DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0405
CONTROVERSIARVM LIBER IIL
cum muneribus meis imponere,eclogium ex teRamenro adulteri petedum eR Sola heres eRo:
quamms ahena,quamu:s ignota: tantum,quia pudica,quiaincorrupta eR.QuidARi tamcenlorio
adultero non mater eR.?non ioror/non propinqua?aut nulla carum pudica eRsldcirco Icihcet cR
tancis dimois peregrinas vtbes m honorem pudicitite incognita perambulabar. Illic vbi natus
cR,nuila oudtca erat.at illic vb: negotiatus.?quia nulla non proRituta erar, vacuo teRamento pu-
dica h. res per errorem qutelitaeR.Ego adulteram arguo,quam iti matrimonium recepi, quico-
muneis ex hia liberos precatus ium,qui pudicam hbentillime crederem. Adeone iam ad omnem
patientiam samuli mos abiit,vr aduerius querimoniam viri vxor alieno reRe defendatur.? At her-
cuics aduerias externorum quidem opiniones IpecioRshmum patrocinium erar: Ego viro pia-
to cco. Atego,Rhunc moreminicnbcndi recipitis, in conlpeclu veRro ica seribam: Vxor mea
heres edo, quod peregrinante me adamata eR, quod heres ab adolescente alieno cclibidinoso
rehcla e;t, quod ram adamem hereditatem adiit- A duobus vos teRamentis in conRlium mitto,
*L< vtrum iecuturi eRis/quod ab adultero abioluitur,a!i quod damnatur a viro? Magnus pudicitiae
f; netus eR pudicam credi: & aduerius omnes illecebras atque emuia delinimenta muliebris in-
o<jnij,edt veluti solum ac hrmamemm,iu nullam incidiRefabu'am:nouos forraRe, non in omni-
qp uma:Ranationemoccurrere:&horrendamu!ta deinde ac varia daturus experimenta, femina
qua; damnum pudicitia: qui vis eR,atque curandus cR,ci!e ac videri pudicam.Muliebrium vitio-
rum fundamentum auarmaeR.Qua: potcRtion timere opinionem adulterij, poteR non timere
adnkcrium.Exonini rupeconchyitum trahitur, quo veRis cruentetur. Infelices ancillarum gre-
10 ges laboranr.vr adultera tenui veRe perspicua tn:& mini in corpore vxorts iuq plus maritus,quS
quilibet alienus peregrinusqueagnouerir.FtuRra adtimabo eRe indiciajl tarum qut rogat, com-
petit pudicam.Omnes teimpudicam loquunrur.pudicam tantum vnus, & peregrinus: qui plu$
laudator quam accuiator nocet. Vxorcm meam nulqtia auditu pudicam, nth in aduheri eclogio.
Deiicein terram oculos, & aures ruas externorum voobns claude. Sibi quisque pro te iiegct.
Pudicam ille dixtr,ego impudicam. Puto plus creditis ciui. quatn peregrino: marito, quam adul-
tero.Iplum eclogium corruptoris animo icripRr.Quiapudicatn,inquir,comperi;quod nulli pre-
ter me contigit.
PARS altera. Formosi eR: hoc natura peccauit. Sine viro suit:hoc maritus peccauit. Ap-
pellata eR hoc ahus peccauit.Negauit:hoc pudice. Heres rehda eR: hoc feliciter. Hereditatem
$ o adiA:hoc conRRto fecit.
LIBER TERTIVS.
P R O OE M I V M.
Vos D AM disertislimos agnoui viros,nonrelpondentes famre Ria?eum decla-
marent in foro maxima omnium admiratione dicentes,Rmu! ad has domeRt-
cas exercitationes IcceRerant,desertosabingenio suo.Quod accidere pltetiR^
atque mihi nurum,quam certum eR.Memim itaque me a Seucro CaRio quae-
re re, quid eRet cur m declamationibus iiii iua non reiponderet eloquentia. In.
nullo enim hoc hebat notabilius.Oratio eius erat valens cultu, ingetibus ple-
na sententiis.Nemo minus patFus cR aliquid in adione sua otiosum eRe.Nulla
pars erat, qua: non sua virtute Rare t. Nihil in quo auditor R ne damno aliud ageret. Omnia niten-
tia & intenta aliquo,aliquid petentia. Nemo magis in sua poteRate habuit audientium aRctRus.
