DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0370
$61 M. A N N I S E N E C ^
Nempe voluntas diuina, hominis ore cnuntiata.Et quem tandem anriAitem sandiorem inue-
nire Abi diuinitas potuit,quam Catonctn,per quem humano generi non praeciperet, Ad conui-
vium faceret? Ille ergo vir quid ai tfOraroteAjvIarce Ai,vir bonus,d:cendi peritus.lt e nunc & in
iitis vulhs atque expolitis,&nuiquam nih in libidine,viris, quxritc oratores. Merito taiiahabec
excpla, qualia ingenia.Quis eA qui nunc memorite Audeat ? Qiiisquinon dico magnis viribus,
ied luis placeat.^Sententias a diArti Amis viris Eidas, facile in tanta hominum dehdia pro Aiis di-
cunt:&Acerrimam eloquentiam,quia ptveRare non poiAnt,violare non delinunt.Eo libentius,
quod exigitis,faciam.Et quarcunque a celeberrimq facundia viris dida teneo, ne ad quenquam
priuatim pertineant,populo dedicabo.IpAs quoque multum pratlfaturus videor,quibus obliuio
imminet,nili aliquid tradatur po Aeris,quo memoria eorum producatur.Fere enim aut nulli co- io
mentarij maximorum declamatorum extant:auc,quod peius eAAlh.Itaq; ne aut ignoti hnt, aut
aliter qu5 debeant noti,Amnia cum Ade Aum cuique redda.Omnes autem magni nominisin e-
loquentia videor audiAe,pneter Cicerone.Nec Ciceronem quidem xtas mihi eripuerat,led bel-
lorum ciuiliu furor, qui tunc totu orbem peruagabatur.Intra colonia meam me continui: alio-
quinpotuilAm eii audille in ilio atriolo, in quo duos grandes praetextatos ait lecum declamare
Alitos.Potui & illud ingeniti,quod Alum populus Romanus par imperio luo habuit,cognoAe-
re, & quod vulgo de alio dici lolet.seddeillo propricdebet,potuiviuam voceaudire. Declama-
bat aute Cicero,no quales nunc controuerlias dicimus,nec tales quidem quales ante Cicerone
dicebantur, quas theies vocabant. Hoc autc genus materia, quo nos exercemur,adeo nouu eA,
vt nomen quoque eius nouum lit.Controuerlias nos dicimus:Cicero Caulas vocabat.Hoc vero io
alterum nomen Gr^cum quidem e A, A d in Latinum ita translatum, vt pro Latino Et. ScholaAi-
cacontrouerha multo recentius eAJicutipla dcclamatio:apud nullum auctorem antiquum,an-
te iplum Cicetonem & Caluum.inueniri poteA: qni declarnationediAinguit.Ait enim : Decla-
mare eA,iam non mediocriter bene dicere. Alterum putat domeAicar exercitationis eiA:a!terum
verae actionis.Modo nomen hoc prodiit. Na & Audium iplum nuper ce Ab rari ccepit .Ideo lacile
eA mihi ab incunabulis no! A rem poA me natam. In aliis autem an benehciu vobis daturus lim,
neAio.in vno accipio.Latronis enim PorcipcariAimi mihilodalis , memoriam Aspius cogor re-
trad:are,& aprima pueritia vlque ad vltimum eius diem perdudtam familiarem amicitiam cum
voluptate maxima repetam.Nihd illo vico grauius, nihil iuauius,nihil eloquetia hia dignius. Ne-
mo plus ingenio suoimperauit.* Nemo plus induliit.Invtraque parte vehementi viro modus de- 30
eratmec intermittere Audia Aiebat,nec repetere.Cum ie ad Icnbcndum concitauerat,iungeba-
tur nodfibus dies:& hneinterualio grauis libi inAabatmec dehuebat,nih defecerat. RurAscum
A dimiArat,in omnes luAs, & in omnes iocos ic reAluebat. Cum vero le iduis montibulq; tra-
diderat,omnes illos agreAcs in hluis ac montibus natos,laboris patientia ac venadi ioilertia pro-
uocabat.-& in tantam hc viuendi peruenerat cupiditatem , vt vixpolset ad priorem couActudi-
nem retrahi. At cum iibi manum miecerar,& ie blandiendo vnde abthixeratmeuocarat,tantis vi-
ribus incumbebat in Audium,vt non tantum nihil perdiddARed multum aequi Au Ac deAdia vi-
deretut.Omnibus quidem prode A lubinde animu relaxare.Excitatur enim otio vigor: & Qmnis
rriAitia,qua: continuatione pertinacis Audij adducitur,feriarum hilaritate diAutitur Nulli tame
intermillio manifeAius proderat. Quoties exinterttailo dixerat, multo acrius violenduiquedi-
