DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0651
n67 Digeſtorum Liber vndecimus. Tit iij. 1168
DE QVIBVS REBVS AD EVNDEM
indicem eatur.
DE SERVOCORRVPTC L. n¬
eſt ſuprà ad legen Aquil de damo du i rbus notri
Quis atie fa r iiſſ & communi diui & finium rguunde qui-
t diuum eſt ſun cram vns tudiee, litet d ppluibus proporda-
doo hune titulux com-
ptenter ponit.
t Iinter pluros.J
CASVS. Su-
mus cohere-
Tver conſortes, ſi vo-
lumus rem commuuem
diuidere: coram vno iu-
dice, & in vno loco eſt
agendum nam ſi coram
Aierſis fret, forté
.. multis diudicaretur
ide: & alter mihi, aleer
cibi. & bac eadem ſer-
uantur in iudicio fini
rega t ego, & tu ha-
bemus agros confines
& ego coram vno age
contra te, & coram alio
agitur contra mecerté
non debet fieritquia ex
hoc poſſet eſſe, quod
vnus aliter decermeret,
& imponeret fines, quã
alius. VIVIAN.
a4 Agtur. ſeilicet ab
vno, porrecto libello
contra reliquos, coram
diuerſis indicibns.
b Iter coſdem com-
muni diuidundo ſcilicet
ab alio, porrecto libello
pro eiſdem rebus & ſie
alij familia ereiſe. alij
communi diuidun age-
* Lb. 60. pa-
q it6.
Adhoc edi- re volunr. 2. Vel verils
un pertnet
ponitur, & * pro aut:
eus rio onitur, & app
Aavt C. ven ſignifipp-
uuien oet Eſ eeno lſd ppoo-
iam b, deuotat
ri peimû: de identiratem perſonari,
quo Gel ix que agunt apud diuer-
iatAte.s. s iudices communi
à p rr diuidundo, non auten
nomen deno- repetit eos, qui aguntt
identiad. familia erciſcun. ao.
e Finium regundo-
rum. ſi agatur coram
diuerſis iudieibus.
d Eunde iudieẽ. hoc
euenit tribus rationi-
e Idez idem, bus. Prima ratio eſt
uure iudieis ciiunctionis cauſe quia
ains eſe, & coſortes, & contuncti
aoſere ſuntrt hid Cde ud.
uen. Lnula. 2 Secunda ratie
De recon- eſt reconuentionis d.
ione, vide nam cum quiliber eſt
loſſſin leie actor, & reurergo qui-
aaiu ibet agit, & retomne-
tS rj. itur. apud eunde ergo
indicem hoc fiatvt bie,
C. de ſent.Lem Pa-
piianus. & in auth. &
conſequemer. & ſupri
de iudlqui non citur.
3. Tertia ratio abſur-
ditatis euitanda. nam
poſſet eſſe quod vnus
aliter adiudicarer, quam alius, vel aliter de perſonalibus praeſta-
el aliter fines deſignater: ve bie, aagg- e lib-cu.
cgnitio ſi plures lſi partm lſi vſußu S ſi mater. Acevn.
ey Praterea. innuit ratione perſonx. nune ionuit ratione loci.
Fj Eundem locu apud eundem iudicervt pradixit.
gj opret ſie jam per alium eauſappel in fiEt hoc fr vn,
vel quibuſdam de coheredibus, vel de conſortibus poſtulanti-
ionibus
bu. ACEVRS.
Crn miue à Ca s ve TT’urereb bui , mus ſt ſo-
mendo, & alius non conuenio illun, qui eſt ſoluendo, &
ipſe conuentus petit alios conueniri, vr ſeiatur quantum potuit
luere certé conſentiendum eſt VIVIAN.
haustuntur re ſeiatur in quantun ſunt locupleres, vt reddant
rarionem omnes ſiul: vt de oml ii uuSA eeva.
In cauſis cmnexis ploes, lict
diurſi for, coguntur apud eundem
iudicem litigre.BART.
1. POMPONIVS libo tortio-
eims ad Sabinum.
