DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0132
,3.4 L. ANN^I SENECA
ternus eE, quinque modios accepit, & quinque denarios: Ide qu: Eperbus, atq; impotens^ E^-
ducia vitium tumidusait:
diurnum accipit, in ccenaculo dormir.Idem de iEis licet omnibus dicas,quos Rpra capita hornis
num.supraque turbam delicatos icdica E.: spendit. Omnium iEorum perionata felicitas clf.Con-
temnes illos, Edespoliauerts- Equum empturus, Eluiiubes Erarum , detrahis veEimenta ve-
nalibus,nc qua vitia corporis lateant:h<^r )ineminuolutumarEimas?Magones,quicquid eE quod
displiceat, aliquo lenocinio abEondunr. Itaque ementibus ornamenta ipRiuspedaEmt: Eue
crus alligatum,Eue brachium aspiccrcs, nudari iubere-s,& ipEim tibi corpus oEendi. Vides illum
Scythia: Sarmatixve regem inEgni capitis decorum.Ei vis ilium a:Eimarc,totumq; scire qualis Et^
EEiam Elue.multum mah iub illa latet. Qqiid dc aliis loquor? E perpendere te voles, Epone pe- 10
cuniam,dom um,dignitatem: intus te ipE conEdera.Nunc quahs Es,aliis credis.
Er. Lxxxi. QvERERis incidiEe te in hominem ingratum. Si hoc nunc primum , a^eatit
fortunae,aut diligentia: tuar gratias.Sed nihil Eccrc hoc loco diligentia poteE, niE te malignutm
Nam E hoc periculum vitare volueris, non dabis beneEcia. Ita ne apud ahum pereant, apud te
peribunt. Non rclpondeant potius, quam non dentur.Et poE malam Egerem Erendum eE.Sar-
pc quicqufd perierat alEduainfelicis Ioh Eeri!itate,vnius anni reEituit vbcrras.EE tanti, vr gratu
inucnias, experiri & ingratos. Nemo habet tam certam in beneEcijs manum, vt uonhepe Ella-
tur. Aberrent, vt aliquando htercant. PoEnausragium mana tentantur: feneratorem non fugae
a foro dec.odtor.Cito merti otio vita torpebit, E relinquedueE quicquid oEendit. Te vero beni-
gniorem harc ipsi res faciat.Na cuius rei euentus incertus eE,id,vt aliquado proccdat,sepe tetan- ao
dumeE.Sed deiEoiarismulraini!slibiislocutiEimus,qui DeBeneEciisinEribuntur. Il-
lud magis quarrcndumvidetur,quod nonEtissvtexiEimo J explicatum eE: An is qui promit no-
bis, E poEca nocuit, paria fecerit, & nosdebito ioluerir. Aditce,E vis, & illud: Multo plus
poEea nocuit, quam ante profuerat. Si redam illam rigidi iudic:s Ententiam quarris, alterum
ab altero abioluet, & dicet: Quamuis iniutia ptarponderct, tamen benehciis donetur, quod ex
iniuriaEtpereE. plus nocuit, led prius profuit. Itaque habeatur & temporis ratio. Iam illa ma-
nifeEiora Emt quam vt admoneri debeas; quarrendum eEe, quam libenter profuerit, quam inul-
tus nocuerit:quonia animo & beneEcia & inim;iaz coEant. Nolui bcncEciu dare. Vidus Em aut
verecundia,aut inEantis pertinacia,aut spe.Eo animo quidque debetur,quo daturmec quantum,
iedaquali profedum Etvoluntate, perpenditur. NuncconieduratoHatur.Ecillud beneEcium
fuit, & hoc quod modum beneEci) prioris excesht, iniuriacE. Vir bonus vtrosque calculos Ec
ponit, vcEiplecircumlcribat: bencEcioadiicit, iniuriardemit. Ilie alterremiEioriudex quem
eEe me malo, iniuria: obliuiEi debebit, oEicij meminiEc. Hoccerte, inquam, iuEiti^conuenir,
Eium cuique reddere, beneEcio gratiam, iniuiiar talionem aut ccric malam gratiam. Verum erit
iEnd, cum ahus iniuriam fecerit,alius beneEcium dederit. Nam E idem eE, beneEcio vis iniutiae
extinguitur. Nam cui,etiam E meriranon anteceihEcnt, oportebat ignoRi, poEbcncEcialar-
denti, plus quam venia debetur. Non pono vtrique par pretium : pluris arEimo beneEcium
quiminiunam. Non omnes EiuntreErrc beneEcium. PoteE etiam imprudens, &rudis^
& vnus e turba, vtique dum prope eE ab accepto, reddere beneEcium, & penEre : ignoratau-
temquantumdebeat. VbiEpieuti notum eE, quanti res qtueque taxanda Er. Nam illcdc quo^.o
loquebar modo, Eulttis, etiam ii bonarvoEnratis eE, aut minus quam debet,aut tempore, aut
quo non debet loco, reddit: id quod rcErcndum eE, cifundit atque abiicit. Mira in quibuEam
rebus verborum proprietas eE: & contuetudo (ermonis antiqui, quardam eEicaciEimis & oEicia
docentibus notis Egnat. Sic certe IbEmus loqui: Ille illi gratiam retulit. Referre eE vitro quod
debeas afferre. Nondicirnus, Gratiam reddidit. Redduncenim,& quii*cpoEuntur,& quiin-
uiti,&quivbi!iber, & qui per alium. Nondicimus,RepoEiit beneEcium, aut Eluit: nullum
enim nobis placuit, quod arri alieno conucnit,vcrbnm. Referre, eE ad eum a quo acceperis,
ferre. Haec vox EgniEcat voluntariam relationem. Qui retulit, ipE E appcllauir. Sapiens o-
mnia examinabit Ecum, quantum acceperit, a quo, quando,vbi,quemadmodum, Itaque nega-
mus quenquam (cire gratiam referre, nili Epietem. non magis quam beneEcium dare quiEjuam yo
Eit,mE Epiens:hic ici licet qui magis dato gaudet, quam alius accepto. Hoc aliquis inter illa nu-
merat,quar videmur inopinata omnibus diccrc:^^^^ Grarci vocant:& ait,Nemo ergo Rit prar-
rer Epientem relcrregratiamf.ergonec quod debet creditori iuo, reponere quisquam Eit alius?'
