DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0205
CVR BONIS VIRIS MALA FIANT. ^7
sed mole, &ipso sui onere debciunt.Non fert vllum idfurn illaesa felicitas.A t vbi a bidua fuit cum
incommodis diis rixa, callum per iniuriasdudc, nec viii malo cedit.-sed etiam si ceciderit,de ge-
nu pugnat. Miraris tu,6 Dem ille bonorum amantislimus, qui islos quam optimos ede atque ex-
cellentidimosvust, fortunam illis cum qua exerceantur, adignat? Ego vero non miror, b quan-
do voluptatem capiunt dij, dum spedtant magnos viros collubfantes cum aliqua calamitate. No-
bis interdum voluptati ed, d adolelccnscoudancis animi irruentem feram venabulo excepit, d
leonis incudum interritus pertulit :tatoquelpedfaculum ed gratius, quanto id honedior fecit.
Non sunt id a qua? poliunt deorum in se vultum conuertere, sed puerilia, humans obie&ame-
taleuitatis. Eccespedfaculuna dignum, ad quod respiciat intentus operi iuo Deus. Ecce par Deo
^ dignum, vir fortis cum mala fortuna copohtus; vtiq; b & pronocauit. Non video,inquam, quid
habeatin terris lupiter pulchrius, b conuertere animum velit, quam vtspedet Catonem,iam
partibus non semel fradtis dantem nihilominns inter rumas publicas redum. Licet, inquit, o-
mniain vnius ditionem conccticrint,cudodianturlcgionibus terrte,cladibus maria C^iariauus
portas miles oblideat, Cato qua exeat,habet.Vna manu latam ubertati viam faciet Ferrum dtu 1
etiam ciuili bello purum & innoxium, bonas tandem ac nobiles edet operas. Libertatem qu m
patria non potuir.Catonidabit.Aggrcdere anime diu meditatum opus,eripe te i e aus huma n-s.
Iam Pctrcius & Iuba concurrerunt, iacentquc alter alterius mauueteh. Fortis N egregia fati
conuentio:sed qu^ non deceat magnitudinemnodram. Tam turpe c;f Catoni mortem ab vlio
petere,quam vitam.Liquet mihi, cum magno ipedade gaudio deos,quum iam ille vir,acerrimus
10 lui vindex, aliente saluti consulit,&indrtut d;dcdentium fugam: dum etiam dudia. node vitnna
t.actat,dum gladium lacro pedori inbgit, du vilccra spargit,&illam (andidimam animam, indi-
gnamq; qua? ferro contaminaretur, manu educit.Inde crediderim iuillc parum certum d efficax
vulnus.Non fuit diis immortalibus satis, sbedare Catonem iemel.rctenta ac reuocata virtus ed,
vt in didictliori parte se odenderet. Non enim tam magno animo moesinirnr, quam repetitur.
Quid ni libenter spadarent alumnum dium,tam claro ac memorabili exitmeuadentem? Morsil-
losconsecrat,quorum exitum & qui timent,laudant.
C AP. m. SED iam procedente oratione odendam,quam non dnt que videntur, malamuc
illud dico ,ida qua? tu vocas aspera, quteaduersa& abominanda , primum pro ipiis ede, quibus
accidunt, deinde pro vniucrbs: quorum maior Diis cura cd, quam bngulorum. Pod iatec volen-
do tibus accidere,ac dignos malo eise, d nolint. His adiiciam, fato ida heri, rede eadem lege bonis
euenire qua siant boni: perdiadebo inde tibi, ne vnquam boni viri miscreatris Potcd enim mdet
dici, non potedesle. Didicillimumex omnibus quae propolui, videtur quod prtmutn dixi; pto i-
pds ede quibus eueniunt, idaqute horremus ac tremimus. Pro ipbs ed, inquis ,m exilmm proii-
ci.inegedatem deduci,liberos,comugem esferre,ignominiaadici, debihtari?Si miraris.hoc pro
aliquo ede, miraberis quosdam ferro &igue curarimec minus fame ac bti. Sed h cogitaucris td-
cum,remedijcausaquibudlam&radios!a&legi,&extrahivenas ,&qua?dam amputari mem-
bra,qua? hne totius pernicie corporis ha?tete non poterant:hoc quoq; patieris probari ribi,qu$-
dam incommoda pro his ede, quibus accidunt:tam mehercuics quam quatdamqute laudantur
atq;appctuntur,contra eos ede,quos deledauerunt,hmillima cruditatibus,ebrietatibtisq!;,& ce-
^.o teris quae necant per voluptatem. Inter multa magnibcaDemetrij nodn & haec vox ed,aqua re-
cens bam. sonat adhuc & vibrat in auribus meis. Nihil,inquit, mihi videtur infelicius eo,cui ni-
hil vnquam euenitaduerh. Nonlicuitenim illi se experiri, vt ex voto illi duxerint omnia, vtan-
tc votum: male tamen dc illo dij iudicaticrunt. Indignus viiused, a quo vinceretur aliquando
