DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0389
CONTROVERSIARVM LIBER II. 381
modo.indudriie, duobus Ehjs nauigantibus,tein portu retineo,Sed proderit tibi illa, quam to-
ta mente abitas, declamandi exerciratio,Ecut Fabiano profuinquialiquando cumCatiHumau-
diret,nihsiommus deciamabat,& tam diligenter, vtputares illum illi dudio parari, non peridud 437
alteri. Habuit etiam Blandum rhetorem pra.ceptorem,qui eques Romanus Rome docuit. An! e
iiium inter libertinos praeceptores pulcherrima ddciphna continebatur : & numme probabiii
more,turpe erat docere,quod honedum erat discere.Nam primus omnium Latinus rhetor Ro-
m^e Eiic,puero Cicerone,Piotius. Apud Blandum diutius quam apudFuicum Arellium dudmt:
ied cum iam transfugiller,eo tempore quo eloquentia? dudebat,non eloquentia? caida. Scio Fu-
turum, vtauditis eius lententiis, cupiatis multas audire.Sed necille diu declamationibus vaca-
i o bat:& ego muito minorem natu quam iple erat,audiebam quoties inciderat,non quoties volue-
ram.ln hunc ergo libellum quareunque ab iiio dnda teneo,conferam.
EM A. Diues tres filios abdicauir. petit a paupere vnicum Elium in adoptionem, pauper
JL dare vult.nolenrem ire,abdicat.Co!)tradicitut.Tro^ppr^??<dc. 'Pcrqy Hanecme mea
ede fortunam / Eodem tempore & abdicor&adoptor. ldavidelicetdomusadoldcentcm me
non capit,qua? te lenem fecit, quietiora tempora pauperes habuimus: bella ciuihaauratc Capi-
to tohogediinus.Diuitias putas aurum &argentum,ludibriafottunre,qurr interiocum iptis domi-
nis vcn:unt/Denuntio tibi diues,etiam h venero,dabo operam, quod in tua domo facilhmu esr,
vtabdiccr.Etiam E multa contra expedbationem accidunt, nunquam tamen futurum putaui, \c
aut nater meus h heros oddsct, aut diues concupisceret. Nondcsidero parnmonitim. Fragi hs &
caduca felicitas ess, & omnis fortuna? blandientisspeciosus cum periculo nitor: & Ene cauta se-
peduic,& une ratione dcdituit.Vidi ego magni exercitus duceni sine comite fugientem:vidi a m-
binola turba chentum limina deserra,tub domino redbore venalia.Nam quid ex sumans opibus
ad egesbrtem deuolutos loquar/Multa tibi succurrent exempla,etiam hinvna domoqua?rrs.
[ Habendos ede hberos is quoque iudicat,qui non hbentislime haber. Ego dios in fri-
uoiainuitaru nodra.Qut idis meam promdi domum, suam cripiam/quid faciam/Si pat uero, ab-
30 d.cabor:ii non paruer o,abdicabor.Patrem habeo.haec ed contumacia mea. diues Elium non ha-
bet, mc dabis.h dtues reduxerit Eios.me recipies.Ita non adoptari recusoded commodan.
Accipe vine meas tedem. quid magni aedimas diuitem , cui placere didicde ed / Vultis icire,
quatepatrem non relinquam qui genuit me,qui educauit, quiabdicauit/diu dubitatu , die ami-
cum tentaret , an hic Elium. Abdico, inquit. Hoc pater verus. Qmd ab eo qui adoptabit (perate
poisum ?
NARRATio shg/?;/ Ty. Diues Eidulit vnum Elium.non fuit contentus, quid enim erat di-
uiti vnus/tres Eidulit, poterat vnum in adoptionem dare.abdicauit vnum,alterum tertium. HrR
nihil dmiti (upereEe putatis? quartum abdicat. 2^-^/HuM patris. Qjaisquisesauaruspccuniae
cudos immens$,cum multa quadi eris, poteris ne omnibus frui?Fdium quattis. ecce turba iuue-
^.o num Ene patre.impera quidnis.non negaboimiiitabo,dummodo vbicunque fuero,tuus Em Ita
nos pauperes lumus.qui habemus quod diuites rogent/ vnde talem patrem ? non iraseeris , nid
vt ames?qnid porro uta matrimonia, in quq male sani ruitis? gaudia dominorum. an onera Emt?
