.
ae ſeiiet quod praiti taia lis lounaanetn’. T Sl hoe
eſt faiſum, ſecundum Ioan. quia etiam in donatione & promiſ-
ſionevbi peto quod non eſtp nec fuit meum, locum habent,pra-
ter inſiurandum in litemet nmſtit. de dona Saiii. Dicit ergo Io.
bãc legem loqui, cûm iudex iuſſit eum reſtituerelicét iniuriosé
quandoque: putà cum reus poreſt ſe liberare praſtito intereſſe:
ieut in te vendita E contingitvt j.da act empt dj. Non ergo di-
cit quando iubere debeatſed cum iubet, lict iniuſté, & ſecun-
dum Hhac verba, qua ſequuntur, hus ſententia &e. Die, id eſt,
de re manu militari auferendanon de iureiurand.in litem. nmam
aliàs vbicumque ex obligatione quis tenetur dare, ad rem deber
damnarirvt Mfrà de vbi atenm, fi non tamen iura-
tur in litem, iſi actio ſit arbitraria, vel bon fi. vt infr-de in litem
iuran Iin aionib. A imili ſi eſt condemnatus dare, vel trade-
re precisé, manu militari cogatur ad hoe: non tamen in litem
iuretur. Et ſecundum hoc intellige de interdictievt infrà ne vis
fateilpen. 3 Tertij dicunt, quod hc generalitas, que ſubiiei-
tur, ad abitrarias tantum reſtringitur. Sed quare poneret de in-
terdictis, cûm nulla f inueniantur arbitraria? idebque hoe non
placet. Illud autem vermm eſt, quod s quatuor auxilia in arbi-
trariis tantûm locum habent, ſecundum Azo t in bona fidei.
t J Satentis. quod pradicta quatuor auxilia locum habeant,
ſecundum Brz & alios, qui dicunt quando pet meumeve,id eſt,
qud mamu mitari otiind anſeratur ſeumdaann lo quin on-
nibus intelligitez quo eſt iuſſom. Vel ſecundum tertios, qui adr
arbitrarias reſtringun, die vr priu.
u gſiniuuet Ceſt reitui iubetur, jySed quaritur au h ſen-
tétia de re reſtituẽda ſit definitiua, vel interlocutoria?& videtur,
interloeutoriarprimô, quia in abitraris dux fermmrur ſententig:
at amb non poſſunt eſſe definitiuz, ſed ſola vltima. Item non
innenitur quod ab ea appelletur, quod eſt proprium i interlocu-
toriarumre j de ap ee i Etecontra videtur defitiua l. nam
eme A OE R
per eam deciditur lis ton & finis controuerſiz principali im-
ar?
ponitur:
a JRdtA g A GGL ..-1¬
é mals. id eſt propter id ſoilicet quod dorm ei legue-
a,& peculium noluit am heredem eſſe,
ina de hrd infit lqui vlebat a -:.
e voluntatis. ſeilicet, expreſſa & hoe, ſeilicet per a exceptio-
nen: non auren per
* ationem, ſecundum
H Nee eſt contrà iii
de leg-el Titias Gaiu.
t quia exceptioneu, non
t actioné competece in-
i telligendu ettAcc.
On id.J Casvs.
Iuſtiture me he-
tde, & quibuſdam ſer-
uis libertate relicta ſub
cond. vel aliqua legara.
erant eis ſub condaeli-
ſerui, vel res ab.
quo poſidenurean coſ-
lem vindicare poſim,
quaritur. Et dieitur
quôd ſie. VIA.
C idibimin ſei-
t licet b, nos heredes, à
quibus eſt relicta liber-
as ſeruoru, vel etiam
fundus ſub conditione:
mmià de condit fur.
l ſus. & infà a
oi jj ſiri. & inpà
famil riſe potS.
res. Vel pone exem-
plunet inià de noxal.
L qui ſeruum. Vel ve
ufr rrgur. lpl-
rumque. n fins. tit. Sed
conai o vu.
6-ATueuJ. s.
ſeilicet, fa-
ber inueuit pecuuiam
in hac domo ſub terra.
AcCVRS.
F qurſeilicet, hi.
nummi, nam ſi theſauti
uiſſent,nonf erederen-
eur habere dominumat
ideo pro dimidia ir
uentoris pro aſia dimi
dia domini ſoli fiunt;t
Je adquir reum dem.
laanquam thbeſaus, Imfit e radiui.& theſauror.
