DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0340
tatio fuerir relicta, illa enim capitis deminurione non pereunt:
hdhee leum ſe. VIVIAN.
2 Eas obligationes. hc lex, & aliæ du leges ſequentes lo-
quuntur quando actiones à comperunt eapire minuto. Accvns.
Demiutions. minim. ACCVRSIVS.
e Naturaliave Inſt.
de leg-agntut.SSn.
d De dote. Sed non-
ne actio ez empto ſi-
militer habet quita-
e tem naturale, d eſt
de iure gent. licét for-
mnts ſe a iue ciui.
inductatve. de uſti.&
i iur lez hot? Reſpolim
paucz: quia quinque
s eant actiones, quæ da-
s rentur ilisfamit j de
bliy, & at.lfliiuufam.
& lin fal, inter quas
he de dote d’erat: ve
t jſolut matrim ijvnde
le bodie omnes ex caſtr.
peeul. vel quaſi, vel ex
aduentitia cauſa non
pereunt ſibi tali mini-
ma cap demi. cum iure
proprio ſibi competanmt
actiones in pradictis:
vt Cde bon que lub lfi.
Eſt & alia ſpecialis a-
quitas in dote at inr.
ſmlmr.lj. in his enim
ius ciuile repugnar na-
iuus e aear ln
ius ciuile tantbn patri,
ſecundum, ius narurale
tantum filio. quod ius
eiuile ſuccumbit natu-
iali: & ideo narurale
preualet: in aliis pre-
t ualet ciuilert non de-
a eur filio & ſie nõ amit-
tit: quia f non haber.
ſ Sed quare magis in
his ſuccumbit ciuile ius
naturali ? Reſpond. in
quolibet vides ratio-
nem aquitatis.
eYT quandoque
i Vmmmeipata.
Idem videtur, etiamſi
maximam, vel mediam
capitis deminutionen
ie paſſa : niſi vna de
quinque legibus fuit
lamnata! ve j. de bon.
damna. l quinque. Vel
die quod ſicét non pu-
bietur dos: alls ta-
men ipſa non poreſt re-
petere: quia debet re-
mancre apud maritum.
ACCvRS.
FT Eatu ¬
Lum ad ali-
menta.
gs Quam in iure. quia
n conſideratur an poſ-
it capere ex teſtamen-
to,vel non: ſed & hoc factum, an poſſit comedere, vel non, vel
bibere mam etſi non ſit capax admittitur, etiamſi maximam ca-
pitis deminutionem paſus ſit: vt ag dd i leg.ſruos ad cu-
fadiiam.& lieeii & de his, qua pre nr ſerpt abent. Li. Et eſt
hoc ſpeciale fauore alimentoum. idem h in habitatione: quia
nee ſine ea viuere quis poreſt...-
E5 Apiti. J ua hab-mus. ſeilicet precipua.
i q. OFamiliun. id eſt i ius agnationis inter atos.
E V mutari large hie accipitur: ſiue l de ſua in alie-
namſiue de aliena in ſuam iiue de aliena in alienam transfer-
tur. Ion. ſed & omnes infames ſtatu, vel fama diemtuntur mini:
rtiMà de our emt Leugngniinti. Ve l die non
mutari: ſed minui x facit Iſſt.tdSjSjij
vI4 GAIVS libre quarto ad
Editum prouinciale.
EAs obligationes a t, que
naturalem praſtationem
habere intelleguntur; palam eſt
capitis deminutione l non per-
ire:quia ciuilis ratio naturaliae
iura corrumpere non poreſt.
Itaque de dote d actio: quia in
bonum, & æquum concepta eſt,
nihilominus durat etiam poſt
capitis deminutionem.
VLVS libre vndecime
ad’Edictum.
T quandoque emanci-
para agat.
Summata eſt cum pracedenti.
BAaT.
2 MODESTINVS S ébro ofaus
Differentiarum.
LEgarun in annos ſingudes,
vel menſes fingulos reli-
ctumf, vel ſi habitatio legetur:
morte quidem legatarij lega-
tum intercidit: capitis deminu-
tione tamen interueniente per-
ſeuerat: videlicet quia tale le-
garum in facto y poriûs, quam
in iure conſiſtit.
Iuriſconſultus ponit hic tria ge-
nra capitis deminutionis:qu not.
BART
11. PAVLVS libro ſecunde
ad Sabinum.
