Rocznik Historii Sztuki (17.1988)

240

TERESA SULERZYSKA

1. Karta tytułowa do: S. Orzechowski.
Annales... Adjunximus vitam Pétri Kmitae, Gdańsk 1643
J. Forster (reprodukcja powiększona)

Prawda jest naga, aby wykazać, że prostota jest jej wrodzona i dlatego nie potrzebuje
żadnych ozdób. Trzyma słońce dla oznaczenia, że jest przyjaciółką światła, sama jest bardzo
jasnym światłem, które ukazuje to, co istnieje. Jej zaś istnienie jest uwarunkowane boskim
światłem, Bóg bowiem jest samą prawdą, co oznajmił Chrystus mówiąc: „Ego sum via, veritas
et vita". Otwarta książka ma wskazywać, iż właśnie w księgach znajduje się Prawda o rzeczach,
służąca nauce i wiedzy. Gałązka palmy symbolizuje siłę i zwycięstwo Prawdy, gdyż tak jak palma
nie ugina się pod ciężarem, tak i ona nie ustępuje przed przeciwnościami. Różni pisarze opiewali
potęgę Prawdy, nazywając ją wszechmocną mądrością, od wszystkiego silniejszą, przewyższającą
wszystkie myśli ludzkie itp. Wreszcie kula ziemska pod stopą oznacza, że Prawda jest cenniejsza
i wyższa ponad wszystkie sprawy świata, jest rzeczą boską, dlatego została nazwana w starożytności