cebat.hxultabat enim nouato & integrato robore :&r tantum a A exprimebat, quantum concu-
pierat.NeAiebat dispenAre vires suas, Ad immoderati aduerAm A imperij fiiit. ideoque Audiu
eius prohiberi debebat, quia regi non poterat.Itaque Alebat & ipA, cum A a Aid na & nunquam
intermiiA contentione sregerat, Antireingenij lalAtudinem: quas non minor eA quam corpo-
ris, Ad occuhior.Corpusilli erat & natura lolidum & mulca exercitatione duratum.itaque nun-
quam eum ardentis impetus animi de Aruit. VoxrobuAa, Ad Ardida lucubrationibus , & negli-
gentianon natura infuAara.'beneficio tamen laterum extollebatur: & quamuis inter initia pa-
rum atculihe virium videretur,ipA a&ioneaccrelcebat. Nulla vnquam illi cura vocis exercen-
da fuit. Illum fortem,agreAcm,& Hiipan^ conAetudims morem non poterat deddcere.vtcun-
queres tulerat, ita viucre: nil vocis cauA facere: non illam per gradus paulacim ab imo vlque ad
Ammum perducere: non rurAsa Ammacontentione paribusintcrualhsdeAendere: non A-
dorem olei vn&ione discnrere: non iatus ambulatione reparare. Stcpe cum per totam lucubra-
ueratno6fem,ab ipA ciboAatim ad declamandum perueniebat.Iam vero cum rem in i mici Al-
mam corpori faceret,vetari nullo modo poterat. PoA camam Are lucubrabat, nec patiebatur
alimenta per Amnutn quietemque arquaiiter digeri, Ad perturbata & dishpata i n caput agebat.
Itaque & oculorum aciem confuderat, & colorem mutauerat. Memoria & natura quidem
felix. Ad plurimum adiuta arte. Nunquam ille qiue didfurus erat, ediAendi cauA relegebat.
Edidicerat illa, cum AripAratcum id in illo magis mirabile videri po At, quod nec Ante & an-
xie. Ad eodem pasne, quo dicebat, impetu seribebat. Illi quidem qui Aripta Itia torquent, qui de
Angulis verbisin conhiium veniunt,necesleeA,qu:e toties anmio Aioadmouennt,nouilEmcaf- ^ o
Agant. At quorumcunque Ailus e A velox,tardior memoria cA.In illo non tantum naturalis me-
morix felicitas erat, Ad ars Amma,& ad apprehendenda qua: tenere debebat,& ad cuRodieda,
adeo
Nempe voluntas diuina, hominis ore cnuntiata.Et quem tandem anriAitem sandiorem inue-
nire Abi diuinitas potuit,quam Catonctn,per quem humano generi non praeciperet, Ad conui-
vium faceret? Ille ergo vir quid ai tfOraroteAjvIarce Ai,vir bonus,d:cendi peritus.lt e nunc & in
iitis vulhs atque expolitis,&nuiquam nih in libidine,viris, quxritc oratores. Merito taiiahabec
excpla, qualia ingenia.Quis eA qui nunc memorite Audeat ? Qiiisquinon dico magnis viribus,
ied luis placeat.^Sententias a diArti Amis viris Eidas, facile in tanta hominum dehdia pro Aiis di-
cunt:&Acerrimam eloquentiam,quia ptveRare non poiAnt,violare non delinunt.Eo libentius,
quod exigitis,faciam.Et quarcunque a celeberrimq facundia viris dida teneo, ne ad quenquam
priuatim pertineant,populo dedicabo.IpAs quoque multum pratlfaturus videor,quibus obliuio
imminet,nili aliquid tradatur po Aeris,quo memoria eorum producatur.Fere enim aut nulli co- io
mentarij maximorum declamatorum extant:auc,quod peius eAAlh.Itaq; ne aut ignoti hnt, aut
aliter qu5 debeant noti,Amnia cum Ade Aum cuique redda.Omnes autem magni nominisin e-
loquentia videor audiAe,pneter Cicerone.Nec Ciceronem quidem xtas mihi eripuerat,led bel-
lorum ciuiliu furor, qui tunc totu orbem peruagabatur.Intra colonia meam me continui: alio-
quinpotuilAm eii audille in ilio atriolo, in quo duos grandes praetextatos ait lecum declamare
Alitos.Potui & illud ingeniti,quod Alum populus Romanus par imperio luo habuit,cognoAe-
re, & quod vulgo de alio dici lolet.seddeillo propricdebet,potuiviuam voceaudire. Declama-
bat aute Cicero,no quales nunc controuerlias dicimus,nec tales quidem quales ante Cicerone
dicebantur, quas theies vocabant. Hoc autc genus materia, quo nos exercemur,adeo nouu eA,
vt nomen quoque eius nouum lit.Controuerlias nos dicimus:Cicero Caulas vocabat.Hoc vero io