fortuna, qua? ignauisdmum quemque refugit. quad dicat: Quid egoidum mihiaduersariumas^
suma? datim arma dibmittet. Non opus ed in i lum tota potentia mea. leni comminatione pel-
letur. Nonpotedsadinerevultummcam. Alm ureumspiciatur, cum quo conferre pobumus
manum: pudet congredi cum homine vinci param, ignominiam iudicat gladiator, cum inferio-
re componi : & scit eum une gloria vinci, qui bne periculo vincitur. Idem facit sortuna, forrisH-
mosdbi pares qu^rit, quoHam fadidiotrandt.Contumacisdmum quemque & redidimumag-
lo gteditur,aduerdis quem vim dumintedat. Ignem experitur in Mucio, paupertatem in Fabricio,
exdiuin Rutilio, tormeta in Regulo,venenum in Socrate, mortem in Catone. Magnum exem-
plum,nid mala fortuna,non inuenit.Inselix ed Mncius,quod dexteraignes hoditi premiD&ipse
a se exigit erroris sui poenas.?quod Regem,quem armata manu non potuit, exuda fugat?Quid er-
go.?felicior edet, d in bnu amica? fbueret manum.?Infe!ix ed Fabricius, quod rtis dium,quanturfi
A repub.vacauit,fodit? quod bellum tam cum Pyrrho,quam cum diuitijs gerit.? quod ad focu cce-
natillas ipsas radices, & herbas,quas in agro repurgando triumphalis senex vuldt? Qibd ergo? fe-
licior eslet,d in ventrem suum longinqui litoris pisces, & peregrina aucupia congereret? Si con-
chylijsdiperiatqueinferi maris, pigritiam domachi nauseantis erigeret? Siingenti pomorum
Arne cingeret primae formae feras, captas multa caede venantium? Infelix ed Rutilins,quod qui il-
so lom damnauerunt,causam dicentomnib.beculis? quod aequiore animo paisusedse patrite cri-
pi,quam bbi exilium? quod Sulla? di&atori sotus aliquid negauit, & reuccatus non tantum retro
ccsuc, sed longius fugit.? Viderint,inquit, hocidi, quds Rom^ deprehendit felicitas tua. Videant
sed mole, &ipso sui onere debciunt.Non fert vllum idfurn illaesa felicitas.A t vbi a bidua fuit cum
incommodis diis rixa, callum per iniuriasdudc, nec viii malo cedit.-sed etiam si ceciderit,de ge-
nu pugnat. Miraris tu,6 Dem ille bonorum amantislimus, qui islos quam optimos ede atque ex-
cellentidimosvust, fortunam illis cum qua exerceantur, adignat? Ego vero non miror, b quan-
do voluptatem capiunt dij, dum spedtant magnos viros collubfantes cum aliqua calamitate. No-
bis interdum voluptati ed, d adolelccnscoudancis animi irruentem feram venabulo excepit, d
leonis incudum interritus pertulit :tatoquelpedfaculum ed gratius, quanto id honedior fecit.
Non sunt id a qua? poliunt deorum in se vultum conuertere, sed puerilia, humans obie&ame-
taleuitatis. Eccespedfaculuna dignum, ad quod respiciat intentus operi iuo Deus. Ecce par Deo
^ dignum, vir fortis cum mala fortuna copohtus; vtiq; b & pronocauit. Non video,inquam, quid
habeatin terris lupiter pulchrius, b conuertere animum velit, quam vtspedet Catonem,iam
partibus non semel fradtis dantem nihilominns inter rumas publicas redum. Licet, inquit, o-
mniain vnius ditionem conccticrint,cudodianturlcgionibus terrte,cladibus maria C^iariauus
portas miles oblideat, Cato qua exeat,habet.Vna manu latam ubertati viam faciet Ferrum dtu 1
etiam ciuili bello purum & innoxium, bonas tandem ac nobiles edet operas. Libertatem qu m
patria non potuir.Catonidabit.Aggrcdere anime diu meditatum opus,eripe te i e aus huma n-s.
Iam Pctrcius & Iuba concurrerunt, iacentquc alter alterius mauueteh. Fortis N egregia fati
conuentio:sed qu^ non deceat magnitudinemnodram. Tam turpe c;f Catoni mortem ab vlio
petere,quam vitam.Liquet mihi, cum magno ipedade gaudio deos,quum iam ille vir,acerrimus
10 lui vindex, aliente saluti consulit,&indrtut d;dcdentium fugam: dum etiam dudia. node vitnna
t.actat,dum gladium lacro pedori inbgit, du vilccra spargit,&illam (andidimam animam, indi-
gnamq; qua? ferro contaminaretur, manu educit.Inde crediderim iuillc parum certum d efficax
vulnus.Non fuit diis immortalibus satis, sbedare Catonem iemel.rctenta ac reuocata virtus ed,
vt in didictliori parte se odenderet. Non enim tam magno animo moesinirnr, quam repetitur.