nc cum emit aliquam rem,pretium venditori perEluerefSedne nobis Eat inuidia, Eitoidem di-
cere Epicurum.Metrodorus certe ait, solum Epientem reErregratiamEire.Deindcidemadmi-
ratur,cum dicimus,Solus EpiensEir amare,Solus Epiens amicus eE. Atqui &amoris&amiciria^
pars eE,referre gratiam.immo hoc magis vulgare eE,&in plurcs cadit,quam vera amicitia.Dein-
de idem admiratur quod dicimus Edem niE in Epienre non eEe:tanquam non ipR idem dicar. An
tibi videtur Edem habere,qui reErregrariam neEit?DeEnant iraque inEmare nos,tanquam iu-
crcdibiliaia(Eantcs:&Eiantapud Epientem eiIeipEhoneEa,apudvulgum Emulacrarerum ho-
neEarum&eEigies. Nemo referre gratiam Eit,niE Epiens.Stultus quoq; vtcunq; Rit, & quem-
admodupoteEreErat.Eientiaillipotius quam voluntas deEt.Velle non diEitur.Sopiens intra E
omnia
ternus eE, quinque modios accepit, & quinque denarios: Ide qu: Eperbus, atq; impotens^ E^-
ducia vitium tumidusait:
diurnum accipit, in ccenaculo dormir.Idem de iEis licet omnibus dicas,quos Rpra capita hornis
num.supraque turbam delicatos icdica E.: spendit. Omnium iEorum perionata felicitas clf.Con-
temnes illos, Edespoliauerts- Equum empturus, Eluiiubes Erarum , detrahis veEimenta ve-
nalibus,nc qua vitia corporis lateant:h<^r )ineminuolutumarEimas?Magones,quicquid eE quod
displiceat, aliquo lenocinio abEondunr. Itaque ementibus ornamenta ipRiuspedaEmt: Eue
crus alligatum,Eue brachium aspiccrcs, nudari iubere-s,& ipEim tibi corpus oEendi. Vides illum
Scythia: Sarmatixve regem inEgni capitis decorum.Ei vis ilium a:Eimarc,totumq; scire qualis Et^
EEiam Elue.multum mah iub illa latet. Qqiid dc aliis loquor? E perpendere te voles, Epone pe- 10
cuniam,dom um,dignitatem: intus te ipE conEdera.Nunc quahs Es,aliis credis.