Verum eR quod de ido dicir noRer. Cum dicerer,rerum poriebatur:adeo omnesimperata
faciebant. Cum ille voluerat,traRebantur.Nemo non illo dicente timebat nc deRneret.Non eR
quod illum ex his qua: edidit,atRimetis.Sunt quidem & ha:c quibuidam grata. Verum eloquen-
tia eius longe maior erar quam ledio. Non hoc ea portione illi accidit qua omnibus fere, qui-
s o bus maiori commendationi eR audiri quam legided in illo longe maius diserimen eR. Primum
tantundem erat iti homine,quantum in itigenio:corporis magnitudo conlpicua, Riauitas valen-
tiRim^ vocis.Quamuis h.ec inter le raro coeatir, vt eadem vox & dulcis Rt & lolida.Pronuntiatio
qinehihnonem poRer producere, tamen quadltonis poRer videri. Ncc tamen illo quicqua ma-
gis mirareris,quam quodgrauitas qu.e deerat vitre,adioni supererat: quandiu citra iocosse con-
tinebat,censoria oratio erat.Deinde ipla qua: dicebat,meliora eranr quam quq Iciebat.Vir enim
praslentis animi,& maioris ingemj quam Rudij,magis placebat in his quae mueniebat, quam in
Insquseattulcrat. Iam veroiratuscommodius dicebat. Ideo diligentiRimecauebanthomines,
ne dicentem inrerpcllaretu-. Vni illi proderat excuti. melius lemper fortuna, quam cura,de
illomeiebatur. idunquam tamen ha:c felicitas ilii persuaRt negligendam. Vno die priuatas
^Qplures agebar, & ira vt alteram ante meridiem ageret , alteram poR meridiem : publicam *
vero nunquam amniius quam vnam vno die. Ncc tamen scio , quem reum illi defendere
niR le contigerit. Adeo nunquam vliam materiam diceudi , niE in periculis suis, habuit.
Li .
cum muneribus meis imponere,eclogium ex teRamenro adulteri petedum eR Sola heres eRo:
quamms ahena,quamu:s ignota: tantum,quia pudica,quiaincorrupta eR.QuidARi tamcenlorio
adultero non mater eR.?non ioror/non propinqua?aut nulla carum pudica eRsldcirco Icihcet cR
tancis dimois peregrinas vtbes m honorem pudicitite incognita perambulabar. Illic vbi natus
cR,nuila oudtca erat.at illic vb: negotiatus.?quia nulla non proRituta erar, vacuo teRamento pu-
dica h. res per errorem qutelitaeR.Ego adulteram arguo,quam iti matrimonium recepi, quico-
muneis ex hia liberos precatus ium,qui pudicam hbentillime crederem. Adeone iam ad omnem
patientiam samuli mos abiit,vr aduerius querimoniam viri vxor alieno reRe defendatur.? At her-
cuics aduerias externorum quidem opiniones IpecioRshmum patrocinium erar: Ego viro pia-
to cco. Atego,Rhunc moreminicnbcndi recipitis, in conlpeclu veRro ica seribam: Vxor mea
heres edo, quod peregrinante me adamata eR, quod heres ab adolescente alieno cclibidinoso
rehcla e;t, quod ram adamem hereditatem adiit- A duobus vos teRamentis in conRlium mitto,
*L< vtrum iecuturi eRis/quod ab adultero abioluitur,a!i quod damnatur a viro? Magnus pudicitiae
f; netus eR pudicam credi: & aduerius omnes illecebras atque emuia delinimenta muliebris in-
o<jnij,edt veluti solum ac hrmamemm,iu nullam incidiRefabu'am:nouos forraRe, non in omni-
qp uma:Ranationemoccurrere:&horrendamu!ta deinde ac varia daturus experimenta, femina
qua; damnum pudicitia: qui vis eR,atque curandus cR,ci!e ac videri pudicam.Muliebrium vitio-
rum fundamentum auarmaeR.Qua: potcRtion timere opinionem adulterij, poteR non timere
adnkcrium.Exonini rupeconchyitum trahitur, quo veRis cruentetur. Infelices ancillarum gre-
10 ges laboranr.vr adultera tenui veRe perspicua tn:& mini in corpore vxorts iuq plus maritus,quS
quilibet alienus peregrinusqueagnouerir.FtuRra adtimabo eRe indiciajl tarum qut rogat, com-
petit pudicam.Omnes teimpudicam loquunrur.pudicam tantum vnus, & peregrinus: qui plu$
laudator quam accuiator nocet. Vxorcm meam nulqtia auditu pudicam, nth in aduheri eclogio.
