DOI Artikel:
Mossakowski, Stanisław: "Liściasty chłopiec": motyw antyczny w dekoracji kaplicy Zygmuntowskiej i jego geneza
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14540#0119
.LIŚCIASTY CHŁOPIEC"
115
12. Fragment dekoracji ściany tarczowej kaplicy Zygmuntowskiej
obfitości, różni się od znanych przedstawień tego motywu znamiennym szczegółem — jego włosy
w formie liściastej korony przechodzą w rozgałęziającą się wić roślinną. Szczegół ten, gdzie indziej
nie spotykany, został podjęty przez rzeźbiarzy zatrudnionych na Wawelu i rozwinięty w kilku
reliefach figuralnych na ścianach tarczowych kaplicy Zygmuntowskiej (il. 12)34.
Dla powstania kompozycji „liściastego chłopca" na płycinie cokołu ściany tronowej kaplicy
krakowskiej pierwszorzędne znaczenie miał, jak sądzę, trzeci zasadniczy wariant putta-Erosa z kande-
labrów rzymskich, ten gdzie postać zwrócona jest całym korpusem w prawą stronę, z głową przechyloną
w lewo i prawą ręką opuszczoną w tym samym kierunku, podczas gdy lewa, zgięta i podniesiona,
podtrzymuje kolistą podstawę z owocami (il. 13)35. Układ korpusu i prawej ręki postaci z Wawelu
34 Dwa reliefy w polach bocznych ślepego okna termalnego ściany nad nagrobkiem i dwa inne w skrajnych polach
ścian tarczowych: nad ołtarzem (lewy) i nad tronem (prawy). Natomiast podobna postać Ziemi-Ćerery widniejąca na
cokołowej płycinie poniżej figury św. Wacława w ścianie nagrobkowej jest w całości dziełem XIX-wiecznych restauratorów
kaplicy.
35 Zob. Lippold, op. cit., poz. 44(93)-Eros A, poz. 51(97)-Eros B, poz. 24(157)-Eros B, poz. 25(115)-Eros A, s. 189,
191, 250, tabl. 88, 89, 115. Nesselrath, op. cit., il. na s. 97. Ten wariant motywu studiowali m.in: autor Kodeksu
eskurialskiego (Egger, op. cit., s. 127, 128, к. 50 verso) i artysta związany z warsztatem Rafaela (tzw. Kodeks Giulia Romana
w Biblioteca Passionei w Fossombrone pod Urbino, k. 21 recto, fot. w zb. Biblioteki Warburga w Londynie).
115
12. Fragment dekoracji ściany tarczowej kaplicy Zygmuntowskiej
obfitości, różni się od znanych przedstawień tego motywu znamiennym szczegółem — jego włosy
w formie liściastej korony przechodzą w rozgałęziającą się wić roślinną. Szczegół ten, gdzie indziej
nie spotykany, został podjęty przez rzeźbiarzy zatrudnionych na Wawelu i rozwinięty w kilku
reliefach figuralnych na ścianach tarczowych kaplicy Zygmuntowskiej (il. 12)34.
Dla powstania kompozycji „liściastego chłopca" na płycinie cokołu ściany tronowej kaplicy
krakowskiej pierwszorzędne znaczenie miał, jak sądzę, trzeci zasadniczy wariant putta-Erosa z kande-
labrów rzymskich, ten gdzie postać zwrócona jest całym korpusem w prawą stronę, z głową przechyloną
w lewo i prawą ręką opuszczoną w tym samym kierunku, podczas gdy lewa, zgięta i podniesiona,
podtrzymuje kolistą podstawę z owocami (il. 13)35. Układ korpusu i prawej ręki postaci z Wawelu
34 Dwa reliefy w polach bocznych ślepego okna termalnego ściany nad nagrobkiem i dwa inne w skrajnych polach
ścian tarczowych: nad ołtarzem (lewy) i nad tronem (prawy). Natomiast podobna postać Ziemi-Ćerery widniejąca na
cokołowej płycinie poniżej figury św. Wacława w ścianie nagrobkowej jest w całości dziełem XIX-wiecznych restauratorów
kaplicy.
35 Zob. Lippold, op. cit., poz. 44(93)-Eros A, poz. 51(97)-Eros B, poz. 24(157)-Eros B, poz. 25(115)-Eros A, s. 189,
191, 250, tabl. 88, 89, 115. Nesselrath, op. cit., il. na s. 97. Ten wariant motywu studiowali m.in: autor Kodeksu
eskurialskiego (Egger, op. cit., s. 127, 128, к. 50 verso) i artysta związany z warsztatem Rafaela (tzw. Kodeks Giulia Romana
w Biblioteca Passionei w Fossombrone pod Urbino, k. 21 recto, fot. w zb. Biblioteki Warburga w Londynie).