Iinter plures fa-
mili erciſcunde
agetur, & inter
l eoſde commu-
ni diuidundo ,
aut finium regundorum*, eun-
dem iudicem d ſumendum.
JPretereat quô facilius coire
coheredes, vel ſocij poſſint, in
eundem locum f omnium præ-
ſentiam fieri oportere.
1I. PAPINIANVS libro ſecunde
Quastionum..
CVner plurbus turorbus
vnus, quod cateri non ſint
idonei, conuenitur: poſtulante
eo omnes ad eundem iudicem
mittuntur l. & hoc reſcriptis
principum continetur.
DE SERVOt
corrupto f.
TITVLVS III.
i verô titulus repieit ad lgenj
Aqui, quandoguidemſpecialis in eo pro-
ponirur atio legis Aquilla ſiue in fatu!
iure pratorio, comparata ad exemplum
legi Aquilxeut de alane de duiectiu&
effuſis diximus ã. & longe quide gra-
uior, quam ſoleat eſſ diret nam atiam
in comitntam in duplum. l. ..S. hae
actio. hoc tit. & famoſa eſt atio. Inec
quiequam ſi pro ſoc le, de obſ par
praſt arln perſlous, diun mrulum aena
& praterea non tantm de couptoſfe
etiam de recepto, & ſub diſiunctone pro-
ponitur hoc mode, Quod ſeruum meum
receperis, aut cruperis, t ope aut
confilio. nom alterum probare ſuffi-
cit. CVIAC.
1. VLPIANV lbo vin
tertio ad Edictum.
Ir prtor: Qu1
SERvvVM, SER-
VAMVE, ALIENVM
ALIENAMVE RE-
CEpISSEl, PER-
SVASISSEVE QVID EI DICE-
TVR DoLo MALO QuO EVM,
EAMVE DETERIOREM FACE-
Diam
RET: IN EVM QVANI EA RES
ERIT, INDVPLVM DVPLVM ICIVM
DaBO.
Nota quod dictis illa alienum,
non verificatur, in perſona eius qui
eſt bona fidei poſſeſſir: ſed requuri-
tur, quid habea: virum dominium:
vt hic paret, referendo istum ſ. ad
verba edicti. BART.
1. 5Qui bona fide ſeruü emir,
hoc edicto non tenebitur l:
quia nec ipſe poterit ſerui cor-
rupti agere: quia nihil eius in-
tereſt ſeruum non corrum-
pi. Et ſanë ſi quis hoc admiſe-
rir n, eneniet vt duobus actio
ſerui corrupti competate:
quod eſt abſurdumP. Sed nec
eum, cui bona fide homo liber
ſeruit, hanc actionem poſſe
exercere opinamur. 2. J Quod
autem pretor ait, recepiſſe, ita
accipimus, ſi ſuſceperit ſeruum
alienum ad ſe. Et eſt proprie
recipere, refugium abſconden-
di cauſa ſeruo praſtare, vel in
ſuo agro, vel in alieno loco,
ædificibve. 3. q Perſuadere au-
tem eſt plus, quam compelli,
atque cogi ſibi parere. Sed per-
ſuadere & pn ir *. nam &
bonum conſilinm quis dando
poreſt ſuadere, & malum . &
ideo prator adiecit, dolo malo,
quo cum deteriorem faceret. Neque
enim delinquit, niſi qui tale ali-
quid ſeruo perſuader, ex quo eu
faciat deteriorem r. Qui igitur
ſeruum ſollicitat ad aliquid vel
faciendum, vel cogirandum im-
probe, hie videtur hoc edi-
cto notari. 4 Sed vtrûm ita
demum tenerur, ſi bode fru-
gi ſeruum perpulit ad delin-
quendum, an verô & ſi ma-
lum hortatus eſt, vel malo
monſtrauit quemadmodum fa-
ceret? Et eſt verius, etiam ſi
malo monſtrauit, in quem mo-
dum delinqueret, teneri eum.
