Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (36.1992)

5. Spotkanie śś. Piotra i Pawła w Rzymie,
mozaika, ok. 1174. Monreale, katedra,
kaplica północna

Rzymskie spotkanie książąt bazuje na legendzie pozabiblijnej5. Literatura apokryficzna
broni prymatu Piotra, który — nim przybył do Rzymu Paweł — miał zarządzać gminą
chrześcijańską. Relacje apokryficzne i oparte na nich obrazy przedstawiają książąt
apostołów współpracujących w doskonałej zgodzie. Idea Concordia apostolorum wyraża
równość i jedność obu mężów. Dotychczasowa literatura przedstawiała stosunek tego
obrazu do relacji apokryficznych jako prostą zależność od słowa. Kessler uważa natomiast,
że ikonografia Spotkania mogła być kreacją powstałą ad hoc — na przykład na owym reliefie
w Castellammare, w której pobliżu wylądował płynący z Malty Paweł, a fakt ten utrwaliła
tradycja lokalna. Choć stymulowane przez ustną tradycję lub pisane apokryfy, przedsta-
wienie to jest inwencją obrazową, stworzoną do wyrażenia idei Concordia apostolorum.
Grecki oryginał źródła apokryficznego — Passio sanctorum apostolorum Petri et Pauli6

225