DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#1025
1907 Digeſtorum Liber XX. Tit iij.
in ſorte, ſed primum eſt mirabile die tamen ſecõdûm IR, & bene
quod ſaltem pacto erant debita& ue naturalter,& per réten-a Vſur,
poreſt. ACCVRSIVS.
a Fideiubent. ſeilicer tune.
b Iu. ſeilicet fideiuſſoris......iM-i.
e Oblgatas Et ſie ratificatur pracedens ſuz tei obligariota
cité Sed arg contra,s, quod iuſſulominmSed poſſet dici aliud
in iuſſu, & aliud in eo,
qui mandaro fideiubet.
& etiã poſſet reddi ra-
tio, ſecundumIon-Vel
ibi anté, vt hie ſubiicit.
Facit autemaS-iſtum,
Je acqui poſſeſſl fundi.
i fi. debet enim prote-
ſtari in contrarium: vt
Sad Mac l ſi filiuu.
dJJ Ietinpradus
L’atdar aſſe.
rentia inter bac eſt: vr
Jde verb-ſign ferri.
e Huiuſmodi pignus.
ſeilicet taeitu, quo mi-
nus poſſit manumitti
ſeruus ſie obligatusniſi
in caſuerr Ce ſer pign.
da.l tutor ficut & gene-
a Generalio. rali* obligatione obli-
gitione pi¬ gatus poteſt manumit-
ae ſe Eiſtis e pteoi irenaz
a, manumit expreſsévt hin,& Cas
d puueett ſe pis darma lal an&
Li & ini. eodl. eſt dif-
ferentia.
F Oblgaauum ſeilicet
tacité.
a VJpradisJ Fru-
cus, quiibi na-
ſeuntur. At illata non
niſi cõuenerit, ſecus eſt
in vrbanis pradiis. Vi-
de ſeripta ad 5. C. de
Iocato. CVIAC.
Non conuenerit. vt
Jlba elees
ſi colonus. ſecus ſi in re
empta ex fructuã pre-
ve C.eodem l.quam-
ui. ACCVRS.
h 5 Illata fucrint. per-
petud, non temporis
cauſa: vr Stitts de-
bitor. & Codod l inon
Imducta.
A T Vm debitor)
Ci e tae-
ta àrienoes. Ponitur-
que exemplum taciti
pignoris, quod non in-
ſpiciens quidam, addi-
dit huie legi negatio-
nem. Vide ſeripa ad
tit Ce pig. act in prin-
cip.CViAc.
y Gratuita
pecunia eſt non tantûm
t Taeium ea, de qua conuenit, ve
airgive gratuita eſſet: ſed & de
uſed iu- qua nibil cõuenimo-
re canonieo dô de vſuris nihil actû
improbatur. ſit. Vide ſeripra ad a14.
Cde vſuri CVIA c.
i Pecunia. forté de-
poſita, vel muuara ſine
ſipulatione vſurarum.
AcCVRS.
S Ad modum legiti-
mum. Non vita.Itaque
hoc prodeſt paciſcenti
rrleans, vt fructus
capere liceat eriã ſupra
modum, vice vſurarum.
Tacita rnienne eſt ad
modum legitimum, nõ
expreſſa Vide ſeripra ad
.I4C. de vſuri. Cria.
e J Retinere. Duo di-
cit: & proprer vſuras in-
debitas retineri: item
primd in vſuris, quam
* Puto verbil
manififtar re-
ferri ad prius.
non au poſte-
rius.
2. JSi quis fidembeatt, cum
tes illius b à debitore, pro que
fideiuſſit, pignori dara ſit, bel-
liſſime intellegitur, hoc ipſo,
quod fideiubeat, quodammo-
do mandare res ſuas eſſe obli-
gatas t. Sane ſi poſtea ſint eius
res hypothecæ date, non erunt
obligat.
Tacita, vel ficta obligatio manu-
miſſinem ſerui nn impedit. BaRT.
V1. VLPIANVS ibro ſeptuagenſi-
motertio ad Editum.
Let in praedis vrbanis a¬
cité ſoleat conuentum ac-
cipi, vt perinde teneantur inue-
cta d, & illata, ac ſi ſpecialiter
conueniſſet: certe libertati hu-
iuſmodi pignuse non officit:id-
que & Pomponius probat. ait
enim manumiſſioni non office-
re ob habitationem obligatum
mancipium.
Fructus intelliguntur tacite obli-
gati pre penſione. BART.
VI1. POMPONIVS libro tertiodeci-
mo ex Varis Letiontbas.