Imô & ſi erat ſeruus omnimo-
do fugiturus, vel furtum fa-
cturusſ: hic verô laudator hu-
tione communis ſerui: vr ar.
r d Faciat detriorem. niſi in caſu
ſertt qqu eſt conà. Solibi ſpe
n JAdmſertvt bonx id poſſeſſagat ſerni cortupi in ſolidum
rarione b proprietatis, com non ſit dominus. A CE RS.
o Cmpaat reſpectu proprietatis in ſolidum. ACCVRS.
pJ Aſurdum, in hoc caſu, alias non. Duo enim ſocij contra
tertium habent: ve J. ooſi quis. Item duo domini non ſocij ra-
eiuſdem lſi quis. Azo.
q Et lunm facit jJde r -ur launiij.
Ce furtis
eciale: vt ibi dicitur a. Alij dicunt
hoe corigi per hoc, quod oi dicitur: quod eſt falſum.
ruuu facit j e furtis. lL qui ſerus. & nfià de iniur.
lnon ſolm. Procula, & Imftit manda S. tua gratia. Sed contrà
infid de verborum ſpe. .f Sol. cum experor
ex delicte, quod ei ſuaſir alius, & poſtea propter conſi-
animats, & in copore noſtrorn ſerutrumemns de damme date
i antmi omm, & ita factis vitios AcVs.
E It prator. He
tu ponmr clt.
EE prmoris, qua
plana. ſunt. Et couſe-
quenter omnes leges
huius tituli ſunt faci-
les: ideo non indigent
caſus poſitione.
i ſRaeepiſſe latéteraſe
dolomalo, ſeiens ipſunm
recedere à domino cuum lansia
rcbuttur dadd dmer-
&Jllprox Suus aute er ue
in duplum. vr ſim-
pu ſir pœeua- vja t vt
ttmm .in hac. Accvi.
l5 Non tenebitur inon
continebitur, vt poſſir
agere: & hos ſubiicit:
quia, &c. & ſie plana.
2. Vel dic, non tenebitur.
ſe. ſi cûm ipſe corrupit
eum, dole malo in ne-
cem alterius non fecit
aliquid, cum ſe putarer
dominum. arg-de pe-
tione here lſi quidpoſ-
ſeſſor& ſi Sed quod ſub-
iicit, quia nc pſe, &c.
erit mala ratiquia x¬
traneus conuenitur, ſi
corrumpat: non tamen
agi sl ie ean deſer-
les: quia nec poreſt as
en quinerproſtagr
ve dominus:agit tamen
ratione operarum, &
damni datimon ratione
proprietatis: ſieur vſu-
froctuarius: coſi
quissj Ceteru ſiiage-
ret ſerui corrupti ratio-
ne proprietatis, tene-
retur ſerui cormpti:
ſieur in duobus dominis
euenit: vr en lſi quis
ſeruum. Sed quid ſi
ſeruus bona fide ſeruiẽs
tibi, alium corruperit?
noxaliter tencberis: ve
Ede nexa nõ ſolu &j
cdolis ſi ſeruus. Di-
ai bou idei poſſeſſo-
rem corumpentem nõ
teneri: ſecds tamen ſi
bona fidei poſſivel’eius
ſeruus damnum dederit
in ſeruo bona fide poſ-
ſeſſo, vnde Aquilia loea
habet nam tune quia in.
lege Aquilia etiã cupa
venit, tenebitur etiam
bonæ fi poſſ ve Sad leg.
AquilAſieo. & l ſcien-
tiam & sle rei vin.
I non ſolum. & in ſum-
ma de ſerus corrupto.
m 4 Iaereſt. ratione ? Serui conu-
proprieratis AceRS. peinõ agit nis
dominus pro-
prietatis de
que bona fidei
Poeſſor, qui
ſeruuim alie-
numà non do-
mino compa-
rauir, haë
aEione xpe-
tiri non pore-
rit.
Conij ma-
is de fiaudue.
ti renetur, qui
malſi, ae frau-
dulentnm con-
ſiliun dedit.
a Recepar ſi-
ue receptator
dieitur, qui
*Id eſt in me-
dis, ſeiicet
verbis eſt, qua-
ſi dieat, per-
ſuadere, vetu
eſe puéon a
eſt medis, ſeu
commone tam
in bono, quim
in maloret ve-
lere, venn,
& id geus.
