i4 L. ANNUI S ENECJE
ed,quibencdciumaccepidclc negat, quodaccepit.Ingratused,qui didimulat. Ingratus,qui noa
reddit: ingratidimus omnium, qui oblitus ed. Illi emm d non sodiunt, tamen debent: & extat
apud illos vedigium certe meritorum, intra malam condiendam conclulorum. Et aliquan-
do ad referendam gratiam conuerti ex aliqua caula polhmt, E illos pudor admonuerit: E
lubita honelbas rei cupiditas: qualis lolet ad tempus, etiam in malis pedoribus exurgere: d inui-
taueritfacilisoccado. Hic nunquam EerigratuspoteA, cui totum beneficium elapsum elb. Et
vtrum tu peiorem vocas, apud quem gratia beneEcij intercidit, an apud quem etiam memoria?
Lulcitiodoculisunt, qui lucem reformidant: casci,qui non vident. Et parentes suos non amare,
impietas elE non agnoscere,in(ania. Quis tam ingratus ed, quam qui quod in prima oarte animi
Ium eiledebuit, & lemper occurrere, itaseposuit & abiecit, vr in ignorantiam verteretur? 10
aret illum non saspe de reddendo cogiralIe,cui obrepdt obliuio.
CAP. 11. DENiQ^vE adrcddendamgratiam.&virtutcopused, & tempore,&facultate,
&aspirante fortuna. Qui meminir, snc impendio gratus ed. Hoc quod non operam exigit,
non opes, non felicitatem.- qui nonprasdat, nullum habet quo lateat patrocinium. Nunquam
enim voluirgratus ede, quibeneheium ramlonge proiecit,vr extra conspedbum dium ponerer.
Quemadmodum quaem vsusunr, & manum quotidie, tadumque patiuntur, nunquam peri-
culum dtusadeunr: illa quae ad oculos non renocantur,sed extra conuerlationem, vtdipcrua-
cuaiacucrunr, sordesipsacolliguntvctudate: itaquicquid frequenscogirario exercet ac reno-
uar,memori^ nunquam dibducitur, quae nihil perdit, md ad quod non saspe relpexir.
CAP. ni. Pn^iER hanccaulamalias quoquelunr, quse nobismerira nonnunquam ma- io
xima velant. Prima omnium ac poridima, quodnouissemper cupiditatibus occupati, non quid
habeamus, sed quid petamus, inspicimus: non in id quod ed, sed in id quod appetimus, intenti.
Qriicquid enim domi ed, vile ed. Sequitur aurem, vr vbi quod acceperis leue nouorum cupiditas
fecit, aucbor quoque eorum non dr in pretio. Amauimus aliquem & suspeximus, & fundatum
ab illo datum nodrumprofelddimus, quam diu nobis placebant caqux consecuti dimus. De-
inde irrumpit in animum aliorum admiratio , &ad ea impetus fadbus ed,vti mortalibus mos ed,
ex magnis maiora cupiendi: protinus excidir, quicquid anre apud nos beneheium vocabatur.
Ncc eaintuemur, qtne nos aliis praspodiere,sed ea lola qua: fortunapraecedentium odcntar.Non
pored aurem quilquam & inuiderc,&gratias agere. Qma inuidere,querentis & mxdi ed: gratias
agere,gaudenris.Deinde quia nemo nodrum nouir,ndi id tempus quod cum maxime trandt. Ad ; o
prasrerita rari animum rerorquenr.Sic ht,vt praeceptores, eorumque benehciainrercidanr: quia
totam pueritiam relinquimus.Sic f r,vtin adolescentiam nodram collata pereant: quia ipla nun-
quam rctradtatur.Nemo quod fuit ranquamin prsetcrito,sedtanquam in perdito ponit.Ideoque
caduca memoria ed futuro imminentium.
C A p. i n i. Hoc loco reddendum ed Epicuro redimonium, qui adidue queritur, quod ad-
uerdis prxtedra dmusingrati, quod quaecunque percepimus bona, non in memoriam reduca-
mus, nec inter voluptates numeremus: cumcertior nulla dr voluptas, quam quas iam eripi non
poted. Praesenna bona nondum rota in solido sunt, poted illa cadis aliquis incidere. Futura
pendent, & incerta dmr. Quod praeteriit, inter tutascpodtum cd. Quomodo gratus quisquam
eile aduerdis benedeia pored, qui omnem vitam diam transilir.? Praslentium intuitus, ac prarter- 40
itorum memoria, gratum facir. Memoriae minimum tribuit,quisquis Ijiei plurimum.