Deiicein terram oculos, & aures ruas externorum voobns claude. Sibi quisque pro te iiegct.
Pudicam ille dixtr,ego impudicam. Puto plus creditis ciui. quatn peregrino: marito, quam adul-
tero.Iplum eclogium corruptoris animo icripRr.Quiapudicatn,inquir,comperi;quod nulli pre-
ter me contigit.
PARS altera. Formosi eR: hoc natura peccauit. Sine viro suit:hoc maritus peccauit. Ap-
pellata eR hoc ahus peccauit.Negauit:hoc pudice. Heres rehda eR: hoc feliciter. Hereditatem
$ o adiA:hoc conRRto fecit.
LIBER TERTIVS.
P R O OE M I V M.
Vos D AM disertislimos agnoui viros,nonrelpondentes famre Ria?eum decla-
marent in foro maxima omnium admiratione dicentes,Rmu! ad has domeRt-
cas exercitationes IcceRerant,desertosabingenio suo.Quod accidere pltetiR^
atque mihi nurum,quam certum eR.Memim itaque me a Seucro CaRio quae-
re re, quid eRet cur m declamationibus iiii iua non reiponderet eloquentia. In.
nullo enim hoc hebat notabilius.Oratio eius erat valens cultu, ingetibus ple-
na sententiis.Nemo minus patFus cR aliquid in adione sua otiosum eRe.Nulla
pars erat, qua: non sua virtute Rare t. Nihil in quo auditor R ne damno aliud ageret. Omnia niten-
tia & intenta aliquo,aliquid petentia. Nemo magis in sua poteRate habuit audientium aRctRus.
Verum eR quod de ido dicir noRer. Cum dicerer,rerum poriebatur:adeo omnesimperata
faciebant. Cum ille voluerat,traRebantur.Nemo non illo dicente timebat nc deRneret.Non eR
quod illum ex his qua: edidit,atRimetis.Sunt quidem & ha:c quibuidam grata. Verum eloquen-
tia eius longe maior erar quam ledio. Non hoc ea portione illi accidit qua omnibus fere, qui-
s o bus maiori commendationi eR audiri quam legided in illo longe maius diserimen eR. Primum
tantundem erat iti homine,quantum in itigenio:corporis magnitudo conlpicua, Riauitas valen-
tiRim^ vocis.Quamuis h.ec inter le raro coeatir, vt eadem vox & dulcis Rt & lolida.Pronuntiatio
qinehihnonem poRer producere, tamen quadltonis poRer videri. Ncc tamen illo quicqua ma-
gis mirareris,quam quodgrauitas qu.e deerat vitre,adioni supererat: quandiu citra iocosse con-
tinebat,censoria oratio erat.Deinde ipla qua: dicebat,meliora eranr quam quq Iciebat.Vir enim
praslentis animi,& maioris ingemj quam Rudij,magis placebat in his quae mueniebat, quam in
Insquseattulcrat. Iam veroiratuscommodius dicebat. Ideo diligentiRimecauebanthomines,
ne dicentem inrerpcllaretu-. Vni illi proderat excuti. melius lemper fortuna, quam cura,de
illomeiebatur. idunquam tamen ha:c felicitas ilii persuaRt negligendam. Vno die priuatas
^Qplures agebar, & ira vt alteram ante meridiem ageret , alteram poR meridiem : publicam *
vero nunquam amniius quam vnam vno die. Ncc tamen scio , quem reum illi defendere
niR le contigerit. Adeo nunquam vliam materiam diceudi , niE in periculis suis, habuit.
Li .