Vi refituereJCASVS. Rom, quam petebam à te, iuſſu iu-
Qs tutbas aituerse pton pres te red e r uſerns?
te manu militari & ſi dolo deſiſti poſidere, iurabo in litem. ſi
verô non poſſdes, nec dolo deſiſti poſſidere, condemnaris ad in-
tereſſe & iſta obtinent quacunque agatur V vrAN.
g J Iuſſiu, per ſententiam primam, ve rem petitam reſtituat:
non tamen dicit, debeat hoe ſibi iuberi, vel nonrſed dices in fin.
huius legis.
l Contendens ſeilicet per mendaciumvt J de re iud lebite-
ribu in pr. Sed ſi veré, non tenetue, niſi dolo, vel culpa poſſidere
deſtit, ſed & ſi poſideret, & implorat tempus ad reſtittionem,
debet haberert Inſtit de offiesud5j
i q’Habeat ren. in propatulo, rt appareat.
2EE Manu militari d. el adiectiuumt & eſt vna pars.
quod ſunt duz parte. ACCVRS,
I TranffmurImô t manus, vel executio militaris debet ceſ-
t ſare in negotis priuatorumevt C.de offmilaulj que eſt contrà.
Soilud generale hoe ſpécjale. z. Vel illud locum haber quan-
do aliud ſupereſtrt quiaper execurores re redddirert ag.C.
i de his, qui latr, vel alai eus oceul I. 3. Vel quod eſt verius, hie
de manu miliaridicithoe eſt de ipfis xecuuoribus:quod poteſt
fierimon autem de militib. vrin lamtraraniſi in ſubſidiumevr
Cae his, qui lur an dAfi quo ettam caſu poteſt hie loquievt dixi.
aVel quod bi dicithoe ſonat, vt magiſter mileun non habeat
e iuriiiionem inter priuatos; quod eſt veritas Et eſt ſimilent
pracisé ſit preſtandumpt ifrat ls auſeldusb & C As fidei-
mmiſtu lſin & mfià ne uis ſau ,iqu inppſoimſmeſttl finin
.Amse pet beredl ſi quidam, &c.
ADDITIODie rationem, ſecundm BaLD hle, quis vbicunque
aquitas dictat, quod reus pracisé teneatur, tmne compellitur
padisé fed in reali hoe dictat aquitas: v oo nuee quaſi er-
go&e ſecundum Pe in broeard.
DDmtat on I alterius rei: uon enim excludit tenr
Ipſam. Vel die, quod excludit ſolum iuramentum in litem nam
tum res aufertur manu militari, non iuratur in liteum, niſi petitor
dotis, ac peculij contemplatio-
ne filiam exheredauit, &, ea ra-
tione redditaF, nihil ei teſta-
mento reliquit, aut co minûs?
legauit:filiam defenſio tuebitur
voluntatiss.
Res, que ſubiacet restitioni,
poteſt à domino interim vindicari.
BART.
LXVL. PAVLVS ibre ſocunde
Quationun.
On ideo minus recte quid
Vnoſtrum eſſe vindicabi-
mus d, quod abire à nobis do-
minium ſperatur, ſi conditio le-
gati, vel libertatis extiterit.
Peunia in re empta inuenta,
ſi eſt theſaurus, redditur empto-
ris ſi peuna, reddetur venditori.
BAT.
SCAVOLA libre prime
Reſponſorum.
Armtore pupi domun
mercatus, ad eius refe-
ctionem fabrum induxit; ist
pecuniaminuenit, queritur ad
quem pertineat. Reſpondi: Si
non thenſauri * fuerunt f: ſed
pecunia forté perdita, vel per
errorem ab eo, ad quem perti-
nebat, non ablatamihilominus
eius eam eſſe, cuius fuerat.
LRVII.
Vel dic
QV reſtinerte t inſise,
cauſæ nomine condemnatioe
Digeſtorum Lioer ſextus. Titj. 824
eligat illam viam, & hane dimittat. 3. Vel die, alind malum amo-
do non habebit, cd elgauar manus militaris.
n Cauſa. id eſt, vuilitatiere L pratrea.
o CCamnatio. id eſt, exccutio a condemnationis facte de
fmctibus, & cauſa. 2. Vel dic fructuum poſt ſententiam.
5 taxations. à
A cndmmato in rni vindie. lge Eaafit tamenà
.¬ amion-indiceve d dol lar-
nime poreſt res aferri mi hirs Sj & ifa dl-
tari, ſi res poſſidetur, vel contra n iuanl videamme.
dolſum iurari in litem: alas fiet Sppnult. & jad axhub.
executio in vera astimatione, ſeu
aduerſarij intereſſe, & pradicta ſunt
Li. S.,. que ſunt con-
trADDITIO. Solue,
generaliter vera in omnibus actio-
nibu. h.d.
& dic, quod taxatio non
fit à lege, ve hie: ſedà
LEVIII. VLPIANVS libro quin-
quagenſimoprimo ad Editum.
iudice ſieve in contra-
rio, ſecundum Baur.
qN NNe ola ſed euipa:
ve S.aod, que fi &
Sde petit hered non
tantum. vveiuut verſ.
imô. Alioquin non tene-
retur: ve jman l ſi pro-
curatorem ſi & ſolu.,
mat.AMauia. Azo&S..
enſin autem. Si. Acc.l
r5 Quanti res eſt hoc!
caſue ſuperion aliude
petiturat aliud in con-
demnationem deduci-
turquod dievt infraſi
cert petl vium. Acc.
r Comdenandus eſt.