CApiis demimrionis is
rgenera ſunt: maxima, me-
dia, minima. Tria enim ſunt,
qua habemus : libertatem, ci-
uitatem, familiam. Igitur cum
omnia hœc amittimus: hoc eſt,
libertatem, & ciuitatem, & fa-
miliam: maximam eſſe capitis
deminutionem:cûm verô amit-
timus ciuitatem, libertatem re-
tinemus, mediam eſſe capitis
deminutionem: cum & liber-
tas, & ciuitas retinetur, fami-
lia tantûm mutatur *, mini-
mam eſſe capitis deminutio-
nem conſtat.
12. Pa
EX QVIBVS CAVSIS MAIORES, &c.
Ditum eſt ſupr de reſtitutionibus que
damtrrraiuu s ſ anteut adeitreut s nt tuſr tr ne ae ms
ff. Verus.
Ex quibus cauſis maiores, &e.
Vius editi.J CASVS. Iuniſconſule.
quare iſtud edictum fuit introductume&!
EX QVIBVS CAVSIS
maiores vigintiquinque
annis in integrum
reſtituuntur t.
TITVLVSVL
Quinta ſpecies, & cauſa reſtions
in intggru eſt abſentia quallbet neceſ-
ſaia vel probabilune ſeiliet ea abſen-
ti, vel per abſentam praſnti nceat.
nam ex has cauſa non tantum abſenti-
bus, ſed etiam in abſentes dturreſtitu-
to in intgrum, qui non defeudehatur.
Eis etiam ſi non defendebantur vel ad-
uersus eos, qui in vinculis, ſeruitute,
boſtiſinos pateſtate fuevunt, vel ſeeum
agendi poteftatem non fecerune, vel qui
inuiti in ius vocari non patuerunt, vel
quos magistratus audire noluerunt.
CVIAC.
Primô commendat edictum, &
ponit cius ſummarium. Secundo po-
nit verbaedicti ad literam. Setun-
da ibi; Verba. BART.
1. VLPIANVS libre dudedecime
ad Edictum.
Vivs edictil cau-
ſam nemo non
iuſtiſſimam eſſe
confitebitur. L¬
a ſumt enim ius per
id tempus, quo quis reipublicæ
operam dabat, vel aduerſo caſu
motatatoorigitur corigitur oe née non
& aduersûs eos ſuccurritur: ne
vel obſit, vel proſit, quod eue-
nit P. 1. J Verba autem edicti
talia ſunt: Sr CVVv i D DE
BONIS T CVM IS METV AVT
SINE DOLO MALO REIPVBLI-
CAE CAVSA ABESSET, INVE
vmvvis,, ERVIvVTvTEſ oo-
STIVMQVE POFESTATE ESSET.
SIE CVIVS ATIoNIS E¬
RVM, CVI DIES EISS DI-
CITVR: IEM I, QVSS Q1D
Vsv I, Avn
Qo vO Vo o errr,
CONsEQVVTVs : ACTio’vE
Q sSOvrTs, on
DES EIVS EXET, Cv
ASENS NON DEFENDERETVR,
amiſerit ſeruiturem.nam
ſq Suitute, qu factiE
porrigiturvve Jad rtt.
ius actionis diceturexiſſe. Aev.
u. Cui id eſt alicui eorum.
y j Feet, rem corporalem.
2
a 5 Conſeuut. ſeilicet abſens.
j Qua, id eſt aliqua.
C
5
5
5
eum induciturvt j-de-
t T Sus clauodhe claſula reſpicit omnia uppradicaa-
vt quia dies actionis exiuit-quia metu abfuit, vel teipb cauſa.
vel ſimili & ſie duo continet S. iſte. & quaindo de bois exiuit.
ſeilicet aliquid corporale: t ſeruitu, vel actio
amititnr, ſeiicet perſonalis & dices, ſiue dies cuius àd’ſt aie-
x ſiIuum ſeilicet abſens:vt coligitur jad ltamait.