CAP.v. Q^VEMADMODVM, mi Liberalis, quaedamressemelpercepraehxrcnr,quxdam
vtseias, noneddirisdidicide (intercidit enimeorumicientia,nidcontinuetur) Geometriam
dico &diblimium curdim, & d qua alia propter dibtiliratem lubrica iunt.- irabenedeia queedam
magnitudo non patitur excidere, quaedam minora, sed numero plurima, & temporibus diuerla,
edluunt. Quia (vr dixi) non subinde illa tra&amus, nec libenter quid cuique debeamus, reco-
gnoseimus. Audi voces petentium.Nemo nonvieburam lemper in animo luo memoriam dixit;
nemo non deditum se & deuotum profelsus ed, & d quod aliud humilius verbum, quo se oppi-
gncrarct,inuenit.Pod exiguum tempus iidem illi verba priora, quali sordida & parum libera eui-
tant: perueniunt deinde eo, quo, vr ego exidimo, pedimus quisque, arqueingratidimus perue $o
nir,vt obliuiicantur. Adeo enim ingratus ed, qui oblitus ed, vt gratus dt, cui benedeium in
mentem venit.
CAP. vi. Hoc tam inuidimvitium, animpunitum ede debeat, queritur: & an hasc lex,
quas in scholis exercetur, etiam i'n ciuitate ponenda dr, qua ingrati datur a (dio, quas viderur asqua
omnibus. Quid niveum vrbes quoque vrbibus,qu^ prasdirere exprobrent, & maioribus collata,
a poderis exigant. Nodri maiores, maximi illi viri, ab hodibus ranrum res repetierunt. Beneficia
magno animo dabant, magno perdebant. Excepta Medorumgcnte non edin vlla data aduerdis
ingratum adbio. Magnumque hoc argumentum, dandam non fuilse: quia aduerdis maledcium
omne consendmus;&homicidij,venefcij,parricidij,violatarum religionum, aliubi atque aliubi
diuersapcena ed, sed vbiquealiqua. Hocfiequcnrisdmumcrimen nulquam punirur,vbiqncim-
probatur. Neque absoluimus illud: sed cum dilHcilis edet incertas reiasdimatio, tantum odio
<damnauimus,& inter ea reliquimus, quas ad vindices deos mittimus.
CAP. VII'
poiu
App
ed,quibencdciumaccepidclc negat, quodaccepit.Ingratused,qui didimulat. Ingratus,qui noa
reddit: ingratidimus omnium, qui oblitus ed. Illi emm d non sodiunt, tamen debent: & extat
apud illos vedigium certe meritorum, intra malam condiendam conclulorum. Et aliquan-
do ad referendam gratiam conuerti ex aliqua caula polhmt, E illos pudor admonuerit: E
lubita honelbas rei cupiditas: qualis lolet ad tempus, etiam in malis pedoribus exurgere: d inui-
taueritfacilisoccado. Hic nunquam EerigratuspoteA, cui totum beneficium elapsum elb. Et
vtrum tu peiorem vocas, apud quem gratia beneEcij intercidit, an apud quem etiam memoria?
Lulcitiodoculisunt, qui lucem reformidant: casci,qui non vident. Et parentes suos non amare,
impietas elE non agnoscere,in(ania. Quis tam ingratus ed, quam qui quod in prima oarte animi
Ium eiledebuit, & lemper occurrere, itaseposuit & abiecit, vr in ignorantiam verteretur? 10
aret illum non saspe de reddendo cogiralIe,cui obrepdt obliuio.
CAP. 11. DENiQ^vE adrcddendamgratiam.&virtutcopused, & tempore,&facultate,
&aspirante fortuna. Qui meminir, snc impendio gratus ed. Hoc quod non operam exigit,
non opes, non felicitatem.- qui nonprasdat, nullum habet quo lateat patrocinium. Nunquam
enim voluirgratus ede, quibeneheium ramlonge proiecit,vr extra conspedbum dium ponerer.
Quemadmodum quaem vsusunr, & manum quotidie, tadumque patiuntur, nunquam peri-
culum dtusadeunr: illa quae ad oculos non renocantur,sed extra conuerlationem, vtdipcrua-
cuaiacucrunr, sordesipsacolliguntvctudate: itaquicquid frequenscogirario exercet ac reno-
uar,memori^ nunquam dibducitur, quae nihil perdit, md ad quod non saspe relpexir.
CAP. ni. Pn^iER hanccaulamalias quoquelunr, quse nobismerira nonnunquam ma- io
xima velant. Prima omnium ac poridima, quodnouissemper cupiditatibus occupati, non quid
habeamus, sed quid petamus, inspicimus: non in id quod ed, sed in id quod appetimus, intenti.
