3
YdESISTIa me Lucili,quid ita,d prouidentia mundus ageretur,muha bonis
yiris acciderent maia. Hoc commodius in contextu operis reddererur, cum
praede vniuerds prouidentiam probaremus, &interedc nobis Deum. Sed
quoniam a toto parricuiam reueiii placet, &vnam contradidrtonem manente
liteintcgrasolucre,'faciam rem non difficilem ,causam deorum agam. Super-
uacuumcdmpnesenciaodendere non sine aliquo cudodc tantum opus dare,
nec hunc bderum certum didursum fortuiti impetus ede,& qua: cadis incitat, io
depe turbari, & cito arietare:hanc inoffensam velocitatem procedere aitern^ legis imperio, tan-
tum rerum terra mariq; gedantem,tantum ciariihmorum iuminum & exdispositioneiuccntiu:
non ede materite errantis hunc ordinemmeq; qu;x temere coierut,tanta arte pendere,vt terraru
grauidimum pondus scdeatimmotu,&circase properantis c^li fugam spedfet, vt infula vallibus
mariamoliiant terras,nec vllu incrementum duminusentiant,vtcx minimis ieminibus naican-
tur ingentia. Ne illa quidem quas videntur confuia & incerta,piuuias dico nnbesq;,& eiisoru ful-
minum iadtus,&incendia ruptis montium verticibus esfusa, tremores labatis soti,& alia qute tu-
multuoia pars rerum circaterras mouet,sine ratione,quamuis subitadnt,accidunt.-sedsuas& illa
caulas habent non minus quam qua: alienis iocis conipedta miraculo sunt, vrin mediis dudtibus
calentes aquas, &nouainhdarum in vado exiiicntium mari spatia. Iam vero d quis obieruauerir ^
nudari litora pelago in se recedente,eademq;intra exiguum tempus operiri,credet casca quadam
volutatione modo contrahi vndas, & introrsum agi; modo erumpere, & magno cursii reperere
sedem suam:cum lliasintcrim portionibus creicunc, &ad horam ac diem iubeunt ampliores rni-
norcsque, prout illas lunare sidus elicuit, ad cuius arbitrium oceanus exundat; dio ida tempori
releruentur : eo quidem magis, quod tu nou dubitas de prouidentia, ied quereris.In gratiam te
reducam cum diis,aduerius optimos optimis.Neque enim natura patitur, vt bona bonis noceat.
Inter bonos virosae Deum amicitia ed, conciliante virtute. Amicitiam dico?immo etiam neces-
dtudo & dmi'itudo:quoniam quidem bonus ipse tempore rantum a Deo diderr,discipuius eius,
asmulatorque,&vera progenies,quem parens ille magniheus, virtutum non lenis exaclor, sicuc
ibucti patres, durius educat. Itaque cum videris bonos viros acceptosque diis laborare -Ddare, 40
per arduum cscendcre,malos autem lasciuire, & voluptatibus duere: cogita filiorum nos mode-
diade!e&ari,vernu!aru licentia: illos disciplina tridiori contineri,horum ali audaciam. Idem tibi
de Deo liqueat.Bonum virum in deliciis non habeuexperitur,indurat,dbi illum prxparar.
C AP. ii. Q^v ARE multa bonis virisaduersa eueniut? Nihil accidere bono viro mali poted.
Non miscentur contraria. Quemadmodum tor amnes,tantum superne deiedorum imbru:, tan-
ta mediterraneorum vis fontium non mutant iaporem maris,nec remittunt quidem:iraaduersa-
ru impetus s cru viri fortis non vertit animum.Maner in datu, & quicquid eucnit,in inii colorem
trahit.Ed enim omnib. externis potentiormec hoc dico,no senrit ilia led vincit,&alioqu:n qui-
etus placidusq; contraincurrentiaattollitur. Omnia aduersa,exercitationes putat. Qiiis autem,
vit modo,& ere&us ad honeda,non ed laboris appetens iudi,&ad odiciacu periculo promptus.? ^
Cui non indudrio otium poena cd? Athletas videmus,quibus virium cura cd,cum lortiilimis qui-
busque consigere, & exigere ab his, per quos certamini praeparantur, vt totis contrai pios viri-
bus vtantur. caedi se vexarique patiuntur.-& h non inueniunt imguios pares, pluribus iimul obii-
ciuntur. Marcet sine aduersario virtus. Tunc apparet quanta dt, quantum valeat polleatque,
cum quid podit, patientia odendit. Scias licet idem viris bonis ede faciendum, vt dura ac didici-
lianon reformident, nec de fato querantur. Quicquid accidir, boni coniulant, in bonum ver-
tant. Non quid,(ed quemadmodumferas,intered. Non vides quanto aiiter patres, aiiter matres
indulgeant? Illi excitari iubenr liberos ad dudia obeunda mature, feriatis quoque diebus non
patiuntur ede otiolbs,& sudorctn illis, & interdum lacrimas excutiunt. At matres foueremdnu,
continere in vmbravolunt.n unquam dere,nunquam tridati, nunquam laborare.Parrium habet
Deus aduersus bonos viros animum, & idos fortius amat:&. Operibus, inquit, doloribus, ac da-
, mnis exagitentur, vt verum colligant robur.Languent per inertiam iaginata:nec labore tantum
sed
