DOI article:
Mossakowski, Stanisław: "Liściasty chłopiec": motyw antyczny w dekoracji kaplicy Zygmuntowskiej i jego geneza
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.14540#0120
116
STANISŁAW MOSSAKOWSKI
13. Dekoracja cokołu jednego z kandelabrów watykańskich. Wg G. Lippolda
są niemal identyczne, tylko głowa zwraca się prosto w kierunku widza, a lewa ręka, obecnie
ucięta, na pewno nie podtrzymywała kosza z owocami, gdyż ten znalazł się na głowie chłopca.
Nawiasem wypada wspomnieć, że motyw putta z koszem owoców lub wazonem na głowie (gr.
kaneforos) spotyka się bardzo często, zwłaszcza w połączeniu ze skromniejszymi wariantami liścia-
stej postaci. W 1. 1472— 1477 zastosował go np. rzeźbiarz z kręgu Andréa Bregno we fryzie
środkowego portalu fasady kościoła S. Maria del Popolo w Rzymie36, a w latach 1488— 1490
namalowany został na cokole filaru fikcyjnej architektury w scenie wygnania Joachima ze świątyni
na fresku Ghirlandaia w kościele S. Maria Novella we Florencji37. Nie zabrakło go także w płasko-
rzeźbach wiązanych z twórczością wspomnianego tu często Simone Mosca38.
Do rozpowszechnienia motywu liściastego putta-kaneforosa przyczynił się inny antyczny kandelabr,
znajdujący się na początku XVI w. w Tivoli, którego płaskorzeźbioną podstawę znamy z rysunku
3ft F. Pansecchi, Santa Maria del Popolo, [w:] Tesori darte cristiana, red. S. Bollari, t. 4, Bologna 1967, s. 255,
256, il. 2 na s. 257.
37 N. Dacos, Ghirlandio et l'antique, „Bulletin de l'Institut Historique Belge de Rome", t. 34: 1962, s. 429.
38 Zob. fryz kominka pochodzącego z Zamku Św. Anioła (obecnie w Sala delie Arti Liberali w Appartamento
Borgia na Watykanie), wykonanego przez Simone Mosca wg projektu Sansovina, oraz prawy relief cokołu wejściowej arkady
znanej nam kaplicy Cesi w kościele S. Maria delia Pace (Falcidia, op. cit., il. 3 na s. 287).
STANISŁAW MOSSAKOWSKI
13. Dekoracja cokołu jednego z kandelabrów watykańskich. Wg G. Lippolda
są niemal identyczne, tylko głowa zwraca się prosto w kierunku widza, a lewa ręka, obecnie
ucięta, na pewno nie podtrzymywała kosza z owocami, gdyż ten znalazł się na głowie chłopca.
Nawiasem wypada wspomnieć, że motyw putta z koszem owoców lub wazonem na głowie (gr.
kaneforos) spotyka się bardzo często, zwłaszcza w połączeniu ze skromniejszymi wariantami liścia-
stej postaci. W 1. 1472— 1477 zastosował go np. rzeźbiarz z kręgu Andréa Bregno we fryzie
środkowego portalu fasady kościoła S. Maria del Popolo w Rzymie36, a w latach 1488— 1490
namalowany został na cokole filaru fikcyjnej architektury w scenie wygnania Joachima ze świątyni
na fresku Ghirlandaia w kościele S. Maria Novella we Florencji37. Nie zabrakło go także w płasko-
rzeźbach wiązanych z twórczością wspomnianego tu często Simone Mosca38.
Do rozpowszechnienia motywu liściastego putta-kaneforosa przyczynił się inny antyczny kandelabr,
znajdujący się na początku XVI w. w Tivoli, którego płaskorzeźbioną podstawę znamy z rysunku
3ft F. Pansecchi, Santa Maria del Popolo, [w:] Tesori darte cristiana, red. S. Bollari, t. 4, Bologna 1967, s. 255,
256, il. 2 na s. 257.
37 N. Dacos, Ghirlandio et l'antique, „Bulletin de l'Institut Historique Belge de Rome", t. 34: 1962, s. 429.
38 Zob. fryz kominka pochodzącego z Zamku Św. Anioła (obecnie w Sala delie Arti Liberali w Appartamento
Borgia na Watykanie), wykonanego przez Simone Mosca wg projektu Sansovina, oraz prawy relief cokołu wejściowej arkady
znanej nam kaplicy Cesi w kościele S. Maria delia Pace (Falcidia, op. cit., il. 3 na s. 287).