DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3646#0134
(
113 M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA
capitulis et spiris altae quarta parte. e^jusdem diametri: Epistylia et orna-
menta earum columnarum altitudinis quinta parte: Pluteum insuper cum
unda et corona inferioris plutei dimidia parte, supra id pluteum cokrm-
nae quarta parte minore altitudine smt, quam inferiores: Epistylia et or-
namenta earum columnarum -quinta parte. Item li tertia episcenos fulu-
ra erit, mediani plutei, summum sit dimidia parte: Columnae summae
medianarum minus altae siut, quarta parte: Epistylia cum coronis earum
columnaruin, item habeant altitudinis quintam partem. Nec tamen in-om-
nibus tlxeatris symmetriae ad omnes rationes et effectus possunt respondorc,
sed oportet architectum animadvertere, quibus proportionibus necesse sit
sequi symmetriam, et quibus rationibus ad loci naturam aut magnitudi-
nem operis 3) debeat lemperari. Smit enim res cruas et in pusillo et in
magno theatro neeesse- est eadem magnitudine fieri propter usum: uti
. gradus, diazomata, pluteos, itinera, ascensus, pulpita, tribunalia, et si qua
alia intercnrrunt, ex quibus necessitas oogit discedere ab symmetria ne im-
pediatur usus. Non minus, ss qua exiguitas copiarum, id est, mannoris, ma-
teriae, reliquarumque rerum, quae parantur in opere, defuerint, paululum
demere aut adjicere,. dum id ne nimium improbe iiat, sed cum sensu, non
erit" alienum. Hoc autem erit si architectus erit usu peritus, praeterea in-
genio mobili solerdaque non fuerit viduatus. Ipsae autcm scenae suas
habeant rationes explicatas, ita uti mediae valvae ornatus habeant aulae
re^iae,, dextra ac smistra hospitalia. Secundum autcm ea spatia ad orna-
tus comparata (quae loca Graeci nsydxTcvg dicunt ab eo, quod machinae
sunt in iis locis versatiles trigonos habentes; in' singula tres smt species
ornationis, quae cum aut fabularum mutationes sunt futurae, seu deorum
adventus cum tonitribus repentinis, versentur, mutentque speciem orna-
tionis in frontes); secundum ea ioca versurae sunt procurrentes, qnae
efticiunt, una a foro, altera a peregre, aditus in scenam.
3) Sic Cod. ms.. et,E<l. Snlp. vulgo magnit.utli.nc ov"*-
113 M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA
capitulis et spiris altae quarta parte. e^jusdem diametri: Epistylia et orna-
menta earum columnarum altitudinis quinta parte: Pluteum insuper cum
unda et corona inferioris plutei dimidia parte, supra id pluteum cokrm-
nae quarta parte minore altitudine smt, quam inferiores: Epistylia et or-
namenta earum columnarum -quinta parte. Item li tertia episcenos fulu-
ra erit, mediani plutei, summum sit dimidia parte: Columnae summae
medianarum minus altae siut, quarta parte: Epistylia cum coronis earum
columnaruin, item habeant altitudinis quintam partem. Nec tamen in-om-
nibus tlxeatris symmetriae ad omnes rationes et effectus possunt respondorc,
sed oportet architectum animadvertere, quibus proportionibus necesse sit
sequi symmetriam, et quibus rationibus ad loci naturam aut magnitudi-
nem operis 3) debeat lemperari. Smit enim res cruas et in pusillo et in
magno theatro neeesse- est eadem magnitudine fieri propter usum: uti
. gradus, diazomata, pluteos, itinera, ascensus, pulpita, tribunalia, et si qua
alia intercnrrunt, ex quibus necessitas oogit discedere ab symmetria ne im-
pediatur usus. Non minus, ss qua exiguitas copiarum, id est, mannoris, ma-
teriae, reliquarumque rerum, quae parantur in opere, defuerint, paululum
demere aut adjicere,. dum id ne nimium improbe iiat, sed cum sensu, non
erit" alienum. Hoc autem erit si architectus erit usu peritus, praeterea in-
genio mobili solerdaque non fuerit viduatus. Ipsae autcm scenae suas
habeant rationes explicatas, ita uti mediae valvae ornatus habeant aulae
re^iae,, dextra ac smistra hospitalia. Secundum autcm ea spatia ad orna-
tus comparata (quae loca Graeci nsydxTcvg dicunt ab eo, quod machinae
sunt in iis locis versatiles trigonos habentes; in' singula tres smt species
ornationis, quae cum aut fabularum mutationes sunt futurae, seu deorum
adventus cum tonitribus repentinis, versentur, mutentque speciem orna-
tionis in frontes); secundum ea ioca versurae sunt procurrentes, qnae
efticiunt, una a foro, altera a peregre, aditus in scenam.
3) Sic Cod. ms.. et,E<l. Snlp. vulgo magnit.utli.nc ov"*-