550
t rationem
citquod per
ule iſtud edictun ubuenitur illis, qui ſunt laſ per abſen-
tam & ex cauſa. iuſta enim abſentia ndli deber ee dammdſa,
vel lucroſa ſann. Iſto S ponit edicti pretoris verba & habet
illud edictum tres par-
tes. Prima eſt: qualiter
abſens contra praſen-
tem reſtiuatur. na ſi
prſens vſcapiat ren
abſentis, ille reuerſus
reſtituetur contra pratat hie
ſentem: ſiiue vſucepit de ation-
rem corporalem; ſiue reſciſoriaque
Ee ereaua in e hue d taie
Eſque allei ians a er dez
ſula edicti eſt: quand
praſens contra abſen-
tem reſtituiturevt ecce
ſi abſens praſcripſi rem
praſentis, reſtituetur
praſeus, & durat vſque
ad Slem fi qua, &c. &
bi incipit tertia pars,
& durat vſque ad fin-
quia dicitur quod quã-
docunque eſſet aquum,
qud teſtituatur, pra-
tor reſtituet.
i’ Huius eiti quod
eſt ead9Sj.
m T’Nemo. hle ſunt
dux negationes, ſeili-
cet nema, & non: & fa-
ciunt a vnam affirma-
tionemrt infià de ver-
bur ſgn l’duubr.
n Laſumid eſt amiſ-
ſum.
oſ Corrigitumid eſtre-
ſtituitur, vel emédatur.
p SQuod aenis. ſeili-
cet abſentia: vr neque
abſenti noceat, cum de-
tur ei reſtitutio: nec
proſit, cum detur con-
ra eum: vt jproexS &
Sſi ex nouaheauſagal.
iin p & jaolvvdui-
cet & Laroin fnj rp.
j de reiindabſe- i die-
tx ſic vnnm pro ab.un-
ſente, & alind contra.
a Negationes
dux faunt-
nam afirma-
tionem.
Mmreiuv de ruqu juoſ a
a t Vea. Nota quo
tres habet partes hoe-
dictum. Prima quali puuamn.
ter abſens comta pr- ne r
ſenté reſtituir, & hoe
Iſque ad illum verf.
Ienm ſi quis. . Seunda
econtra, & hoe, vſque
ad verſ Iuom fi qua vbi
interſerit quadam de
prafente ontena pr-
ſentem3 Texia etge-
neralis exippdicdas.
tes
partes.
...vt in finus eg. Die
ergoſi euius, id eſt alienius quid id eſt aliquid..
r De bmn. ſucap, ſeu praſeript. in rebus corporl- item
lte dn le compreéhndrt,
eſt, ad veram enim ſeruimte non e euiu tla
fai, alia ven.
Amiſit. ſeiliet praſen-alids amiſſin fiſcilicet ſeruiruté.
Qd dus idem cteris, in quibus ladi potetvv jaa.
S. A
hdhee leum ſe. VIVIAN.
2 Eas obligationes. hc lex, & aliæ du leges ſequentes lo-
quuntur quando actiones à comperunt eapire minuto. Accvns.
Demiutions. minim. ACCVRSIVS.
e Naturaliave Inſt.
de leg-agntut.SSn.
d De dote. Sed non-
ne actio ez empto ſi-
militer habet quita-
e tem naturale, d eſt
de iure gent. licét for-
mnts ſe a iue ciui.
inductatve. de uſti.&
i iur lez hot? Reſpolim
paucz: quia quinque
s eant actiones, quæ da-
s rentur ilisfamit j de
bliy, & at.lfliiuufam.
& lin fal, inter quas
he de dote d’erat: ve
t jſolut matrim ijvnde
le bodie omnes ex caſtr.
peeul. vel quaſi, vel ex
aduentitia cauſa non
pereunt ſibi tali mini-
ma cap demi. cum iure
proprio ſibi competanmt
actiones in pradictis:
vt Cde bon que lub lfi.
Eſt & alia ſpecialis a-
quitas in dote at inr.
ſmlmr.lj. in his enim
ius ciuile repugnar na-
iuus e aear ln
ius ciuile tantbn patri,
ſecundum, ius narurale
tantum filio. quod ius
eiuile ſuccumbit natu-
iali: & ideo narurale
preualet: in aliis pre-
t ualet ciuilert non de-
a eur filio & ſie nõ amit-
tit: quia f non haber.
ſ Sed quare magis in
his ſuccumbit ciuile ius
naturali ? Reſpond. in
quolibet vides ratio-
nem aquitatis.
eYT quandoque
i Vmmmeipata.
Idem videtur, etiamſi
maximam, vel mediam
capitis deminutionen
ie paſſa : niſi vna de
quinque legibus fuit
lamnata! ve j. de bon.
damna. l quinque. Vel
die quod ſicét non pu-
bietur dos: alls ta-
men ipſa non poreſt re-
petere: quia debet re-
mancre apud maritum.
ACCvRS.