In primo ergo caſu eum
poſſidet d quatuor ſunt
5
!
!
cquauor lunti
mibi prodita auxilia:i
1
3
i
1
t
d
i
1
1
iudici non paret, conten-
dens non poſſe reſtituere: ſi
quidem habeat rem i, manu
militari l officio iudicis ab eo
poſſeſſio transfertur l; & fru-
ctuum dumtaxat , omniſque
fit Si ver non poreſt reſtitue-
re: ſi quidem dolo fecit, quo
minus poſſit, is quantum ad-
uerſarius in litem ſine vlla ta-
xatjone E in infinitum iuraue-
rit, damnandus eſt. Si verô nec
poteſt reſtituere, nec dolo,a
fecit, quo minus poſſit; non
pluris, quam quanti res eſt r, id
eſt, quanti aduerſarij interfuit,
condemnandus eſt ſ. Hc ſen-
tentia t generalis eſt, & ad om-
nia ſiue interdicta, ſiue actio-
nes in rem, ſiue in perſonam
ſint, ex quibus arbitratu iudi-
cis quid reſtituitur u, locum
habet.
rei ablatio, in litem iu-
ratio, intereſſe praſta-
tio, & rei vera eſtima-
tio Iu ſecundo quan-
do dolo deſiit poſſide-
re, tria vltima preter
primum, locum habent
contra eum. Quod eſt
verum, ſi extataliàs n6
iuratur in litemvvS de i
pet her. f peſſeſrrgffanj
Lſe, Vel die, ibi in,
pet here vbi ſecûs.3 Si
verô non dolo deſiit
poſſidere;ſed culpa,duo
..... tantum vitima 4Si nec
dolo, nec culpa, nullum: & habent locum hac auxilia tune tan-
tumit ſemper tunesquando quod eſt meum peto ſecunadm Ra&
IR& Bez. & ſie inteligunt quod ſtatim ſequitur, bu ſntentia.
ae ſeiiet quod praiti taia lis lounaanetn’. T Sl hoe
eſt faiſum, ſecundum Ioan. quia etiam in donatione & promiſ-
ſionevbi peto quod non eſtp nec fuit meum, locum habent,pra-
ter inſiurandum in litemet nmſtit. de dona Saiii. Dicit ergo Io.
bãc legem loqui, cûm iudex iuſſit eum reſtituerelicét iniuriosé
quandoque: putà cum reus poreſt ſe liberare praſtito intereſſe:
ieut in te vendita E contingitvt j.da act empt dj. Non ergo di-
cit quando iubere debeatſed cum iubet, lict iniuſté, & ſecun-
dum Hhac verba, qua ſequuntur, hus ſententia &e. Die, id eſt,
de re manu militari auferendanon de iureiurand.in litem. nmam
aliàs vbicumque ex obligatione quis tenetur dare, ad rem deber
damnarirvt Mfrà de vbi atenm, fi non tamen iura-
tur in litem, iſi actio ſit arbitraria, vel bon fi. vt infr-de in litem
iuran Iin aionib. A imili ſi eſt condemnatus dare, vel trade-
re precisé, manu militari cogatur ad hoe: non tamen in litem
iuretur. Et ſecundum hoc intellige de interdictievt infrà ne vis
fateilpen. 3 Tertij dicunt, quod hc generalitas, que ſubiiei-
tur, ad abitrarias tantum reſtringitur. Sed quare poneret de in-
terdictis, cûm nulla f inueniantur arbitraria? idebque hoe non
placet. Illud autem vermm eſt, quod s quatuor auxilia in arbi-
trariis tantûm locum habent, ſecundum Azo t in bona fidei.
t J Satentis. quod pradicta quatuor auxilia locum habeant,
ſecundum Brz & alios, qui dicunt quando pet meumeve,id eſt,
qud mamu mitari otiind anſeratur ſeumdaann lo quin on-
nibus intelligitez quo eſt iuſſom. Vel ſecundum tertios, qui adr
arbitrarias reſtringun, die vr priu.
u gſiniuuet Ceſt reitui iubetur, jySed quaritur au h ſen-
tétia de re reſtituẽda ſit definitiua, vel interlocutoria?& videtur,
interloeutoriarprimô, quia in abitraris dux fermmrur ſententig:
at amb non poſſunt eſſe definitiuz, ſed ſola vltima. Item non
innenitur quod ab ea appelletur, quod eſt proprium i interlocu-
toriarumre j de ap ee i Etecontra videtur defitiua l. nam
eme A OE R
per eam deciditur lis ton & finis controuerſiz principali im-
ar?
ponitur: