23

bonme tutel-

Loaavr2 Igantarius legauit li-

mmm ratoun ſuanu Tionunquid tencbitur Tirius legara-

RVVVLARroS.
Dieitu hile, quod u¬
mulati entur edere
rationés: & reddit; ra-
tionë litterat quiae.
veauntimé debét iura-
re de calumia ille, qui
peit exbiqupra-
ſito cuiliber pétenti
tn fi a;
a In factuque p¬
AMio quod nalis a eſt reſpectn ſol-
neus cauſa uentis & facit jamanl.
nemais. pproeutater in piuip.
b’ Gſit, id eſt librum
rationum fecit.
T Sed iudiein. ſed &
ibere aliis b multis modis
us o quis compelliturxtper
eſt rils e actionen famiercii-
aio ous, ie err eoherele: ve.
nr eriedu, fanit
d ibendi cautiones. 2. Item per
aaione, inter- actionem ad exhib.
ia eee deus doua i eet, auis
aaegoori actione in factu: ſi
eoaut aivs nl imrerſit exhibeni:
quod eſt norabile, cun
alids in rebus alis,
uu deibdntrtiait Er
non ſir meainterſit ta
3aourius Aieu vonea ertaileei a i
Nolarius ii v infà dd exhil
atdeie, is veaas a Siaiit
puſt duares i S eſt aux&S3
ia dpreu dud & ſi uus aunmm,
Soné ſeu pro Spe,. leé per actio-
oſads nem: vel interdictum
de tabulerhib. ſi neget
ſe tabulas habere, vel.
debere exbibere
iexhib lj alias ſi cõ-
fiteatur, locum habet
i eictum, quemadmo.
t euiris, teſt ape, infiaquead
teſtape liis n-4 ttem
per act neggeſt ſpon-
taneo geſtore.
C d fiſſionit vel non
eQue eſſor, ſubaudiquia ciuſdemſ
eiuſdem iuris iuris debet eſſe ſucceſ-
ele d lues eur ſori vrEhae, d& à ndel,
Leeit prats ſe& ſi ſeruus.
l. ſi quis ex agenta-

2

ris Souenitur d regaur ldn ninbut opes.

Eus edere r Et reſpou qunonſed heres teneeur ſi habet? vel
à fuit éi deninciarum vt pon ſolueree Titio vel teniur Ti-
uu, i eres in dol non fuerit, canſa cognita legataris edere.

rationéſve noſtras adminſtra-
uit, non cogitur à pratore per
metum in factum a actionis ra-
tiones edere: ſeilicet quia id cõ-
ſequi poſſumns per mandat
actionẽ. Et cum dolo malo ſo-
cius negotia geſſitl, prtoſper
hanc clauſulam non interuenit.
eſt enim pro ſocio actio.. Sed
nec tutorem cogit pretor pu-
pill edere rationes: ſed iudi-
cio tutelæ ſolet cogi edere.
oc edictum habet locum inſui-
ceſſores vniuerſales argentariy, licét
ciuſdem profeſſimis non ſinttamen
ſeus in ſucceſſoribus ſingularibuus:
ſed ad eos in ſubſidium recurretur
vtili actione h.dd

1. Nihil intereſt ſi ſucceſſo-
res, aut parer, aut dominus ar-
gentarij eiuſdem fuerunt pro-

feſſionis : quia cum in locum,

& in ius ſuccedant argentarij,

parribus çius fungi debent. Is,

autem , cui argentarius ratio-

nes ſuas legauit, non videbitur

contineri , quia iuris ſucceſ-
ſor his verbis fſignificaturnon
magis quam ſi ei viuus cas do-
naſſet. Sed nec heres tenebitur,
cum nec poſſideat, nec dolo
malos fecerit Sed ſi ei h, ante-
quam eas legatario traderet, re-
nunciatum Ffuerit ne ante eas
tradat, tenebituri, quaſi dolo
fecerit. Ite antequam eas tra-
dat, tenebitur. Quod ſi nihil
dolo fecerit, cauſa cognita lega-
tarius cogendus eſt edere I.
Numularij coguntur edere ſuas

s non debet.

eT Cmtineri niſi cum heres dolo nihil fecitvr j quod ſi ntit.
f His verbis qux ſunt S e d ſi quu ex argentaris Sj, Et not.

eene heequud non ſut pares
re, & juris LSſi errs. Arg contrà
Lt? LPSſe heres, rge

s

4Biſcilicet heredi-

enieaui i

d ſueceſſor rei, & inris: ve a Trbl.

J de exceprui vnd lulti, & J de iure¬,

ſ Dolo mal vel lata culpa: vbi.

Tenebuun ſcilicet actione n factum ad iutereſfe. S Et not.
ic denuntiationem e, quem (id eſt aliquemfacere eſſe in do-

ne quis in do lo: vt hie & i que in frau e L ait pratur S, ſi quis partieps.C.

ciimir.
qui vxori.

faao vbi ea-

de rei vinl ſi fundum & facit ad vin mntiationis: j de,
in auth. vt cum de appaoo. S.f igitr ol
ad id,quod debet heres retnere antequam tradar, facit jds ri-
lquod in heredemS ſieſe.u.....
TcCgendu oſt eilicet vtili actione in factu,
IT uie & hi Noex quo eſt eaden f ratio, deber eſſe iden

adull.
Item

ie.

de, Aquil laauu.

ieſſeſſe. de-
buE ue-

m s Decuriur. Sed an hodie idem, vt corum fidei & rationi-
surare in- bus credatur videtur idem. Prind.

uia g pon inuenitur muta-

t gier es uin ergn ſaet- reoaus de nſtlamrmlſamrdirte & Seuaa gui.
muna n re¬ videuur iure nou & nouiſſimo confirmatumevt Co dde consti pe.

periune.

lin fi & n authen de fideiuſs, in. columj. Tertiô, quia hodie
iurant vbique vel inter ſe, vel communi ſuarum ciuiratum om-
nia legaliter agere: vnde inſtar tabellioum debeé os credi: ve

.i,Ca le. Car de fatIſi quis decurio Quartô quia minus

publice auctoriratis

tabellio non poſſit eſſe ſeruuse C Ce tabul l generai

jiuur in his, quam ia tbelionibuscum

x7.

da dqut teſtameaquttſtemte., ſermus ſie:vt àau pra-
M ſed fſeriuus. Sed non obſtantibus ſupraditis puto çon-

tra ſavt no aſit hodie eis, vel coruni rar

& forté vſquéad certum numerum: vt

rationes, ſiut & argemari, eadum

ratine. BART.

2. Numularios quoque non
eſſe iniquum cogi rationes ede-
re Pomponius ſeribit: quia &
hi l numularij, ſicut argentarij
rationes conficiunt: quia & ac-
cipiunt pecuniam, & erogant
pei paries à quarin probaie
ſcriptura, codicibûſque eorum
maximé continerur, & frequen-
tiſſimë ad fidem éorum de-
curritur . 3. J Cæterum Pom-
nibus poſtulantibus, & iuranti-
bus e non calumnie a cauſa pe-
tere rationes, qua ad ſe perti-
neant edi iubet r. 4 5 Ad nos

enim pertinet a non tantûm

cum ipſi contraximus, vel ſuc-
ceſſimus ei, qui contraxit; ſed
etiam ſi is, qui in noſtra pote-

ſtate eſt, contraxit.

Argentari, & omnes, qui gerunt
officium publicum, coguitur ſuas
rationes edereBARr.

. GAIVS libr prim ad Edictum

Prouinciale.
ARgentarus rationes ede-
re iubetur. nec intereſt,
cumipſo argentario controuer-
ſiar ſir, an cum alio. 1. . Ideo
autem argentarios tantum, ne-
que alios vllos ſabſimiles t eis
edere rationes cogit, quia offi-
cium eorum, atque miniſterium
publicam habeat u cauſam: &
hc principalis eorum opera
eſt, vt actus ſui rationes dili-
genter conficiant.

lius dictit Vel fui condemnatus, &c, eſt
continebatur quod ſolueram-teneur qui

non poſſum nunc probare contra argent

tum, quo Titius erat mihi obligatus, vel
qu

habeo probationes, quibus in principali

ibi in inſtrumentis, que ſunt rei tantum
quaſi communes ſunt: vt oil prators.
ve ſcholares, magiſtroACe.

quadam.Spen. Item tabelliones

edere velint.
. pblicaun babeat.