alterum nomen Gr^cum quidem e A, A d in Latinum ita translatum, vt pro Latino Et. ScholaAi-
cacontrouerha multo recentius eAJicutipla dcclamatio:apud nullum auctorem antiquum,an-
te iplum Cicetonem & Caluum.inueniri poteA: qni declarnationediAinguit.Ait enim : Decla-
mare eA,iam non mediocriter bene dicere. Alterum putat domeAicar exercitationis eiA:a!terum
verae actionis.Modo nomen hoc prodiit. Na & Audium iplum nuper ce Ab rari ccepit .Ideo lacile
eA mihi ab incunabulis no! A rem poA me natam. In aliis autem an benehciu vobis daturus lim,
neAio.in vno accipio.Latronis enim PorcipcariAimi mihilodalis , memoriam Aspius cogor re-
trad:are,& aprima pueritia vlque ad vltimum eius diem perdudtam familiarem amicitiam cum
voluptate maxima repetam.Nihd illo vico grauius, nihil iuauius,nihil eloquetia hia dignius. Ne-
mo plus ingenio suoimperauit.* Nemo plus induliit.Invtraque parte vehementi viro modus de- 30
eratmec intermittere Audia Aiebat,nec repetere.Cum ie ad Icnbcndum concitauerat,iungeba-
tur nodfibus dies:& hneinterualio grauis libi inAabatmec dehuebat,nih defecerat. RurAscum
A dimiArat,in omnes luAs, & in omnes iocos ic reAluebat. Cum vero le iduis montibulq; tra-
diderat,omnes illos agreAcs in hluis ac montibus natos,laboris patientia ac venadi ioilertia pro-
uocabat.-& in tantam hc viuendi peruenerat cupiditatem , vt vixpolset ad priorem couActudi-
nem retrahi. At cum iibi manum miecerar,& ie blandiendo vnde abthixeratmeuocarat,tantis vi-
ribus incumbebat in Audium,vt non tantum nihil perdiddARed multum aequi Au Ac deAdia vi-
deretut.Omnibus quidem prode A lubinde animu relaxare.Excitatur enim otio vigor: & Qmnis
rriAitia,qua: continuatione pertinacis Audij adducitur,feriarum hilaritate diAutitur Nulli tame
intermillio manifeAius proderat. Quoties exinterttailo dixerat, multo acrius violenduiquedi-
cebat.hxultabat enim nouato & integrato robore :&r tantum a A exprimebat, quantum concu-
pierat.NeAiebat dispenAre vires suas, Ad immoderati aduerAm A imperij fiiit. ideoque Audiu
eius prohiberi debebat, quia regi non poterat.Itaque Alebat & ipA, cum A a Aid na & nunquam
intermiiA contentione sregerat, Antireingenij lalAtudinem: quas non minor eA quam corpo-
ris, Ad occuhior.Corpusilli erat & natura lolidum & mulca exercitatione duratum.itaque nun-
quam eum ardentis impetus animi de Aruit. VoxrobuAa, Ad Ardida lucubrationibus , & negli-
gentianon natura infuAara.'beneficio tamen laterum extollebatur: & quamuis inter initia pa-
rum atculihe virium videretur,ipA a&ioneaccrelcebat. Nulla vnquam illi cura vocis exercen-
da fuit. Illum fortem,agreAcm,& Hiipan^ conAetudims morem non poterat deddcere.vtcun-
queres tulerat, ita viucre: nil vocis cauA facere: non illam per gradus paulacim ab imo vlque ad
Ammum perducere: non rurAsa Ammacontentione paribusintcrualhsdeAendere: non A-
dorem olei vn&ione discnrere: non iatus ambulatione reparare. Stcpe cum per totam lucubra-
ueratno6fem,ab ipA ciboAatim ad declamandum perueniebat.Iam vero cum rem in i mici Al-
mam corpori faceret,vetari nullo modo poterat. PoA camam Are lucubrabat, nec patiebatur
alimenta per Amnutn quietemque arquaiiter digeri, Ad perturbata & dishpata i n caput agebat.
Itaque & oculorum aciem confuderat, & colorem mutauerat. Memoria & natura quidem
felix. Ad plurimum adiuta arte. Nunquam ille qiue didfurus erat, ediAendi cauA relegebat.
Edidicerat illa, cum AripAratcum id in illo magis mirabile videri po At, quod nec Ante & an-
xie. Ad eodem pasne, quo dicebat, impetu seribebat. Illi quidem qui Aripta Itia torquent, qui de
Angulis verbisin conhiium veniunt,necesleeA,qu:e toties anmio Aioadmouennt,nouilEmcaf- ^ o
Agant. At quorumcunque Ailus e A velox,tardior memoria cA.In illo non tantum naturalis me-
morix felicitas erat, Ad ars Amma,& ad apprehendenda qua: tenere debebat,& ad cuRodieda,
adeo