Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (34.1972)

II. 1. Jedna z nalepek z pieczęcią S. Kostki
Potockiego, umieszczanych na odwrociach
obrazów.

IRENA VOISfi

KILKA UWAG O GALERII STANISŁAWA KOSTKI POTOCKIEGO
W WILANOWIE*

Obecna galeria obrazów Muzeum w Wilanowie,
będącą jedną z najcenniejszych kolekcji malarstwa
europejskiego w naszym kraju, zawdzięcza swoje
powstanie Stanisławowi Kostce Potockiemu. Brak do
tej pory publikacji poświęconej tej wyjątkowej w
swoim rodzaju kolekcji, zgromadzonej przez pierw-
szego polskiego historyka sztuki i powszechne zain-
teresowanie jego zbiorami skłoniły do opracowania
pełnego katalogu zachowanych dzieł. Zadanie to pod-
jęte zostało przez Dział Sztuki Muzeum w Wilanowie.
Pierwszym, drukowanym katalogiem tych zbiorów
był Spis obrazów znajdujących się w galerii i poko-
jach pałacu wilanowskiego...1. Ogłoszona drukiem w
* Komunikat niniejszy powstał na marginesie przygoto-
wanego do druku Katalogu wilanowskiej galerii obrazów ze
zbiorów Stanisława Kostki Potockiego. Przygotowany w
pierwszej redakcji, a omówiony wyżej katalog opracowany
został przy współudziale autorskim Teresy Pocheć, adiunkta
Działu Sztuki Muzeum w Wilanowie. W początkowej fazie
gromadzenia materiałów i wiadomości dotyczących historii
zbioru malarstwa w Wilanowie, tematem tym zajmowała się
Ewa Smołkowa, adiunkt Działu Sztuki naszego muzeum.
W ramach dokumentacji naukowej do poszczególnych obra-
zów pozostawiła szereg wniosków, które uwzględnia wspom-
niany wyżej katalog.

1834 r., a opracowana przez Antoniego Blanka, profe-
sora malarstwa na wydziale sztuk pięknych Uniwer-
sytetu Warszawskiego, publikacja ta była w istocie
wykazem 680 pozycji zaopatrzonych — w większości
wypadków — w nazwiska autorów lub nazwę szkoły,
w której dzieła powstały. Następna tego rodzaju pu-
blikacja ukazała się w 1877 r.; tym razem nosiła ona
charakter monografii Wilanowa opracowanej przez
Henryka Skimborowicza i Wojciecha Gersona2. Była
to nie tylko pierwsza próba oceny zbioru wilanow-
skiego, ale także i pierwsze usiłowanie przedstawienia
historii kolekcji na tle dziejów pałacu wilanowskiego.
Próbę tę podjął Gerson w oparciu o porównanie ów-
Za możliwość wykorzystania wybranych i udostępnionych
materiałów źródłowych pragnę podziękować mgr Irenie Ma-
linowskiej, Kustoszowi Ośrodka Dokumentacji Naukowej w
Wilanowie.
1 A. BLANK, Spis obrazów znajdujących się w Galeryi
i Pokojach Pałacu willanowskiego z wyszczególnieniem
przedmiotów godniejszych uwagi. Własność Hr Aleksandra
Potockiego, Warszawa 1834, Drukarnia JANA WRÓBLEW-
SKIEGO.
2 H. SKIMBOROWICZ, W. GERSON, Wilanów - Album,
zbiór widoków i pamiątek oraz kopie z obrazów Galerii Wi-
lanowskiej wykonane na drzewie w drzeworytni warszaw-
skiej, Warszawa 1877.

151