IN predis ruſtieis fruus qu
ibi naſcuntur a, tacite intel-
leguntur pignori eſſe domino
fundi locati, etiã ſi nominatim
id non connenerit S. 1. Vi-
dendum eſt, ne non omuia illa-
ta, vel inducta: ſed ea ſola, qua
vt ibi ſint, illata fuetint , pi-
gnori ſint, quod magis eſt.
Poeſt creditor fructus pignoris
in vſuras tompenſareBART.
VI1L PAVLVE ibro ſecunde
Sententiarm.
CVn debitor a grauitay
Apecuniai vtatur, poreſt
creditor de f fructibus rei ſibi
pignorate ad modum legiti-
mum Avſuras retinere l.
Mancipia ſpecialiter obligata
non poſſunt manumitti: ſed obliga-
ta tacité, ſic, antequan includantur.
BAT...
Ix. IDE M libre ſingulari de officio
Praſoti igilum.
ESt diferentia obligiatormn
propter penſionem, & eo-
tum, qua ex conuentione ma-
nifeſtarij * pignoris nomine
tenentur: quod manumitte-
re mancipia obligata ! pignori
non poſſumus: inhabitantes au-
tem manumittimus n: ſcilicer
antequam penſionis nomine
cionem pignoris poterant retineri: bie, C de vſul per ietn-proniis d¬
tmmn. ’Secundun auten videtur conra legen, qua dieitur beut
quod in grauiorem cauſan, & ſie in ſortem accipiatur: vt j de aiitr ſede
percludamur. tune enim pi-
gnoris nomine retentat manci-
ia non liberabimus. Et deri-
is Merna iurſtonſilrus, qui
per feneſtram e monſtrauerat
ſeruos detentos ob penſionem
liberari poſſe.
Per obligationem ex cauſa tranſ-
actionis, videtur tacité actum, vt
res vniat in obligationem prima-
uam, ſi tranſactioi non ſtetur BAR.
. SCBVOLA libre ſexte
Digeſtorum.
Vtoris heres com herede
pupilli tranſactione e fa-
cta, cum ex ea maiorem partem
ſoluiſſet, in reſiduam quantita-
tem pignus obligauit. Queſi-
tum eſt, an in vererem contra-
ctumP iure tes obligata eſſer.
Reſpondit, ſecundüm ea, que
proponerentur, obligatam a
eſſe.
QVE RES PIGNORI,
vel hypothecæ dat obli-
gari non poſſunt.
TITVLVS III.
Enumerantur res quadam boc titu-
lo qua pignori data obligari non paſſunt;
id eſt quar nomine hypothecaria ai
non datur, veluti res, quarum commer-
cium creditor non habet, & res pupili
ſine tutoris auctoritate, & res peculia-
res ſine voluntate patris, vel domini, ſi
pro alio pignori dentur, ac ſimiliter res
muliris, vel res alterius pro muliere,
qua interceſſit contra S. C. Velleianum.
vel pro filiofa. qui mutuatus eſt con-
tra S.C. Macedonianum, & res, qua non
ſunt in bonis debitoris. Pater quoqueſi
fliumfam pignoris dederit, non abliga-
tur, quamuis filium ſum eſſe poſſit di-
cere per vindicationem ex iure Quiri-
tium.L. videtur aberrare à tit ſiqvt
l vlrim.S quod cum eo,&c. à tiul de
inſt, act. & alia pleraque ſimiliter à ſuis
ritulis. CVIAC.
1. MARCIANVS libro ſingulart ad
formulam hypoihecariam.
VPILLVS ſine
tutoris auctori-
cam dare nõ po-
teſtr.
Filius, vel ſeruus non poreſt pre
ali rem peuuiy obligare: eiam ſi
administratio ei libera ſi conceſſa.
BART.
1. Si T filiusfamiliàs pro
alio rem peculiarem obligaue-
rit, vel ſeruus, dicendum eſt
eam non teneri, licét liberam
peculij ſui adminiſtrationem
habeant ſ: ſicur nec donare eis
1908
retentiont pi
noris ſeus
poſſune
ſoll. i qua ſunc cõ-
trà. Sol aliud in fructi-
bus perceptisvr bie. &
aliud in pecunia ſoluta:
rt ibiiargãſi certpetl.
ſingularia & j. de ſolt.
in bu. Vel dic quod etia
ſpecialiter pro his vſu-
ris pignus
tum. Tertium eciam!
cit ad modum legiti-
mum, &c. vbi ſubaudi,
maximé: vt C de vſul. p eht tr.
cueiv ede eſ t eieue
IrEas uiſirnle , au taues
obſeata ſei. iun auesa
lcet expreſſim. pimbare-
n jutaranittim u miſt iua ai e
in ftauden creditoris vigſour pii
fiat:ve C.de ſer, pign. da. m caſu.
ma l.i¬
1 Pignori nomine re-
tenta. Retinere licet,
auferre non licet. Vide
ſeripea ad tit. Cade pign.
at. Et retinere licet de-
mum poſt biennium à
ceſſationis! die. Vide
ſcripta ad L5. Ce loca.
