DOI article:
Sygietyńska-kwoczyńksa, Hanna; Galicka, Izabella: "Rękoymie dwie mosiężne" w Miszewie Murowanym
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14540#0088
84
IZABELLA GALICKA, HANNA SYGIETYŃSK.A-KWOCZYŃSKA
с
.almj
4 i .'UWIĆ
tu u : «.*»v,v i > cni " ,
-OJ
i
5. Widok kościoła par. w Miszewie Murowanym z 1851 r. z Opisów zabytków K. Stroczyńskiego
mające swe analogie w naśladownictwach kościoła Grobu Świętego w Jerozolimie, powstały — jak
sądzi Grzybkowski — w wyniku podróży do Ziemi Świętej, jaką Łaskarzyc odbył w 1. 1409— 1411,
realizacja zaś nastąpiła bezpośrednio po z górą trzyletnim pobycie biskupa na Soborze w Konstancji.
Tamtejsza przykatedralna kaplica Św. Maurycego, będąca jednym z bardziej udanych naśladownictw
świątyni jerozolimskiej, mogła też być źródłem inspiracji i zadecydować o wyborze dla zamierzonej
w Wielkopolsce świątyni — formy centralnej jako architektonicznej, ideowej repliki Anastasis. Studia
Łaskarzyca w Pradze, później w Padwie, pobyt w Niemczech jako kapelana na dworze króla
rzymskiego Ruprechta — palatyna nadreńskiego, pielgrzymka do Ziemi Świętej, kilkuletni pobyt
w Konstancji usprawiedliwiają przypuszczenie, że wzorca dla Gosławic mógł on poszukiwać w tamtej-
szych kręgach i rejonach kulturowych.
Niezależnie od tego, czy z kolei kościół w Miszewie Murowanym był powtórzeniem gosławickiego,
czy też bezpośrednim nawiązaniem do wspólnego pierwowzoru — wybór unikalnego w skali polskiej
planu pozostaje w obu przypadkach świadectwem świadomości ideowej, poziomu i przygotowania
intelektualnego, rozległości artystycznych horyzontów i potrzeb obu dysponentów, jakimi byli fundatorzy
kolejnych realizacji budowlanych w Gosławicach i Miszewie Murowanym.
W Miszewie Murowanym proboszczem i właścicielem dóbr był w 1. połowie XV w. Jakub
Jaszczołdowic. Z jego to fundacji powstał tu w 1. 1441—1446 murowany kościół, konsekrowany
w 1448 г., już po jego śmierci.
Jakub był jednym z synów Jaszczołda herbu Lubicz z Białobrzegów i Miszewa12. Z dwóch braci
12 Stąd wywodzi się Jaszczold (... Jasczold de Albis Ripis i Miszewa). Białobrzegi w parafii Miszewo, wzmiankowane
w 1319 г., w XVI w. należą do Miszewskich. Za informacje dotyczące Lubiczów Miszewskich oraz wskazówki bibliograficzne
serdecznie dziękujemy dr. Kazimierzowi Pacuskiemu.
IZABELLA GALICKA, HANNA SYGIETYŃSK.A-KWOCZYŃSKA
с
.almj
4 i .'UWIĆ
tu u : «.*»v,v i > cni " ,
-OJ
i
5. Widok kościoła par. w Miszewie Murowanym z 1851 r. z Opisów zabytków K. Stroczyńskiego
mające swe analogie w naśladownictwach kościoła Grobu Świętego w Jerozolimie, powstały — jak
sądzi Grzybkowski — w wyniku podróży do Ziemi Świętej, jaką Łaskarzyc odbył w 1. 1409— 1411,
realizacja zaś nastąpiła bezpośrednio po z górą trzyletnim pobycie biskupa na Soborze w Konstancji.
Tamtejsza przykatedralna kaplica Św. Maurycego, będąca jednym z bardziej udanych naśladownictw
świątyni jerozolimskiej, mogła też być źródłem inspiracji i zadecydować o wyborze dla zamierzonej
w Wielkopolsce świątyni — formy centralnej jako architektonicznej, ideowej repliki Anastasis. Studia
Łaskarzyca w Pradze, później w Padwie, pobyt w Niemczech jako kapelana na dworze króla
rzymskiego Ruprechta — palatyna nadreńskiego, pielgrzymka do Ziemi Świętej, kilkuletni pobyt
w Konstancji usprawiedliwiają przypuszczenie, że wzorca dla Gosławic mógł on poszukiwać w tamtej-
szych kręgach i rejonach kulturowych.
Niezależnie od tego, czy z kolei kościół w Miszewie Murowanym był powtórzeniem gosławickiego,
czy też bezpośrednim nawiązaniem do wspólnego pierwowzoru — wybór unikalnego w skali polskiej
planu pozostaje w obu przypadkach świadectwem świadomości ideowej, poziomu i przygotowania
intelektualnego, rozległości artystycznych horyzontów i potrzeb obu dysponentów, jakimi byli fundatorzy
kolejnych realizacji budowlanych w Gosławicach i Miszewie Murowanym.
W Miszewie Murowanym proboszczem i właścicielem dóbr był w 1. połowie XV w. Jakub
Jaszczołdowic. Z jego to fundacji powstał tu w 1. 1441—1446 murowany kościół, konsekrowany
w 1448 г., już po jego śmierci.
Jakub był jednym z synów Jaszczołda herbu Lubicz z Białobrzegów i Miszewa12. Z dwóch braci
12 Stąd wywodzi się Jaszczold (... Jasczold de Albis Ripis i Miszewa). Białobrzegi w parafii Miszewo, wzmiankowane
w 1319 г., w XVI w. należą do Miszewskich. Za informacje dotyczące Lubiczów Miszewskich oraz wskazówki bibliograficzne
serdecznie dziękujemy dr. Kazimierzowi Pacuskiemu.