P.
lſi quis perſua-
liu
DE QVIBVS REBVS AD EVNDEM
indicem eatur.
DE SERVOCORRVPTC L. n¬
eſt ſuprà ad legen Aquil de damo du i rbus notri
Quis atie fa r iiſſ & communi diui & finium rguunde qui-
t diuum eſt ſun cram vns tudiee, litet d ppluibus proporda-
doo hune titulux com-
ptenter ponit.
t Iinter pluros.J
CASVS. Su-
mus cohere-
Tver conſortes, ſi vo-
lumus rem commuuem
diuidere: coram vno iu-
dice, & in vno loco eſt
agendum nam ſi coram
Aierſis fret, forté
.. multis diudicaretur
ide: & alter mihi, aleer
cibi. & bac eadem ſer-
uantur in iudicio fini
rega t ego, & tu ha-
bemus agros confines
& ego coram vno age
contra te, & coram alio
agitur contra mecerté
non debet fieritquia ex
hoc poſſet eſſe, quod
vnus aliter decermeret,
& imponeret fines, quã
alius. VIVIAN.
a4 Agtur. ſeilicet ab
vno, porrecto libello
contra reliquos, coram
diuerſis indicibns.
b Iter coſdem com-
muni diuidundo ſcilicet
ab alio, porrecto libello
pro eiſdem rebus & ſie
alij familia ereiſe. alij
communi diuidun age-
* Lb. 60. pa-
q it6.
Adhoc edi- re volunr. 2. Vel verils
un pertnet
ponitur, & * pro aut:
eus rio onitur, & app
Aavt C. ven ſignifipp-
uuien oet Eſ eeno lſd ppoo-
iam b, deuotat
ri peimû: de identiratem perſonari,
quo Gel ix que agunt apud diuer-
iatAte.s. s iudices communi
à p rr diuidundo, non auten
nomen deno- repetit eos, qui aguntt
identiad. familia erciſcun. ao.
e Finium regundo-
rum. ſi agatur coram
diuerſis iudieibus.
d Eunde iudieẽ. hoc
euenit tribus rationi-
e Idez idem, bus. Prima ratio eſt
uure iudieis ciiunctionis cauſe quia
ains eſe, & coſortes, & contuncti
aoſere ſuntrt hid Cde ud.
uen. Lnula. 2 Secunda ratie
De recon- eſt reconuentionis d.
ione, vide nam cum quiliber eſt
loſſſin leie actor, & reurergo qui-
aaiu ibet agit, & retomne-
tS rj. itur. apud eunde ergo
indicem hoc fiatvt bie,
C. de ſent.Lem Pa-
piianus. & in auth. &
conſequemer. & ſupri
de iudlqui non citur.
3. Tertia ratio abſur-
ditatis euitanda. nam
poſſet eſſe quod vnus
aliter adiudicarer, quam alius, vel aliter de perſonalibus praeſta-
el aliter fines deſignater: ve bie, aagg- e lib-cu.
cgnitio ſi plures lſi partm lſi vſußu S ſi mater. Acevn.
ey Praterea. innuit ratione perſonx. nune ionuit ratione loci.
Fj Eundem locu apud eundem iudicervt pradixit.
gj opret ſie jam per alium eauſappel in fiEt hoc fr vn,
vel quibuſdam de coheredibus, vel de conſortibus poſtulanti-
ionibus
bu. ACEVRS.
Crn miue à Ca s ve TT’urereb bui , mus ſt ſo-
mendo, & alius non conuenio illun, qui eſt ſoluendo, &
ipſe conuentus petit alios conueniri, vr ſeiatur quantum potuit
luere certé conſentiendum eſt VIVIAN.
haustuntur re ſeiatur in quantun ſunt locupleres, vt reddant
rarionem omnes ſiul: vt de oml ii uuSA eeva.
In cauſis cmnexis ploes, lict
diurſi for, coguntur apud eundem
iudicem litigre.BART.
1. POMPONIVS libo tortio-
eims ad Sabinum.
Iinter plures fa-
mili erciſcunde
agetur, & inter
l eoſde commu-
ni diuidundo ,
aut finium regundorum*, eun-
dem iudicem d ſumendum.