FT Eatu ¬
Lum ad ali-
menta.
gs Quam in iure. quia
n conſideratur an poſ-
it capere ex teſtamen-
to,vel non: ſed & hoc factum, an poſſit comedere, vel non, vel
bibere mam etſi non ſit capax admittitur, etiamſi maximam ca-
pitis deminutionem paſus ſit: vt ag dd i leg.ſruos ad cu-
fadiiam.& lieeii & de his, qua pre nr ſerpt abent. Li. Et eſt
hoc ſpeciale fauore alimentoum. idem h in habitatione: quia
nee ſine ea viuere quis poreſt...-
E5 Apiti. J ua hab-mus. ſeilicet precipua.
i q. OFamiliun. id eſt i ius agnationis inter atos.
E V mutari large hie accipitur: ſiue l de ſua in alie-
namſiue de aliena in ſuam iiue de aliena in alienam transfer-
tur. Ion. ſed & omnes infames ſtatu, vel fama diemtuntur mini:
rtiMà de our emt Leugngniinti. Ve l die non
mutari: ſed minui x facit Iſſt.tdSjSjij
vI4 GAIVS libre quarto ad
Editum prouinciale.
EAs obligationes a t, que
naturalem praſtationem
habere intelleguntur; palam eſt
capitis deminutione l non per-
ire:quia ciuilis ratio naturaliae
iura corrumpere non poreſt.
Itaque de dote d actio: quia in
bonum, & æquum concepta eſt,
nihilominus durat etiam poſt
capitis deminutionem.
VLVS libre vndecime
ad’Edictum.
T quandoque emanci-
para agat.
Summata eſt cum pracedenti.
BAaT.
2 MODESTINVS S ébro ofaus
Differentiarum.
LEgarun in annos ſingudes,
vel menſes fingulos reli-
ctumf, vel ſi habitatio legetur:
morte quidem legatarij lega-
tum intercidit: capitis deminu-
tione tamen interueniente per-
ſeuerat: videlicet quia tale le-
garum in facto y poriûs, quam
in iure conſiſtit.
Iuriſconſultus ponit hic tria ge-
nra capitis deminutionis:qu not.
BART
11. PAVLVS libro ſecunde
ad Sabinum.
CApiis demimrionis is
rgenera ſunt: maxima, me-
dia, minima. Tria enim ſunt,
qua habemus : libertatem, ci-
uitatem, familiam. Igitur cum
omnia hœc amittimus: hoc eſt,
libertatem, & ciuitatem, & fa-
miliam: maximam eſſe capitis
deminutionem:cûm verô amit-
timus ciuitatem, libertatem re-
tinemus, mediam eſſe capitis
deminutionem: cum & liber-
tas, & ciuitas retinetur, fami-
lia tantûm mutatur *, mini-
mam eſſe capitis deminutio-
nem conſtat.
12. Pa
EX QVIBVS CAVSIS MAIORES, &c.
Ditum eſt ſupr de reſtitutionibus que
damtrrraiuu s ſ anteut adeitreut s nt tuſr tr ne ae ms
ff. Verus.
Ex quibus cauſis maiores, &e.
Vius editi.J CASVS. Iuniſconſule.
quare iſtud edictum fuit introductume&!
EX QVIBVS CAVSIS
maiores vigintiquinque
annis in integrum
reſtituuntur t.
TITVLVSVL
Quinta ſpecies, & cauſa reſtions
in intggru eſt abſentia quallbet neceſ-
ſaia vel probabilune ſeiliet ea abſen-
ti, vel per abſentam praſnti nceat.
nam ex has cauſa non tantum abſenti-
bus, ſed etiam in abſentes dturreſtitu-
to in intgrum, qui non defeudehatur.
Eis etiam ſi non defendebantur vel ad-
uersus eos, qui in vinculis, ſeruitute,
boſtiſinos pateſtate fuevunt, vel ſeeum
agendi poteftatem non fecerune, vel qui
inuiti in ius vocari non patuerunt, vel
quos magistratus audire noluerunt.
CVIAC.
Primô commendat edictum, &
ponit cius ſummarium. Secundo po-
nit verbaedicti ad literam. Setun-
da ibi; Verba. BART.
1. VLPIANVS libre dudedecime
ad Edictum.
