Rocznik Historii Sztuki (17.1988)

94

IZABELLA GALICKA, HANNA SYGIETYŃSKA-KWOCZYŃSK.A

15. Antaba, ok. 1400, z kościoła Podwyższenia Krzyża Św. w Luborzycy

Mendę, było w zwyczaju malowanie na czerwono niektórych fragmentów antab południowoniemieckich.
Późnogotyckie głowy z Konstancji wykazują na języku, wewnątrz uszu i pyska resztki czerwonej
farby, podobnie jak w egzemplarzu ze zbiorów Scholtza (dawniej para z Innichen). Czerwona farba
występuje też na akwamanilach od początku XV w.

Mimo pewnych różnic z antabami grupy poludniowoniemieckiej wydaje się prawdopodobne, że
antaby miszewskie powstały w jednym z tam właśnie działających warsztatów odlewniczych. Droga ich
przybycia do Polski nie musiała być skomplikowana. Mogły zostać przywiezione niejako „osobiście"
przez fundatora lub na jego prośbę, ale prościej sądzić, że pojawiły się jako towar w obrocie
handlowym, na którymś z targów dalekosiężnego szlaku łączącego miasta polskie, w tym mazowieckie,
z Norymbergą czy innymi miastami południowych Niemiec. Obecność tego typu obiektów na targach
potwierdza wiadomość dotyczącą nabycia w 1517 r. przez proboszcza kościoła mariackiego w Sàben
(w południowym Tyrolu) od kupca norymberskiego na targu w Brixen (Bressanone) dwóch antab
w formie lwich głów oraz dwudziestu pięciu mosiężnych gwoździ28.

Rynek płocki w XV w. stwarzał zapewne możliwości wszechstronnych zakupów, z handlem zaś
mieli do czynienia nawet bliscy krewni Jakuba Jaszczołdowica, jak choćby jego bratanek Jan,

28 Ibid., s. 297.