CVrAC.
n 5 Fenetram. hac
deceptio in ſimili caſu
oſtenditur S. de pignact.
lu4.
vors. JCASVS.
Turor pupillo ex
mala adiniſtratione
tenebatur in c. deceſſir
vrerque. heres turoris
cõuentus ab herede pu-
pili, cum eo tranſegit:
cui partem ſoluit:& pro
reſidun dedit pignora.
an iudicio turele pi-
gnora teneantur, ſi he-
res tutoris tranſactioni
non ſtetit, quaritur. Et
dieitur quod ſieqd. in
iudicio tutel conueni-
ri poterit.VIVIAN..
oq Tranſactione. ani-
mo nouandi. b vel die l Vie et
ampliciez. laeiun lit
pT n verren euura. E rſ ſt
cm, i-quaſi contractû.
ſcilicet cutela:cum hic
nolit ſtare tranſactio-
ni: vnde nec ci fides eſt
ſeruanda: ve Cde pact.
ILanppopons.
q T Obligatami quaſi
obligatampoſſe retine-
i pro hat pecunia chi, rora d
rographaria ex vereri t iten na
contractu debita; vere niiſt iaiiaine
tamen non eſt obligata on venit do-
ve Cod etiam ob ehi- pes aaie. rers
pig-re poſjS pen. Ae- ſunt in tqul
pis reqptis peu, t’e a ditoi.
meii renva
VTRESRI iur te
gnori vel byporhe. minois, pi-
ce datae ubigari gnot e t¬
aurſee.
aeo poiuuu ury ie Foige ie
tNE rriR i an dae.
lpareſt. ſed anſ andr ui-
een nec cõ tui gmrtst.
tore fue e dereto; e E ii ¬
I d reenli, & od de vis piur.
admieu llex qua ar. ’Enmaatde
IpxiS A’cvRE.. lii
T’ Habean. Imô te-tis. inpetir
netevt Sde piatlſi c r j
uenerit.
in ſorte, ſed primum eſt mirabile die tamen ſecõdûm IR, & bene
quod ſaltem pacto erant debita& ue naturalter,& per réten-a Vſur,
poreſt. ACCVRSIVS.
a Fideiubent. ſeilicer tune.
b Iu. ſeilicet fideiuſſoris......iM-i.
e Oblgatas Et ſie ratificatur pracedens ſuz tei obligariota
cité Sed arg contra,s, quod iuſſulominmSed poſſet dici aliud
in iuſſu, & aliud in eo,
qui mandaro fideiubet.
& etiã poſſet reddi ra-
tio, ſecundumIon-Vel
ibi anté, vt hie ſubiicit.
Facit autemaS-iſtum,
Je acqui poſſeſſl fundi.
i fi. debet enim prote-
ſtari in contrarium: vt
Sad Mac l ſi filiuu.
dJJ Ietinpradus
L’atdar aſſe.
rentia inter bac eſt: vr
Jde verb-ſign ferri.
e Huiuſmodi pignus.
ſeilicet taeitu, quo mi-
nus poſſit manumitti
ſeruus ſie obligatusniſi
in caſuerr Ce ſer pign.
da.l tutor ficut & gene-
a Generalio. rali* obligatione obli-
gitione pi¬ gatus poteſt manumit-
ae ſe Eiſtis e pteoi irenaz
a, manumit expreſsévt hin,& Cas
d puueett ſe pis darma lal an&
Li & ini. eodl. eſt dif-
ferentia.
F Oblgaauum ſeilicet
tacité.
a VJpradisJ Fru-
cus, quiibi na-
ſeuntur. At illata non
niſi cõuenerit, ſecus eſt
in vrbanis pradiis. Vi-
de ſeripta ad 5. C. de
Iocato. CVIAC.
Non conuenerit. vt
Jlba elees
ſi colonus. ſecus ſi in re
empta ex fructuã pre-
ve C.eodem l.quam-
ui. ACCVRS.
h 5 Illata fucrint. per-
petud, non temporis
cauſa: vr Stitts de-
bitor. & Codod l inon
Imducta.