YdESISTIa me Lucili,quid ita,d prouidentia mundus ageretur,muha bonis
yiris acciderent maia. Hoc commodius in contextu operis reddererur, cum
praede vniuerds prouidentiam probaremus, &interedc nobis Deum. Sed
quoniam a toto parricuiam reueiii placet, &vnam contradidrtonem manente
liteintcgrasolucre,'faciam rem non difficilem ,causam deorum agam. Super-
uacuumcdmpnesenciaodendere non sine aliquo cudodc tantum opus dare,
nec hunc bderum certum didursum fortuiti impetus ede,& qua: cadis incitat, io
depe turbari, & cito arietare:hanc inoffensam velocitatem procedere aitern^ legis imperio, tan-
tum rerum terra mariq; gedantem,tantum ciariihmorum iuminum & exdispositioneiuccntiu:
non ede materite errantis hunc ordinemmeq; qu;x temere coierut,tanta arte pendere,vt terraru
grauidimum pondus scdeatimmotu,&circase properantis c^li fugam spedfet, vt infula vallibus
mariamoliiant terras,nec vllu incrementum duminusentiant,vtcx minimis ieminibus naican-
tur ingentia. Ne illa quidem quas videntur confuia & incerta,piuuias dico nnbesq;,& eiisoru ful-
minum iadtus,&incendia ruptis montium verticibus esfusa, tremores labatis soti,& alia qute tu-
multuoia pars rerum circaterras mouet,sine ratione,quamuis subitadnt,accidunt.-sedsuas& illa
caulas habent non minus quam qua: alienis iocis conipedta miraculo sunt, vrin mediis dudtibus
calentes aquas, &nouainhdarum in vado exiiicntium mari spatia. Iam vero d quis obieruauerir ^
nudari litora pelago in se recedente,eademq;intra exiguum tempus operiri,credet casca quadam
volutatione modo contrahi vndas, & introrsum agi; modo erumpere, & magno cursii reperere
sedem suam:cum lliasintcrim portionibus creicunc, &ad horam ac diem iubeunt ampliores rni-
norcsque, prout illas lunare sidus elicuit, ad cuius arbitrium oceanus exundat; dio ida tempori
releruentur : eo quidem magis, quod tu nou dubitas de prouidentia, ied quereris.In gratiam te
reducam cum diis,aduerius optimos optimis.Neque enim natura patitur, vt bona bonis noceat.
Inter bonos virosae Deum amicitia ed, conciliante virtute. Amicitiam dico?immo etiam neces-
dtudo & dmi'itudo:quoniam quidem bonus ipse tempore rantum a Deo diderr,discipuius eius,
asmulatorque,&vera progenies,quem parens ille magniheus, virtutum non lenis exaclor, sicuc
ibucti patres, durius educat. Itaque cum videris bonos viros acceptosque diis laborare -Ddare, 40
per arduum cscendcre,malos autem lasciuire, & voluptatibus duere: cogita filiorum nos mode-
diade!e&ari,vernu!aru licentia: illos disciplina tridiori contineri,horum ali audaciam. Idem tibi
de Deo liqueat.Bonum virum in deliciis non habeuexperitur,indurat,dbi illum prxparar.
C AP. ii. Q^v ARE multa bonis virisaduersa eueniut? Nihil accidere bono viro mali poted.
Non miscentur contraria. Quemadmodum tor amnes,tantum superne deiedorum imbru:, tan-
ta mediterraneorum vis fontium non mutant iaporem maris,nec remittunt quidem:iraaduersa-
ru impetus s cru viri fortis non vertit animum.Maner in datu, & quicquid eucnit,in inii colorem
trahit.Ed enim omnib. externis potentiormec hoc dico,no senrit ilia led vincit,&alioqu:n qui-
etus placidusq; contraincurrentiaattollitur. Omnia aduersa,exercitationes putat. Qiiis autem,
vit modo,& ere&us ad honeda,non ed laboris appetens iudi,&ad odiciacu periculo promptus.? ^
Cui non indudrio otium poena cd? Athletas videmus,quibus virium cura cd,cum lortiilimis qui-
busque consigere, & exigere ab his, per quos certamini praeparantur, vt totis contrai pios viri-
bus vtantur. caedi se vexarique patiuntur.-& h non inueniunt imguios pares, pluribus iimul obii-
ciuntur. Marcet sine aduersario virtus. Tunc apparet quanta dt, quantum valeat polleatque,
cum quid podit, patientia odendit. Scias licet idem viris bonis ede faciendum, vt dura ac didici-
lianon reformident, nec de fato querantur. Quicquid accidir, boni coniulant, in bonum ver-
tant. Non quid,(ed quemadmodumferas,intered. Non vides quanto aiiter patres, aiiter matres
indulgeant? Illi excitari iubenr liberos ad dudia obeunda mature, feriatis quoque diebus non
patiuntur ede otiolbs,& sudorctn illis, & interdum lacrimas excutiunt. At matres foueremdnu,
continere in vmbravolunt.n unquam dere,nunquam tridati, nunquam laborare.Parrium habet
Deus aduersus bonos viros animum, & idos fortius amat:&. Operibus, inquit, doloribus, ac da-
, mnis exagitentur, vt verum colligant robur.Languent per inertiam iaginata:nec labore tantum
sed