JPretereat quô facilius coire
coheredes, vel ſocij poſſint, in
eundem locum f omnium præ-
ſentiam fieri oportere.
1I. PAPINIANVS libro ſecunde
Quastionum..
CVner plurbus turorbus
vnus, quod cateri non ſint
idonei, conuenitur: poſtulante
eo omnes ad eundem iudicem
mittuntur l. & hoc reſcriptis
principum continetur.
DE SERVOt
corrupto f.
TITVLVS III.
i verô titulus repieit ad lgenj
Aqui, quandoguidemſpecialis in eo pro-
ponirur atio legis Aquilla ſiue in fatu!
iure pratorio, comparata ad exemplum
legi Aquilxeut de alane de duiectiu&
effuſis diximus ã. & longe quide gra-
uior, quam ſoleat eſſ diret nam atiam
in comitntam in duplum. l. ..S. hae
actio. hoc tit. & famoſa eſt atio. Inec
quiequam ſi pro ſoc le, de obſ par
praſt arln perſlous, diun mrulum aena
& praterea non tantm de couptoſfe
etiam de recepto, & ſub diſiunctone pro-
ponitur hoc mode, Quod ſeruum meum
receperis, aut cruperis, t ope aut
confilio. nom alterum probare ſuffi-
cit. CVIAC.
1. VLPIANV lbo vin
tertio ad Edictum.
Ir prtor: Qu1
SERvvVM, SER-
VAMVE, ALIENVM
ALIENAMVE RE-
CEpISSEl, PER-
SVASISSEVE QVID EI DICE-
TVR DoLo MALO QuO EVM,
EAMVE DETERIOREM FACE-
Diam
RET: IN EVM QVANI EA RES
ERIT, INDVPLVM DVPLVM ICIVM
DaBO.
Nota quod dictis illa alienum,
non verificatur, in perſona eius qui
eſt bona fidei poſſeſſir: ſed requuri-
tur, quid habea: virum dominium:
vt hic paret, referendo istum ſ. ad
verba edicti. BART.
1. 5Qui bona fide ſeruü emir,
hoc edicto non tenebitur l:
quia nec ipſe poterit ſerui cor-
rupti agere: quia nihil eius in-
tereſt ſeruum non corrum-
pi. Et ſanë ſi quis hoc admiſe-
rir n, eneniet vt duobus actio
ſerui corrupti competate:
quod eſt abſurdumP. Sed nec
eum, cui bona fide homo liber
ſeruit, hanc actionem poſſe
exercere opinamur. 2. J Quod
autem pretor ait, recepiſſe, ita
accipimus, ſi ſuſceperit ſeruum
alienum ad ſe. Et eſt proprie
recipere, refugium abſconden-
di cauſa ſeruo praſtare, vel in
ſuo agro, vel in alieno loco,
ædificibve. 3. q Perſuadere au-
tem eſt plus, quam compelli,
atque cogi ſibi parere. Sed per-
ſuadere & pn ir *. nam &
bonum conſilinm quis dando
poreſt ſuadere, & malum . &
ideo prator adiecit, dolo malo,
quo cum deteriorem faceret. Neque
enim delinquit, niſi qui tale ali-
quid ſeruo perſuader, ex quo eu
faciat deteriorem r. Qui igitur
ſeruum ſollicitat ad aliquid vel
faciendum, vel cogirandum im-
probe, hie videtur hoc edi-
cto notari. 4 Sed vtrûm ita
demum tenerur, ſi bode fru-
gi ſeruum perpulit ad delin-
quendum, an verô & ſi ma-
lum hortatus eſt, vel malo
monſtrauit quemadmodum fa-
ceret? Et eſt verius, etiam ſi
malo monſtrauit, in quem mo-
dum delinqueret, teneri eum.