A T Vm debitor)
Ci e tae-
ta àrienoes. Ponitur-
que exemplum taciti
pignoris, quod non in-
ſpiciens quidam, addi-
dit huie legi negatio-
nem. Vide ſeripa ad
tit Ce pig. act in prin-
cip.CViAc.
y Gratuita
pecunia eſt non tantûm
t Taeium ea, de qua conuenit, ve
airgive gratuita eſſet: ſed & de
uſed iu- qua nibil cõuenimo-
re canonieo dô de vſuris nihil actû
improbatur. ſit. Vide ſeripra ad a14.
Cde vſuri CVIA c.
i Pecunia. forté de-
poſita, vel muuara ſine
ſipulatione vſurarum.
AcCVRS.
S Ad modum legiti-
mum. Non vita.Itaque
hoc prodeſt paciſcenti
rrleans, vt fructus
capere liceat eriã ſupra
modum, vice vſurarum.
Tacita rnienne eſt ad
modum legitimum, nõ
expreſſa Vide ſeripra ad
.I4C. de vſuri. Cria.
e J Retinere. Duo di-
cit: & proprer vſuras in-
debitas retineri: item
primd in vſuris, quam
* Puto verbil
manififtar re-
ferri ad prius.
non au poſte-
rius.
2. JSi quis fidembeatt, cum
tes illius b à debitore, pro que
fideiuſſit, pignori dara ſit, bel-
liſſime intellegitur, hoc ipſo,
quod fideiubeat, quodammo-
do mandare res ſuas eſſe obli-
gatas t. Sane ſi poſtea ſint eius
res hypothecæ date, non erunt
obligat.
Tacita, vel ficta obligatio manu-
miſſinem ſerui nn impedit. BaRT.
V1. VLPIANVS ibro ſeptuagenſi-
motertio ad Editum.
Let in praedis vrbanis a¬
cité ſoleat conuentum ac-
cipi, vt perinde teneantur inue-
cta d, & illata, ac ſi ſpecialiter
conueniſſet: certe libertati hu-
iuſmodi pignuse non officit:id-
que & Pomponius probat. ait
enim manumiſſioni non office-
re ob habitationem obligatum
mancipium.
Fructus intelliguntur tacite obli-
gati pre penſione. BART.
VI1. POMPONIVS libro tertiodeci-
mo ex Varis Letiontbas.
IN predis ruſtieis fruus qu
ibi naſcuntur a, tacite intel-
leguntur pignori eſſe domino
fundi locati, etiã ſi nominatim
id non connenerit S. 1. Vi-
dendum eſt, ne non omuia illa-
ta, vel inducta: ſed ea ſola, qua
vt ibi ſint, illata fuetint , pi-
gnori ſint, quod magis eſt.
Poeſt creditor fructus pignoris
in vſuras tompenſareBART.
VI1L PAVLVE ibro ſecunde
Sententiarm.
CVn debitor a grauitay
Apecuniai vtatur, poreſt
creditor de f fructibus rei ſibi
pignorate ad modum legiti-
mum Avſuras retinere l.
Mancipia ſpecialiter obligata
non poſſunt manumitti: ſed obliga-
ta tacité, ſic, antequan includantur.
BAT...
Ix. IDE M libre ſingulari de officio
Praſoti igilum.
ESt diferentia obligiatormn
propter penſionem, & eo-
tum, qua ex conuentione ma-
nifeſtarij * pignoris nomine
tenentur: quod manumitte-
re mancipia obligata ! pignori
non poſſumus: inhabitantes au-
tem manumittimus n: ſcilicer
antequam penſionis nomine
cionem pignoris poterant retineri: bie, C de vſul per ietn-proniis d¬
tmmn. ’Secundun auten videtur conra legen, qua dieitur beut
quod in grauiorem cauſan, & ſie in ſortem accipiatur: vt j de aiitr ſede
percludamur. tune enim pi-
gnoris nomine retentat manci-
ia non liberabimus. Et deri-
is Merna iurſtonſilrus, qui
per feneſtram e monſtrauerat
ſeruos detentos ob penſionem
liberari poſſe.
Per obligationem ex cauſa tranſ-
actionis, videtur tacité actum, vt
res vniat in obligationem prima-
uam, ſi tranſactioi non ſtetur BAR.
. SCBVOLA libre ſexte
Digeſtorum.
Vtoris heres com herede
pupilli tranſactione e fa-
cta, cum ex ea maiorem partem
ſoluiſſet, in reſiduam quantita-
tem pignus obligauit. Queſi-
tum eſt, an in vererem contra-
ctumP iure tes obligata eſſer.
Reſpondit, ſecundüm ea, que
proponerentur, obligatam a
eſſe.
QVE RES PIGNORI,
vel hypothecæ dat obli-
gari non poſſunt.