Quid ni libenter spadarent alumnum dium,tam claro ac memorabili exitmeuadentem? Morsil-
losconsecrat,quorum exitum & qui timent,laudant.
C AP. m. SED iam procedente oratione odendam,quam non dnt que videntur, malamuc
illud dico ,ida qua? tu vocas aspera, quteaduersa& abominanda , primum pro ipiis ede, quibus
accidunt, deinde pro vniucrbs: quorum maior Diis cura cd, quam bngulorum. Pod iatec volen-
do tibus accidere,ac dignos malo eise, d nolint. His adiiciam, fato ida heri, rede eadem lege bonis
euenire qua siant boni: perdiadebo inde tibi, ne vnquam boni viri miscreatris Potcd enim mdet
dici, non potedesle. Didicillimumex omnibus quae propolui, videtur quod prtmutn dixi; pto i-
pds ede quibus eueniunt, idaqute horremus ac tremimus. Pro ipbs ed, inquis ,m exilmm proii-
ci.inegedatem deduci,liberos,comugem esferre,ignominiaadici, debihtari?Si miraris.hoc pro
aliquo ede, miraberis quosdam ferro &igue curarimec minus fame ac bti. Sed h cogitaucris td-
cum,remedijcausaquibudlam&radios!a&legi,&extrahivenas ,&qua?dam amputari mem-
bra,qua? hne totius pernicie corporis ha?tete non poterant:hoc quoq; patieris probari ribi,qu$-
dam incommoda pro his ede, quibus accidunt:tam mehercuics quam quatdamqute laudantur
atq;appctuntur,contra eos ede,quos deledauerunt,hmillima cruditatibus,ebrietatibtisq!;,& ce-
^.o teris quae necant per voluptatem. Inter multa magnibcaDemetrij nodn & haec vox ed,aqua re-
cens bam. sonat adhuc & vibrat in auribus meis. Nihil,inquit, mihi videtur infelicius eo,cui ni-
hil vnquam euenitaduerh. Nonlicuitenim illi se experiri, vt ex voto illi duxerint omnia, vtan-
tc votum: male tamen dc illo dij iudicaticrunt. Indignus viiused, a quo vinceretur aliquando
fortuna, qua? ignauisdmum quemque refugit. quad dicat: Quid egoidum mihiaduersariumas^
suma? datim arma dibmittet. Non opus ed in i lum tota potentia mea. leni comminatione pel-
letur. Nonpotedsadinerevultummcam. Alm ureumspiciatur, cum quo conferre pobumus
manum: pudet congredi cum homine vinci param, ignominiam iudicat gladiator, cum inferio-
re componi : & scit eum une gloria vinci, qui bne periculo vincitur. Idem facit sortuna, forrisH-
mosdbi pares qu^rit, quoHam fadidiotrandt.Contumacisdmum quemque & redidimumag-
lo gteditur,aduerdis quem vim dumintedat. Ignem experitur in Mucio, paupertatem in Fabricio,
exdiuin Rutilio, tormeta in Regulo,venenum in Socrate, mortem in Catone. Magnum exem-
plum,nid mala fortuna,non inuenit.Inselix ed Mncius,quod dexteraignes hoditi premiD&ipse
a se exigit erroris sui poenas.?quod Regem,quem armata manu non potuit, exuda fugat?Quid er-
go.?felicior edet, d in bnu amica? fbueret manum.?Infe!ix ed Fabricius, quod rtis dium,quanturfi
A repub.vacauit,fodit? quod bellum tam cum Pyrrho,quam cum diuitijs gerit.? quod ad focu cce-
natillas ipsas radices, & herbas,quas in agro repurgando triumphalis senex vuldt? Qibd ergo? fe-
licior eslet,d in ventrem suum longinqui litoris pisces, & peregrina aucupia congereret? Si con-
chylijsdiperiatqueinferi maris, pigritiam domachi nauseantis erigeret? Siingenti pomorum
Arne cingeret primae formae feras, captas multa caede venantium? Infelix ed Rutilins,quod qui il-
so lom damnauerunt,causam dicentomnib.beculis? quod aequiore animo paisusedse patrite cri-
pi,quam bbi exilium? quod Sulla? di&atori sotus aliquid negauit, & reuccatus non tantum retro
ccsuc, sed longius fugit.? Viderint,inquit, hocidi, quds Rom^ deprehendit felicitas tua. Videant