Imô & ſi erat ſeruus omnimo-
do fugiturus, vel furtum fa-
cturusſ: hic verô laudator hu-
tione communis ſerui: vr ar.
r d Faciat detriorem. niſi in caſu
ſertt qqu eſt conà. Solibi ſpe
n JAdmſertvt bonx id poſſeſſagat ſerni cortupi in ſolidum
rarione b proprietatis, com non ſit dominus. A CE RS.
o Cmpaat reſpectu proprietatis in ſolidum. ACCVRS.
pJ Aſurdum, in hoc caſu, alias non. Duo enim ſocij contra
tertium habent: ve J. ooſi quis. Item duo domini non ſocij ra-
eiuſdem lſi quis. Azo.
q Et lunm facit jJde r -ur launiij.
Ce furtis
eciale: vt ibi dicitur a. Alij dicunt
hoe corigi per hoc, quod oi dicitur: quod eſt falſum.
ruuu facit j e furtis. lL qui ſerus. & nfià de iniur.
lnon ſolm. Procula, & Imftit manda S. tua gratia. Sed contrà
infid de verborum ſpe. .f Sol. cum experor
ex delicte, quod ei ſuaſir alius, & poſtea propter conſi-
animats, & in copore noſtrorn ſerutrumemns de damme date
i antmi omm, & ita factis vitios AcVs.
E It prator. He
tu ponmr clt.
EE prmoris, qua
plana. ſunt. Et couſe-
quenter omnes leges
huius tituli ſunt faci-
les: ideo non indigent
caſus poſitione.
i ſRaeepiſſe latéteraſe
dolomalo, ſeiens ipſunm
recedere à domino cuum lansia
rcbuttur dadd dmer-
&Jllprox Suus aute er ue
in duplum. vr ſim-
pu ſir pœeua- vja t vt
ttmm .in hac. Accvi.
l5 Non tenebitur inon
continebitur, vt poſſir
agere: & hos ſubiicit:
quia, &c. & ſie plana.
2. Vel dic, non tenebitur.
ſe. ſi cûm ipſe corrupit
eum, dole malo in ne-
cem alterius non fecit
aliquid, cum ſe putarer
dominum. arg-de pe-
tione here lſi quidpoſ-
ſeſſor& ſi Sed quod ſub-
iicit, quia nc pſe, &c.
erit mala ratiquia x¬
traneus conuenitur, ſi
corrumpat: non tamen
agi sl ie ean deſer-
les: quia nec poreſt as
en quinerproſtagr
ve dominus:agit tamen
ratione operarum, &
damni datimon ratione
proprietatis: ſieur vſu-
froctuarius: coſi
quissj Ceteru ſiiage-
ret ſerui corrupti ratio-
ne proprietatis, tene-
retur ſerui cormpti:
ſieur in duobus dominis
euenit: vr en lſi quis
ſeruum. Sed quid ſi
ſeruus bona fide ſeruiẽs
tibi, alium corruperit?
noxaliter tencberis: ve
Ede nexa nõ ſolu &j
cdolis ſi ſeruus. Di-
ai bou idei poſſeſſo-
rem corumpentem nõ
teneri: ſecds tamen ſi
bona fidei poſſivel’eius
ſeruus damnum dederit
in ſeruo bona fide poſ-
ſeſſo, vnde Aquilia loea
habet nam tune quia in.
lege Aquilia etiã cupa
venit, tenebitur etiam
bonæ fi poſſ ve Sad leg.
AquilAſieo. & l ſcien-
tiam & sle rei vin.
I non ſolum. & in ſum-
ma de ſerus corrupto.
m 4 Iaereſt. ratione ? Serui conu-
proprieratis AceRS. peinõ agit nis
dominus pro-
prietatis de
que bona fidei
Poeſſor, qui
ſeruuim alie-
numà non do-
mino compa-
rauir, haë
aEione xpe-
tiri non pore-
rit.
Conij ma-
is de fiaudue.
ti renetur, qui
malſi, ae frau-
dulentnm con-
ſiliun dedit.
a Recepar ſi-
ue receptator
dieitur, qui
*Id eſt in me-
dis, ſeiicet
verbis eſt, qua-
ſi dieat, per-
ſuadere, vetu
eſe puéon a
eſt medis, ſeu
commone tam
in bono, quim
in maloret ve-
lere, venn,
& id geus.
P.
lſi quis perſua-
liu