EE Mdie,cum vetum inter vices suas cxcmpla referebas.& inter dia ponebas & diuitis domum. Me-
rito abdicadi,an!mmerito/Snmmerito abdicadd,odi patrem tot ciicientem innocentes:E mei 1-
rito odi domum tot facientem nocentes. Aliquid in domo locupletis non agendum agatn.QjmB
apud nos frugalitas cd, apud illos humilitas ed. Petis iterum potius Elios quam recipis. Colit e-
tiarnnum in Capitolio calam vudor omnium gentium populus, cuius tantam felicitatem nemo
miratur.Merito potens ed.nemo ab eius origine ed.quern non reliquerit.Pater egr.edientem te,
certe domum redeuntem comitabor, nec nili in limine deseram: ero in publico Elius. Amo te-
que pauper pauperem patrem.vtiqueeonsueui.No 1 poldtm agere in domo diuitis Ehum. Si ca-
rurn ubi ieruum venderes,qutereres quis emptor esser.Non mehercule habeo,quo tibi itato si-
tistaciam.lnterim pluris omni patrimonio puto, hoc somnium quod Ec me amittere curas, Eris
amare non podum.Quid fictam adoptatus? loquar Eliis eius bene de abdicatione ? Ego in domu
vedram intrabo,tanquam ego vos eieceriin/ego ornamenta vedra occupabo ? Tum dhc E qmd
commisero,me ncc meus recipiet pater.Quid ed quod aut negandum mihi,aut excusandum Et.?
Non insanisfimum dispendioruin malum,non erubeseendos amores , neque luxuriantem habi-
tum neque potatus obiicis Eiio.htec E non potes,aliqua saltem ex commentariis amici tui deseri-
Ee, madentem vnguentis hedernis,conuulneratum libidinibus,incedentem,vr feminis placeat,
femma mohms,& cetera qu.c morbi,non judici) sunt. Abdicatio loquax ed. Quam te paupertas
60 amo,E beneheio tuo innocens sum. Accusatorem non habeo : me miserum, etiam laudatorem
habeo,& eum cui non omnes piacent:hoc enim malo dicer e,quam omnes non placent. Non ti-
bi per multos liberos anguda domus ed,neque turba lateri circumerrat, nec multus intra limen
*
modo.indudriie, duobus Ehjs nauigantibus,tein portu retineo,Sed proderit tibi illa, quam to-
ta mente abitas, declamandi exerciratio,Ecut Fabiano profuinquialiquando cumCatiHumau-
diret,nihsiommus deciamabat,& tam diligenter, vtputares illum illi dudio parari, non peridud 437
alteri. Habuit etiam Blandum rhetorem pra.ceptorem,qui eques Romanus Rome docuit. An! e
iiium inter libertinos praeceptores pulcherrima ddciphna continebatur : & numme probabiii
more,turpe erat docere,quod honedum erat discere.Nam primus omnium Latinus rhetor Ro-
m^e Eiic,puero Cicerone,Piotius. Apud Blandum diutius quam apudFuicum Arellium dudmt:
ied cum iam transfugiller,eo tempore quo eloquentia? dudebat,non eloquentia? caida. Scio Fu-
turum, vtauditis eius lententiis, cupiatis multas audire.Sed necille diu declamationibus vaca-
i o bat:& ego muito minorem natu quam iple erat,audiebam quoties inciderat,non quoties volue-
ram.ln hunc ergo libellum quareunque ab iiio dnda teneo,conferam.
EM A. Diues tres filios abdicauir. petit a paupere vnicum Elium in adoptionem, pauper
JL dare vult.nolenrem ire,abdicat.Co!)tradicitut.Tro^ppr^??<dc. 'Pcrqy Hanecme mea
ede fortunam / Eodem tempore & abdicor&adoptor. ldavidelicetdomusadoldcentcm me
non capit,qua? te lenem fecit, quietiora tempora pauperes habuimus: bella ciuihaauratc Capi-
to tohogediinus.Diuitias putas aurum &argentum,ludibriafottunre,qurr interiocum iptis domi-
nis vcn:unt/Denuntio tibi diues,etiam h venero,dabo operam, quod in tua domo facilhmu esr,
vtabdiccr.Etiam E multa contra expedbationem accidunt, nunquam tamen futurum putaui, \c
aut nater meus h heros oddsct, aut diues concupisceret. Nondcsidero parnmonitim. Fragi hs &
caduca felicitas ess, & omnis fortuna? blandientisspeciosus cum periculo nitor: & Ene cauta se-
peduic,& une ratione dcdituit.Vidi ego magni exercitus duceni sine comite fugientem:vidi a m-
binola turba chentum limina deserra,tub domino redbore venalia.Nam quid ex sumans opibus
ad egesbrtem deuolutos loquar/Multa tibi succurrent exempla,etiam hinvna domoqua?rrs.