Er. Lxxxi. QvERERis incidiEe te in hominem ingratum. Si hoc nunc primum , a^eatit
fortunae,aut diligentia: tuar gratias.Sed nihil Eccrc hoc loco diligentia poteE, niE te malignutm
Nam E hoc periculum vitare volueris, non dabis beneEcia. Ita ne apud ahum pereant, apud te
peribunt. Non rclpondeant potius, quam non dentur.Et poE malam Egerem Erendum eE.Sar-
pc quicqufd perierat alEduainfelicis Ioh Eeri!itate,vnius anni reEituit vbcrras.EE tanti, vr gratu
inucnias, experiri & ingratos. Nemo habet tam certam in beneEcijs manum, vt uonhepe Ella-
tur. Aberrent, vt aliquando htercant. PoEnausragium mana tentantur: feneratorem non fugae
a foro dec.odtor.Cito merti otio vita torpebit, E relinquedueE quicquid oEendit. Te vero beni-
gniorem harc ipsi res faciat.Na cuius rei euentus incertus eE,id,vt aliquado proccdat,sepe tetan- ao
dumeE.Sed deiEoiarismulraini!slibiislocutiEimus,qui DeBeneEciisinEribuntur. Il-
lud magis quarrcndumvidetur,quod nonEtissvtexiEimo J explicatum eE: An is qui promit no-
bis, E poEca nocuit, paria fecerit, & nosdebito ioluerir. Aditce,E vis, & illud: Multo plus
poEea nocuit, quam ante profuerat. Si redam illam rigidi iudic:s Ententiam quarris, alterum
ab altero abioluet, & dicet: Quamuis iniutia ptarponderct, tamen benehciis donetur, quod ex
iniuriaEtpereE. plus nocuit, led prius profuit. Itaque habeatur & temporis ratio. Iam illa ma-
nifeEiora Emt quam vt admoneri debeas; quarrendum eEe, quam libenter profuerit, quam inul-
tus nocuerit:quonia animo & beneEcia & inim;iaz coEant. Nolui bcncEciu dare. Vidus Em aut
verecundia,aut inEantis pertinacia,aut spe.Eo animo quidque debetur,quo daturmec quantum,
iedaquali profedum Etvoluntate, perpenditur. NuncconieduratoHatur.Ecillud beneEcium
fuit, & hoc quod modum beneEci) prioris excesht, iniuriacE. Vir bonus vtrosque calculos Ec
ponit, vcEiplecircumlcribat: bencEcioadiicit, iniuriardemit. Ilie alterremiEioriudex quem
eEe me malo, iniuria: obliuiEi debebit, oEicij meminiEc. Hoccerte, inquam, iuEiti^conuenir,
Eium cuique reddere, beneEcio gratiam, iniuiiar talionem aut ccric malam gratiam. Verum erit
iEnd, cum ahus iniuriam fecerit,alius beneEcium dederit. Nam E idem eE, beneEcio vis iniutiae
extinguitur. Nam cui,etiam E meriranon anteceihEcnt, oportebat ignoRi, poEbcncEcialar-
denti, plus quam venia debetur. Non pono vtrique par pretium : pluris arEimo beneEcium
quiminiunam. Non omnes EiuntreErrc beneEcium. PoteE etiam imprudens, &rudis^
& vnus e turba, vtique dum prope eE ab accepto, reddere beneEcium, & penEre : ignoratau-
temquantumdebeat. VbiEpieuti notum eE, quanti res qtueque taxanda Er. Nam illcdc quo^.o
loquebar modo, Eulttis, etiam ii bonarvoEnratis eE, aut minus quam debet,aut tempore, aut
quo non debet loco, reddit: id quod rcErcndum eE, cifundit atque abiicit. Mira in quibuEam
rebus verborum proprietas eE: & contuetudo (ermonis antiqui, quardam eEicaciEimis & oEicia
docentibus notis Egnat. Sic certe IbEmus loqui: Ille illi gratiam retulit. Referre eE vitro quod
debeas afferre. Nondicirnus, Gratiam reddidit. Redduncenim,& quii*cpoEuntur,& quiin-
uiti,&quivbi!iber, & qui per alium. Nondicimus,RepoEiit beneEcium, aut Eluit: nullum
enim nobis placuit, quod arri alieno conucnit,vcrbnm. Referre, eE ad eum a quo acceperis,
ferre. Haec vox EgniEcat voluntariam relationem. Qui retulit, ipE E appcllauir. Sapiens o-
mnia examinabit Ecum, quantum acceperit, a quo, quando,vbi,quemadmodum, Itaque nega-
mus quenquam (cire gratiam referre, nili Epietem. non magis quam beneEcium dare quiEjuam yo
Eit,mE Epiens:hic ici licet qui magis dato gaudet, quam alius accepto. Hoc aliquis inter illa nu-
merat,quar videmur inopinata omnibus diccrc:^^^^ Grarci vocant:& ait,Nemo ergo Rit prar-
rer Epientem relcrregratiamf.ergonec quod debet creditori iuo, reponere quisquam Eit alius?'
nc cum emit aliquam rem,pretium venditori perEluerefSedne nobis Eat inuidia, Eitoidem di-
cere Epicurum.Metrodorus certe ait, solum Epientem reErregratiamEire.Deindcidemadmi-
ratur,cum dicimus,Solus EpiensEir amare,Solus Epiens amicus eE. Atqui &amoris&amiciria^
pars eE,referre gratiam.immo hoc magis vulgare eE,&in plurcs cadit,quam vera amicitia.Dein-
de idem admiratur quod dicimus Edem niE in Epienre non eEe:tanquam non ipR idem dicar. An
tibi videtur Edem habere,qui reErregrariam neEit?DeEnant iraque inEmare nos,tanquam iu-
crcdibiliaia(Eantcs:&Eiantapud Epientem eiIeipEhoneEa,apudvulgum Emulacrarerum ho-
neEarum&eEigies. Nemo referre gratiam Eit,niE Epiens.Stultus quoq; vtcunq; Rit, & quem-
admodupoteEreErat.Eientiaillipotius quam voluntas deEt.Velle non diEitur.Sopiens intra E
omnia