ſed contra ſe ſie, cum fint priuate ſeriptur: vt C de probat.
inſrumnta. & laximplo & lrationes nam tempore hari legun
publica bauctoritate eligebantur à ſiſco forteet j proxiS de.

luntate ſua.

poſſuntſed vniuerſitas,

peum erat in libro rationum argentarij quod ſolueram credito-
ri meoipſe autem creditor hoc negabat & cnm argentarius non i.
ehibuerit librum, fui condemnarus illi creditori meo; in quo

tereſſe meum. Sedhuie caſui ſie opponitur: imô videtur quit
argentarius non teneturnam aut probaui:.
aut ibdex non admiſit probationes meas, & impurabitur ei: aut

ſie impuretur mihi ſi non probaui cum potui. ad quod dici
riſcon quod ben poit eſſe quod eunc non potui probare, ſed
iune poſſum probare. Pone; uune habeo imſtrumenom, vel te-
ſtes:vel editum mihi inſtrumentum rationum: quaomnia tune
non habebam. & ad hoc inducit vnum ſimile: Eece inſtrumen-

proieciſti: egi contra Titium debitorem meum: & probbar on
poiui quod haberem probationes allquasanunc ago contra te,&

ſi tunc habuiſſem: vnde poreſt hoc eſſe.

ed Abſimiles. ſimiles c enim cogit: ve numularios vr S n au-
nur cogendi atghuius legis reouia,
rationes exhibere cum pus fuerit: licée non niſi

214

tionibus credendum pro a Auones ar-
geutariorun

auers?
tur
& medicie Ce pi pr
cle Lparabolant ſed ho pura rrrint
die quiliber eſt pro vou ument aduer;
du parb,a
2a n gétari. Qul-
Canmam. id eſt, ns, qiie
caſous pro-
bat hujuinpai

n.
certé.
o 5 Et iurantibus not.
de hoc iuramento: vt
bie, & eod. i ſi quis
ex argentarjs. S. exgi-
tur& je bouahi
poiiſ.
a ’Non élumnia Vi-
de ſeripta ad l. C. de
rebius eriedi. & iuretur.
CVIA.
P lubet. pprator.
q i Peniue facit Sidt Trit veutovi-
lſ quss pniner, iſeavltcu.
entrinA de de aieen py.
SVs.. Dictum eſt prit ſi apps
aprat iu multis lois, auriptun&
quod argentarius cogi bro ratontn,
aredhretntomest aie aidii t
eſt verum ſue litigeur eeo l paai.
contra eumaſiue contra . iunagai.
alium& eſt ratio quod
xe t n l Hle dieit, aſle ipranr ei
quod rauones cun die penleta men
& conſule edi debents luntntes r’ſe
aliter enim intelligi nõ quis ſeripſe-
Ft ſe erédidi-.
ſe animorepe-
tendé lſeſ¬.,
. deegg
Poſtre
apeaperſeri.
pei mnun ai,
uidua quiden
ſut, hoe eſt
pro ſeribente
quadant, alia

ſrinte,e ſi
talis ſit coué-
tudo taum di-

pradptio et
pro ſeribente:
vebi grati.
pro mrore ex-
penſas pupii
adſeribente,
que nemo di-

id eſt, liber rationum
ipſarom non editureſed
id’antun qud eſt ne-
ceſſarium. CVv av-
TE. JPetij mihi edi
rationes ab argentario
meo, dum conueniret
ab aliquo, vel cumego
alium conuenirem: &
tunc argentarius non
edidiidedque fui con-
demmatusevt putà quia
continebatur in iuſtru.
rationum, quod mutua-
ui nTitior cûm con-
uenirem Titium arge-y
aroms, nonont aiu.
lbrum ratiomumvnde pie ſurtur.
perdidi canſtud a la Tin-
refertur ad i quod di onputer. cege
coſeicer, cauſum mes iur dis, vi-
peremplun ils peraia aia r¬
tale: vt puta quia ſeri na haar.

bété, vel om-
nla proſeribé-
te ; hoe caſa
veriſimile ſe.
quendun, ad-
uto iureiu-
tada ſerbẽtis.

Su ti-

tConſuetudo

ndem argentaius ad in- dat
ionẽ, ve dat
idem ſripr-
rbs ru-
t Argentarij
oimve me-
des, pubiẽ
mdoritite,
certô numer
elel.

imputabitur mihi:

tarium, & porui tunc: &
riu-

l ſubripuiſti, vel in aqui

e Simili per-
miſſa eſt x¬
tenſio.

li negotio vri poruiſſem,
d Tabelliones

r T Cotrouerſia ſed ſi contra ipſum agoj non videtur quod de-

beat mihi actol ederervt C.ao. lqui aeeuſare. que eſt contrà Sçd edere cogun-

ſu ur, aeepee
umen ſalario.
Eupliei oſ-
eil. & poblic-

: hic in rati
ji
R.

tionibus,

tia f Serui rener-

a pecunia aur Aa publi.

ſriptura pre

luriſdi-

non probane

t cauſe difter

t iiun A. cooocio,iic.
on E tamen officium publieum dicos non publia

chm f ſerui etian admittanturvt S udprator S ſe ſi ſeruu. anſi.
qui

aduerss ſeri-