Qriicquid enim domi ed, vile ed. Sequitur aurem, vr vbi quod acceperis leue nouorum cupiditas
fecit, aucbor quoque eorum non dr in pretio. Amauimus aliquem & suspeximus, & fundatum
ab illo datum nodrumprofelddimus, quam diu nobis placebant caqux consecuti dimus. De-
inde irrumpit in animum aliorum admiratio , &ad ea impetus fadbus ed,vti mortalibus mos ed,
ex magnis maiora cupiendi: protinus excidir, quicquid anre apud nos beneheium vocabatur.
Ncc eaintuemur, qtne nos aliis praspodiere,sed ea lola qua: fortunapraecedentium odcntar.Non
pored aurem quilquam & inuiderc,&gratias agere. Qma inuidere,querentis & mxdi ed: gratias
agere,gaudenris.Deinde quia nemo nodrum nouir,ndi id tempus quod cum maxime trandt. Ad ; o
prasrerita rari animum rerorquenr.Sic ht,vt praeceptores, eorumque benehciainrercidanr: quia
totam pueritiam relinquimus.Sic f r,vtin adolescentiam nodram collata pereant: quia ipla nun-
quam rctradtatur.Nemo quod fuit ranquamin prsetcrito,sedtanquam in perdito ponit.Ideoque
caduca memoria ed futuro imminentium.
C A p. i n i. Hoc loco reddendum ed Epicuro redimonium, qui adidue queritur, quod ad-
uerdis prxtedra dmusingrati, quod quaecunque percepimus bona, non in memoriam reduca-
mus, nec inter voluptates numeremus: cumcertior nulla dr voluptas, quam quas iam eripi non
poted. Praesenna bona nondum rota in solido sunt, poted illa cadis aliquis incidere. Futura
pendent, & incerta dmr. Quod praeteriit, inter tutascpodtum cd. Quomodo gratus quisquam
eile aduerdis benedeia pored, qui omnem vitam diam transilir.? Praslentium intuitus, ac prarter- 40
itorum memoria, gratum facir. Memoriae minimum tribuit,quisquis Ijiei plurimum.
CAP.v. Q^VEMADMODVM, mi Liberalis, quaedamressemelpercepraehxrcnr,quxdam
vtseias, noneddirisdidicide (intercidit enimeorumicientia,nidcontinuetur) Geometriam
dico &diblimium curdim, & d qua alia propter dibtiliratem lubrica iunt.- irabenedeia queedam
magnitudo non patitur excidere, quaedam minora, sed numero plurima, & temporibus diuerla,
edluunt. Quia (vr dixi) non subinde illa tra&amus, nec libenter quid cuique debeamus, reco-
gnoseimus. Audi voces petentium.Nemo nonvieburam lemper in animo luo memoriam dixit;
nemo non deditum se & deuotum profelsus ed, & d quod aliud humilius verbum, quo se oppi-
gncrarct,inuenit.Pod exiguum tempus iidem illi verba priora, quali sordida & parum libera eui-
tant: perueniunt deinde eo, quo, vr ego exidimo, pedimus quisque, arqueingratidimus perue $o
nir,vt obliuiicantur. Adeo enim ingratus ed, qui oblitus ed, vt gratus dt, cui benedeium in
mentem venit.
CAP. vi. Hoc tam inuidimvitium, animpunitum ede debeat, queritur: & an hasc lex,
quas in scholis exercetur, etiam i'n ciuitate ponenda dr, qua ingrati datur a (dio, quas viderur asqua
omnibus. Quid niveum vrbes quoque vrbibus,qu^ prasdirere exprobrent, & maioribus collata,
a poderis exigant. Nodri maiores, maximi illi viri, ab hodibus ranrum res repetierunt. Beneficia
magno animo dabant, magno perdebant. Excepta Medorumgcnte non edin vlla data aduerdis
ingratum adbio. Magnumque hoc argumentum, dandam non fuilse: quia aduerdis maledcium
omne consendmus;&homicidij,venefcij,parricidij,violatarum religionum, aliubi atque aliubi
diuersapcena ed, sed vbiquealiqua. Hocfiequcnrisdmumcrimen nulquam punirur,vbiqncim-
probatur. Neque absoluimus illud: sed cum dilHcilis edet incertas reiasdimatio, tantum odio
<damnauimus,& inter ea reliquimus, quas ad vindices deos mittimus.
CAP. VII'
poiu
App