[ Habendos ede hberos is quoque iudicat,qui non hbentislime haber. Ego dios in fri-
uoiainuitaru nodra.Qut idis meam promdi domum, suam cripiam/quid faciam/Si pat uero, ab-
30 d.cabor:ii non paruer o,abdicabor.Patrem habeo.haec ed contumacia mea. diues Elium non ha-
bet, mc dabis.h dtues reduxerit Eios.me recipies.Ita non adoptari recusoded commodan.
Accipe vine meas tedem. quid magni aedimas diuitem , cui placere didicde ed / Vultis icire,
quatepatrem non relinquam qui genuit me,qui educauit, quiabdicauit/diu dubitatu , die ami-
cum tentaret , an hic Elium. Abdico, inquit. Hoc pater verus. Qmd ab eo qui adoptabit (perate
poisum ?
NARRATio shg/?;/ Ty. Diues Eidulit vnum Elium.non fuit contentus, quid enim erat di-
uiti vnus/tres Eidulit, poterat vnum in adoptionem dare.abdicauit vnum,alterum tertium. HrR
nihil dmiti (upereEe putatis? quartum abdicat. 2^-^/HuM patris. Qjaisquisesauaruspccuniae
cudos immens$,cum multa quadi eris, poteris ne omnibus frui?Fdium quattis. ecce turba iuue-
^.o num Ene patre.impera quidnis.non negaboimiiitabo,dummodo vbicunque fuero,tuus Em Ita
nos pauperes lumus.qui habemus quod diuites rogent/ vnde talem patrem ? non iraseeris , nid
vt ames?qnid porro uta matrimonia, in quq male sani ruitis? gaudia dominorum. an onera Emt?
EE Mdie,cum vetum inter vices suas cxcmpla referebas.& inter dia ponebas & diuitis domum. Me-
rito abdicadi,an!mmerito/Snmmerito abdicadd,odi patrem tot ciicientem innocentes:E mei 1-
rito odi domum tot facientem nocentes. Aliquid in domo locupletis non agendum agatn.QjmB
apud nos frugalitas cd, apud illos humilitas ed. Petis iterum potius Elios quam recipis. Colit e-
tiarnnum in Capitolio calam vudor omnium gentium populus, cuius tantam felicitatem nemo
miratur.Merito potens ed.nemo ab eius origine ed.quern non reliquerit.Pater egr.edientem te,
certe domum redeuntem comitabor, nec nili in limine deseram: ero in publico Elius. Amo te-
que pauper pauperem patrem.vtiqueeonsueui.No 1 poldtm agere in domo diuitis Ehum. Si ca-
rurn ubi ieruum venderes,qutereres quis emptor esser.Non mehercule habeo,quo tibi itato si-
tistaciam.lnterim pluris omni patrimonio puto, hoc somnium quod Ec me amittere curas, Eris
amare non podum.Quid fictam adoptatus? loquar Eliis eius bene de abdicatione ? Ego in domu
vedram intrabo,tanquam ego vos eieceriin/ego ornamenta vedra occupabo ? Tum dhc E qmd
commisero,me ncc meus recipiet pater.Quid ed quod aut negandum mihi,aut excusandum Et.?
Non insanisfimum dispendioruin malum,non erubeseendos amores , neque luxuriantem habi-
tum neque potatus obiicis Eiio.htec E non potes,aliqua saltem ex commentariis amici tui deseri-
Ee, madentem vnguentis hedernis,conuulneratum libidinibus,incedentem,vr feminis placeat,
femma mohms,& cetera qu.c morbi,non judici) sunt. Abdicatio loquax ed. Quam te paupertas
60 amo,E beneheio tuo innocens sum. Accusatorem non habeo : me miserum, etiam laudatorem
habeo,& eum cui non omnes piacent:hoc enim malo dicer e,quam omnes non placent. Non ti-
bi per multos liberos anguda domus ed,neque turba lateri circumerrat, nec multus intra limen
*