TITVLVS III.
Enumerantur res quadam boc titu-
lo qua pignori data obligari non paſſunt;
id eſt quar nomine hypothecaria ai
non datur, veluti res, quarum commer-
cium creditor non habet, & res pupili
ſine tutoris auctoritate, & res peculia-
res ſine voluntate patris, vel domini, ſi
pro alio pignori dentur, ac ſimiliter res
muliris, vel res alterius pro muliere,
qua interceſſit contra S. C. Velleianum.
vel pro filiofa. qui mutuatus eſt con-
tra S.C. Macedonianum, & res, qua non
ſunt in bonis debitoris. Pater quoqueſi
fliumfam pignoris dederit, non abliga-
tur, quamuis filium ſum eſſe poſſit di-
cere per vindicationem ex iure Quiri-
tium.L. videtur aberrare à tit ſiqvt
l vlrim.S quod cum eo,&c. à tiul de
inſt, act. & alia pleraque ſimiliter à ſuis
ritulis. CVIAC.
1. MARCIANVS libro ſingulart ad
formulam hypoihecariam.
VPILLVS ſine
tutoris auctori-
cam dare nõ po-
teſtr.
Filius, vel ſeruus non poreſt pre
ali rem peuuiy obligare: eiam ſi
administratio ei libera ſi conceſſa.
BART.
1. Si T filiusfamiliàs pro
alio rem peculiarem obligaue-
rit, vel ſeruus, dicendum eſt
eam non teneri, licét liberam
peculij ſui adminiſtrationem
habeant ſ: ſicur nec donare eis
1908
retentiont pi
noris ſeus
poſſune
ſoll. i qua ſunc cõ-
trà. Sol aliud in fructi-
bus perceptisvr bie. &
aliud in pecunia ſoluta:
rt ibiiargãſi certpetl.
ſingularia & j. de ſolt.
in bu. Vel dic quod etia
ſpecialiter pro his vſu-
ris pignus
tum. Tertium eciam!
cit ad modum legiti-
mum, &c. vbi ſubaudi,
maximé: vt C de vſul. p eht tr.
cueiv ede eſ t eieue
IrEas uiſirnle , au taues
obſeata ſei. iun auesa
lcet expreſſim. pimbare-
n jutaranittim u miſt iua ai e
in ftauden creditoris vigſour pii
fiat:ve C.de ſer, pign. da. m caſu.
ma l.i¬
1 Pignori nomine re-
tenta. Retinere licet,
auferre non licet. Vide
ſeripea ad tit. Cade pign.
at. Et retinere licet de-
mum poſt biennium à
ceſſationis! die. Vide
ſcripta ad L5. Ce loca.
CVrAC.
n 5 Fenetram. hac
deceptio in ſimili caſu
oſtenditur S. de pignact.
lu4.
vors. JCASVS.
Turor pupillo ex
mala adiniſtratione
tenebatur in c. deceſſir
vrerque. heres turoris
cõuentus ab herede pu-
pili, cum eo tranſegit:
cui partem ſoluit:& pro
reſidun dedit pignora.
an iudicio turele pi-
gnora teneantur, ſi he-
res tutoris tranſactioni
non ſtetit, quaritur. Et
dieitur quod ſieqd. in
iudicio tutel conueni-
ri poterit.VIVIAN..
oq Tranſactione. ani-
mo nouandi. b vel die l Vie et
ampliciez. laeiun lit
pT n verren euura. E rſ ſt
cm, i-quaſi contractû.
ſcilicet cutela:cum hic
nolit ſtare tranſactio-
ni: vnde nec ci fides eſt
ſeruanda: ve Cde pact.
ILanppopons.
q T Obligatami quaſi
obligatampoſſe retine-
i pro hat pecunia chi, rora d
rographaria ex vereri t iten na
contractu debita; vere niiſt iaiiaine
tamen non eſt obligata on venit do-
ve Cod etiam ob ehi- pes aaie. rers
pig-re poſjS pen. Ae- ſunt in tqul
pis reqptis peu, t’e a ditoi.
meii renva
VTRESRI iur te
gnori vel byporhe. minois, pi-
ce datae ubigari gnot e t¬
aurſee.
aeo poiuuu ury ie Foige ie
tNE rriR i an dae.
lpareſt. ſed anſ andr ui-
een nec cõ tui gmrtst.
tore fue e dereto; e E ii ¬
I d reenli, & od de vis piur.
admieu llex qua ar. ’Enmaatde
IpxiS A’cvRE.. lii
T’ Habean. Imô te-tis. inpetir
netevt Sde piatlſi c r j
uenerit.