Vivs edictil cau-
ſam nemo non
iuſtiſſimam eſſe
confitebitur. L¬
a ſumt enim ius per
id tempus, quo quis reipublicæ
operam dabat, vel aduerſo caſu
motatatoorigitur corigitur oe née non
& aduersûs eos ſuccurritur: ne
vel obſit, vel proſit, quod eue-
nit P. 1. J Verba autem edicti
talia ſunt: Sr CVVv i D DE
BONIS T CVM IS METV AVT
SINE DOLO MALO REIPVBLI-
CAE CAVSA ABESSET, INVE
vmvvis,, ERVIvVTvTEſ oo-
STIVMQVE POFESTATE ESSET.
SIE CVIVS ATIoNIS E¬
RVM, CVI DIES EISS DI-
CITVR: IEM I, QVSS Q1D
Vsv I, Avn
Qo vO Vo o errr,
CONsEQVVTVs : ACTio’vE
Q sSOvrTs, on
DES EIVS EXET, Cv
ASENS NON DEFENDERETVR,
amiſerit ſeruiturem.nam
ſq Suitute, qu factiE
porrigiturvve Jad rtt.
ius actionis diceturexiſſe. Aev.
u. Cui id eſt alicui eorum.
y j Feet, rem corporalem.
2
a 5 Conſeuut. ſeilicet abſens.
j Qua, id eſt aliqua.
C
5
5
5
eum induciturvt j-de-
t T Sus clauodhe claſula reſpicit omnia uppradicaa-
vt quia dies actionis exiuit-quia metu abfuit, vel teipb cauſa.
vel ſimili & ſie duo continet S. iſte. & quaindo de bois exiuit.
ſeilicet aliquid corporale: t ſeruitu, vel actio
amititnr, ſeiicet perſonalis & dices, ſiue dies cuius àd’ſt aie-
x ſiIuum ſeilicet abſens:vt coligitur jad ltamait.
550
t rationem
citquod per
ule iſtud edictun ubuenitur illis, qui ſunt laſ per abſen-
tam & ex cauſa. iuſta enim abſentia ndli deber ee dammdſa,
vel lucroſa ſann. Iſto S ponit edicti pretoris verba & habet
illud edictum tres par-
tes. Prima eſt: qualiter
abſens contra praſen-
tem reſtiuatur. na ſi
prſens vſcapiat ren
abſentis, ille reuerſus
reſtituetur contra pratat hie
ſentem: ſiiue vſucepit de ation-
rem corporalem; ſiue reſciſoriaque
Ee ereaua in e hue d taie
Eſque allei ians a er dez
ſula edicti eſt: quand
praſens contra abſen-
tem reſtituiturevt ecce
ſi abſens praſcripſi rem
praſentis, reſtituetur
praſeus, & durat vſque
ad Slem fi qua, &c. &
bi incipit tertia pars,
& durat vſque ad fin-
quia dicitur quod quã-
docunque eſſet aquum,
qud teſtituatur, pra-
tor reſtituet.
i’ Huius eiti quod
eſt ead9Sj.
m T’Nemo. hle ſunt
dux negationes, ſeili-
cet nema, & non: & fa-
ciunt a vnam affirma-
tionemrt infià de ver-
bur ſgn l’duubr.
n Laſumid eſt amiſ-
ſum.
oſ Corrigitumid eſtre-
ſtituitur, vel emédatur.
p SQuod aenis. ſeili-
cet abſentia: vr neque
abſenti noceat, cum de-
tur ei reſtitutio: nec
proſit, cum detur con-
ra eum: vt jproexS &
Sſi ex nouaheauſagal.
iin p & jaolvvdui-
cet & Laroin fnj rp.
j de reiindabſe- i die-
tx ſic vnnm pro ab.un-
ſente, & alind contra.
a Negationes
dux faunt-
nam afirma-
tionem.
Mmreiuv de ruqu juoſ a
a t Vea. Nota quo
tres habet partes hoe-
dictum. Prima quali puuamn.
ter abſens comta pr- ne r
ſenté reſtituir, & hoe
Iſque ad illum verf.
Ienm ſi quis. . Seunda
econtra, & hoe, vſque
ad verſ Iuom fi qua vbi
interſerit quadam de
prafente ontena pr-
ſentem3 Texia etge-
neralis exippdicdas.
tes
partes.
...vt in finus eg. Die
ergoſi euius, id eſt alienius quid id eſt aliquid..
r De bmn. ſucap, ſeu praſeript. in rebus corporl- item
lte dn le compreéhndrt,
eſt, ad veram enim ſeruimte non e euiu tla
fai, alia ven.
Amiſit. ſeiliet praſen-alids amiſſin fiſcilicet ſeruiruté.
Qd dus idem cteris, in quibus ladi potetvv jaa.
S. A