DOI Heft:
Nr. 1/2
DOI Artikel:Świechowski, Zygmunt: Zabytki powiatu myśliborskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34477#0089
Rye. 32. Myślibórz. Sytuacja osiedla. Skala 1 : 100.000.
ZYGMUNT ŚW1ECHOWSK!
ZABYTKi POWiATU MYŚUBORSKtEGO')
Obszar powiatu myśliborskiego leży w dorzeczu Odry i Warty. Licz-
ne jeziora grupujące się przeważnie w jego północnej części stanowią
przedłużenie Pojezierza Pomorskiego. Łagodna rzeźba terenu rozłożona
równomiernie, występuje w postaci kilkunastometrowych wzniesień. Pas
jeziorny obfituje w głazy granitowe pochodzenia narzutowego — okolicz-
ność ważna dla wczesnego budownictwa tych okolic. Gleby żyźniejsze
na północy, w miarę zbliżania się do pszenicznej ziemi pyrżyckiej, są pias-
czyste na południu. Czynnik ten odbił się na osadnictwie. Podczas gdy
południe powiatu jest dotąd w większości pokryte lasem, jego część pół-
nocna była zaludniona już w okresie prehistorycznym. Terytorium złą-
czone więzami pokrewieństwa etnicznego z Pomorzem Szczecińskim, przez
cały okres wczesno-średniowieczny stanowiło część integralną Księstwa
Pomorskiego. Wiek XIII przyniósł przejściowe zwierzchnictwo Polski
(1233—39), krótkie rządy Templariuszy i trwałą aneksję margrabiów
brandenburskich (od 1262 r.). Położona w środku zdobyczy prawo-od-
*) W lipcu r. 1948 odbyłem z mgr H. Kasprzakową objazd powiatu myśliborskie-
go na zlecenie Państwowego Instytutu Historii Sztuki. Z powiatów woj. szczecińskie-
go, żadnego opracowania nie posiada Kamień-miasto. Powiaty myśliborski, chosz-
czeński, stargardzki potraktowano niezmiernie ogólnikowo w inwentaryzacji R. BER-
GAU'a, Die Bau — u. Ksdkm. d. Pr. Brandenburg, Berlin 1885. Podobnie pobieżne
jest ujęcie powiatów człuchowskiego, wałeckiego i złotowskiego w inwentaryzacji
HEISE'go, Ksdkm. d. Pr. Westpreussen, Kreis Schlochau, Kreis Fiatów, Kreis Deutsch-
krone", Gdańsk 1884—1887.
Na temat ostatniej inwentaryzacji, przeprowadzonej z ramienia Instytutu Hist.
Szt., wygłoszono sprawozdanie na zebraniu Pozn. Oddziału Z. H. S. 12 II 1949.
ZYGMUNT ŚW1ECHOWSK!
ZABYTKi POWiATU MYŚUBORSKtEGO')
Obszar powiatu myśliborskiego leży w dorzeczu Odry i Warty. Licz-
ne jeziora grupujące się przeważnie w jego północnej części stanowią
przedłużenie Pojezierza Pomorskiego. Łagodna rzeźba terenu rozłożona
równomiernie, występuje w postaci kilkunastometrowych wzniesień. Pas
jeziorny obfituje w głazy granitowe pochodzenia narzutowego — okolicz-
ność ważna dla wczesnego budownictwa tych okolic. Gleby żyźniejsze
na północy, w miarę zbliżania się do pszenicznej ziemi pyrżyckiej, są pias-
czyste na południu. Czynnik ten odbił się na osadnictwie. Podczas gdy
południe powiatu jest dotąd w większości pokryte lasem, jego część pół-
nocna była zaludniona już w okresie prehistorycznym. Terytorium złą-
czone więzami pokrewieństwa etnicznego z Pomorzem Szczecińskim, przez
cały okres wczesno-średniowieczny stanowiło część integralną Księstwa
Pomorskiego. Wiek XIII przyniósł przejściowe zwierzchnictwo Polski
(1233—39), krótkie rządy Templariuszy i trwałą aneksję margrabiów
brandenburskich (od 1262 r.). Położona w środku zdobyczy prawo-od-
*) W lipcu r. 1948 odbyłem z mgr H. Kasprzakową objazd powiatu myśliborskie-
go na zlecenie Państwowego Instytutu Historii Sztuki. Z powiatów woj. szczecińskie-
go, żadnego opracowania nie posiada Kamień-miasto. Powiaty myśliborski, chosz-
czeński, stargardzki potraktowano niezmiernie ogólnikowo w inwentaryzacji R. BER-
GAU'a, Die Bau — u. Ksdkm. d. Pr. Brandenburg, Berlin 1885. Podobnie pobieżne
jest ujęcie powiatów człuchowskiego, wałeckiego i złotowskiego w inwentaryzacji
HEISE'go, Ksdkm. d. Pr. Westpreussen, Kreis Schlochau, Kreis Fiatów, Kreis Deutsch-
krone", Gdańsk 1884—1887.
Na temat ostatniej inwentaryzacji, przeprowadzonej z ramienia Instytutu Hist.
Szt., wygłoszono sprawozdanie na zebraniu Pozn. Oddziału Z. H. S. 12 II 1949.